Öz
Tarım ürünleri gıda
sistemlerinin temel taşını oluşturmaktadır. Son yıllara kadar tarım
politikaları, uygulamalar ve araştırmalar birim alandan elde edilen verimin
arttırılmasına yönelikti. Birim alandan elde edilecek verimin arttırılması
önemli olmakla birlikte, bazı besin maddesi eksikliklerinin azaltılabilmesi
için tarımsal ürünlerin bu besin maddeleri yönünden zenginleştirilmesi
gerekmektedir. Son yıllarda, tahıllarda mineral maddelerin konsantrasyonlarını
arttırmaya yönelik çalışmalar bulunmaktadır ancak yağlı tohumlu bitkilerde,
özellikle susamda bu tarz çalışmalar bulunmamaktadır. Islah programlarının
oluşturulabilmesi için ebeveyn olarak kullanılacak genotiplerin tanımlanması ve
gerekli analizlerin yapılması gerekmektedir. Bu noktada, diğer bitki türlerinde
olduğu gibi susamda da yerel genotipler genetik kaynak olarak büyük önem arz
etmektedir. Analizi yapılan, farklı tohum renklerine sahip 24 adet susam
örneğinde demir içeriği 27.00 ile 68.89 mg kg-1 arasında
değişmektedir. En düşük demir içeriği Diyarbakır-Bismil popülasyonu içerisinden
seçilen kahverengi tohum rengine sahip susam örneklerinden elde edilirken, en
yüksek değer Gaziantep-Islahiye popülasyonu içerisinden seçilen beyaz tohum
rengine sahip susam örneklerinden elde edilmiştir. Susam örneklerinde tohum
rengi siyah>koyu kahverengi>kahverengi şeklinde açıldığında Fe içeriğinin
de azaldığı tespit edilmiştir. Demir içeriği ile tohum kabuğu rengi arasındaki
bu ilişki istatistiki olarak da önemli bulunmuş ve farklı gruplar oluşmuştur.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ashri A 1989. Sesame. Oil Crops of the World. Robbelen, G.; Downey, R.K.; and A. Ashri (eds.). McGraw-Hill Publishing Company: New York. pp. 375-387
- Baydar H, Marquard R, Turgut I 1999. Pure line selection for improved yield, oil content and different fatty acid composition of sesame, Sesamum indicum. Plant Breed. 118(5): 462-464.
- Bhardwaj HL, Hamama AA, Kraemer ME, Langham DR 2014. Cultivars, planting dates, and row spacing effects on sesame seed yield and mineral composition. Journal of Agricultural Science; 6(9) : 1-7.
- Dinlen N, Çayır A, Fettah A, Şaylı TR, 2012. Demir eksikliği anemisi tedavisinde iki ve üç değerlikli demirin etkinliği ve multivitamin desteğinin tedaviler üzerine etkisi. Çocuk Dergisi, 12 (2): 72-77
- FAO 2013. http://www.fao.org/faostat/en/#data/TP
- Kanu PJ, 2011. Biochemical analysis of black and white sesame seeds from China. American Journal of Biochemistry and Molecular Biology, 1 (2): 145-157
- Kurt C, 2018. Variation in oil content and fatty acid composition of sesame accessions from different origins. Grasas Y Aceıtes 69 (1) January–March, e241
- Moraghan JT, Padilla J, Etchevers JD, Grafton K, Acosta-Gallegos JA 2002. Iron accumulation in seed of common bean. Plant and Soil 246: 175-183
- Pandey SK, Das A, Dasgupta T 2013. Genetics of seed coat colour in sesame (Sesamum indicum L.). Afr J Biotechnol 12:6061–6066
- Pandey SK, Majumder E, Dasgupta T, 2017. Genotypic Variation of Micromaddes Concentration in Sesame (Sesamum indicum L.) Mini Core Collection. Agric Res.
- Silva CA, de Fátima Barbosa Abreu, Ramalho MAB, Maia LGS 2012. Chemical composition as related to seed color of common bean. Crop Breeding and Applied Biotechnology 12: 132-137.
- TÜİK, 2017. https://biruni.tuik.gov.tr/medas /?kn=92&locale=tr
- Ümmetoğlu M, Taşkın T, Tan AŞ 2015. Manisa il ve ilçelerinde yetiştirilen susam çeşitlerinin dağılımı ve mevcut durumunun araştırılması. Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25 (2) :37- 58
- Weiss EA, 2000. Oilseed crops. 2nd ed. Oxford: Blackwell Science. Oxford, U.K.
- Welch RM, Graham RD, 2002. Breeding crops for enhanced micronutrient content. Plant and Soil 245:205-214
Öz
Agricultural products are
the primary source of most nutrients. To date, the primary focus of
agricultural research, policy, and practice has been on increasing yields with
little attention paid to improving the nutrient output of farming systems.
Increasing yields is important but the nutritional quality of crops produced
must also be a priority if sustainable progress toward reducing the prevalence
of malnutrition is to be realized. In major cereals, a number of genotypes with
enhanced concentrations of elements have been developed to improve the
nutritional quality of grain for human consumption, but no such major progress
has been reported in oilseed crops especially in sesame. Exploring genetic
diversity as a source of parents to improve nutritional value of crops is
importance in breeding programs. Herein, local genotypes are of great
importance as genetic resources in sesame, as in other plant species. The
results indicated, the highest iron content was recorded for Gaziantep-Islahiye
(white seed color, 68.89 mg kg-1) sesame population, while the
lowest iron content value was recorded for Diyarbakir-Bismil (brown seed color,
27.00 mg kg-1). Iron content was decreased as the seed color turned
to black>dark brown>brown. Therefore, the significant correlation were
observed between seed color and iron content.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ashri A 1989. Sesame. Oil Crops of the World. Robbelen, G.; Downey, R.K.; and A. Ashri (eds.). McGraw-Hill Publishing Company: New York. pp. 375-387
- Baydar H, Marquard R, Turgut I 1999. Pure line selection for improved yield, oil content and different fatty acid composition of sesame, Sesamum indicum. Plant Breed. 118(5): 462-464.
- Bhardwaj HL, Hamama AA, Kraemer ME, Langham DR 2014. Cultivars, planting dates, and row spacing effects on sesame seed yield and mineral composition. Journal of Agricultural Science; 6(9) : 1-7.
- Dinlen N, Çayır A, Fettah A, Şaylı TR, 2012. Demir eksikliği anemisi tedavisinde iki ve üç değerlikli demirin etkinliği ve multivitamin desteğinin tedaviler üzerine etkisi. Çocuk Dergisi, 12 (2): 72-77
- FAO 2013. http://www.fao.org/faostat/en/#data/TP
- Kanu PJ, 2011. Biochemical analysis of black and white sesame seeds from China. American Journal of Biochemistry and Molecular Biology, 1 (2): 145-157
- Kurt C, 2018. Variation in oil content and fatty acid composition of sesame accessions from different origins. Grasas Y Aceıtes 69 (1) January–March, e241
- Moraghan JT, Padilla J, Etchevers JD, Grafton K, Acosta-Gallegos JA 2002. Iron accumulation in seed of common bean. Plant and Soil 246: 175-183
- Pandey SK, Das A, Dasgupta T 2013. Genetics of seed coat colour in sesame (Sesamum indicum L.). Afr J Biotechnol 12:6061–6066
- Pandey SK, Majumder E, Dasgupta T, 2017. Genotypic Variation of Micromaddes Concentration in Sesame (Sesamum indicum L.) Mini Core Collection. Agric Res.
- Silva CA, de Fátima Barbosa Abreu, Ramalho MAB, Maia LGS 2012. Chemical composition as related to seed color of common bean. Crop Breeding and Applied Biotechnology 12: 132-137.
- TÜİK, 2017. https://biruni.tuik.gov.tr/medas /?kn=92&locale=tr
- Ümmetoğlu M, Taşkın T, Tan AŞ 2015. Manisa il ve ilçelerinde yetiştirilen susam çeşitlerinin dağılımı ve mevcut durumunun araştırılması. Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25 (2) :37- 58
- Weiss EA, 2000. Oilseed crops. 2nd ed. Oxford: Blackwell Science. Oxford, U.K.
- Welch RM, Graham RD, 2002. Breeding crops for enhanced micronutrient content. Plant and Soil 245:205-214
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article) |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Ekim 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 9 Mart 2018 |
| Kabul Tarihi | 19 Nisan 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018Cilt: 21 Sayı: 5 |
Cited By
Determination of Se content of 78 sesame accessions with different geographical origin
Journal of Food Composition and Analysis
https://doi.org/10.1016/j.jfca.2020.103621
2022-JIF = 0.500
2022-JCI = 0.170
Uluslararası Hakemli Dergi (International
Peer Reviewed Journal)
Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)
Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)
Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.