KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi

Öz

Özet : Ekolojik sistemin önemli bir bölümünü oluşturan ormanların verimli bir şekilde sürdürülebilir yönetimleri,  üzerinde yayılış gösterdiği toprakların kalite ve sağlığının belirlenmesi ve izlenmesi planlamanın en önemli aşamalarından birisini oluşturmaktadır. Bu araştırmanın amacı; ormanların planlanmasında ve yönetimlerinde toprak kalitesi ve sağlığının önemini ortaya koymaktır.

Araştırmada fiziksel ve kimyasal toprak özellikleri (hacim ağırlığı, kaba fraksiyon, pH, toplam organik karbon, toplam nitrojen, değişebilir Na, K, Mg, Ca, Al, Mn, Fe, Ni, Cu, Zn, Cd, Pb) hakkında belirlenen eşik seviyeleri dikkate alınarak, toprak sağlığının izlenmesi için toplam toprak kalite indeks değerleri (TKİ) bulunmuştur. Toprak kalitesi indeks özelliklerinin jeoistatistiksel mekânsal değişkenlik haritası “Gauissian” modeli kullanılarak üretilmiştir.  Orman ve çayır alanlarının bulunduğu, kuzey bakılı eğimin ve yüksekliğin düşük olduğu, alanlarda toprak sağlığının çok iyi olduğu, özellikle mera alanlarının yüksek rakımlı, aşırı eğimli ve güney bakılı alanlarında ise toprak sağlığının bozuk olduğu tespit edilmiştir. Araştırma alanında toprağın sağlığını etkileyen kalite parametrelerinin izlenmesi, arazi kullanım verimliliğinin sürdürülebilirliği açısından karar destek süreçlerinde etkin bir rol oynayacaktır.

Anahtar kelimeler: Orman toprağı sağlığı, Toprak kalite indeksi, Sürdürülebilirlik, Jeoistatistiksel

Forest Soil Health Monitoring Using New Soil Quality Index Values: The Case of Kuzgun Basin

Abstact: For sustainable management efficiently of forest that make up an important part of the ecological system, one of the most important steps of planning that determination and monitoring of quality and health about soil grow on it. The purpose of this study, the planning and the management of forests is to reveal the importance of soil quality and health. In the study, physical and chemical soil properties (bulk density, rough fragment, pH, total organic carbon, total nitrogen, Na, K, Mg, Ca, Al, Mn, Fe, Ni, Cu, Zn, Cd, Pb) is threshold for levels, taking into account in order to monitor the health of the soil, the total soil quality index values (TKI) were found. Geostatistical spatial variability of the characteristics soil quality index map produced by using "Gauissian" model. Northern aspect of the slope and height is low areas where in forest and grassland soil health is very good, especially the high-altitude, the land sloped and southern areas where in pasture lands soil health were found to be poor. İn the research field monitoring of quality parameters that affect the health of soil, land use efficiency will play an active role in the process of decision support in terms of sustainability.

Key words: Forest soil health, Soil quality index, Sustainability, Geostatistical