Öz
İnşaat projelerinde; arsanın belirlenmesi, tasarım aşaması, ihale ve sözleşmelerin hazırlanması sırasında ve eserin yapım sürecinde öngörülemeyen birtakım hususlar, eksiklikler veya yapılan hatalar; inşa edilen eserin kalitesi, süresi ve bütçesi gibi birçok parametresini etkilemektedir. Eserin kalitesiz/ayıplı inşası, proje süresinde yaşanan gecikmeler, ödemelerin gecikmesi veya yapılmaması, değişiklik talepleri veya farklı saha koşullarından kaynaklı birçok faktör, işveren, yüklenici ve üçüncü kişiler arasında hak taleplerinin ortaya çıkmasına neden olmakta ve iletişim kanallarının da açık olmaması sonucunda da taraflar arasında birtakım uyuşmazlıklara neden olabilmektedir. Bu durum uyuşmazlıkların çözümü için taraflardan birinin mahkemelere veya alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerine başvurması ile sonuçlanmaktadır. Bu çalışmada taraflar arasında uyuşmazlıklara neden olan unsurlar; literatür bulguları, ilgili mevzuat ve Yargıtay kararları ile belirlenmiştir. Çalışmada uyuşmazlıkların projeler üzerindeki etkisinin en aza indirilmesi ve uyuşmazlıkların çözümünde yargı yükünün hafifletilebilmesi için literatüre ve sektör paydaşlarına öneriler geliştirilmiştir. Çalışma kapsamında ayrıca, ana nedenleri farklı olan beş örnek vaka; davacı, davalı, sözleşme türü, sözleşme konusu, Yargıtay kararı, kararın gerekçesi ve yorumu başlıkları altında incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler
İnşaat Sözleşmeleri İnşaat Davaları Uyuşmazlık Nedenleri Yargıtay Kararları
Destekleyen Kurum
TÜBİTAK, YÖK
Proje Numarası
2211-A (TÜBİTAK), 100/2000 (YÖK)
Teşekkür
Yazarlar, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumuna (TÜBİTAK-2211/A Genel Yurtiçi Doktora Burs Programı) ve 100/2000 Doktora Burs Programı için Yükseköğretim Kuruluna teşekkür eder. (Buse Ün, Özge Alboğa)
Kaynakça
- Abdul Nabi M., El-adaway IH. Understanding disputes in modular construction projects: key common causes and their associations. Journal of Construction Engineering and Management 2022; 148(1): 04021184.
- Alqershy MT., Kishore R. Construction claims prediction using ANN models: a case study of the Indian construction industry. International Journal of Construction Management 2023; 23(6): 1097-1108.
- Apanoğlu EC., Öcal ME. Türkiye’de inşaat sektöründe yargıya intikal eden süre ve özen borcu kaynaklı anlaşmazlıkların analizi. ÇÜ Fen Bilimleri Enstitüsü 2008; 19(1): 123-133.
- Artan Ilter D., Bakioglu G. Modeling the relationship between risk and dispute in subcontractor contracts. Journal of Legal Affairs and Dispute Resolution in Engineering and Construction 2018; 10(1): 04517022.
- Assaf S., Hassanain MA., Abdallah A., Sayed AMZ., Alshahrani A. Significant causes of claims and disputes in construction projects in Saudi Arabia. Built Environment Project and Asset Management 2019; 9(5): 597-615.
- Awwad R., Barakat B., Menassa C. Understanding dispute resolution in the middle east region from perspectives of different stakeholders. Journal of Management in Engineering 2016; 32(6): 05016019.
- Brawn D. Extensions of time and liquidated damages in construction contracts in England and Wales. International Journal of Law in the Built Environment 2012; 4(1): 75-90.
- Chaphalkar NB., Iyer KC., Patil SK. Prediction of outcome of construction dispute claims using multilayer perceptron neural network model. International Journal of Project Management 2015; 33(8): 1827-1835.
- Cheung SO., Pang KHY. Anatomy of construction disputes. Journal of Construction Engineering and Management 2013; 139(1): 15-23.
- Coşkun M. İnşaat Sözleşmelerinden Kaynaklanan Davalar. Seçkin Yayınevi, Ankara 2020. Çelik N. Kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin ayıptan doğan sorumluluğu. Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi 2020.
- Demiray B. Eser sözleşmesinde yüklenicinin ayıptan doğan sorumluluğu ve iş sahibinin hakları. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi 2020.
- El-adaway IH. Review of construction contract claims, changes, and dispute resolution, 3rd edition edited by Paul Levin. Journal of Legal Affairs and Dispute Resolution in Engineering and Construction 2017; 9(4): 07517001.
- El-Sayegh S., Ahmad I., Aljanabi M., Herzallah R., Metry S., El-Ashwal O. Construction disputes in the UAE: causes and resolution methods. Buildings 2020; 10(10): 171.
- Esirci NB. İnşaat sözleşmelerı̇nde ayıbın gı̇derı̇lmesı̇nı̇ ı̇steme ve tazmı̇nat talep etme hakkı. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi 2019.
- Hanna AS., Thomas G., Swanson JR. Construction risk identification and allocation: cooperative approach. Journal of Construction Engineering and Management 2013; 139(9): 1098-1107.
- Hansen S. Challenging arbitral awards in the construction industry: case study of infrastructure disputes. Journal of Legal Affairs and Dispute Resolution in Engineering and Construction. 2019, 11(1): 06518004.
- Hansen S., Rostiyanti SF., Rif’at A. Causes, effects, and mitigations framework of contract change orders: lessons learned from GBK aquatic stadium project. Journal of Legal Affairs and Dispute Resolution in Engineering and Construction 2020; 12(1): 05019008.
Öz
In construction projects, some unforeseen problems, shortcomings, or mistakes in the determination of the land, the design phase, the preparation of tenders, contracts, and construction works affect many parameters such as the quality, duration, and budget of the construction project. Many factors such as defective construction of the work, delays in project duration, delayed payments or unpayments at all, change orders or unforeseen site conditions can cause claims between the employer, the contractor and the third parties and can lead to disputes between the parties as a result of lack of communication. This circumstance leads to one of the parties either taking the unresolved dispute to court or resorting to alternative dispute. In this study, the factors causing disputes between the parties are identified through literature findings, relevant legislations, and the various Supreme Court decisions. Recommendations are then developed for academic and sector-based stakeholders in order to minimize the effects of disputes on projects and mitigate the judicial burden in resolving these disputes. In addition, within the scope of the study, five sample cases with different major causes are investigated under the subheadings of; namely; plaintiffs, defendants, type of the contracts, the subject of the contracts, decisions taken by the Supreme Court, reasoning behind the decisions, and interpretation of the decisions.
Anahtar Kelimeler
Construction Contracts Construction Cases Causes of Disputes Supreme Court Decisions
Proje Numarası
2211-A (TÜBİTAK), 100/2000 (YÖK)
Kaynakça
- Abdul Nabi M., El-adaway IH. Understanding disputes in modular construction projects: key common causes and their associations. Journal of Construction Engineering and Management 2022; 148(1): 04021184.
- Alqershy MT., Kishore R. Construction claims prediction using ANN models: a case study of the Indian construction industry. International Journal of Construction Management 2023; 23(6): 1097-1108.
- Apanoğlu EC., Öcal ME. Türkiye’de inşaat sektöründe yargıya intikal eden süre ve özen borcu kaynaklı anlaşmazlıkların analizi. ÇÜ Fen Bilimleri Enstitüsü 2008; 19(1): 123-133.
- Artan Ilter D., Bakioglu G. Modeling the relationship between risk and dispute in subcontractor contracts. Journal of Legal Affairs and Dispute Resolution in Engineering and Construction 2018; 10(1): 04517022.
- Assaf S., Hassanain MA., Abdallah A., Sayed AMZ., Alshahrani A. Significant causes of claims and disputes in construction projects in Saudi Arabia. Built Environment Project and Asset Management 2019; 9(5): 597-615.
- Awwad R., Barakat B., Menassa C. Understanding dispute resolution in the middle east region from perspectives of different stakeholders. Journal of Management in Engineering 2016; 32(6): 05016019.
- Brawn D. Extensions of time and liquidated damages in construction contracts in England and Wales. International Journal of Law in the Built Environment 2012; 4(1): 75-90.
- Chaphalkar NB., Iyer KC., Patil SK. Prediction of outcome of construction dispute claims using multilayer perceptron neural network model. International Journal of Project Management 2015; 33(8): 1827-1835.
- Cheung SO., Pang KHY. Anatomy of construction disputes. Journal of Construction Engineering and Management 2013; 139(1): 15-23.
- Coşkun M. İnşaat Sözleşmelerinden Kaynaklanan Davalar. Seçkin Yayınevi, Ankara 2020. Çelik N. Kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin ayıptan doğan sorumluluğu. Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi 2020.
- Demiray B. Eser sözleşmesinde yüklenicinin ayıptan doğan sorumluluğu ve iş sahibinin hakları. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi 2020.
- El-adaway IH. Review of construction contract claims, changes, and dispute resolution, 3rd edition edited by Paul Levin. Journal of Legal Affairs and Dispute Resolution in Engineering and Construction 2017; 9(4): 07517001.
- El-Sayegh S., Ahmad I., Aljanabi M., Herzallah R., Metry S., El-Ashwal O. Construction disputes in the UAE: causes and resolution methods. Buildings 2020; 10(10): 171.
- Esirci NB. İnşaat sözleşmelerı̇nde ayıbın gı̇derı̇lmesı̇nı̇ ı̇steme ve tazmı̇nat talep etme hakkı. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi 2019.
- Hanna AS., Thomas G., Swanson JR. Construction risk identification and allocation: cooperative approach. Journal of Construction Engineering and Management 2013; 139(9): 1098-1107.
- Hansen S. Challenging arbitral awards in the construction industry: case study of infrastructure disputes. Journal of Legal Affairs and Dispute Resolution in Engineering and Construction. 2019, 11(1): 06518004.
- Hansen S., Rostiyanti SF., Rif’at A. Causes, effects, and mitigations framework of contract change orders: lessons learned from GBK aquatic stadium project. Journal of Legal Affairs and Dispute Resolution in Engineering and Construction 2020; 12(1): 05019008.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İnşaat Mühendisliği |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri (RESEARCH ARTICLES) |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | 2211-A (TÜBİTAK), 100/2000 (YÖK) |
| Yayımlanma Tarihi | 20 Aralık 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 25 Ocak 2023 |
| Kabul Tarihi | 14 Haziran 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 6 Sayı: Ek Sayı |
Kaynak Göster
* Uluslararası Hakemli Dergi (International Peer Reviewed Journal)
* Yazar/yazarlardan hiçbir şekilde MAKALE BASIM ÜCRETİ vb. şeyler istenmemektedir (Free submission and publication).
* Yılda Ocak, Mart, Haziran, Eylül ve Aralık'ta olmak üzere 5 sayı yayınlanmaktadır (Published 5 times a year)
* Dergide, Türkçe ve İngilizce makaleler basılmaktadır.
*Dergi açık erişimli bir dergidir.
Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.