Öz
Tarımsal üretimi arttırmanın, kaliteli ürün elde etmenin, piyasada rekabet edebilmenin ve tarım ile uğraşanların yaşam düzeylerini yükseltmenin en önemli araçlarından biri de üreticilerin etkin bir biçimde örgütlenmesidir. Türkiye’de büyükbaş hayvancılık konusunda en aktif ve etkin birlikler arasında Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birlikleri (DSYB) gelmektedir. DSYB’ler üyelerine, işletmelerin plakalandırılması, yeni doğam buzağıların küpelenmesi, aylık süt verim kayıtları ve süt ölçüm denetimleri, sürü hareket kayıtları, suni tohumlama hizmetleri, girdi temini, damızlık hayvan temini ve satışı ile yetiştirme ve beslenme konularında danışmanlık olmak üzere birçok konuda hizmet vermektedir. Bu çalışmada Van DSYB’nin yetiştiricilerine sağladığı hizmetlerin, yetiştiriciler tarafından nasıl değerlendirildiği, verilen hizmetlerden yetiştiricilerin memnun olup olmadığı ve birlikten beklentileri analiz edilmiştir. Araştırmanın ana materyalini oransal örnekleme yöntemiyle belirlenen 89 işletmeden elde edilen anket verileri oluşturmaktadır. Araştırmada üreticiler, DSYB’ne üye olma sürelerine göre üç gruba ayrılmıştır. Üyelik süresi 1-5 yıl olan işletmeler birinci grubu (%41.6), üyelik süresi 6-10 yıl olan işletmeler ikinci grubu (%36.0) ve üyelik süresi 10 yıl ve üzeri işletmeler üçüncü grubu (%22.4) oluşturmaktadır. Araştırmada çizelgeler gruplara göre oluşturulmuş ve analiz edilmiştir. Araştırmada; üreticilerin DSYB’ne üye olmalarını sağlayan en etkili faktörlerin sırasıyla hayvanlarının soy kütüğü kayıtlarının tutulması ve hayvancılık desteklerinden daha fazla faydalanmak olduğu, üreticilerin %68.54’ünün beklentilerinin karşılanmadığı ve üreticilerin %76.40’ının Birliği başarısız bulduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak; DSYB’nin yaptığı faaliyetlerin önemli bir kısmının üreticiler tarafından yeterli görülmediği söylenebilir. Birliğin üreticilerle daha fazla iletişim halinde olması ve üreticilerin sorunlarına yönelik daha fazla çalışma içerisinde olması ile üreticilerin Birlikten beklentilerinin ve memnuniyetlerinin artması sağlanabilir.
Anahtar Kelimeler
Destekleyen Kurum
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi
Proje Numarası
FBA-2018-6414
Kaynakça
- Aksoy, A. ve Denizli, G. 2012. Erzurum İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 43 (2): 123-131.
- Aksoy, A. Güler, İ.O. ve Terin, M. 2014. Erzurum İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine Üye Olan ve Olmayan Üreticilerin Belirli Özellikler Açısından Karşılaştırılması. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 31 (3): 82-90.
- Baş Hozman, S. 2014. Sivas İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine Üye Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Hayvan Besleme Uygulamaları. (Yüksek Lisans Tezi) Andan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
- Bhuyan, S. 2012. An Analysis of Dairy Farmer Participation in Co-operatives in the Northeast United States. Journal of Co-operative Studies, 45 (2): 25-41.
- Chagwiza, C. Muradian, R. Ve Ruben, R. 2016. Cooperative membership and dairy performance among smallholders in Ethiopia. Food Policy, 59: 165-173.
- Çetin, H. 1997. Damızlık Sığır Yetiştiriciliğinde Yeniden Yapılanmanın ve Örgütlenmenin Önemi, Hayvancılıkta Örgütlenme Sorunları Sempozyumu, 27-28 Kasım, İzmir, s, 115-125.
- Daft, R.L. 2004. Organization Theory and Design. Ohio: South Western.
- Daş, A. İnci, H. Karakaya, E. ve Şengül, A.Y. 2014. Bingöl İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine Bağlı Sığırcılık işletmelerinin Mevcut Durumu. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1 (3): 421-429.
- Demirbük, M. ve Kzılaslan, N. 2020. Islah Amaçlı Yetiştirici Birlikleri ile Üyeleri Arasındaki İlişkilerin Analizi: Sivas İli Örneği. KSÜ Tarım ve Doğa Derg 23 (1): 194-211.
- DSYMB, 2021. Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği. http://www.dsymb.org.tr/hakkimizda/ Erişim Tarihi: 19.10.2021
- Gökçen, H. 2016. Hayvancılıkta Örgütlenme Modelleri. http://www.hazimgokcen.net/hayvancilik/hayvancilikta-orgutlenme-modelleri/ Erişim Tarihi: 19.10.2021
- Gül, U., 2014. Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği’nin Çiftçilere Yönelik Yürütmüş Olduğu Tarımsal Yayım Ve Eğitim Faaliyetlerinin Analizi: Amasya İli Örneği. (Dr. Tezi), Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Gül, U. ve Tatlıdil, H. 2012. Hayvancılığa Yönelik Yürütülen Yayım ve Eğitim Faaliyetlerinde Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğinin Rolü. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi 5 (2): 64-67.
- IRFO, 2008. Kapasite Geliştirme Programı Eğitim Seti Başvuru Notları. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Teşkilatlanma ve Destekleme Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
- İnan, İ.H, Direk, M. Başaran, B. Birinci, S. Ve Erkmen, E. 2005. Tarımda Örgütlenme. Türkiye Ziraat Mühendisliği VI: Teknik Kongresi 3-7 Ocak. Ankara, s. 1133-1154
- Karaturhan, B. Şevik, T. ve Yıldız, Ö. 2014. Yetiştirici Birliklerinin Tarımsal Kalkınmaya Etkileri Üzerine Bir Araştırma: Edirne Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Örnek Olayı. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 51 (2) 175-184.
- Kavukçu, K. 2018. Amasya İli Merzifon İlçesi Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine Üye Olan ve Olmayan İşletmelerin Tarımsal Yayım Ve Danışmanlık Hizmetlerinden Yararlanma Durumlarının Karşılaştırılması. (Yüksek Lisans Tezi), Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun
- Kaymakçı, M. 2000. Türkiye Hayvancılığının Başlıca Sorunları ve Çözüm Yolları, Türk Tarımında 2010 Yılı Hedefleri Sempozyumu, 21-23 Şubat, İzmir.
- Koyunbenbe, N. ve Candemir, M. 2007. Türkiye’de Süt sığırcılığında Örgütlenme. Türkiye Süt Sığırcılığı Kurultayı, 25-26 Ekim, 2007, İzmir.
- Miran, B.2010. Temel İstatistik. Ege Üniversitesi Basım Evi, Bornova, İzmir
- Newbold, P. 1995. Statistics for Business an Economics. Prentice-Hall, New Jersey.
- Özduran, H. 2011. Zonguldak İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği’ne Üye Olan ve Olmayan İşletmelerin Sosyal ve Ekonomik Yönden İncelenmesi Çaycuma Örneği. (Yüksek Lisans Tezi), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
- Özüdoğru, T. 2010. Amasya Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğinin Yöre Çiftçilerine Ekonomik Etkilerinin Analizi. (Dr. Tezi) Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Özyılmaz, O. 2010. Ankara İli Damızlık Süt Sığırı Yetiştiricileri Birliğinin Hizmetlerinin Değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Özyılmaz, O. ve Özüdoğru, H., 2011. Ankara İli Damızlık Süt Sığırı Yetiştiricileri Birliğinin Hizmetlerinin Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 27: 41-51.
- Rehber, E. 2009. Tarımda Örgütlenme ve Sorunları. http://www.erekonomi.com/orgut.pdf Erişim Tarihi: 04.06.2009
- Saçlı, Y. 2007. AB’ye Uyum Sürecinde Hayvancılık Sektörünün Dönüşüm İhtiyacı, DPT Uzmanlık Tezleri, Yayın No: 2707, Ankara.
- Santosh, B.B. 2017. A Study On Daıry Farmıng Practıces Of Members And Non Members Of Daıry Cooperatıve Socıetıes/Mılk Producer Instıtutıons In Karımnagar Dıstrıct Of Telangana State. Master Thesis, P.V. Narsımha Rao Telangana Veterınary Unıversıty, Rajendranagar.
- Savran, F. 2003. Çanakkale Damızlık Süt Sığırı Yetiştirici Birliğine Üye Olan ve Olmayan İşletmelerin Kullandıkları Üretim Teknikleri ve Sosyal Karakteristiklerin Karşılaştırılması. Tarım Bilimleri Dergisi. 9 (4): 450-453.
- Selznick; P. 1948. Foundations of the Theory of Organization. American Sociological Review,13: 25-35.
- Terin, M. ve Çelik Ateş, H. 2010. Çiftçilerin Örgütlenme Düzeyi ve Örgütlerden Beklentileri Üzerine Bir Araştırma: Van İli Örneği. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg. 47 (3): 265-274.
- Terin, M. ve Çelik Ateş, H. 2010. Tarımda Örgütlenmeye Etki Eden Faktörlerin Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma: Van İli Örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 3(1): 38-44.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | FBA-2018-6414 |
| Yayımlanma Tarihi | 22 Ocak 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 26 Ekim 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 9 Sayı: 1 |
