Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

Dumansız Bir Çevre Mücadelesi: Dünden Bugüne

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 3, 470 - 474, 30.09.2018
https://doi.org/10.31832/smj.456183

Öz

Tütün kullanımı,
tüm dünyada en yaygın önlenebilir mor­talite nedeni olarak kabul edilmektedir. Halk
Sağlığı açısından önemi, bağımlılık yapıcı olması, kullanan kişilerin
hastalanması ve erken ölmesi, dumanına maruz kalanların da benzer risklerle
karşı karşıya kalması nedeniyledir. On yetişkin ölümünden birinin sorum­lusudur
ve dünyada en sık sekiz ölüm nedeninden altı tanesi için risk faktörüdür.

Osmanlı Devleti döneminde tütün kullanımı ile mücadele zaman zaman etkin olsa
da tütün kullanımı yıllar boyu sürmüştür. Son yıllarda, 4207 sayılı “Tütün
Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun” ile önemli
bir adım atılmıştır.
Dünya Sağlık Örgütü “Tütün
Kontrol Çerçeve Sözleşmesi (TKÇS)", 2004 yılında ülkemizde de kabul
edilmiştir.
5727 sayılı “Tütün Mamullerinin Zararlarının
Önlenmesine Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”un ile 19 Temmuz
2009 tarihinde tüm yasal düzenlemeler yürürlüğe girmiştir. 2018-2023 Tütün Kontrolü
Strateji Belgesi ve Eylem Planı ile mücadelede yeni bir dönem başlayacaktır.
Ülkemizin tütün mücadelesinde gösterdiği kararlı
tutumun, toplumun tüm katmanlarınca desteklenmesi, gelecek nesillerin sağlığı
ve refahı için vazgeçilmez bir gerekliliktir.

Kaynakça

  • World Health Organization Tobacco Fact Sheets http://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/tobacco Erişim: 24.05.2018.
  • World Health Organization Tobacco Free Initiative. Bu¬ilding blocks for tobacco control: a handbook. WHO 2015 pp 4-13. http://www.who.int/tobacco/resources/publications/tobaccocontrol_handbook/en/ Erişim Tarihi 24.05.2018.
  • Aslan D. Dünya’da ve Türkiye’ de tütün kullanımı: riskler, tehditler, önleyici yaklaşımlar. J Pulm Med-Special Topics 2012;5:1-5.
  • Ergüder T. Dünyada Tütün Kontrolü ve Dünya Sağlık Örgütü Önerileri MPOWER. Aytemur A, Akçay A, Elbek O (Eds). Tütün ve Tütün Kontrolü. Toraks Kitapları, Türk Toraks Derneği, 2010; 81-93
  • Aslan D, Şengelen M. Dünya Sağlık Örgütü 31 Mayıs “Tütünsüz Bir Dünya Günü” Konularının Tütün Kontrolü Bakış Açısıyla Değerlendirilmesi. STED 2014; 23 (özel sayı), 1-3.
  • Kılınç O, Günay T. Türkiye Tütün Kontrolünde Hangi Noktada: Engeller ve Çözüm Önerileri. STED 2014; 23 (özel sayı), 4-7.
  • Ergüder T. Tütün kontrol kavramı ve Dünya Sağlık Örgütü yaklaşımı. Pulm Med-Special Topics 2012;5:11-15.
  • WHO Report On The Global Tobacco Epidemic (MPOWER), 2008, WHO, Geneva.
  • World Health Organization. Why tobacco is a public health priority. Tobacco Free Initiative (TFI)
  • Barış Y. İ., “Tütün Kullanımının Tarihçesi”,www.toraks.org.tr/userfiles/file/tutun_kullanımının tarihcesi baris. pdf, Erişim : 28.06.2018
  • Yeşilay Tarihçesi, https://www.yesilay.org.tr/tr/kurumsal/tarihce Erişim : 20.07.2018
  • Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun, No 4207, 26 Kasım 1996 tarihli ve 22829 sayılı Resmi Gazete (Değişiklik, 03.01.2008 tarih ve 5727 Sayılı Kanun, 19 Ocak 2008 tarihli ve 26761 sayılı Resmi Gazete.
  • Joossens L & Raw M. Tobacco Control Scale, A Report of the Asociation of European Cancer League, Brussels, Belgium 2010. Fifth European Conference on Tobacco or Health, Amsterdam, Netherlands, 28-30 March 2011.
  • World Health Organization. WHO report on the global tobacco epidemic, 2015: raising taxes on tobacco, 2015. www.who.int/tobacco/global_report/2015/report/en/ Erişim Tarihi 20.07.2018
  • Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Küresel Yetişkin Tütün Araştırması Türkiye 2012. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 948 ISBN: 978-975-590-502-0, Ankara; 2012 http://www.halksagligiens.hacettepe.edu.tr/KYTA_TR.pdf, Erişim Tarihi: 31.07.2018.
  • World Health Organization. WHO report on the global tobacco epidemic 2013. http://www.who.int/tobacco/global_report/2013/en/. Erişim:19.07.2018.
  • Tütün Kontrolü Strateji Belgesi ve Eylem Planı 2018-2023 https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/tutun-mucadele-bagimlilik db/haberler/tutun_eylem_plani/Tutun_Kontrolu_Strateji_Belgesi_ve_Eylem_Plani.pdf Erişim: 28.07. 2018

The Struggle for a Smoke-Free Environment: From Past to Today

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 3, 470 - 474, 30.09.2018
https://doi.org/10.31832/smj.456183

Öz

Tobacco use is considered the most common
preventable mortality reason in the world. In terms of public health, it has an
addictive nature, the people who use it are generally get sick and die early
and those exposed to second-hand smoke also face similar risks. It is the
responsible of one of ten deaths in adults and is the risk factor for six of
the eight most common causes of death in the world. Although the struggle
against tobacco use during the Ottoman period was effective from time to time,
the use of tobacco continued for many years.
In recent years, an important step has been taken
with Law No. 4207 on "Prevention and Control of Hazards of Tobacco
Products".
The World Health Organization " Framework Convention on Tobacco
Control (FCTC)" was also adopted in 2004 in our country. On July 19, 2009,
all legal regulations entered into force with the "Law on the Amendment of
the Law on the Prevention of Hazards of Tobacco Products" numbered 5727.
A new era will begin in the
struggle with the "2018-2023 Tobacco Control Strategy Document and Action
Plan". In all layers of society of our country, supporting the determined
attitude on tobacco struggle is an essential requirement for the health and
well-being of future generations.

Kaynakça

  • World Health Organization Tobacco Fact Sheets http://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/tobacco Erişim: 24.05.2018.
  • World Health Organization Tobacco Free Initiative. Bu¬ilding blocks for tobacco control: a handbook. WHO 2015 pp 4-13. http://www.who.int/tobacco/resources/publications/tobaccocontrol_handbook/en/ Erişim Tarihi 24.05.2018.
  • Aslan D. Dünya’da ve Türkiye’ de tütün kullanımı: riskler, tehditler, önleyici yaklaşımlar. J Pulm Med-Special Topics 2012;5:1-5.
  • Ergüder T. Dünyada Tütün Kontrolü ve Dünya Sağlık Örgütü Önerileri MPOWER. Aytemur A, Akçay A, Elbek O (Eds). Tütün ve Tütün Kontrolü. Toraks Kitapları, Türk Toraks Derneği, 2010; 81-93
  • Aslan D, Şengelen M. Dünya Sağlık Örgütü 31 Mayıs “Tütünsüz Bir Dünya Günü” Konularının Tütün Kontrolü Bakış Açısıyla Değerlendirilmesi. STED 2014; 23 (özel sayı), 1-3.
  • Kılınç O, Günay T. Türkiye Tütün Kontrolünde Hangi Noktada: Engeller ve Çözüm Önerileri. STED 2014; 23 (özel sayı), 4-7.
  • Ergüder T. Tütün kontrol kavramı ve Dünya Sağlık Örgütü yaklaşımı. Pulm Med-Special Topics 2012;5:11-15.
  • WHO Report On The Global Tobacco Epidemic (MPOWER), 2008, WHO, Geneva.
  • World Health Organization. Why tobacco is a public health priority. Tobacco Free Initiative (TFI)
  • Barış Y. İ., “Tütün Kullanımının Tarihçesi”,www.toraks.org.tr/userfiles/file/tutun_kullanımının tarihcesi baris. pdf, Erişim : 28.06.2018
  • Yeşilay Tarihçesi, https://www.yesilay.org.tr/tr/kurumsal/tarihce Erişim : 20.07.2018
  • Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun, No 4207, 26 Kasım 1996 tarihli ve 22829 sayılı Resmi Gazete (Değişiklik, 03.01.2008 tarih ve 5727 Sayılı Kanun, 19 Ocak 2008 tarihli ve 26761 sayılı Resmi Gazete.
  • Joossens L & Raw M. Tobacco Control Scale, A Report of the Asociation of European Cancer League, Brussels, Belgium 2010. Fifth European Conference on Tobacco or Health, Amsterdam, Netherlands, 28-30 March 2011.
  • World Health Organization. WHO report on the global tobacco epidemic, 2015: raising taxes on tobacco, 2015. www.who.int/tobacco/global_report/2015/report/en/ Erişim Tarihi 20.07.2018
  • Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Küresel Yetişkin Tütün Araştırması Türkiye 2012. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 948 ISBN: 978-975-590-502-0, Ankara; 2012 http://www.halksagligiens.hacettepe.edu.tr/KYTA_TR.pdf, Erişim Tarihi: 31.07.2018.
  • World Health Organization. WHO report on the global tobacco epidemic 2013. http://www.who.int/tobacco/global_report/2013/en/. Erişim:19.07.2018.
  • Tütün Kontrolü Strateji Belgesi ve Eylem Planı 2018-2023 https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/tutun-mucadele-bagimlilik db/haberler/tutun_eylem_plani/Tutun_Kontrolu_Strateji_Belgesi_ve_Eylem_Plani.pdf Erişim: 28.07. 2018
Toplam 17 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sağlık Kurumları Yönetimi
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Hasan Çetin Ekerbiçer

Ufuk Berberoğlu Bu kişi benim

Mustafa Baran İnci

Yayımlanma Tarihi 30 Eylül 2018
Gönderilme Tarihi 31 Ağustos 2018
Yayımlandığı Sayı Yıl 2018 Cilt: 8 Sayı: 3

Kaynak Göster

AMA Ekerbiçer HÇ, Berberoğlu U, İnci MB. Dumansız Bir Çevre Mücadelesi: Dünden Bugüne. Sakarya Tıp Dergisi. Eylül 2018;8(3):470-474. doi:10.31832/smj.456183

30703

SMJ'de yayınlanan makaleler, Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı kapsamında lisanslanır