Bu
çalışma Çankırı-Çorum Havzası’nda yer alan Erken-Orta Miyosen yaşlı Alt Bitümlü
kömürlerin organik jeokimyasal özelliklerinin belirlenmesi ve hidrokarbon türüm
potansiyelleri yanısıra paleo-ortam özelliklerinin de değerlendirilmesi
amacıyla yapılmıştır. Bu kapsamda Çorum
kuzeyinde yer alan üç kömür sahasından (İncesu, Evlik ve Alpagut-Dodurga)
derlenen kömür örneklerinde detay organik jeokimyasal ve organik petrografik
analizler gerçekleştirilmiştir. Organik
jeokimyasal değerlendirmeler; TOC-Rock-Eval piroliz analizi, gaz kromatografi,
gaz kromatografi- kütle spektrometre analizlerinden yararlanılarak yapılmış,
kömürleri oluşturan organik maddenin miktarı, tipi ve kömür oluşum sürecinde
etkin olan unsurlar belirlenmeye çalışılmıştır. Rock-Eval analiz sonuçları,
kömür ve organik maddece zengin örneklerde tip II/III karışımı ve tip III
kerojenin egemen olduğuna işaret etmektedir. Kömürlerin organik bileşimleri
daha çok hüminit grubu maserallerden, daha az oranlarda ise inertinit ve
liptinit gruplarından oluşmaktadır. Kömürler yüksek kül ve kükürt bileşimine
sahiptir ve incelenen sahalarda bazı farklılıklar bulunmaktadır. Petrografik ve
biyomarker verilerine göre bu kömürlerin çökelim ortamının sazlık/orman
bataklığı, ya da bir göl bataklığı olduğu söylenebilir. Ayrıca, kömürlerin
organik madde miktarı ve tipi açısından petrolden ziyade gaz türetim potansiyeli
olmakla birlikte olgunluklarının düşük olması nedeniyle bu tip bir oluşum
ihtimali de çok düşüktür.
Tersiyer kömürleri Çankırı-Çorum havzası Organik jeokimya Biyomarker Organik petrografi
This
study have been conducted to evaluate the hydrocarbon potential and plus paleodepositional
environmental characteristics of Lower-Middle Miocene aged Sub Bituminous coal located in Çankırı-Çorum Basin . In this context, compiled representation of the coal
samples from the three coal fields from Northern Çorum (İncesu, Evlik and Alpagut-Dodurga) were performed as detailed organic
geochemical and organic petrographic analysis. Organic geochemical evaluations
utilizing TOC-Rock-Eval pyrolysis analysis, GC, GC-MS analysis are performed and determined the amount of organic matter
that formed the coals, type and effective agents in the coal formation process.
Results of the Rock-Eval analysis of coal samples indicate that the dominant
kerogen type III and type II/III. Organic compounds of coals consist of mainly
huminite group macerals, and lesser liptinite and inertinite groups. According
to petrographic and biomarker data of these coals, depositional environment was
the reeds/forest swamp or a lake swamp. Although the probability of such an
occurrence, rather than gas derived from petroleum potential for organic matter
content and type of coal is very low due to the low maturity.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Mühendislik |
Bölüm | Makale |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 29 Haziran 2018 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 24 Sayı: 3 |