Kuru meyve akarı Carpoglyphus lactis (L., 1758) (Acari: Carpoglyphidae)’in farklı sıcaklık ve nem koşullarında biyolojik özelliklerinin saptanması üzerine araştırmalar
Öz
Carpoglyphus lactis (Linnaeus, 1758) (Acari: Carpoglyphidae) kuru kayısılarda bilinen en önemli zararlı akar türüdür. Bu çalışmada C. lactis’in 18 °C, 23 °C ve 28 °C sıcaklık değerlerinde ve % 65 ve % 80 orantılı nem değeri kombinasyonlarında biyolojik özellikleri incelenmiştir. Akarın gelişme süresi 5-12 gün arasında değişmektedir. Sıcaklık ve orantılı nem artışıyla birlikte gelişme süresi kısalmıştır. Ergin ömür uzunluğu 11-68 gün arasında değişim göstermiştir. En uzun ergin ömrü 18 °C ve % 65 orantılı nem koşullarında dişi bireyde 68 gün, erkek bireyde 66.95 gün olarak bulunmuştur. Akarın ovipozisyon süresi 6.80-4.46 gün arasında değişmektedir. Dişi başına ovipozisyon süresince yumurta verimi sıcaklık ve neme bağlı olarak 26.62 ile 41.23 arasında değişmektedir. En yüksek yumurta verimi 28°C ve % 80 nem koşullarında 41.23 adettir. Cinsiyet oranı 0.36 ile 0.62 arasında olup bu değerde sıcaklık ve neme bağlı olarak değişmektedir.
Anahtar Kelimeler
Carpoglyphus lactis kuru meyve akarı biyoloji gelişim dönemi
Teşekkür
Prof. Dr. Cahit Erdem’e (Çukurova Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Adana) ve Araştırma Görevlisi Özgür Koçkan (Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, Ankara) istatistiki analizlerin yapılmasında yardımları için teşekkür ederiz.
Kaynakça
- Barker, P. S., 1983. Binomics of Lepidoglyphus destructor (Schrank) (Acarina: Glycyphagidae), a pest of stored cereals. Canadian Journal of Zoology, 61: 355-358.
- Chmielewski, W., 1972. Mites occurring on food products: The morphology,biology and ecology of Carpoglyphus lactis (L., 1758) (Glycyphagidae, Acarina). Prace-Naukowe-Instytutu-Ochrony-Roslin, 13 (2):167-186.
- Chmielewski, W., 1996. Development and fecundity of Carpoglyphus lactis (L.) (Acari: Carpoglyphidae) on nectar-honeydew honey. Pszczelnicze-Zeszyty-Naukowe, 40 (2): 213-217.
- Cunnington, A. M., 1965. Physical limitis for complete development of the grain mite Acarus siro L. (Acarina: Acaridae) in relation to its world distribution. Journal of Applied Ecology, 2: 295-306.
- Cuningtion, A. M., 1985. Factors affecting oviposition and fecudinty in the grain mite Acarus siro L. (Acarina: Acaridae), especially temperature and relative humidity. Experimental and Applied Acarology, 1: 327-344.
- Çobanoğlu, S., 2008. Mites (Acari) associated with stored apricots in Malatya, Elazığ and İzmir provinces of Turkey. Türkiye Entomoloji Dergisi, 32 (1): 3-20.
- Emekçi, M. & S. Toros, 1989. Acarus siro L. (Acarina, Acaridae)’nin değişik sıcaklık ve nem ortamlarındaki gelişmesi üzerinde araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, 13 (4):217-228.
- Emekçi, M. & S. Toros, 1994. Acarus siro L. (Acarina: Acaridae) ve Lepidoglyphus destructor (Schrank) (Acarina: Glyclphagidae) ile Avcısı Cheyletus eruditus (Schrank) (Acarina: Cheyletidae) Arasındaki Bazı Biyolojik İlişkiler Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi) 176 s.
- Genç, H. & A. İ. Özar, 1986. İzmir İlinde ambarlanmış ürünlerde bulunan akarlar üzerinde ön çalışmalar. Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 10 (3): 17-183.
- Güldalı, B. & S. Çobanoğlu, 2010. Kuru meyve akarı Carpoglyphus lactis (L.) (Acari: Carpoglyphidae)’in farklı sıcaklık ve nem ortamlarındaki gelişme eşiği ve yaşam çizelgeleri üzerine araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, 34 (1):53-65.
- Hughes, A. M., 1976. The Mites of Stored Food and Houses. Ministry of Agriculture, Fisheries and Food, Technical Bulletin. No: 9. Her Majesty’s Stationery Office, London, 400 pp.
- Kılıç, N. & S. Toros, 2000. Tekirdağ İli ve Çevresinde Depolanan Ürünlerde Akarlar, Yoğunlukları ve Konukçuları ile Önemli Görülen Türün Biyolojisi Üzerinde Araştırmalar. A. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi), 180 s.
- Özaydın, A. & O. Ecevit, 1999. Tyrophagus putrescentiae (Schrank) (Acari: Acaridae)’nın laboratuar koşullarında, farklı sıcaklıklardaki yaşam çizelgelerinin elde edilmesi üzerinde araştırmalar. Karadeniz Bölgesi Tarım Sempozyumu, (4-5 Ocak 1999), 597-606.
- Özer, M. & S. Toros, 1978. Kuru meyve akarı Carpoglyphus lactis (L.). Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 2 (4): 223-230.
- Özer, M., S. Toros, S. Çobanoğlu, S. Çınarlı & M. Emekçi, 1989. İzmir ili ve çevresinde depolanmış hububat, un ve mamulleri ile kuru meyvelerde zarar yapan Acarina takımına bağlı türlerin tanımı, yayılışı ve konukçuları. Doğa Türk Tarım ve Orman Dergisi, 13 (36): 1154-1189.
- Saleh, S. M., Yacout, G. A. & El-M. Sadek, 1987. Comparative studies on sound and infested dried fig with Carpoglyphus lactis (Linne). Alexandri Journal of Agricultural Research, 32 (3): 409-418.
- Solomon, M. E., 1951. Control of humidity with potassium hydroxide, sulphuric acide or otner solutions. Bulletin of Entomological Research, 42: 543-554.
- Zdarkova, E., J. Strohalm & M. Houska, 1999. Effect of high pressure on Carpoglyphus lactis L. (Acari: Carpoglyphidae). Czech Journal of Food Sciences, 17 (6): 235-237.
The effect of different temperatures and relative humidities on development of Carpoglyphus lactis (L., 1758) (Acari: Carpoglyphidae)
Öz
Carpoglyphus lactis (Linnaeus, 1758) (Astigmata: Carpoglyphidae) is known the most important pest species from dried apricots among the stored product pests. The aim of this paper is investigate of the biological parameters of C. lactis at three different temperatures (18 °C, 23 °C, 28 °C), 65 % and 80 % relative humidities at laboratory conditions. The duration of immature stage is 5-12 days in the different combinations of temperature and relative humidities. Increases in temperatures and relative humidities accelerated the time of duration of the mite. Adult longevity was ranged from 11-68 days in the different combinations of temperature and relative humidities. The longest longevity of C. lactis obtained as 68 days for females and 66.95 days for males at 18 °C and 65 % r.h. The duration of oviposition period is 6.80 – 4.46 days in different temperature and relative humidities. Average egg laying capacites of females were ranged from 26.62 - 41.23 depending on the temperatures and relative humidities. The highest number of C. lactis’s eggs were obtained as 41.23 at 28 °C and 80 % r.h. The sex ratio was ranged from 0.36-0.62 in the different combinations of temperature and relative humidities.
Anahtar Kelimeler
Carpoglyphus lactis dried fruit mite biology generation period
Kaynakça
- Barker, P. S., 1983. Binomics of Lepidoglyphus destructor (Schrank) (Acarina: Glycyphagidae), a pest of stored cereals. Canadian Journal of Zoology, 61: 355-358.
- Chmielewski, W., 1972. Mites occurring on food products: The morphology,biology and ecology of Carpoglyphus lactis (L., 1758) (Glycyphagidae, Acarina). Prace-Naukowe-Instytutu-Ochrony-Roslin, 13 (2):167-186.
- Chmielewski, W., 1996. Development and fecundity of Carpoglyphus lactis (L.) (Acari: Carpoglyphidae) on nectar-honeydew honey. Pszczelnicze-Zeszyty-Naukowe, 40 (2): 213-217.
- Cunnington, A. M., 1965. Physical limitis for complete development of the grain mite Acarus siro L. (Acarina: Acaridae) in relation to its world distribution. Journal of Applied Ecology, 2: 295-306.
- Cuningtion, A. M., 1985. Factors affecting oviposition and fecudinty in the grain mite Acarus siro L. (Acarina: Acaridae), especially temperature and relative humidity. Experimental and Applied Acarology, 1: 327-344.
- Çobanoğlu, S., 2008. Mites (Acari) associated with stored apricots in Malatya, Elazığ and İzmir provinces of Turkey. Türkiye Entomoloji Dergisi, 32 (1): 3-20.
- Emekçi, M. & S. Toros, 1989. Acarus siro L. (Acarina, Acaridae)’nin değişik sıcaklık ve nem ortamlarındaki gelişmesi üzerinde araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, 13 (4):217-228.
- Emekçi, M. & S. Toros, 1994. Acarus siro L. (Acarina: Acaridae) ve Lepidoglyphus destructor (Schrank) (Acarina: Glyclphagidae) ile Avcısı Cheyletus eruditus (Schrank) (Acarina: Cheyletidae) Arasındaki Bazı Biyolojik İlişkiler Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi) 176 s.
- Genç, H. & A. İ. Özar, 1986. İzmir İlinde ambarlanmış ürünlerde bulunan akarlar üzerinde ön çalışmalar. Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 10 (3): 17-183.
- Güldalı, B. & S. Çobanoğlu, 2010. Kuru meyve akarı Carpoglyphus lactis (L.) (Acari: Carpoglyphidae)’in farklı sıcaklık ve nem ortamlarındaki gelişme eşiği ve yaşam çizelgeleri üzerine araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, 34 (1):53-65.
- Hughes, A. M., 1976. The Mites of Stored Food and Houses. Ministry of Agriculture, Fisheries and Food, Technical Bulletin. No: 9. Her Majesty’s Stationery Office, London, 400 pp.
- Kılıç, N. & S. Toros, 2000. Tekirdağ İli ve Çevresinde Depolanan Ürünlerde Akarlar, Yoğunlukları ve Konukçuları ile Önemli Görülen Türün Biyolojisi Üzerinde Araştırmalar. A. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi), 180 s.
- Özaydın, A. & O. Ecevit, 1999. Tyrophagus putrescentiae (Schrank) (Acari: Acaridae)’nın laboratuar koşullarında, farklı sıcaklıklardaki yaşam çizelgelerinin elde edilmesi üzerinde araştırmalar. Karadeniz Bölgesi Tarım Sempozyumu, (4-5 Ocak 1999), 597-606.
- Özer, M. & S. Toros, 1978. Kuru meyve akarı Carpoglyphus lactis (L.). Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 2 (4): 223-230.
- Özer, M., S. Toros, S. Çobanoğlu, S. Çınarlı & M. Emekçi, 1989. İzmir ili ve çevresinde depolanmış hububat, un ve mamulleri ile kuru meyvelerde zarar yapan Acarina takımına bağlı türlerin tanımı, yayılışı ve konukçuları. Doğa Türk Tarım ve Orman Dergisi, 13 (36): 1154-1189.
- Saleh, S. M., Yacout, G. A. & El-M. Sadek, 1987. Comparative studies on sound and infested dried fig with Carpoglyphus lactis (Linne). Alexandri Journal of Agricultural Research, 32 (3): 409-418.
- Solomon, M. E., 1951. Control of humidity with potassium hydroxide, sulphuric acide or otner solutions. Bulletin of Entomological Research, 42: 543-554.
- Zdarkova, E., J. Strohalm & M. Houska, 1999. Effect of high pressure on Carpoglyphus lactis L. (Acari: Carpoglyphidae). Czech Journal of Food Sciences, 17 (6): 235-237.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2011 |
| Gönderilme Tarihi | 4 Şubat 2010 |
| Kabul Tarihi | 7 Mart 2010 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2011 Cilt: 35 Sayı: 2 |