Araştırma Makalesi
Determination of Molybdenum Content of Agricultural Soils of Kırıkhan-Reyhanlı Region and Their Relationship with Some Heavy Metals in Soil
Öz
In this study, it was aimed to determine the molybdenum content of agricultural soils in the Kırıkhan-Reyhanlı region of Hatay province and to determine its relations with some heavy metals in the soil. For this purpose, a total of 60 soil samples were taken from two different depths (0-20 and 20-40 cm) and 30 different points, representing the agricultural lands of Kırıkhan-Reyhanlı region. For this purpose, a total of 60 soil samples were taken from two different depths (0-20 and 20-40 cm) and 30 different points, representing the agricultural lands of Kırıkhan-Reyhanlı region. In the soil samples taken; Cadmium (Cd), Cobalt (Co), Chromium (Cr), Nickel (Ni), Copper (Cu), Iron (Fe) and Molybdenum (Mo) contents were determined. According to the research results; Cd contents of soils are 0.009-0.041 µg/kg; Co content 0.011-0.317 µg/kg; Cr 0.008-0.187 µg/kg, Ni contents 0.787-6.211 ppm; Cu contents are 1.11-3.77 ppm; Fe contents were found between 2.80-15.09 and Mo contents between 0.006-0.101 µg/kg. While positive significant relationships were determined between Mo and Co and Ni contents of soils, negative significant relationships were determined with Cr content. Co and Ni with Cd as well; Positive and significant relationships were determined between Co and Ni and Cu and Fe. When the heavy metal contents of the soils of the region were compared with the limit values, no heavy metal pollution was found.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Acir N, Günal H. 2020. Spesifik yüzey alanı belirlenmesinde organik madde, kireç ve demir oksitlerin uzaklaştırılmasının önemi. TTDB, 7(1):205-211.
- Akyıldız M, Karataş B. 2018. Adana şehir merkezindeki topraklarda ağır metal kirliliğinin araştırılması. Ç.Ü. Müh. Fak. Dergisi, 33(2):199-214.
- Al-Adham A, Tüfekçi N, Aydın M, Yıldız A. 2016. Determination of heavy metal pollution in Konya Basin agricultural soils. FEB, 25(9):3544-3551.
- Alkayın M, Yıldız N. 2023. Doğu Karadeniz yöresinde üretilen bazı çayların mineral beslenme durumunun değerlendirilmesi. EJOSAT, 50:162-170.
- Arıkan B, Çakmakçı G, Akıncı İE, Güler C. 2019. Gaziantep ili tarım topraklarında ağır metal kirliliği ve bitki-gübre toprak ilişkisi. ANAJAS, 34(3):365-374.
- Barceloux DG. 1999. Molybdenum. J Toxicol Clin Toxicol, 37(2):231-237.
- Bouyoucos GJ. 1952. A Recalibration of the hydrometer for making mechanical analysis of soil. Agronomy Journal, 43(9): 434-438.
- Breus D, Yevtushenko O. 2022. Modeling of trace elements and heavy metals content in the steppe soils of Ukraine. JEE, 23(2):159–165.
- Canlı S, Şener E, Özbek M. 2020. Determination of heavy metal content in some soils used for agricultural purposes in Trabzon province. TURJAF, 8(5):1087-1091.
- Düzgüneş O, Kesici T, Kavuncu O, Gürbüz F. 1987. Araştırma deneme metotları (istatistik metotları-II). Ankara Üniversitesi Ziraat Fak. Yay. 1021:381s.
- Güneş A, Alpaslan M, İnal A, Çakmak İ, Öztürk L. 2007. Mineral contents of some staple foodstuffs grown in Turkey. Food Chemistry, 101(1):490-499.
- Horneck DA, Hart JM, Topper K, Koepsell B. 1989. Methods of soil analysis used in the soil testing laboratory at Oregon State University. P 1-21. Agr. Exp. Sta. Oregon, USA.
- Karaaslan MA, Sönmez İ, Yaman M. 2014. Kadmiyum ve kurşun kirliliği açısından Türkiye tarım topraklarının durumu. SDÜFBED, 18(2):162-170.
- Karaca A, Başkaya HS, Ay Y, Güngör A, Arslan M. 2020. An investigation of the relationship between heavy metal contents of soils and crops in Mardin Province, Turkey. Jour of Agri Sci, 26(2):251-260.
- Kırat G, Savcı S. 2023. Ulutaş köyü (Erzurum) bölgesindeki topraklarda ağır metal kirliliğinin araştırılması. TTDB,10(2): 223–233.
- Küçük C, Karaoğlu M. 2021. Iğdır ili 080 devlet karayolu boyunca tarım topraklarında ağır metal kirliliği. EJOSAT, 25:325-333. Lindsay WL, Norwel WA. 1978. Development of a DTPA test for zinc. iron. manganese and copper. J. Soil Sci. Am. 42:421-428.
- İpek H. 2003. Molibden. YYÜ Veterinerlik Fak Der, 14(1):73-76.
- McDowell LR. 1992. Copper and molybdenum minerals. Ani and Hum Nutr. 22(3):176- 204.
- Nelson RE. 1982. Carbonate and gypsum. methods of soil analysis part 2. chemical and microbiological properties second edition. Agronamy. No: 9 Part 2. Edition P: 191- 197.
- Nelson DW, Sommers LE. 1982. Organic matter methods of soil analysis part 2. chemical and microbiological properties second edition. Agronamy, No: 9 Part 2. Edition P: 574- 579.
- Özçelik H, Kaya Z, İnan H. 2010. Determination of heavy metals in soils and vegetables in the vicinity of a textile mill. Environ Monit Assess 163(1-4):651-659.
- Özkan F, Demir Y. 2023. Rize ilinde geleneksel ve organik çay tarımı yapılan alanların topraklarında bazı verimlilik parametreleri ile ağır metal içeriklerinin karşılaştırılması. Iğdır Üniversitesi FBED, 13(2):1405-1417.
- Rhoades JD. 1982. Cation exchange capacity methods of soil analysis part 2. chemical and microbiological properties second edition. Agronamy, No: 9 Part 2. Edition P: 149- 157.
- Şahin Ü, Aydın M, Yılmaz V. 2013. Türkiye’nin bazı tarım topraklarında krom seviyeleri. E.Ü. Ziraat Fak Derg, 50(1):33-40.
- Şahin Ü, Orhan Y, Akıncı G. 2016. Türkiye’de bazı tarım topraklarında kobalt seviyeleri. SDÜFBED, 20(1):166-172.
- Şimşek T, Kalkancı N, Büyük G. 2021. Tarım topraklarındaki ağır metallerin kirlilik düzeylerinin belirlenmesi: Osmaniye örneği. MKU. Tar. Bil. Derg, 26 (1):106-116.
- Taş R, Demir Y. 2022. Bingöl ovası tarım topraklarının verimlilik düzeyi ile bazı ağır metal içeriklerinin belirlenmesi ve haritalanması. DÜOD, 18(2):296-315.
- Tolunay D. 1992. Toprak kirlenmesi ve yanlış arazi kullanımının yarattığı sorunlar ile çözüm önerileri. FORESTIST, 42(2):155-167.
- Tüfekçi M, Yaşar S, Büyükgüngör H. 2019. İç anadolu bölgesi'nde tarım arazilerinin değişebilir ağır metal içeriği ve faktör analizi ile kirlilik durumunun belirlenmesi. TÜTAD, 6(1):55-61.
- Yu X, Sun B, Zhou J, Wang Y. 2018. Distribution and relationship of molybdenum, cobalt, nickel and chromium in typical Chinese soils. Env Sci and Pollu Resea, 25(8):7970-7979.
- Viets FG, Lindsay WL. 1973. Testing soils for zinc. Copper. Managanese and iron. Soil Soc. Of Amer. Inc. Madison Wisconcin USA. 153-172.
- Yalçın M. 2023. Hatay İli Kırıkhan-Reyhanlı Bölgesi Tarımsal Toprakların Bor Durumunun Belirlenmesi. MAS JAPS 8(2): 202–212.
- Yalçın M, Çimrin KM. 2019. Determination of molybdenum contents and relation of some heavy metals in the soil of meadow-pasture terraces between Kırıkhan-Reyhanlı. TURJAF, 7(1):13-21, 2019
- Yerli C, Çakmakçı T, Şahin Ü, Tüfenkçi Ş. 2020. Ağır metallerin toprak, bitki, su ve insan sağlığına etkileri. TDFD, 9:103-114.
Kırıkhan–Reyhanlı Bölgesi Tarım Topraklarının Molibden İçeriği ve Topraktaki Bazı Ağır Metaller ile İlişkilerinin Belirlenmesi
Öz
Bu çalışmada Hatay ili Kırıkhan-Reyhanlı bölgesi tarım topraklarının molibden içeriğinin belirlenmesi ve toprak içerisindeki bazı ağır metaller ile ilişkilerinin saptanması amaçlanmıştır. Bu amaç için Kırıkhan-Reyhanlı bölgesi tarım topraklarını temsil edecek şekilde iki farklı derinlik (0-20 ve 20-40 cm) ve 30 ayrı noktadan olmak üzere toplamda 60 toprak örneği alınmıştır. Alınan toprak örneklerinde; Kadmiyum (Cd), Cobalt (Co), Krom (Cr), Nikel (Ni), Bakır (Cu), Demir (Fe) ve Molibden (Mo) içerikleri belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; toprakların Cd içerikleri 0.009-0.041 µg/kg; Co içeriği 0.011-0.317 µg/kg; Cr 0.008-0.187 µg/kg, Ni içerikleri 0.787-6.211 ppm; Cu içerikleri 1.11-3.77 ppm; Fe içerikleri 2.80-15.09 ve Mo içerikleri 0.006-0.101 µg/kg arasında bulunmuştur. Toprakların Mo ile Co ve Ni içerikleri arasında pozitif önemli ilişkiler belirlenirken Cr içeriği ile negatif önemli ilişkiler belirlenmiştir. Aynı zamanda Cd ile Co ve Ni; Co ile Ni ve Cu ile Fe aralarında ise pozitif önemli ilişkiler belirlenmiştir. Bölge topraklarının ağır metal içerikleri sınır değerler ile karşılaştırıldığında herhangi bir ağır metal kirliliğine rastlanmamıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Acir N, Günal H. 2020. Spesifik yüzey alanı belirlenmesinde organik madde, kireç ve demir oksitlerin uzaklaştırılmasının önemi. TTDB, 7(1):205-211.
- Akyıldız M, Karataş B. 2018. Adana şehir merkezindeki topraklarda ağır metal kirliliğinin araştırılması. Ç.Ü. Müh. Fak. Dergisi, 33(2):199-214.
- Al-Adham A, Tüfekçi N, Aydın M, Yıldız A. 2016. Determination of heavy metal pollution in Konya Basin agricultural soils. FEB, 25(9):3544-3551.
- Alkayın M, Yıldız N. 2023. Doğu Karadeniz yöresinde üretilen bazı çayların mineral beslenme durumunun değerlendirilmesi. EJOSAT, 50:162-170.
- Arıkan B, Çakmakçı G, Akıncı İE, Güler C. 2019. Gaziantep ili tarım topraklarında ağır metal kirliliği ve bitki-gübre toprak ilişkisi. ANAJAS, 34(3):365-374.
- Barceloux DG. 1999. Molybdenum. J Toxicol Clin Toxicol, 37(2):231-237.
- Bouyoucos GJ. 1952. A Recalibration of the hydrometer for making mechanical analysis of soil. Agronomy Journal, 43(9): 434-438.
- Breus D, Yevtushenko O. 2022. Modeling of trace elements and heavy metals content in the steppe soils of Ukraine. JEE, 23(2):159–165.
- Canlı S, Şener E, Özbek M. 2020. Determination of heavy metal content in some soils used for agricultural purposes in Trabzon province. TURJAF, 8(5):1087-1091.
- Düzgüneş O, Kesici T, Kavuncu O, Gürbüz F. 1987. Araştırma deneme metotları (istatistik metotları-II). Ankara Üniversitesi Ziraat Fak. Yay. 1021:381s.
- Güneş A, Alpaslan M, İnal A, Çakmak İ, Öztürk L. 2007. Mineral contents of some staple foodstuffs grown in Turkey. Food Chemistry, 101(1):490-499.
- Horneck DA, Hart JM, Topper K, Koepsell B. 1989. Methods of soil analysis used in the soil testing laboratory at Oregon State University. P 1-21. Agr. Exp. Sta. Oregon, USA.
- Karaaslan MA, Sönmez İ, Yaman M. 2014. Kadmiyum ve kurşun kirliliği açısından Türkiye tarım topraklarının durumu. SDÜFBED, 18(2):162-170.
- Karaca A, Başkaya HS, Ay Y, Güngör A, Arslan M. 2020. An investigation of the relationship between heavy metal contents of soils and crops in Mardin Province, Turkey. Jour of Agri Sci, 26(2):251-260.
- Kırat G, Savcı S. 2023. Ulutaş köyü (Erzurum) bölgesindeki topraklarda ağır metal kirliliğinin araştırılması. TTDB,10(2): 223–233.
- Küçük C, Karaoğlu M. 2021. Iğdır ili 080 devlet karayolu boyunca tarım topraklarında ağır metal kirliliği. EJOSAT, 25:325-333. Lindsay WL, Norwel WA. 1978. Development of a DTPA test for zinc. iron. manganese and copper. J. Soil Sci. Am. 42:421-428.
- İpek H. 2003. Molibden. YYÜ Veterinerlik Fak Der, 14(1):73-76.
- McDowell LR. 1992. Copper and molybdenum minerals. Ani and Hum Nutr. 22(3):176- 204.
- Nelson RE. 1982. Carbonate and gypsum. methods of soil analysis part 2. chemical and microbiological properties second edition. Agronamy. No: 9 Part 2. Edition P: 191- 197.
- Nelson DW, Sommers LE. 1982. Organic matter methods of soil analysis part 2. chemical and microbiological properties second edition. Agronamy, No: 9 Part 2. Edition P: 574- 579.
- Özçelik H, Kaya Z, İnan H. 2010. Determination of heavy metals in soils and vegetables in the vicinity of a textile mill. Environ Monit Assess 163(1-4):651-659.
- Özkan F, Demir Y. 2023. Rize ilinde geleneksel ve organik çay tarımı yapılan alanların topraklarında bazı verimlilik parametreleri ile ağır metal içeriklerinin karşılaştırılması. Iğdır Üniversitesi FBED, 13(2):1405-1417.
- Rhoades JD. 1982. Cation exchange capacity methods of soil analysis part 2. chemical and microbiological properties second edition. Agronamy, No: 9 Part 2. Edition P: 149- 157.
- Şahin Ü, Aydın M, Yılmaz V. 2013. Türkiye’nin bazı tarım topraklarında krom seviyeleri. E.Ü. Ziraat Fak Derg, 50(1):33-40.
- Şahin Ü, Orhan Y, Akıncı G. 2016. Türkiye’de bazı tarım topraklarında kobalt seviyeleri. SDÜFBED, 20(1):166-172.
- Şimşek T, Kalkancı N, Büyük G. 2021. Tarım topraklarındaki ağır metallerin kirlilik düzeylerinin belirlenmesi: Osmaniye örneği. MKU. Tar. Bil. Derg, 26 (1):106-116.
- Taş R, Demir Y. 2022. Bingöl ovası tarım topraklarının verimlilik düzeyi ile bazı ağır metal içeriklerinin belirlenmesi ve haritalanması. DÜOD, 18(2):296-315.
- Tolunay D. 1992. Toprak kirlenmesi ve yanlış arazi kullanımının yarattığı sorunlar ile çözüm önerileri. FORESTIST, 42(2):155-167.
- Tüfekçi M, Yaşar S, Büyükgüngör H. 2019. İç anadolu bölgesi'nde tarım arazilerinin değişebilir ağır metal içeriği ve faktör analizi ile kirlilik durumunun belirlenmesi. TÜTAD, 6(1):55-61.
- Yu X, Sun B, Zhou J, Wang Y. 2018. Distribution and relationship of molybdenum, cobalt, nickel and chromium in typical Chinese soils. Env Sci and Pollu Resea, 25(8):7970-7979.
- Viets FG, Lindsay WL. 1973. Testing soils for zinc. Copper. Managanese and iron. Soil Soc. Of Amer. Inc. Madison Wisconcin USA. 153-172.
- Yalçın M. 2023. Hatay İli Kırıkhan-Reyhanlı Bölgesi Tarımsal Toprakların Bor Durumunun Belirlenmesi. MAS JAPS 8(2): 202–212.
- Yalçın M, Çimrin KM. 2019. Determination of molybdenum contents and relation of some heavy metals in the soil of meadow-pasture terraces between Kırıkhan-Reyhanlı. TURJAF, 7(1):13-21, 2019
- Yerli C, Çakmakçı T, Şahin Ü, Tüfenkçi Ş. 2020. Ağır metallerin toprak, bitki, su ve insan sağlığına etkileri. TDFD, 9:103-114.
Toplam 34 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ziraat Mühendisliği (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2023 |
| Kabul Tarihi | 8 Ağustos 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 6 Sayı: 2 |
Kaynak Göster
