Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Investigation of the variability observed in genotypes in Adıyaman natural almond population by multivariate analysis

Yıl 2024, Cilt: 39 Sayı: 1, 1 - 10, 29.02.2024
https://doi.org/10.7161/omuanajas.1321595

Öz

In the study, the variability of genotypes in the Adıyaman natural almond population in terms of some characteristics was examined by principal component analysis and the examined genotypes were classified by cluster analysis. As a result of principal component analysis, it was determined that 70% of the total variability in the population in terms of examined characteristics was explained by the first 4 principal components. The first principal component, which is responsible for a significant part of the variability, distinguished genotypes with high kernel ratio, but low fruit weight and skin thickness, from those with low kernel ratio, high fruit weight and shell thickness. As a result of cluster analysis, genotypes were classified into 4 groups. Genotypes with high kernel quality were collected in the first cluster, while genotypes with low kernel weight and doubles ratio formed the second group. Genotypes with high fruit weight were collected in the third group, and those with thin shell and high kernel ratio were collected in the fourth group.

Kaynakça

  • Dokuzoğuz, M., Gülcan, R., Atilla, A., 1968. Ege Bölgesi bademlerinin seleksiyon ıslahı üzerinde araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No: 148, 39s, Bornova-İzmir.
  • Gülsoy, E., Ertürk, Y.E., Şimşek, M., 2016. Türkiye lokal badem (Prunus amygdalus L.) seleksiyon çalışmaları. YYÜ Tar Bil Derg (YYU J Agr Scı), 26(1): 126-134
  • Gülcan, R., 1976. Seçilmiş badem tipleri üzerinde fizyolojik ve morfolojik araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:310, 72s, İzmir.
  • Iezzoni, A.F., Pritts, M.P., 1991. Applications of principal component analysis to horticultural research. Hortscience, 26(4): 334-338.
  • Karr, J.R., Martin, T.E., 1981. Random numbers and principal components: Further searches for the unicorn. In: Capen, D.E. (ed.). The use of multivariate statistics in studies of wildlife habitat. U.S. Dept. Agr. For. Serv. Tech. Rpt. RM-87. pp. 20-24.
  • Kaşka, N., Küden, A.B., Küden, A., 1993. Özellikle geç çiçek açan ve bazı yerli badem çeşitlerinin Adana ve Pozantı’da yetiştirilmeleri üzerinde araştırmalar. Tübitak sonuç raporu No:674, 48s, Adana.
  • Kester, D.E., Asay, R., 1975. Almonds. In: Janick, J., Moore , J.N., (eds). Advances in fruit breeding. Purdue Univ. Press. pp. 387-419 Lafayette. Indiana. USA.
  • Kester, D.E., Gradziel, T.M., Graselly, C., 1990. Almonds in Genetic Resources of Temperate Fruit and Nut Crops. In: Moore, J. N., Ballington, J. R.(eds.) ISHS Wageningen, The Netherlands, pp. 699-758.
  • Kester, D.E., Gradzıel, T.M., 1996. Almonds. Fruit Breeding. In Janick, J.,.Moore, J.N (eds). John Wiley&Sons, Inc. ISBN 0-471-12669-1, Volume III, pp. 1-240.
  • Noronha Vaz, M.T., 1996. Recent Portuguese development in the nut sector: CIHEAMIAMZ. FAO. 19- 20 Dec. pp. 77-88. Zaragoza, Spain.
  • Özbek, S., 1978. Özel meyvecilik. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi, Ders Kitabı Yayın no: 128, 486s, Adana.
  • Saa, S., 2020. Almond varieties and selections - Evaluation of national and international, Almond Board of California. United States of America. Retrieved from https://policycommons.net/artifacts/1752080/almond-varieties-and-selections/2483466/ on 22 Jun 2023. CID: 20.500.12592/x13sh2.
  • Stauffer, D.F., Garton, E.O., Kirk Steinhorst, R., 1985. A comparison of principal components from real and random data. Ecology, 66:1693-1698.
  • Şimşek M., Osmanoğlu A., Yıldırım, H., 2010. Evaluation of selected almond types in Kocaköy and Hani Counties. African Journal of Agricultural Research, 5(17): 2370-2378.
  • Wesley, K.A., Warren, C.M., Kester, D.E., Rough, D., 1996. Almond production manuel. In: Micke,W.C. (eds). The evaluation and selection of current varieties. Univ. of California, Divison of Agric. and Natural Resources, Yayın no:3364, pp.52-60.
  • Yıldırım, A.N., 2007. Isparta yöresi bademlerinin (P.amygdalus L.) seleksiyonu. Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Doktora tezi, Aydın, s:117.

Adıyaman doğal badem popülasyonundaki genotiplerde gözlenen değişkenliğin çok değişkenli analizlerle incelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 39 Sayı: 1, 1 - 10, 29.02.2024
https://doi.org/10.7161/omuanajas.1321595

Öz

Çalışmada, Adıyaman doğal badem popülasyonundaki genotiplerin bazı özellikler bakımından ortaya koyduğu değişkenlik temel bileşenler analizi ile incelenmiş ve incelenen genotipler kümeleme analizi ile sınıflandırılmıştır. Temel bileşenler analizi sonucunda, incelenen özellikler bakımından popülasyondaki toplam değişkenliğin %70’inin ilk 4 temel bileşen tarafından açıklandığı saptanmıştır. Değişkenliğin önemli bir kısmından sorumlu olan birinci temel bileşen iç oranı yüksek buna karşılık meyve ağırlığı ve kabuk kalınlığı düşük olan genotipleri iç oranı düşük, meyve ağırlığı ve kabuk kalınlığı yüksek olanlardan ayırmıştır. Kümeleme analizi sonucuna incelenen genotipler 4 grupta sınıflandırılmıştır. İç kalitesi yüksek olanlar birinci kümede toplanırken, çift iç oluşum oranı ve iç ağırlığı düşük genotipler ikinci grubu oluşturmuştur. Meyve ağırlığı yüksek genotipler üçüncü grupta, ince kabuklu ve yüksek iç oranına sahip olanlar ise dördüncü grupta toplanmıştır.

Kaynakça

  • Dokuzoğuz, M., Gülcan, R., Atilla, A., 1968. Ege Bölgesi bademlerinin seleksiyon ıslahı üzerinde araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No: 148, 39s, Bornova-İzmir.
  • Gülsoy, E., Ertürk, Y.E., Şimşek, M., 2016. Türkiye lokal badem (Prunus amygdalus L.) seleksiyon çalışmaları. YYÜ Tar Bil Derg (YYU J Agr Scı), 26(1): 126-134
  • Gülcan, R., 1976. Seçilmiş badem tipleri üzerinde fizyolojik ve morfolojik araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:310, 72s, İzmir.
  • Iezzoni, A.F., Pritts, M.P., 1991. Applications of principal component analysis to horticultural research. Hortscience, 26(4): 334-338.
  • Karr, J.R., Martin, T.E., 1981. Random numbers and principal components: Further searches for the unicorn. In: Capen, D.E. (ed.). The use of multivariate statistics in studies of wildlife habitat. U.S. Dept. Agr. For. Serv. Tech. Rpt. RM-87. pp. 20-24.
  • Kaşka, N., Küden, A.B., Küden, A., 1993. Özellikle geç çiçek açan ve bazı yerli badem çeşitlerinin Adana ve Pozantı’da yetiştirilmeleri üzerinde araştırmalar. Tübitak sonuç raporu No:674, 48s, Adana.
  • Kester, D.E., Asay, R., 1975. Almonds. In: Janick, J., Moore , J.N., (eds). Advances in fruit breeding. Purdue Univ. Press. pp. 387-419 Lafayette. Indiana. USA.
  • Kester, D.E., Gradziel, T.M., Graselly, C., 1990. Almonds in Genetic Resources of Temperate Fruit and Nut Crops. In: Moore, J. N., Ballington, J. R.(eds.) ISHS Wageningen, The Netherlands, pp. 699-758.
  • Kester, D.E., Gradzıel, T.M., 1996. Almonds. Fruit Breeding. In Janick, J.,.Moore, J.N (eds). John Wiley&Sons, Inc. ISBN 0-471-12669-1, Volume III, pp. 1-240.
  • Noronha Vaz, M.T., 1996. Recent Portuguese development in the nut sector: CIHEAMIAMZ. FAO. 19- 20 Dec. pp. 77-88. Zaragoza, Spain.
  • Özbek, S., 1978. Özel meyvecilik. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi, Ders Kitabı Yayın no: 128, 486s, Adana.
  • Saa, S., 2020. Almond varieties and selections - Evaluation of national and international, Almond Board of California. United States of America. Retrieved from https://policycommons.net/artifacts/1752080/almond-varieties-and-selections/2483466/ on 22 Jun 2023. CID: 20.500.12592/x13sh2.
  • Stauffer, D.F., Garton, E.O., Kirk Steinhorst, R., 1985. A comparison of principal components from real and random data. Ecology, 66:1693-1698.
  • Şimşek M., Osmanoğlu A., Yıldırım, H., 2010. Evaluation of selected almond types in Kocaköy and Hani Counties. African Journal of Agricultural Research, 5(17): 2370-2378.
  • Wesley, K.A., Warren, C.M., Kester, D.E., Rough, D., 1996. Almond production manuel. In: Micke,W.C. (eds). The evaluation and selection of current varieties. Univ. of California, Divison of Agric. and Natural Resources, Yayın no:3364, pp.52-60.
  • Yıldırım, A.N., 2007. Isparta yöresi bademlerinin (P.amygdalus L.) seleksiyonu. Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Doktora tezi, Aydın, s:117.
Toplam 16 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Meyve Yetiştirme ve Islahı
Bölüm Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi
Yazarlar

Ali Göksu 0009-0009-4695-7493

Kenan Yıldız 0000-0003-3455-5146

Erken Görünüm Tarihi 27 Şubat 2024
Yayımlanma Tarihi 29 Şubat 2024
Kabul Tarihi 11 Ekim 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 39 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Göksu, A., & Yıldız, K. (2024). Adıyaman doğal badem popülasyonundaki genotiplerde gözlenen değişkenliğin çok değişkenli analizlerle incelenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 39(1), 1-10. https://doi.org/10.7161/omuanajas.1321595
AMA Göksu A, Yıldız K. Adıyaman doğal badem popülasyonundaki genotiplerde gözlenen değişkenliğin çok değişkenli analizlerle incelenmesi. ANAJAS. Şubat 2024;39(1):1-10. doi:10.7161/omuanajas.1321595
Chicago Göksu, Ali, ve Kenan Yıldız. “Adıyaman doğal Badem popülasyonundaki Genotiplerde gözlenen değişkenliğin çok değişkenli Analizlerle Incelenmesi”. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 39, sy. 1 (Şubat 2024): 1-10. https://doi.org/10.7161/omuanajas.1321595.
EndNote Göksu A, Yıldız K (01 Şubat 2024) Adıyaman doğal badem popülasyonundaki genotiplerde gözlenen değişkenliğin çok değişkenli analizlerle incelenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 39 1 1–10.
IEEE A. Göksu ve K. Yıldız, “Adıyaman doğal badem popülasyonundaki genotiplerde gözlenen değişkenliğin çok değişkenli analizlerle incelenmesi”, ANAJAS, c. 39, sy. 1, ss. 1–10, 2024, doi: 10.7161/omuanajas.1321595.
ISNAD Göksu, Ali - Yıldız, Kenan. “Adıyaman doğal Badem popülasyonundaki Genotiplerde gözlenen değişkenliğin çok değişkenli Analizlerle Incelenmesi”. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 39/1 (Şubat 2024), 1-10. https://doi.org/10.7161/omuanajas.1321595.
JAMA Göksu A, Yıldız K. Adıyaman doğal badem popülasyonundaki genotiplerde gözlenen değişkenliğin çok değişkenli analizlerle incelenmesi. ANAJAS. 2024;39:1–10.
MLA Göksu, Ali ve Kenan Yıldız. “Adıyaman doğal Badem popülasyonundaki Genotiplerde gözlenen değişkenliğin çok değişkenli Analizlerle Incelenmesi”. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, c. 39, sy. 1, 2024, ss. 1-10, doi:10.7161/omuanajas.1321595.
Vancouver Göksu A, Yıldız K. Adıyaman doğal badem popülasyonundaki genotiplerde gözlenen değişkenliğin çok değişkenli analizlerle incelenmesi. ANAJAS. 2024;39(1):1-10.
Online ISSN: 1308-8769