Öz
Bu çalışma, sığırlarda yaygın şekilde kullanılan değerlendirme yöntemini Anadolu mandasına uyarlanmak suretiyle mandalar için kullanılabilir bir değerlendirme sisteminin oluşturulması ve vücut kondisyonu açısından mevcut durumun belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Çalışmanın materyalini 128 işletme ve bu işletmelerde yetiştirilen 614 baş manda ineği oluşturmuştur. Verilerin hazırlanması amacıyla Microsoft Excel programı, istatistiki değerlendirilme için SPSS 20.0 sürümünden faydalanılmıştır. Vücut kondisyonu değerlendirmesi sonucunda manda ineklerinin omurga (O), kaburga (K), kısa kemikler (KK), leğen kemiği (LK), but bölgesi (BB), oturak yumrusu (OY), kuyruk sokumu (KS), uyluk (U) kondisyonları ve genel vücut kondisyonu sırasıyla, 6.12 puan, 5.73 puan, 5.10 puan, 5.65 puan, 5.69 puan, 5.25 puan, 4.92 puan, 5.10 puan ve 5.51 puan olarak tespit edilmiştir. Genel vücut kondisyonu (GVK) ile O, K, KK, LK, BB, OY, KS ve U özellikleri arasında pozitif yönlü, yüksek ve önemli (p<0.01) bir ilişki tespit edilmiştir. Bu sonuç, farklı vücut kısımlarına ait vücut kondisyonundan hareketle genel vücut kondisyonunun tahmin edilmesindeki isabeti doğrulamaktadır. Anadolu mandalarında vücut kondisyonuna ait yeterli veri toplanması sonrasında verim, sürü ömrü, besleme özellikleri ile olan fenotipik ve genotipik ilişkileri ortaya çıkaracak daha detaylı araştırmaların yapılması tavsiye edilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Destekleyen Kurum
Muş Alparslan Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu (BAP)
Proje Numarası
BAP-20-UBF-4901-06
Teşekkür
Çalışmaya destek veren Muş Alparslan Üniversitesi Rektörlüğüne, Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’ne, Muş ve Bitlis Tarım ve Orman İl Müdürlüklerine, Bitlis İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Yönetim Kurulu’na ve değerli çalışanlarına, proje çalışması için işletmelerini açarak destek veren değerli yetiştiricilerimize sonsuz teşekkür ederiz.
Kaynakça
- Alapati, A., Kapa, S. R., Jeepalyam, S. S., Rangappa, S. M. P. & Yemireddy, K. R. (2010). Development of the body condition score system in Murrah buffaloes: validation through ultrasonic assessment of body fat reserves. J. Vet. Sci, 11(1), 1-8.
- Anonim. (2021). DairyNZ body condition scoring: The reference guide for New Zealand dairy farmers. URL:body-condition-score-made-easy_a6-field-guide_2022-final-web.pdf (dairynz.co.nz) (accessed date: January 15, 2023).
- Arote, S. S., Siddiqui, M. B. A. (2020). Study of body condition score and milk yield during different stages of lactation. Journal of Entomology and Zoology Studies, 9(1), 1634-1639.
- Bittante, G., Gallo, L., Carnier, P., Comin, A. & Cassandro, M. (2004). Management and breeding of cows using body condition score. Informatore Agrario, 60, 55-58.
- Buckley, F., Sullivan, K. O., Mee, J. F., Evans, R. D., Dillon P. (2003). Relationships among milk yield, body condition, cow weight and reproduction in spring calved Holstein Fresians. J Dairy Sci 2003, 86, 2308-2319
- Drame, E. D., Hanzen, C. H., Houtain, J. Y., Laurent, Y. & Fall, A. (1999). Evolution of body condition score after calving in dairy cows. Ann. Med. Vet., 143, 265-270.
- Edmonson, A.J., Lean, I. J., Weaver, L. D., Farver, T. & Webster, G. (1989). A body condition scoring chart for Holstein dairy cows. Journal of Dairy Science, 72(1), 68-78.
- Lubis, A. & Fletcher, I. C. (1985). Subjective appraisal of body condition in Swamp buffalo cows. Buffalo Bulletin, 4(2), 23-27.
- Mirza, R. H., Javed, K., Abdullah, M. & Pasha, T. N. (2013). Genetic and non genetic factors affecting body condition score in nili-ravi buffaloes and its correlation with milk yield. The Journal of Animal & Plant Sciences, 23(6), 1486-1490.
- Şahin O, (2011). Süt sığırlarında tip sınıflandırması ve vücut kondisyonu değerlendirme. Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği, ISBN: 978-605-87-199-03, 108 s, Ankara.
- Tariq, M., Khan, A. B., Younas, M. & Schlecht, E. (2012). Body measurements and body condition scoring as parameters for estimation of live weight in Nili Ravi buffalo. Tropentage, (Abstract). Gottingen- Kassel/ Witzenhausen, Germany. Erişim adresi: https://www.tropentag.de/2012/abstracts/links/Schlecht_6gUkXKy7.pdf
- Thelma, A. S., Hironobu, T., Abraham, G., Pinky, M. B. & Bautista, J. A. N. (2021). The relationship of body condition scores to milk production in dairy buffaloes. Philipp. J. Vet. Med., 58(1), 84-95.
Öz
This study was carried out in order to establish a usable evaluation system for buffaloes and to determine the current situation in terms of body condition by adapting the widely used evaluation method in cattle to Anatolian water buffalo. The study material consisted of 128 farms and 614 buffalo cows reared in these farms. Microsoft Excel program was used to prepare the data, and SPSS 20.0 version was used for statistical evaluation. As a result of body condition evaluation, buffalo cows' spine (O), rib (F), short bones (KK), pelvis (LK), rump (BB), pine bone (OY), tail bone (KS), thigh (U) Conditions and general body condition were determined as 6.12 points, 5.73 points, 5.10 points, 5.65 points, 5.69 points, 5.25 points, 4.92 points, 5.10 points and 5.51 points, respectively. A positive, high and significant (p<0.01) relationship was determined between general body condition (GVK) and O, F, KK, LK, BB, OY, KS and U characteristics. This result confirms the accuracy in estimating the overall body condition from the body condition of different body parts. It is recommended to carry out more detailed studies that will reveal the phenotypic and genotypic relationships with yield, herd life, and feeding characteristics after sufficient data on body condition of Anatolian buffaloes are collected.
Anahtar Kelimeler
Proje Numarası
BAP-20-UBF-4901-06
Kaynakça
- Alapati, A., Kapa, S. R., Jeepalyam, S. S., Rangappa, S. M. P. & Yemireddy, K. R. (2010). Development of the body condition score system in Murrah buffaloes: validation through ultrasonic assessment of body fat reserves. J. Vet. Sci, 11(1), 1-8.
- Anonim. (2021). DairyNZ body condition scoring: The reference guide for New Zealand dairy farmers. URL:body-condition-score-made-easy_a6-field-guide_2022-final-web.pdf (dairynz.co.nz) (accessed date: January 15, 2023).
- Arote, S. S., Siddiqui, M. B. A. (2020). Study of body condition score and milk yield during different stages of lactation. Journal of Entomology and Zoology Studies, 9(1), 1634-1639.
- Bittante, G., Gallo, L., Carnier, P., Comin, A. & Cassandro, M. (2004). Management and breeding of cows using body condition score. Informatore Agrario, 60, 55-58.
- Buckley, F., Sullivan, K. O., Mee, J. F., Evans, R. D., Dillon P. (2003). Relationships among milk yield, body condition, cow weight and reproduction in spring calved Holstein Fresians. J Dairy Sci 2003, 86, 2308-2319
- Drame, E. D., Hanzen, C. H., Houtain, J. Y., Laurent, Y. & Fall, A. (1999). Evolution of body condition score after calving in dairy cows. Ann. Med. Vet., 143, 265-270.
- Edmonson, A.J., Lean, I. J., Weaver, L. D., Farver, T. & Webster, G. (1989). A body condition scoring chart for Holstein dairy cows. Journal of Dairy Science, 72(1), 68-78.
- Lubis, A. & Fletcher, I. C. (1985). Subjective appraisal of body condition in Swamp buffalo cows. Buffalo Bulletin, 4(2), 23-27.
- Mirza, R. H., Javed, K., Abdullah, M. & Pasha, T. N. (2013). Genetic and non genetic factors affecting body condition score in nili-ravi buffaloes and its correlation with milk yield. The Journal of Animal & Plant Sciences, 23(6), 1486-1490.
- Şahin O, (2011). Süt sığırlarında tip sınıflandırması ve vücut kondisyonu değerlendirme. Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği, ISBN: 978-605-87-199-03, 108 s, Ankara.
- Tariq, M., Khan, A. B., Younas, M. & Schlecht, E. (2012). Body measurements and body condition scoring as parameters for estimation of live weight in Nili Ravi buffalo. Tropentage, (Abstract). Gottingen- Kassel/ Witzenhausen, Germany. Erişim adresi: https://www.tropentag.de/2012/abstracts/links/Schlecht_6gUkXKy7.pdf
- Thelma, A. S., Hironobu, T., Abraham, G., Pinky, M. B. & Bautista, J. A. N. (2021). The relationship of body condition scores to milk production in dairy buffaloes. Philipp. J. Vet. Med., 58(1), 84-95.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hayvansal Üretim (Diğer) |
| Bölüm | Zootekni / Animal Science |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | BAP-20-UBF-4901-06 |
| Erken Görünüm Tarihi | 30 Kasım 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Aralık 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 18 Temmuz 2023 |
| Kabul Tarihi | 12 Ağustos 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 13 Sayı: 4 |
