Research Article
BibTex RIS Cite

Hatay Koşullarında Farklı Aspir Çeşitlerinde Verim, Verim Unsurları ve Yağ İçeriğinin Belirlenmesi

Year 2019, Volume: 22 Issue: 5, 678 - 684, 31.10.2019

Mühyedin Atan Cenk Burak Şahin Necmi İşler

https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.537252
Cited By: 3

Abstract

Bazı
aspir çeşitlerinde verim, verim unsurları ve yağ içeriğinin tespit edilmesi
amacıyla yapılan bu çalışma, 2017-2018 ekim sezonunda kışlık olarak Hatay
Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi uygulama alanında yürütülmüştür.
Araştırma, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 yinelemeli olarak
kurulmuştur. Denemede materyal olarak 8 aspir çeşidi (Olas, Asol, Linas,
Zirkon, Göktürk, Balcı, Dinçer, Olein) kullanılmıştır. Yapılan istatistiki
analiz sonucunda incelenen özelliklerin farklı seviyelerde önemli olduğu; tohum
verimi (262.78 kg da-1), ham yağ oranı (%38.49) ve ham yağ verimi
(101.17 kg da-1) değerleri bakımından Asol çeşidinin, bitki başına
tabla sayısı (16.20 adet) ve bin tane ağırlığı (45.56 g) bakımından Dinçer
çeşidinin, ilk dal yüksekliği (115.90 cm) ve bitki boyu (163.67 cm) bakımından
Linas çeşidinin üstün olduğu belirlenmiştir. Tablada tohum sayısı (23.70 adet)
bakımından Göktürk üstün olurken, Balcı çeşidinde bitki başına dal sayısı (8.50
adet) fazla olduğu halde tohum ve ham yağ veriminin düşük olduğu tespit
edilmiştir. Araştırma sonuçları Hatay koşullarında Asol çeşidinin başarı ile
yetiştirilebileceğini göstermiştir.

Keywords

Aspir Carthamus tinctorius L. Kalite Verim Yağ Oranı

Supporting Institution

HMKÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü

Project Number

Proje No: 17.YL.001

Thanks

Yazarlar, çeşitlerin temininde yardımlarını esirgemeyen Dr. Metin BABAOĞLU’na, araştırmamızı maddi olarak destekleyen HMKÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü’ne (Proje No: 17.YL.001) teşekkürü bir borç bilirler. Bu çalışma, Mühyedin ATAN’ın yüksek lisans tezinin bir bölümünden türetilmiştir.

References

  • Abel GH 1975. Growth and Yield of Safflower in Three Temperature Regimes. Agronomy Journal, 67:639-642.
  • Adalı M, Öztürk Ö 2016. Konya Koşullarında Bazı Aspir Çeşitlerinin Verim ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi. Selçuk Tar Bil Der, 3(2): 233-237.
  • Aydın O 2012. Aspirde (Carthamus tinctorius L.) farklı ekim sıklıklarının verim ve kalite üzerine etkisi. SÜ Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Yüksek Lisans Tezi, 41 s.
  • Anonymous 2019. FAOSTAT. http://www.fao.org/ faostat/en (Erişim tarihi: 05.03.2019).
  • Baydar H, Kara N 2010. Aspir (Carthamus tinctorius L.)’in Büyüme ve Gelişme Dönemlerinde Vejetatif ve Genaratif Organlarda Kuru Madde Birikimi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 14(2): 148-155.
  • Coşkun Y 2014. Aspir (Carthamus tinctorius L.)’in Kışlık ve Yazlık Ekim Olanakları. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 1(4): 462-468.
  • Çamaş N, Ayan AK, Çırak C 2005. Relationships Between Seed Yield and Some Characters of Safflower (Carthamus tinctorius L.) Cultivars Grown in the Middle Black Sea Conditions. VIth International Safflower Conference, 6-10 June, İstanbul.
  • Dalgıç H 2011. Farklı bitki sıklığı ve yabancı ot mücadelesi uygulamalarının aspirde verim ve kaliteye etkisi. SÜ Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Yüksek Lisans Tezi, 50 s.
  • Engels, J 1996. Safflower (Carthamus tinctorius L.). International Plant Genetic Resources Institute. ISBN 92-9043-297-7
  • Francois LE, Bernstein L 1964. Salt Tolerance of Safflower. Agron. J., 56(1): 38-40.
  • Hatipoğlu H, Arslan H, Karakuş M, Köse A 2012. Şanlıurfa Koşullarında Farklı Aspir Çeşitlerinin (Carthamus tinctorius L.) Uygun Ekim Zamanlarının Belirlenmesi. U. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(1): 1-16.
  • Karabaş H 2013. Ülkemiz Islahçı Çeşitlerinden Remzibey- 05 Aspir (Carthamus tinctorius L.) Tohumlarından Üretilen Biyodizelin Yakıt Özelliklerinin İncelenmesi. UÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(1): 9-17.
  • Karaca K 2017. Kurak koşullarda farklı azot ve fosfor dozlarının aspirde (Carthamus tinctorius L. ) verim ve verim öğelerine etkisi. Kırşehir Üniv. Fen Bil. Ens. Tarla Bit. ABD, Yüksek Lisans Tezi, 104 s.
  • Keleş R, Öztürk Ö 2012. Farklı Ekim Zamanlarının Bazı Aspir Çeşitlerinde Verim ve Kalite Üzerine Etkileri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(1): 112-117.
  • Kızıl S, Şakar D 1997. Diyarbakır Ekolojik Koşullarında Aspir (Carthamus tinctorius L.)’de Uygun Ekim Zamanının Saptanması Üzerine Bir Çalışma. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi: 634-636, Samsun.
  • Kızıl S 2002. Diyarbakır Ekolojik Koşullarında Aspir (Carthamus tinctorius L.)’de Uygun Ekim Zamanının Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma. Anadolu, J. of AARI, 12(1):37-50.
  • Koç H, Keleş R, Ülker R, Gümüşçü G, Ercan B, Göçmen Akçacık A, Güneş A, Özdemir F, Özer E, Uludağ E 2010. Bazı aspir (Carthamus tinctorius L.) hatlarının verim, verim öğeleri ve kalite özellikleri ile bu özellikler arasındaki ilişkilerin belirlenmesi. Bitkisel Araştırma Dergisi 2: 1–7
  • Moghaddasi MS, Omidi AH 2009. Aspirin Yerel ve Dışarıdan Gelen Varyetelerin Genotipleri, Sınırlı Sulama’da, Verim ve Verim Öğelerinin Araştırılması. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, 129-131, Hatay.
  • Nagaraj G, Devi GN, Srinivas CVS 2001. Safflower Petals and Their Chemical Composition. Proc. V. International Safflower Conference, 23-27 July, USA.
  • Onat B, Arıoğlu H, Güllüoğlu L, Kurt C, Bakal H 2017. Dünya ve Türkiye’de Yağlı Tohum ve Ham Yağ Üretimine Bir Bakış. KSÜ Doğa Bil. Derg., 20(Özel Sayı):149-153.
  • Öztürk Ö 1994. Konya Ekolojik şartlarında Bazı Aspir (Carthamus tinctorius L.) Çeşitlerinde verim ve verim unsurlarının tespiti. SÜ Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Yüksek Lisans Tezi, 69 s.
  • Öztürk Ö, Ada R, Akınerdem F 2009. Bazı Aspir Çeşitlerinin Sulu Ve Kuru Koşullarda Verim Ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi, Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi. 23(50):16-27.
  • Paşa C 2008. Kışlık ve Yazlık Ekimin Aspir (Carthamus tinctorius) Bitkisinin Verimi ve Bitkisel Özeliklerine Etkisi. Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri ABD, Yüksek Lisans Tezi, 76 s.
  • Uysal N, Baydar H, Erbaş S 2006. Isparta Popülasyonundan Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctorius L.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 1(1):52-63.
  • Weiss EA 2000. Safflower. In: Oilseed Crops, Blackwell Sci. Ltd., Victoria, Australia, 93-129 pp.
  • Yıldırım B, Tunçtürk M, Dede Ö, Okut N 2005. Aspir (Carthamus tinctorius L.)’de Farklı Azot ve Fosfor Dozlarının Verim ve Kalite Üzerine Etkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 15(2):113-117.

Determination Of Yield, Yield Components And Oil Content Of Different Safflower Varieties Grown Under Hatay Conditions

Year 2019, Volume: 22 Issue: 5, 678 - 684, 31.10.2019

Mühyedin Atan Cenk Burak Şahin Necmi İşler

https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.537252
Cited By: 3

Abstract

This study was conducted to
determine yield and yield components and oil content of some safflower
varieties during winter season of 2017-2018, in Hatay Mustafa Kemal University
Research Field. The experimental design was a randomized block design with
three replications. Eight safflower varieties (Olas, Asol, Linas, Zirkon,
Göktürk, Balcı, Dincer, Olein) were used as plant material. The result of this
study showed that the investigated plant parameters were significant among the
tested safflower varieties. According to the results; seed yield (262.78 kg da-1),
crude oil content (38.49%) and crude oil yield (101.17 kg da-1) were
greater in Asol variety, number of heads per plant (16.20 pieces) and 1000 seed
weight (45.56 g) were greater in Dinçer variety, first branch height (115.90
cm) and plant height (163.67 cm) were greater in Linas variety. Göktürk was a superior
variety in terms of number of seeds provided per head (23.70 pieces). Although
the number of branches per plant (8.50 pieces) was greater in Balci variety,
seed and crude oil yield were lower in the same variety. The results indicated that
safflower variety Asol can be successfully cultivated in Hatay conditions.

Keywords

Carthamus tinctorius L. Oil Rate Safflower Quality Yield

Project Number

Proje No: 17.YL.001

References

  • Abel GH 1975. Growth and Yield of Safflower in Three Temperature Regimes. Agronomy Journal, 67:639-642.
  • Adalı M, Öztürk Ö 2016. Konya Koşullarında Bazı Aspir Çeşitlerinin Verim ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi. Selçuk Tar Bil Der, 3(2): 233-237.
  • Aydın O 2012. Aspirde (Carthamus tinctorius L.) farklı ekim sıklıklarının verim ve kalite üzerine etkisi. SÜ Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Yüksek Lisans Tezi, 41 s.
  • Anonymous 2019. FAOSTAT. http://www.fao.org/ faostat/en (Erişim tarihi: 05.03.2019).
  • Baydar H, Kara N 2010. Aspir (Carthamus tinctorius L.)’in Büyüme ve Gelişme Dönemlerinde Vejetatif ve Genaratif Organlarda Kuru Madde Birikimi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 14(2): 148-155.
  • Coşkun Y 2014. Aspir (Carthamus tinctorius L.)’in Kışlık ve Yazlık Ekim Olanakları. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 1(4): 462-468.
  • Çamaş N, Ayan AK, Çırak C 2005. Relationships Between Seed Yield and Some Characters of Safflower (Carthamus tinctorius L.) Cultivars Grown in the Middle Black Sea Conditions. VIth International Safflower Conference, 6-10 June, İstanbul.
  • Dalgıç H 2011. Farklı bitki sıklığı ve yabancı ot mücadelesi uygulamalarının aspirde verim ve kaliteye etkisi. SÜ Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Yüksek Lisans Tezi, 50 s.
  • Engels, J 1996. Safflower (Carthamus tinctorius L.). International Plant Genetic Resources Institute. ISBN 92-9043-297-7
  • Francois LE, Bernstein L 1964. Salt Tolerance of Safflower. Agron. J., 56(1): 38-40.
  • Hatipoğlu H, Arslan H, Karakuş M, Köse A 2012. Şanlıurfa Koşullarında Farklı Aspir Çeşitlerinin (Carthamus tinctorius L.) Uygun Ekim Zamanlarının Belirlenmesi. U. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(1): 1-16.
  • Karabaş H 2013. Ülkemiz Islahçı Çeşitlerinden Remzibey- 05 Aspir (Carthamus tinctorius L.) Tohumlarından Üretilen Biyodizelin Yakıt Özelliklerinin İncelenmesi. UÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(1): 9-17.
  • Karaca K 2017. Kurak koşullarda farklı azot ve fosfor dozlarının aspirde (Carthamus tinctorius L. ) verim ve verim öğelerine etkisi. Kırşehir Üniv. Fen Bil. Ens. Tarla Bit. ABD, Yüksek Lisans Tezi, 104 s.
  • Keleş R, Öztürk Ö 2012. Farklı Ekim Zamanlarının Bazı Aspir Çeşitlerinde Verim ve Kalite Üzerine Etkileri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(1): 112-117.
  • Kızıl S, Şakar D 1997. Diyarbakır Ekolojik Koşullarında Aspir (Carthamus tinctorius L.)’de Uygun Ekim Zamanının Saptanması Üzerine Bir Çalışma. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi: 634-636, Samsun.
  • Kızıl S 2002. Diyarbakır Ekolojik Koşullarında Aspir (Carthamus tinctorius L.)’de Uygun Ekim Zamanının Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma. Anadolu, J. of AARI, 12(1):37-50.
  • Koç H, Keleş R, Ülker R, Gümüşçü G, Ercan B, Göçmen Akçacık A, Güneş A, Özdemir F, Özer E, Uludağ E 2010. Bazı aspir (Carthamus tinctorius L.) hatlarının verim, verim öğeleri ve kalite özellikleri ile bu özellikler arasındaki ilişkilerin belirlenmesi. Bitkisel Araştırma Dergisi 2: 1–7
  • Moghaddasi MS, Omidi AH 2009. Aspirin Yerel ve Dışarıdan Gelen Varyetelerin Genotipleri, Sınırlı Sulama’da, Verim ve Verim Öğelerinin Araştırılması. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, 129-131, Hatay.
  • Nagaraj G, Devi GN, Srinivas CVS 2001. Safflower Petals and Their Chemical Composition. Proc. V. International Safflower Conference, 23-27 July, USA.
  • Onat B, Arıoğlu H, Güllüoğlu L, Kurt C, Bakal H 2017. Dünya ve Türkiye’de Yağlı Tohum ve Ham Yağ Üretimine Bir Bakış. KSÜ Doğa Bil. Derg., 20(Özel Sayı):149-153.
  • Öztürk Ö 1994. Konya Ekolojik şartlarında Bazı Aspir (Carthamus tinctorius L.) Çeşitlerinde verim ve verim unsurlarının tespiti. SÜ Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Yüksek Lisans Tezi, 69 s.
  • Öztürk Ö, Ada R, Akınerdem F 2009. Bazı Aspir Çeşitlerinin Sulu Ve Kuru Koşullarda Verim Ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi, Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi. 23(50):16-27.
  • Paşa C 2008. Kışlık ve Yazlık Ekimin Aspir (Carthamus tinctorius) Bitkisinin Verimi ve Bitkisel Özeliklerine Etkisi. Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri ABD, Yüksek Lisans Tezi, 76 s.
  • Uysal N, Baydar H, Erbaş S 2006. Isparta Popülasyonundan Geliştirilen Aspir (Carthamus tinctorius L.) Hatlarının Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 1(1):52-63.
  • Weiss EA 2000. Safflower. In: Oilseed Crops, Blackwell Sci. Ltd., Victoria, Australia, 93-129 pp.
  • Yıldırım B, Tunçtürk M, Dede Ö, Okut N 2005. Aspir (Carthamus tinctorius L.)’de Farklı Azot ve Fosfor Dozlarının Verim ve Kalite Üzerine Etkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 15(2):113-117.
There are 26 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Agricultural, Veterinary and Food Sciences
Journal Section RESEARCH ARTICLE
Authors

Mühyedin Atan 0000-0003-2810-4955

Cenk Burak Şahin 0000-0001-6270-8184

Necmi İşler 0000-0001-5877-7830

Project Number Proje No: 17.YL.001
Publication Date October 31, 2019
Submission Date March 8, 2019
Acceptance Date May 9, 2019
Published in Issue Year 2019Volume: 22 Issue: 5

Cite

APA Atan, M., Şahin, C. B., & İşler, N. (2019). Hatay Koşullarında Farklı Aspir Çeşitlerinde Verim, Verim Unsurları ve Yağ İçeriğinin Belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım Ve Doğa Dergisi, 22(5), 678-684. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.537252

Cited By

EFFECT OF SOWING DATE ON SOME AGRONOMIC AND TECHNOLOGICAL TRAITS OF SAFFLOWER (Carthamus tinctorius L.) IN NORTHERN TURKEY
Turkish Journal Of Field Crops
https://doi.org/10.17557/tjfc.941575
Gümüşhane (Kelkit) Koşullarında Bazı Aspir (Carthamus tinctorius L.) Çeşitlerinin Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi
Akademik Ziraat Dergisi
https://doi.org/10.29278/azd.1072602
F2 Kademesindeki Oleik ve Yarı Oleik Aspir Genotiplerinin (Carthamus tinctorius L.) Bazı Morfolojik ve Teknolojik Karakterlerinin Belirlenmesi
Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi
https://doi.org/10.33462/jotaf.939103
 Download Cover Image


International Peer Reviewed Journal
Free submission and publication
Published 6 times a year



88x31.png


KSU Journal of Agriculture and Nature

e-ISSN: 2619-9149