Öz
Bu çalışmada, İvesi koyunlarında farklı yaşta sütten kesimin, kuzularda gelişim özellikleri, analarda süt üretimi üzerine etkileri araştırılmıştır. Araştırmanın hayvan materyalini, Kilis ilinde özel bir işletmede bulunan İvesi koyunları ve kuzuları oluşturmuştur. Doğan kuzular cinsiyetleri de dikkate alınarak 35’er başlık 3 gruba ayrılmıştır. Birinci gruptaki kuzular 60. günde (I. grup), ikinci gruptaki kuzular 75. günde (II. grup), üçüncü gruptaki kuzular ise geleneksel olarak yapılan sürede (90. gün) sütten kesilmiştir (III. grup). Çalışma sonunda, ortalama doğum ağırlıkları I. grupta 3.4 ± 0.09 kg, 3.6 ± 0.08 kg, 3.4 ± 0.09 kg olarak tespit edilmiş olup, geleneksel yöntem (90 gün) ile karşılaştırıldığında erken yaşta sütten kesimin (60 gün) kuzuların gelişimi üzerine önemli etkisinin olduğu (P<0.05) tespit edilmiştir. Bununla birlikte erken yaşta sütten kesim ve kaliteli meralarda kuzu büyütmenin işletmede kârlılığı artıracağı da göz önünde bulundurulmalıdır.
Anahtar Kelimeler
Destekleyen Kurum
Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü
Proje Numarası
16902
Teşekkür
Çalışmanın saha kısmının yürütülmesinde emeği geçen Kilis İli Damızlık Koyun ve Keçi Birlik çalışanlarına, maddi destek veren HMKÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü’ne (Proje No: 16902) teşekkür ederiz.
Kaynakça
- Abou Ward, G.A., Tawila, M.A., Sawsan, M., Gad, A.A. Abedo and Soad El-Naggar., 2008. Effect of weaning age on lamb's performance. World Journal of Agricultural Sciences, 4: 569-573.
- Aksakal, V., M. Macit and N. Esenbuğa, 2009. Effects of various ages of weaning on growth characteristics, survival rate and some body measurements of Awassi lambs. Journal of Animal and Veterinary Advances, 8(8): 1624-1630.
- Biçer, O., M. Keskin, S. Gül, Z. Gündüz, N.Z. Oflaz and S. Behrem, 2019. Comparison of yield characteristics of brown and black headed Awassi sheep. Mustafa Kemal University Journal of Agricultural Sciences, 24(1): 58-61.
- Cavini, S., S. Iraira, A. Siurana, A. Foskolos, A. Ferret and S. Calsamiglia, 2015. Effect of sodium butyrate administered in the concentrate on rumen development and productive performance of lambs in intensive production system during the suckling and the fattening periods. Small Ruminant Research, 123: 212–217.
- Gorka, P., Z.M. Kowalski, P. Pietrzak, A. Kotunia, R. Kiljanczyk, J. Flaga, J.J. Holst, P. Guilloteau and R. Zabielski, 2009. Effect of sodiumbutyrate supplementation in milk replacer and starter diet onrumen development in calves. J. Physiol. Pharmacol. 60 (Suppl. 3), 47–53.
- Grigorova, N., T. Slavov, P. Todorova, V. Radev and I. Varlyankov, 2012. Effects of endogous enzyme preparations on protozoan population and cellulolytic aktivity in the rumen of yearling rams. Bulgarian Journal of Agricultural Science, 18: 296 -303.
- Guilloteau, P., V. Rome, L. Le Normand, G. Savary and R. Zabielski, 2004. Is Na-butyrate a growth factor in the preruminant calf? Preliminary results. J. Anim. Feed Sci., 13: 393–396.
- Gül, S. 2008. Farklı Keçi Genotiplerinin Doğu Akdeniz Bölgesi Koşullarındaki Performanslarının Karşılaştırılması. Doktora Tezi. Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Antakya-Hatay.
- Gül, S. and M. Keskin, 2010. Reproductive characteristics of awassi ewes under cornell alternate month accelerated lambing system. Italian Journal of Animal Science, 49: 255-259.
- Gürsu, G. and T. Aygün, 2014. Some characteristics of milk yield in Awassi ewes maintained at village conditions. Journal of Advanced Agricultural Technologies, 1: 19-23.
- Haile, A., M. Hilali, H. Hassen, M. Rekik, R.N.B. Lobo, M. Tibbo, J.M. Mwacharo and B. Rischkowsky, 2017. Evaluation of Awassi sheep genotypes for growth, milk production and milk composition. Journal of Experimental Biology and Agricultural Sciences, 5: (Spl-1- SAFSAW), 68-75.
- Keskin, M. ve O. Biçer, 2000. Farklı büyütme sistemlerinin İvesi koyunlarında kuzu gelişimi ve işletme karlılığına etkileri üzerine bir araştırma. MKÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5: 49-56.
- Kul, S. ve A. Akcan, 2002. İvesi ve Ost x Friz x İvesi melez (F1) kuzularda büyüme yaşama gücü ve bazı vücut ölçüleri. Uludag Universitesi Journal of Faculty Veterinary Medicine, 21:109-114.
- Norouzian, M.A. 2015. Effect of weaning method on lamb behaviour and weight gain. Small Ruminant Research, 133: 17-20. Özbeyaz, C., Ö.F. Bilgiç, A. Kocakaya ve N. Ünal, 2018. Eskişehir’de yetiştirici koşullarındaki ivesi koyunlarında bazı özelliklerin incelenmesi. Lalahan Hay. Araşt. Enst. Derg., 58: 1-6.
- Pacinovski, N., V. Dzabirski, P. Porcu, G. Cilev, E. Joshevska, M.P. Petrovic and Z. Antunovic, 2016. Factors influencing productive traits of Awassi crossbreeds in Macedonia. Biotechnology in Animal Husbandry, 32 (2): 145-161.
- SPSS, 2012. IBM Corp. Released 2012. IBM SPSS Statistics for Windows, Version 21.0. Armonk, NY, USA: IBM Corp.
- Torun, O. 1987. Ceylanpınar İvesilerinde Erken Sağımın Anaların Süt Verimi ve Kuzuların Gelişimi Üzerine Etkileri (Doktora Tezi). Çukurova Üniv. Fen Bil. Enst. Adana.
- Torun, O. ve O. Özcan, 1991. Ceylanpınar İvesilerinde erken sağımın anaların süt verimi ve kuzuların gelişimi üzerine etkileri. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 6: 111-126.
- Üstüner, H. Ve M. M. Oğan, 2013. Main productive performance of Awassi sheep in the Central Anatolian Region of Turkey. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 37: 271-276.
Öz
In this study, the effects of different weaning ages on the developmental characteristics of lambs and milk production of ewes were investigated. The animal material of the study consisted of Awassi sheep and its lambs in a private farm in the Kilis province. Lambs were divided into three groups (35 heads) according to sex type. The first group was weaned at 60. days, second group was at 75. days, III. group was at 90. days. At the end of the study, average birth weights were determined as 3.4 ± 0.09 kg, 3.6 ± 0.08 kg and 3.4 ± 0.09 kg in the same group ranking and weaning weight was effected by early weaning age (60 days) according to the traditional method (90 days) (P <0.05). However, it should be taken into consideration that growing lambs in high quality pastures after weaning will be more economical in terms of farm profitability.
Anahtar Kelimeler
Proje Numarası
16902
Kaynakça
- Abou Ward, G.A., Tawila, M.A., Sawsan, M., Gad, A.A. Abedo and Soad El-Naggar., 2008. Effect of weaning age on lamb's performance. World Journal of Agricultural Sciences, 4: 569-573.
- Aksakal, V., M. Macit and N. Esenbuğa, 2009. Effects of various ages of weaning on growth characteristics, survival rate and some body measurements of Awassi lambs. Journal of Animal and Veterinary Advances, 8(8): 1624-1630.
- Biçer, O., M. Keskin, S. Gül, Z. Gündüz, N.Z. Oflaz and S. Behrem, 2019. Comparison of yield characteristics of brown and black headed Awassi sheep. Mustafa Kemal University Journal of Agricultural Sciences, 24(1): 58-61.
- Cavini, S., S. Iraira, A. Siurana, A. Foskolos, A. Ferret and S. Calsamiglia, 2015. Effect of sodium butyrate administered in the concentrate on rumen development and productive performance of lambs in intensive production system during the suckling and the fattening periods. Small Ruminant Research, 123: 212–217.
- Gorka, P., Z.M. Kowalski, P. Pietrzak, A. Kotunia, R. Kiljanczyk, J. Flaga, J.J. Holst, P. Guilloteau and R. Zabielski, 2009. Effect of sodiumbutyrate supplementation in milk replacer and starter diet onrumen development in calves. J. Physiol. Pharmacol. 60 (Suppl. 3), 47–53.
- Grigorova, N., T. Slavov, P. Todorova, V. Radev and I. Varlyankov, 2012. Effects of endogous enzyme preparations on protozoan population and cellulolytic aktivity in the rumen of yearling rams. Bulgarian Journal of Agricultural Science, 18: 296 -303.
- Guilloteau, P., V. Rome, L. Le Normand, G. Savary and R. Zabielski, 2004. Is Na-butyrate a growth factor in the preruminant calf? Preliminary results. J. Anim. Feed Sci., 13: 393–396.
- Gül, S. 2008. Farklı Keçi Genotiplerinin Doğu Akdeniz Bölgesi Koşullarındaki Performanslarının Karşılaştırılması. Doktora Tezi. Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Antakya-Hatay.
- Gül, S. and M. Keskin, 2010. Reproductive characteristics of awassi ewes under cornell alternate month accelerated lambing system. Italian Journal of Animal Science, 49: 255-259.
- Gürsu, G. and T. Aygün, 2014. Some characteristics of milk yield in Awassi ewes maintained at village conditions. Journal of Advanced Agricultural Technologies, 1: 19-23.
- Haile, A., M. Hilali, H. Hassen, M. Rekik, R.N.B. Lobo, M. Tibbo, J.M. Mwacharo and B. Rischkowsky, 2017. Evaluation of Awassi sheep genotypes for growth, milk production and milk composition. Journal of Experimental Biology and Agricultural Sciences, 5: (Spl-1- SAFSAW), 68-75.
- Keskin, M. ve O. Biçer, 2000. Farklı büyütme sistemlerinin İvesi koyunlarında kuzu gelişimi ve işletme karlılığına etkileri üzerine bir araştırma. MKÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5: 49-56.
- Kul, S. ve A. Akcan, 2002. İvesi ve Ost x Friz x İvesi melez (F1) kuzularda büyüme yaşama gücü ve bazı vücut ölçüleri. Uludag Universitesi Journal of Faculty Veterinary Medicine, 21:109-114.
- Norouzian, M.A. 2015. Effect of weaning method on lamb behaviour and weight gain. Small Ruminant Research, 133: 17-20. Özbeyaz, C., Ö.F. Bilgiç, A. Kocakaya ve N. Ünal, 2018. Eskişehir’de yetiştirici koşullarındaki ivesi koyunlarında bazı özelliklerin incelenmesi. Lalahan Hay. Araşt. Enst. Derg., 58: 1-6.
- Pacinovski, N., V. Dzabirski, P. Porcu, G. Cilev, E. Joshevska, M.P. Petrovic and Z. Antunovic, 2016. Factors influencing productive traits of Awassi crossbreeds in Macedonia. Biotechnology in Animal Husbandry, 32 (2): 145-161.
- SPSS, 2012. IBM Corp. Released 2012. IBM SPSS Statistics for Windows, Version 21.0. Armonk, NY, USA: IBM Corp.
- Torun, O. 1987. Ceylanpınar İvesilerinde Erken Sağımın Anaların Süt Verimi ve Kuzuların Gelişimi Üzerine Etkileri (Doktora Tezi). Çukurova Üniv. Fen Bil. Enst. Adana.
- Torun, O. ve O. Özcan, 1991. Ceylanpınar İvesilerinde erken sağımın anaların süt verimi ve kuzuların gelişimi üzerine etkileri. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 6: 111-126.
- Üstüner, H. Ve M. M. Oğan, 2013. Main productive performance of Awassi sheep in the Central Anatolian Region of Turkey. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 37: 271-276.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hayvansal Üretim (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | 16902 |
| Yayımlanma Tarihi | 27 Aralık 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 3 Sayı: 2 |
Tarandığı indeksler:
