KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi

Öz

Özet: Bu çalışmada; Kahramanmaraş İli'nde 3 ton ve daha fazla ağ kafeslerde üretim yapan gökkuşağı alabalığı işletmeleri çalışma kapsamında incelenmiştir. Bu bağlamda ruhsatlı olarak ağ kafeslerde gökkuşağı alabalığı üretim faaliyetinde bulunan toplam 6 işletme tespit edilmiş ve yapısal ve biyoteknik analizleri yapılmıştır. İşletmelerin tamamı yüz yüze görüşülmek usulüyle anket çalışması yapılmış, işletmelerin mevcut durumu ve problemlerini ortaya koymaya yönelik veriler toplanmıştır. Elde edilen veriler ışığında, işletmelerin ortalama toplam proje kapasiteleri 1008 ton/yıl, ortalama toplam üretim kapasiteleri 428 ton/yıl ve ortalama yem değerlendirme oranı (FCR) 1,24 olarak belirlenmiştir. İşletmelerin kiraladıkları su yüzeyi alanı ortalaması 9.036 m2 olduğu hesaplanmıştır. Ayrıca işletmelerin kiraladıkları alanlar ve üretim yaptıkları alanlar (prodüktif alan) ortalaması alınarak su alanı kullanım oranları % 24 hesaplanmıştır.  Ağ kafeslerde hasat yoğunluğu 15,4 kg/m³ ve işletmelerin ortalama kapasite kullanım oranı % 60,91 belirlenmiştir. Bu çalışma, Kahramanmaraş'ta ağ kafeslerde su ürünleri yetiştiriciliği yapan işletmelerin sahip oldukları teknik imkânlar ile karşılaştıkları problemleri belirlenmek ve elde edilen bilgilere göre sektörün gelişmesini sağlayacak ve verimliliğin arttıracak çözüm önerileri ortaya koymak amacıyla yürütülmüştür. Çalışmanın hedeflerine uygun olarak;  kafeslerin verimli kullanılmadığı, stok yoğunluğunun düşük olduğu, yem değerlendirme değerlerinin yüksek olduğu, kapasite kullanım oranlarının ve su alanı kullanım oranlarının düşük olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen verilere göre işletmelerin verimliliği arttırmaları için; örgütlenme, yüksek kalitede yem kullanıma, eğitimli uzman kadro çalıştırma, düzenli kayıt tutma, yetkili mercilerin sıkı kontrol yapması ile sağlanacaktır.

Anahtar kelimeler: Gökkuşağı alabalığı, gökkuşağı alabalığı çiftlikleri, ağ kafes, yapısal özellikler, biyoteknik özellikler.

Structural and Biotechnical Analysis of Net Cage Rainbow Trout Farms in Kahramanmaraş

Abstract: In this study, more than 3 tons of businesses operating within the scope of net cage rainbow trout production is examined in Kahramanmaras province.  In this context, six rainbow trout production firms were identified, and their structural and biotechnical analyzes were done. Face to face interview survey has been done for all of the enterprises, data are collected from businesses in order to reveal the current situation and problems. According the obtained data, the average total project capacity of enterprises is 1.008 tons/year, average total production capacity is 428 tons/year, and average feed conversion ratio (FCR) is 1,24. The average water surface area leased by businesses was calculated as 9.036 m². In addition, areas leased by businesses and the production of their fields (productive area) was calculated by taking the average of 24% utilization rates of water area. Harvesting density of the net cages is 15.4 kg/m³ and enterprises average capacity utilization rate is determined as 60.91%. Aim of this study is to determine capacity of net cage aquaculture enterprises and encountered technical problems in Kahramanmaras province; thus, information obtained from the development of the sector is carried out to investigate and propose solutions to increase productivity. Results are given next in accordance with the objectives of the study; net cages are utilized not efficiently, density of stock is low, feed conversion values are high, capacity utilization rates and the water area usage is low. According to the data obtained from this study the followings should be done to enhance the efficiency of enterprises. Organization, to use high-quality feed, run-trained staff, regular record keeping and strict control of competent authorities.