Öz
Amaç:
Bu çalışmada, İvesi toklularında besi performansı ve EAAP yöntemine göre karkas
özelliklerinin tespiti amaçlanmıştır.
Yöntem ve Bulgular:
Çalışmada, toklular bireysel bölmelerde 91 günlük yoğun besiye alınmıştır.
Çalışma sonunda elde edilen karkaslar EAAP metoduna göre parçalanmış ve her bir
parça için ayrım yapılmıştır. Çalışmada besi başı ve sonu canlı ağırlıkları
sırası ile 34.7 ± 1.73 kg, 59.8 ± 1.84 kg, beside ortalama günlük canlı ağırlık
artışı, ortalama günlük yem tüketimi ve yemden yararlanma oranları sırasıyla
275.8 ± 14.60 g, 2067.1 ± 51.54 g, 6.4 ± 0.48 olarak hesaplanmıştır.
Genel Yorum: İvesi toklularda uzun süre
yapılan besilerde, karkas kalitesi düşmekte ve yemden yararlanma oranı
yükselmektedir. Bu durum üretim ekonomikliğini düşürmektedir.
Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Ülkemizin kırmızı et
ihracatında diğer ülkeler arasında yerini alabilmesi ve koyunlarda standart karkas
parçalama için EAAP uygulanabilecek bir yöntemdir.
Anahtar Kelimeler
Destekleyen Kurum
Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü
Proje Numarası
Proje No: 03 M 1203
Teşekkür
Bu çalışma, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafından maddi olarak desteklenmiştir (Proje No: 03 M 1203).
Kaynakça
- Akmaz A, Tekin ME, Kadak R, Gürkan M (2000) Alman Siyah Baş x İvesi ve Hampshire Down x İvesi (F1 ve G1) Melezi Erkek kuzuların besi performansı ve Karkas Özellikleri. Turk J Vet Anim Sci 24: 17-24.
- Aydın K, Keskin M (2018) Muğla ilinde küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin yapısal özellikleri. Mediterr Agric Sci 31: 317-323.
- Biçer O (1988) İvesi koyunlarının besi gücü ve karkas özellikleri üzerinde bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 115 s. Adana.
- Cengiz F (1994) Akkaraman, Ile de France x Akkaraman (G1) Melezi ve Anadolu Merinosu kuzularında besi gücü ve karkas özellikleri. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları no: 1355, Bilimsel Araştırmalar ve İncelemeler 745, Ankara.
- Dağ B, Ertuğrul M (1993) Karayaka ve Border Leicester x Karayaka melezi (F1) erkek kuzularda besi gücü ve karkas özellikleri üzerinde araştırmalar. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi 33: 42-97.
- Esenbuğa N, Macit M, Karaoğlu M, Aksakal V (2009) Effect of breed on fattening performance, slaughter and meat quality characteristics of Awassi and Morkaraman lambs. Livestock Science 123: 255–260.
- Fisher AV, Boer H (1994) The Eaap standart method of sheep carcass assesment. Carcass measurements and dissection procedures report of the Eaap working group on carcass evaluation, in cooperation with the cıheam Instituto Agronomico Mediterraneo of Zaragoza and the Cec Directorate General for Agriculture in Brussels. Livestock Production Science 38 (1994) 149-159.
- Güney O, Biçer O (1986) The fattening performance and carcass characteristics of awassi x Awassi, Ile de France x Awassi (F1) and Chios x Awassi first back cross ram lambs. World Review of Animal Production, 22: 63-67.
- Hassan SA, Al-Balati HY, Almosawy JE (2013) Effect of substitution barley by whole dates on performance and digestion of Awassi Lambs. KSÜ Doğa Bil Derg 16: 12-15.
- Kaya Ş, Keskin M, Gül S (2006) Effects of Yucca schidigera Extract (Dk 35 powder) on Awassi Lambs performance. J Anim Vet Adv 5: 57-59.
- Kaya Ş (2011) The effects of outdoor housing and cafeteria feeding on growth performance and feeding behaviour of Awassi lambs kept in hot climate condition. J Anim Adv 10: 2550-2556.
- Kor A, Cedden F, Ertuğrul M, Başpınar E (1998) Sütten kesimde besiye alınan Akkaraman, İvesi x Akkaraman (F1), Sakız x Akkaraman (F1) erkek kuzularının kesim ve karkas özellikleri. Tar Bil Der 4: 30-38.
- Kul S, Akcan A (2002) İvesi ve Ost-Friz x İvesi Melez (F1) kuzularda besi performansı, kesim ve karkas özellikleri. Uludag Univ J Fac Vet Med 21: 1-7.
- Shaker MM, Abdullah AY, Kridli RT, Blaha J, Sada I, Sovjak R (2002) Fattening performance and carcass value of Awassi lambs, F1 crossbreds of Romanov x Awassi and Charollais x Awassi in Jordan. Czech J Anim Sci 47: 429–438.
- SPSS. IBM Corp. Released 2012. IBM SPSS Statistics for Windows, Version 21.0. Armonk, NY, USA: IBM Corp.
- Şireli HD, Tekel N (2013) İvesi erkek kuzularının besi performansı ve karkas özelliklerine süt emme döneminde farklı büyütme sistemlerinin etkisi. Tar Bil Der 19: 63-70.
- Tekel N, Şireli HD, Vural ME (2007) Besi süresinin İvesi erkek kuzuların besi performansı ve karkas özelliklerine etkisi. Tar Bil Der 13: 372-378.
- Tüney Bebek D, Keskin M (2018) Mersin İlinde Koyun Yetiştiriciliğinin Mevcut Durumu Bazı Verim ve Yapısal Özellikleri. MKU Ziraat Fakültesi Dergisi 23: 315-323.
- Üstüner H, Dikmen S, Türkmen İ (2012) Effect of processing on the fattening performance and carcass traits of Awassi ram lambs. Asian J Anim Vet Adv 7: 1331-1339.
Öz
Aims:
The aim of this study was to
determine fattening performance and carcass characteristics of yearling Awassi
sheep according to EAAP method.
Methods and Results:
In the study, the Awassi yearlings
were fed for 91 days with intensive fattening in individual pens. The carcasses
obtained from at the end of the study were cut according to EAAP method and
dissection was performed for each part. At the end of the study, intial and
final live weight, the average daily live weight gain, average daily feed
consumption and feed utilization rates were calculated as 34.7 ± 1.73 kg, 59.8
± 1.84 kg, and 275.8 ± 14.60 g, 2067.1 ± 51.54 g, 6.4 ± 0.48 respectively.
Conclusions:
For long-term, fattening performance
of Awassi yearling carcass quality decreases and feed utilization rate
increases. This situation reduces production economics.
Significance and Impact of
the Study: In
order to our country to take its place among other countries in red meat export
and applicable for standard carcass dissection, EAAP is suitable method.
Anahtar Kelimeler
Proje Numarası
Proje No: 03 M 1203
Kaynakça
- Akmaz A, Tekin ME, Kadak R, Gürkan M (2000) Alman Siyah Baş x İvesi ve Hampshire Down x İvesi (F1 ve G1) Melezi Erkek kuzuların besi performansı ve Karkas Özellikleri. Turk J Vet Anim Sci 24: 17-24.
- Aydın K, Keskin M (2018) Muğla ilinde küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin yapısal özellikleri. Mediterr Agric Sci 31: 317-323.
- Biçer O (1988) İvesi koyunlarının besi gücü ve karkas özellikleri üzerinde bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 115 s. Adana.
- Cengiz F (1994) Akkaraman, Ile de France x Akkaraman (G1) Melezi ve Anadolu Merinosu kuzularında besi gücü ve karkas özellikleri. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları no: 1355, Bilimsel Araştırmalar ve İncelemeler 745, Ankara.
- Dağ B, Ertuğrul M (1993) Karayaka ve Border Leicester x Karayaka melezi (F1) erkek kuzularda besi gücü ve karkas özellikleri üzerinde araştırmalar. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi 33: 42-97.
- Esenbuğa N, Macit M, Karaoğlu M, Aksakal V (2009) Effect of breed on fattening performance, slaughter and meat quality characteristics of Awassi and Morkaraman lambs. Livestock Science 123: 255–260.
- Fisher AV, Boer H (1994) The Eaap standart method of sheep carcass assesment. Carcass measurements and dissection procedures report of the Eaap working group on carcass evaluation, in cooperation with the cıheam Instituto Agronomico Mediterraneo of Zaragoza and the Cec Directorate General for Agriculture in Brussels. Livestock Production Science 38 (1994) 149-159.
- Güney O, Biçer O (1986) The fattening performance and carcass characteristics of awassi x Awassi, Ile de France x Awassi (F1) and Chios x Awassi first back cross ram lambs. World Review of Animal Production, 22: 63-67.
- Hassan SA, Al-Balati HY, Almosawy JE (2013) Effect of substitution barley by whole dates on performance and digestion of Awassi Lambs. KSÜ Doğa Bil Derg 16: 12-15.
- Kaya Ş, Keskin M, Gül S (2006) Effects of Yucca schidigera Extract (Dk 35 powder) on Awassi Lambs performance. J Anim Vet Adv 5: 57-59.
- Kaya Ş (2011) The effects of outdoor housing and cafeteria feeding on growth performance and feeding behaviour of Awassi lambs kept in hot climate condition. J Anim Adv 10: 2550-2556.
- Kor A, Cedden F, Ertuğrul M, Başpınar E (1998) Sütten kesimde besiye alınan Akkaraman, İvesi x Akkaraman (F1), Sakız x Akkaraman (F1) erkek kuzularının kesim ve karkas özellikleri. Tar Bil Der 4: 30-38.
- Kul S, Akcan A (2002) İvesi ve Ost-Friz x İvesi Melez (F1) kuzularda besi performansı, kesim ve karkas özellikleri. Uludag Univ J Fac Vet Med 21: 1-7.
- Shaker MM, Abdullah AY, Kridli RT, Blaha J, Sada I, Sovjak R (2002) Fattening performance and carcass value of Awassi lambs, F1 crossbreds of Romanov x Awassi and Charollais x Awassi in Jordan. Czech J Anim Sci 47: 429–438.
- SPSS. IBM Corp. Released 2012. IBM SPSS Statistics for Windows, Version 21.0. Armonk, NY, USA: IBM Corp.
- Şireli HD, Tekel N (2013) İvesi erkek kuzularının besi performansı ve karkas özelliklerine süt emme döneminde farklı büyütme sistemlerinin etkisi. Tar Bil Der 19: 63-70.
- Tekel N, Şireli HD, Vural ME (2007) Besi süresinin İvesi erkek kuzuların besi performansı ve karkas özelliklerine etkisi. Tar Bil Der 13: 372-378.
- Tüney Bebek D, Keskin M (2018) Mersin İlinde Koyun Yetiştiriciliğinin Mevcut Durumu Bazı Verim ve Yapısal Özellikleri. MKU Ziraat Fakültesi Dergisi 23: 315-323.
- Üstüner H, Dikmen S, Türkmen İ (2012) Effect of processing on the fattening performance and carcass traits of Awassi ram lambs. Asian J Anim Vet Adv 7: 1331-1339.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hayvansal Üretim (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | Proje No: 03 M 1203 |
| Yayımlanma Tarihi | 6 Nisan 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 19 Ağustos 2019 |
| Kabul Tarihi | 12 Eylül 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 25 Sayı: 1 |
