Tuzlu-Sodyumlu Helvacı Serisi Topraklarının Tuzluluk ve Sodyumluluk Belirteçlerinin Değişimi
Yıl 2020,
, 1064 - 1077, 31.08.2020
Deniz Levent Koç
,
Rıza Kanber
Öz
Bu çalışma, 2010-2011 yıllarında Çukurova Üniversite’sinde, yağış koşullarından etkilenmemek amacıyla üstü kapalı bir alanda gerçekleştirilmiştir. Helvacı serisi tuzlu-sodyumlu toprakları, büyük tanklara yerleştirilerek; jips ihtiyacı (JI) ve JI+0.5JI (13 ve 20 kg.m-2) kadar jips, ilk 10 cm’ye ve tüm toprak profiline karıştırılarak uygulanmıştır. Yıkama yöntemi olarak damla ve aralıklı göllendirme sulama teknikleri kullanılmıştır. Çalışma, bölünen-bölünmüş bloklar deneme desenine göre düzenlenmiştir. Çalışmada, farklı jips miktarlarının, farklı uygulama biçimlerinin ve farklı sulama yöntemlerinin EC, pH, sodyum adsorbsiyon oranı (SAR) ve değişebilir sodyum yüzdesi (ESP) üzerine olan etkileri araştırılmıştır. Deneme sonuçlarına göre; tüm toprak profilinde ESP azalmasına, 20 kg.m-2 jipsin tüm toprak profiline karıştırılması ve göllendirme yöntemiyle yıkama yapılması diğer kombinasyonlara göre 0.95 güvenle istatistiki olarak daha önemli bulunmuştur.
Destekleyen Kurum
Çukurova Üniversitesi Araştırma Projeleri Birimi
Teşekkür
Bu makale, 5 Aralık 2011 tarihinde kabul edilen bir doktora tez çalışmasından elde edilen sonuçlar kullanılarak ve yeni literatürlerle güncellenerek hazırlanmıştır. Bu çalışmayı finansal olarak destekleyen Çukurova Üniversitesi Araştırma Projeleri Birimi’ne (Proje No: ZF2008D8) teşekkür ederiz.
Kaynakça
- Abo-Ogiala A, Khalafallah N 2019. Effect of Gypsum and Compost on Growth and Yield of Washington Navel Orange under Saline-Sodic Soils. Egyptian Journal of Horticulture 46 (1):83- 93.
- Abrol IP, Yadav JSP, Massoud FI 1988. Salt-Affected Soils and Their Management. FAO Soils Bulletin 39, Rome, 131 p.
- Alsharari MA 1999. Reclamation of Fine_Textured Sodic Soil Using Gypsum, Langbeinite and Calcium Chloride. The University of Arizona The Department of Soil Water and Enviromental Science Doctoral Dissertation, 179 p.
- Bahçeci İ 2009. Determination of Salt Leaching and Gypsum Requirements with Field Tests of Saline-Sodic Soils in Central Turkey. Irrigation and Drainage 58:332-345.
- Bahçeci İ, Nacar AS 2009. Subsurface Draniage and Salt Leaching in Irrigated Land in South-East Turkey. Irrigation and Drainage 58:346-356.
- Bauder JW, Brock TA 2001. Irrigation Water Quality, Soil Amendment and Crop Effects on Sodium Leaching. Arid Land Research and Management 15:101-113.
- FAO 2015. Status of the World’s Soil Resources. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, 650 p.
- Hafez EM, Hassan WH, Gaafar IA, Seleiman MF 2015. Effect of Gypsum Application and Irrigation Intervals on Clay Saline-Sodic Soil Characterization, Rice Water Use Efficiency, Growth, and Yield. Journal of Agricultural Science 7 (12):208-2019.
- Kanber R, Ünlü M 2010. Tarımda Su ve Toprak Tuzluluğu. Çukurova Üniv. Ziraat Fak. Genel Yay. No. 281 Kitap Yay. No. A-87, Adana, 307 sy.
- Kovda VA 1967. Irrigation and Draniage of Arid Lands in Relation to Salinity and Alkalinity. FAO/UNESCO, Rome, 663 p.
- Makoi JHJR, Verplancke H 2010. Effect of Gypsum Placement on the Physical Chemical Properties of A Saline Sandy Loam Soil. Australian Journal of Crop Science 4(7): 556-563.
- Murtaza B, Murtaza G, Sabir M, Owens G, Abbas G, Imran M, Shah GM 2017. Amelioration of Saline–Sodic Soil with Gypsum Can Increase Yield and Nitrogen Use Efficiency in
Rice–Wheat Cropping System. Archives of Agronomy and Soil Science 63(9):1267-1280.
- Murtaza G, Murtaza B, Usman HM, Ghafoor A 2013. Amelioration of Saline-Sodic Soil using Gypsum and Low Quality Water in Following Sorghum-Berseem Crop Rotation. International Journal of Agriculture and Biology 15(4):640-648.
- National Soil Survey Center (NSSC) 1996. Soil Survey Method Laboratory Manual, USDA-NRCS.
- Pekmezci A 1988. Endüstri Atıklarının Çorak Toprakların Islahında Kullanılma Olanakları. Çukurova Üniv. Fen Bilimleri Enst. Kültürteknik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 88 sy.
- Quadir M, Ghafoor A, Murtaza G 2001. Use of Saline-Sodic Waters Through Phytoremediation of Calcareous Saline-Sodic Soils. Agriculture Water Management 50:197-210.
- Sönmez B 2004. Türkiye’de Çorak Islahı Araştırmaları ve Tuzlu Toprakların Yönetimi. Sulanan Alanlarda Tuzluluk Yönetimi Sempozyumu 20-21 Mayıs 2004, Ankara, 157-162.
- Tüzüner A 1990. Toprak ve Su Analiz Laboratuvarları El Kitabı. T.C. Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara, 375 sy.
Change of Salinity and Sodicity Criteria of Saline-Sodic Helvacı Series Soils
Yıl 2020,
, 1064 - 1077, 31.08.2020
Deniz Levent Koç
,
Rıza Kanber
Öz
This study was performed in a covered area in Çukurova University in 2010-2011 in order not to be affected by rainfall conditions. Saline-sodic Helvacı series soils were placed in large tanks and gypsum requirement (GR) and GR+0.5GR (13 and 20 kg.m-2) gypsum were applied by mixing into upper 10 cm and the whole soil profile. Drip and intermittent ponding irrigation techniques were used as leaching methods. The study was planned according to strip-strip plot design. The effects of different amounts of gypsum, different applications and irrigation methods on EC, pH, sodium adsorption rate (SAR) and changeable sodium percentage (ESP) were investigated in the study. According to the results of the study: ESP reduction in the whole soil profile; it has been found that mixing 20 kg.m-2 gypsum into the whole soil profile and leaching by intermittent ponding irrigation were more effective than the other treatment combinations at 0.95 confidence level.
Kaynakça
- Abo-Ogiala A, Khalafallah N 2019. Effect of Gypsum and Compost on Growth and Yield of Washington Navel Orange under Saline-Sodic Soils. Egyptian Journal of Horticulture 46 (1):83- 93.
- Abrol IP, Yadav JSP, Massoud FI 1988. Salt-Affected Soils and Their Management. FAO Soils Bulletin 39, Rome, 131 p.
- Alsharari MA 1999. Reclamation of Fine_Textured Sodic Soil Using Gypsum, Langbeinite and Calcium Chloride. The University of Arizona The Department of Soil Water and Enviromental Science Doctoral Dissertation, 179 p.
- Bahçeci İ 2009. Determination of Salt Leaching and Gypsum Requirements with Field Tests of Saline-Sodic Soils in Central Turkey. Irrigation and Drainage 58:332-345.
- Bahçeci İ, Nacar AS 2009. Subsurface Draniage and Salt Leaching in Irrigated Land in South-East Turkey. Irrigation and Drainage 58:346-356.
- Bauder JW, Brock TA 2001. Irrigation Water Quality, Soil Amendment and Crop Effects on Sodium Leaching. Arid Land Research and Management 15:101-113.
- FAO 2015. Status of the World’s Soil Resources. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, 650 p.
- Hafez EM, Hassan WH, Gaafar IA, Seleiman MF 2015. Effect of Gypsum Application and Irrigation Intervals on Clay Saline-Sodic Soil Characterization, Rice Water Use Efficiency, Growth, and Yield. Journal of Agricultural Science 7 (12):208-2019.
- Kanber R, Ünlü M 2010. Tarımda Su ve Toprak Tuzluluğu. Çukurova Üniv. Ziraat Fak. Genel Yay. No. 281 Kitap Yay. No. A-87, Adana, 307 sy.
- Kovda VA 1967. Irrigation and Draniage of Arid Lands in Relation to Salinity and Alkalinity. FAO/UNESCO, Rome, 663 p.
- Makoi JHJR, Verplancke H 2010. Effect of Gypsum Placement on the Physical Chemical Properties of A Saline Sandy Loam Soil. Australian Journal of Crop Science 4(7): 556-563.
- Murtaza B, Murtaza G, Sabir M, Owens G, Abbas G, Imran M, Shah GM 2017. Amelioration of Saline–Sodic Soil with Gypsum Can Increase Yield and Nitrogen Use Efficiency in
Rice–Wheat Cropping System. Archives of Agronomy and Soil Science 63(9):1267-1280.
- Murtaza G, Murtaza B, Usman HM, Ghafoor A 2013. Amelioration of Saline-Sodic Soil using Gypsum and Low Quality Water in Following Sorghum-Berseem Crop Rotation. International Journal of Agriculture and Biology 15(4):640-648.
- National Soil Survey Center (NSSC) 1996. Soil Survey Method Laboratory Manual, USDA-NRCS.
- Pekmezci A 1988. Endüstri Atıklarının Çorak Toprakların Islahında Kullanılma Olanakları. Çukurova Üniv. Fen Bilimleri Enst. Kültürteknik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 88 sy.
- Quadir M, Ghafoor A, Murtaza G 2001. Use of Saline-Sodic Waters Through Phytoremediation of Calcareous Saline-Sodic Soils. Agriculture Water Management 50:197-210.
- Sönmez B 2004. Türkiye’de Çorak Islahı Araştırmaları ve Tuzlu Toprakların Yönetimi. Sulanan Alanlarda Tuzluluk Yönetimi Sempozyumu 20-21 Mayıs 2004, Ankara, 157-162.
- Tüzüner A 1990. Toprak ve Su Analiz Laboratuvarları El Kitabı. T.C. Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara, 375 sy.