Öz
This study was carry out to reveal the socio-economic status of dairy cattle farms in Torul county of Gümüşhane province and to offer some solutions. For this purpose, a face-to-face survey was conducted with 100 dairy cattle enterprise owners in the county. The average age of the breeders was determined as 45.7±0.12 years in the county. Enterprises with less than 20 animals constitute 48% of all enterprises, while the enterprises with 21-30 and 31-40 animals were 40%. It was determined that the rate of continental European cattle breeds and their crossbreds 40% in the county. Almost all of the enterprises (98%) had tie-stall barns. The average number of dairy cows in the farms was 10.5±0.8 heads, the average number of milked cattle was 9.2±0.7 heads and the average number of cattle per farm was 28.3±2.3 heads. Due to the low number of cattle per farm, it is thought that small family businesses meet their own needs and earn their living by selling animals and animal products. As a result, it is necessary to maintain this socio-economic structure and animal production. In addition, animal husbandry can be improved by providing animal husbandry training to existing breeders, encouraging university graduates to animal husbandry and training on animal husbandry.
Anahtar Kelimeler
Barn type demographic structure Gümüşhane number of cattle socio-economic
Kaynakça
- Anonim, 2019. TC Tarım ve Orman Bakanlığı Gümüşhane İl tarım ve Orman Bakanlığı. Gümüşhane ili tarımsal durum. https://gumushane. tarimorman.gov.tr/ Belgeler/ 2020/ 2019%20y%C4%B1l%C4%B1%20brifing.pdf. Erişim Tarihi: 15.08.2022.
- Anonim, 2021. Hayvansal Üretim İstatistikleri, Aralık 2021. https://data.tuik.gov.tr /Bulten/Index?p=Hayvansal-Uretim-Istatistikleri-Aralik-2021-45593. Erişim Tarihi: 15.08.2022.
- Anonim, 2022a. https://www.tarimorman.gov.tr/SGB/TARYAT/Belgeler/il_yatirim_ rehberleri/gumushane.pdf. Erişim Tarihi: 15.08.2022.
- Anonim 2022b. T.C. Gümüşhane Valiliği, Torul. http://www.gumushane.gov.tr/torul Erişim Tarihi: 15.08.2022.
- Anonim, 2022c. TC Tarım ve Orman Bakanlığı Gümüşhane İl tarım ve Orman Bakanlığı 2021 yılı kurum brifingi. https://gumushane.tarimorman.gov.tr/IcerikResimleri/ /2022/2021%20y%C4%B1l%C4%B1%20brifing.pdf. Erişim Tarihi: 15.08.2022.
- Anonim 2022d. Tarım ve Orman Bakanlığı, Hayvancılık Genel Müdürlüğü. https://www.tarimorman.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/HAYGEM.pdf. Erişim Tarihi: 15.08.2022.
- Anonim, 2022e. İller İtibariyle Kayıtlı Laktasyon Sayıları ve 305 Günlük Süt Verimi Ortalamaları. Damızlık Sığır Yetiştiricileri Dergisi, Mart: 33.
- Bakan Ö, Aydın R, 2016. Ağrı ili süt sığırcılığı işletmelerinin sosyo-ekonomik özellikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47(2): 113-122.
- Bakır G, Kibar M, 2019. Muş İlinde Bulunan Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Bazı Yapısal Özelliklerinin Crostabb Analiziyle Belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 2(4):609-619. 10.18016/ksutarimdoga.vi.512650.
- Bayram B, 2021. Organik ve Konvansiyonel Şartlarda Üretim Yapan Süt Sığırı İşletmelerinin Bazı Özellikler Bakımından Karşılaştırılması. Bahri Dağdaş Hayvancılık Araştırma Dergisi , 10(2): 126-137.
- Dou Z, Galligan DT, Ramberg Jr CF, Meadows C, Ferguson JD 2001. A survey of dairy farming in Pennsylvania: Nutrient management practices and implications. Journal of Dairy Science, 84(4): 966-973.
- Duguma B, Kechero Y, Janssens GPJ, 2012. Survey of majör diseases affecting dairy cattle in jimma town, Oromia, Ethiopia. Global Veterinaria, 8 (1): 62-66.
- Goonewardenet LA, Spicert HM, McNeil AO, Slack, WL, 1995. A survey of production characteristics, ownership and extension needs of the Alberta dairy industry. Canadian Journal of Animal Science, 75(2): 181-184.
- Güler O, Aydin R, Yanar M, Diler A, Koçyiğit R, Avci M, 2016. Erzurum İli Hınıs İlçesi Sığırcılık İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Yapısı. Alinteri Journal of Agriculture Sciences, 30(1): 27-37.
- Hozman SB, Akçay H, 2016. Sivas ili damızlık sığır yetiştiricileri birliğine üye süt sığırcılığı işletmelerinin bazı teknik ve ekonomik özellikleri. Tarım Ekonomisi Dergisi, 22(1): 57-65.
- Karaca M, 2020. Hendek ilçesi süt sığırcılığı işletmelerinde buzağılarda yaşama gücü ile ilgili yönetsel uygulamalar. Yüksek Lisans Tezi. Bursa Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı.
- Karadaş K, Yakup EE, Demir O, Külekci M, Demir N, 2015. Iğdir İlinde Kırsal Kalkınma Kooperatifi Üyelerinin Örgütlenme ve Kooperatif Faaliyetleriyle İlgili Problemleri ve Çözüm Önerilerinin Belirlenmesi. 3. Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 50(2): 152-162
- Kaygısız A, Tümer R, Orhan H, Vanlı Y, 2008. Kahramanmaraş bölgesi süt sığırı işletmelerinin yapısal özellikleri: I. Yetiştirme uygulamaları. Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(2): 23-31.
- Kaygısız A, Özkan İ, 2021. Samsun Tekkeköy ilçesindeki süt sığırcılık işletmelerinin yapısal özellikleri ve hijyen koşulları. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 25(2): 225-233.
- Kılıç O, Eryılmaz GA, 2020. Samsun ilinde süt sığırcılığı yapan işletmelerin yapısal özellikleri. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 7(3): 637-645.
- Klein Jobstl D, Arnholdt T, Sturmlechner F, Iwersen M, Drillich M, 2015. Results of an online questionnaire to survey calf management practices on dairy cattle breeding farms in Austria and to estimate differences in disease incidences depending on farm structure and management practices. Acta Veterinary Scandinavica, 57 (1): 1-10.
- Köseman A, Şeker İ, 2016. Malatya ilinde sığırcılık işletmelerinin mevcut durumu: I. yapısal özellikler. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veterinerlik Dergisi, 30(1): 5-12.
- Önal AR, Özder M, 2008. Edirne ili damızlık sığır yetiştiricileri birliğine üye işletmelerin yapısal özellikleri. Tekirdag Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(2): 197-203.
- Özdemir Y, Kınıklı F, Engindeniz S, 2021. Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısal Özellikleri ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma: Balıkesir’in Gönen İlçesi Örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 8(4): 1001-1011.
- Özyürek S, Koçyiğit R, Tüzemen N, 2014. Erzincan İlinde Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Yapısal Özellikleri: Çayırlı İlçesi Örneği. Tekirdag Ziraat Fakültesi Dergisi, 11(3): 19-26.
- Paksoy M, Bulut OD, 2020. Aksaray İlinde Süt Sığırcılığı Yapan Kooperatif Ortaklarının Sosyo-Ekonomik Özellikleri ve Kooperatif-Ortak İlişkilerinin İncelenmesi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 6(2): 252-262.
- Sheppard S, Bittman S, Swift M, Beaulieu M, Sheppard M, 2011. Ecoregion and farm size differences in dairy feed and manure nitrogen management: a survey. Canadian Journal of Animal Science, 91(3): 459-473.
- Shisode MG, Dhumal MV, Siddiqui MF, Kulkarni MD, Khanvilkar AV, 2009. Socioeconomic characteristics of rural dairy farmers in Maharashtra II. Family size, herd size and annual income. Animal Science Reporter, 3 (3): 86-88.
- Soyak A, Soysal Mİ, Gürcan EK, 2007. Tekirdağ ili süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri ve bu işletmelerdeki siyah alaca süt sığırlarının çeşitli morfolojik özellikleri üzerine bir araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(3): 297-305.
- Şahin K, Gürsoy AK, 2016. Iğdır İli süt sığırcılığı işletmelerinin sosyo ekonomik yapısı. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(Özel sayı): 118-129.
- Şahin O, 1994. Ayaş İlçesine Bağlı Köylerdeki Süt Sığırcılığının Yapısı. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi, Basılmamış), Ankara.
- Şeker İ, Tasalı H, Güler H, 2012. Muş ilinde sığır yetiştiriciliği yapılan işletmelerin yapısal özellikleri. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi, 26(1): 9-16.
- Tugay A, Bakir G, 2009. Giresun yöresindeki süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 40(1): 37-47.
- Ünalan A, Serbester U, Çınar M, Ceyhan A, Akyol E, Şekeroğlu A, Erdem T, Yılmaz S, 2013. Niğde ili süt sığırcılığı işletmelerinin mevcut durumu, başlıca sorunları ve çözüm önerileri. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 1 (2): 67-72.
- Yamane T, 2010. Temel Örnekleme Yöntemleri. Literatür Yayıncılık, ISBN: 978-975-8431-34-2, s .509, İstanbul-Türkiye.
- Yenice G, Savaş S, 2016. Rize ilinde yapılan süt sığırcılığının mevcut durumunun araştırılması. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 11(1): 74-83.
- Yılmaz İ, Kaylan V, Yanar M, 2020. Iğdır İli Büyükbaş Hayvan Yetiştiriciliğinin Yapısal Analizi. Journal of the Institute of Science and Technology, 10(1): 684-693.
Öz
Bu çalışma, Gümüşhane ili Torul ilçesinde bulunan süt sığırcılığı işletmelerinin sosyo-ekonomik durumunu ortaya koymak ve bazı çözüm önerileri sunmak amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla İlçede 100 işletme sahibi ile yüzyüze anket yapılmıştır. Torul ilçesinde anket yapılan yetiştiricilerin yaş ortalaması 45.7±0.12 yıl olarak tespit edilmiştir. İlçede 10-20 baş hayvana sahip işletmeler tüm işletmelerin %48’ini, 21-30 ve 31-40 baş hayvana sahip işletmeler %40’ını oluşturmaktadır. İlçede yetiştiricilerin %40’ında kültür ırkı ve melezi sığır bulunmaktadır. İşletmelerin %98’i bağlı duraklı ahırlardan oluşmaktadır. İşletme başına düşen sağmal inek sayısı ortalama 10.5±0.8 baş, sağılan sığır sayısı ortalama 9.2±0.7 baş ve işletme başına düşen sığır sayısı ise ortalama 28.3±2.3 baş olarak tespit edilmiştir. İşletmelerdeki işletme başına düşen sığır sayısının az olması nedeniyle, küçük aile işletmelerinin kendi ihtiyaçlarını karşıladıkları, hayvan ve hayvansal ürün satışlarıyla da geçimlerini sağladıkları düşünülmektedir. Sonuç olarak, bu sosyo ekonomik yapının ve hayvansal üretimin sürdürülmesi gereklidir. Ayrıca mevcut yetiştiricilere hayvancılık eğitimleri verilmesi, üniversite mezunu kişilerinde hayvancılığa teşvik edilmesi ve hayvancılık konusunda eğitim almaları ile hayvancılıkta ilerleme sağlanabilir.
Anahtar Kelimeler
Ahır tipi demografik yapı Gümüşhane sığır sayısı sosyo ekonomik
Kaynakça
- Anonim, 2019. TC Tarım ve Orman Bakanlığı Gümüşhane İl tarım ve Orman Bakanlığı. Gümüşhane ili tarımsal durum. https://gumushane. tarimorman.gov.tr/ Belgeler/ 2020/ 2019%20y%C4%B1l%C4%B1%20brifing.pdf. Erişim Tarihi: 15.08.2022.
- Anonim, 2021. Hayvansal Üretim İstatistikleri, Aralık 2021. https://data.tuik.gov.tr /Bulten/Index?p=Hayvansal-Uretim-Istatistikleri-Aralik-2021-45593. Erişim Tarihi: 15.08.2022.
- Anonim, 2022a. https://www.tarimorman.gov.tr/SGB/TARYAT/Belgeler/il_yatirim_ rehberleri/gumushane.pdf. Erişim Tarihi: 15.08.2022.
- Anonim 2022b. T.C. Gümüşhane Valiliği, Torul. http://www.gumushane.gov.tr/torul Erişim Tarihi: 15.08.2022.
- Anonim, 2022c. TC Tarım ve Orman Bakanlığı Gümüşhane İl tarım ve Orman Bakanlığı 2021 yılı kurum brifingi. https://gumushane.tarimorman.gov.tr/IcerikResimleri/ /2022/2021%20y%C4%B1l%C4%B1%20brifing.pdf. Erişim Tarihi: 15.08.2022.
- Anonim 2022d. Tarım ve Orman Bakanlığı, Hayvancılık Genel Müdürlüğü. https://www.tarimorman.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/HAYGEM.pdf. Erişim Tarihi: 15.08.2022.
- Anonim, 2022e. İller İtibariyle Kayıtlı Laktasyon Sayıları ve 305 Günlük Süt Verimi Ortalamaları. Damızlık Sığır Yetiştiricileri Dergisi, Mart: 33.
- Bakan Ö, Aydın R, 2016. Ağrı ili süt sığırcılığı işletmelerinin sosyo-ekonomik özellikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47(2): 113-122.
- Bakır G, Kibar M, 2019. Muş İlinde Bulunan Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Bazı Yapısal Özelliklerinin Crostabb Analiziyle Belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 2(4):609-619. 10.18016/ksutarimdoga.vi.512650.
- Bayram B, 2021. Organik ve Konvansiyonel Şartlarda Üretim Yapan Süt Sığırı İşletmelerinin Bazı Özellikler Bakımından Karşılaştırılması. Bahri Dağdaş Hayvancılık Araştırma Dergisi , 10(2): 126-137.
- Dou Z, Galligan DT, Ramberg Jr CF, Meadows C, Ferguson JD 2001. A survey of dairy farming in Pennsylvania: Nutrient management practices and implications. Journal of Dairy Science, 84(4): 966-973.
- Duguma B, Kechero Y, Janssens GPJ, 2012. Survey of majör diseases affecting dairy cattle in jimma town, Oromia, Ethiopia. Global Veterinaria, 8 (1): 62-66.
- Goonewardenet LA, Spicert HM, McNeil AO, Slack, WL, 1995. A survey of production characteristics, ownership and extension needs of the Alberta dairy industry. Canadian Journal of Animal Science, 75(2): 181-184.
- Güler O, Aydin R, Yanar M, Diler A, Koçyiğit R, Avci M, 2016. Erzurum İli Hınıs İlçesi Sığırcılık İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Yapısı. Alinteri Journal of Agriculture Sciences, 30(1): 27-37.
- Hozman SB, Akçay H, 2016. Sivas ili damızlık sığır yetiştiricileri birliğine üye süt sığırcılığı işletmelerinin bazı teknik ve ekonomik özellikleri. Tarım Ekonomisi Dergisi, 22(1): 57-65.
- Karaca M, 2020. Hendek ilçesi süt sığırcılığı işletmelerinde buzağılarda yaşama gücü ile ilgili yönetsel uygulamalar. Yüksek Lisans Tezi. Bursa Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı.
- Karadaş K, Yakup EE, Demir O, Külekci M, Demir N, 2015. Iğdir İlinde Kırsal Kalkınma Kooperatifi Üyelerinin Örgütlenme ve Kooperatif Faaliyetleriyle İlgili Problemleri ve Çözüm Önerilerinin Belirlenmesi. 3. Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 50(2): 152-162
- Kaygısız A, Tümer R, Orhan H, Vanlı Y, 2008. Kahramanmaraş bölgesi süt sığırı işletmelerinin yapısal özellikleri: I. Yetiştirme uygulamaları. Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(2): 23-31.
- Kaygısız A, Özkan İ, 2021. Samsun Tekkeköy ilçesindeki süt sığırcılık işletmelerinin yapısal özellikleri ve hijyen koşulları. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 25(2): 225-233.
- Kılıç O, Eryılmaz GA, 2020. Samsun ilinde süt sığırcılığı yapan işletmelerin yapısal özellikleri. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 7(3): 637-645.
- Klein Jobstl D, Arnholdt T, Sturmlechner F, Iwersen M, Drillich M, 2015. Results of an online questionnaire to survey calf management practices on dairy cattle breeding farms in Austria and to estimate differences in disease incidences depending on farm structure and management practices. Acta Veterinary Scandinavica, 57 (1): 1-10.
- Köseman A, Şeker İ, 2016. Malatya ilinde sığırcılık işletmelerinin mevcut durumu: I. yapısal özellikler. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veterinerlik Dergisi, 30(1): 5-12.
- Önal AR, Özder M, 2008. Edirne ili damızlık sığır yetiştiricileri birliğine üye işletmelerin yapısal özellikleri. Tekirdag Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(2): 197-203.
- Özdemir Y, Kınıklı F, Engindeniz S, 2021. Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısal Özellikleri ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma: Balıkesir’in Gönen İlçesi Örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 8(4): 1001-1011.
- Özyürek S, Koçyiğit R, Tüzemen N, 2014. Erzincan İlinde Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Yapısal Özellikleri: Çayırlı İlçesi Örneği. Tekirdag Ziraat Fakültesi Dergisi, 11(3): 19-26.
- Paksoy M, Bulut OD, 2020. Aksaray İlinde Süt Sığırcılığı Yapan Kooperatif Ortaklarının Sosyo-Ekonomik Özellikleri ve Kooperatif-Ortak İlişkilerinin İncelenmesi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 6(2): 252-262.
- Sheppard S, Bittman S, Swift M, Beaulieu M, Sheppard M, 2011. Ecoregion and farm size differences in dairy feed and manure nitrogen management: a survey. Canadian Journal of Animal Science, 91(3): 459-473.
- Shisode MG, Dhumal MV, Siddiqui MF, Kulkarni MD, Khanvilkar AV, 2009. Socioeconomic characteristics of rural dairy farmers in Maharashtra II. Family size, herd size and annual income. Animal Science Reporter, 3 (3): 86-88.
- Soyak A, Soysal Mİ, Gürcan EK, 2007. Tekirdağ ili süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri ve bu işletmelerdeki siyah alaca süt sığırlarının çeşitli morfolojik özellikleri üzerine bir araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(3): 297-305.
- Şahin K, Gürsoy AK, 2016. Iğdır İli süt sığırcılığı işletmelerinin sosyo ekonomik yapısı. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(Özel sayı): 118-129.
- Şahin O, 1994. Ayaş İlçesine Bağlı Köylerdeki Süt Sığırcılığının Yapısı. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi, Basılmamış), Ankara.
- Şeker İ, Tasalı H, Güler H, 2012. Muş ilinde sığır yetiştiriciliği yapılan işletmelerin yapısal özellikleri. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi, 26(1): 9-16.
- Tugay A, Bakir G, 2009. Giresun yöresindeki süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 40(1): 37-47.
- Ünalan A, Serbester U, Çınar M, Ceyhan A, Akyol E, Şekeroğlu A, Erdem T, Yılmaz S, 2013. Niğde ili süt sığırcılığı işletmelerinin mevcut durumu, başlıca sorunları ve çözüm önerileri. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 1 (2): 67-72.
- Yamane T, 2010. Temel Örnekleme Yöntemleri. Literatür Yayıncılık, ISBN: 978-975-8431-34-2, s .509, İstanbul-Türkiye.
- Yenice G, Savaş S, 2016. Rize ilinde yapılan süt sığırcılığının mevcut durumunun araştırılması. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 11(1): 74-83.
- Yılmaz İ, Kaylan V, Yanar M, 2020. Iğdır İli Büyükbaş Hayvan Yetiştiriciliğinin Yapısal Analizi. Journal of the Institute of Science and Technology, 10(1): 684-693.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hayvansal Üretim (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Ağustos 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 2 Sayı: 2 |
