Öz
Bu çalışmada milli pompaların farklı dalma derinliklerinin pompaj parametrelerine etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Farklı anma çapına sahip üç adet milli pompanın (M1,M2,M3) üç farklı su giriş alanlarında (KA1,KA2,KA3) ve farklı dalma derinliklerinde (S) pompaların debi (Q), çıkış basıncı (Pb), şebekeden çekilen güç (N) ve gürültü seviyeleri (G) ölçülmüş, toplam dinamik yükseklik (TDY) değeri ise hesaplanmıştır. Her üç milli pompa anma çapı ve su giriş kesit alanı seviyelerinde debinin artması ile TDY değerleri azalmıştır. M1 (Ø 78 mm), M2 (Ø 105mm) ve M3 (Ø 128 mm) pompalarının tüm debi, su giriş kesit alanları ve farklı dalma derinliklerinde şebekeden çektikleri güç ortalamaları sırasıyla 5.06-5.2-7.21 kW, gürültü seviyeleri ortalamaları ise sırasıyla 78.58-80.06 ve 81.2 dBA olarak ölçülmüştür. Pompa anma çaplarının artması hem şebekeden çekilen güç değerlerini hem de gürültü seviyelerini artırmıştır. Pompaların şebekeden çektikleri güç bakımından %20 büyütülmüş su giriş kesitinin, gürültü seviyesi bakımından ise orijinal su giriş kesitinin kullanılmasının uygun olduğu ortaya çıkmıştır. Dalma derinliklerinin çok düşürülmesi sonucu vorteks oluşmuş ve pompalara hava girişi olmuştur. Bu durumun sonucunda TDY ve şebekeden çekilen güç değerlerinde ani azalmalar, gürültü seviyelerinde ani yükselmeler ölçülmüştür. Pompaların TDY, çektikleri güç ve gürültü seviyeleri değişimlerinin düzenli takibi ile verimli çalışmaları sağlanabilir.
Anahtar Kelimeler
Destekleyen Kurum
TUBİTAK
Proje Numarası
213O140
Teşekkür
Bu çalışma, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK, Proje No: 213O140) tarafından desteklenmiştir. Bu çalışmaya katkıda bulunan merhum Prof.Dr. Sedat ÇALIŞIR Hocamıza teşekkür ederiz.
Kaynakça
- Anonim 2002. Rotodinamik Pompalar–Hidrolik Performans Kabul Deneyleri Sınıf 1 ve Sınıf 2 (TS EN ISO 9906). Türk Standardları Enstitüsü, Ankara.
- Anonim 2015. Konya Havzası Kuraklık Yönetim Planı. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Taşkın ve Kuraklık Yönetimi Dairesi Başkanlığı, Ankara.
- Anonim 2016. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2016 Yılı Faliyet Raporu. http://strateji.dsi.gov.tr/ docs/belgeler/dsi-2016-faaliyet-raporu.pdf?sfvrsn=0 (Alınma Tarihi :18.02.2020)
- Atmaca S 1998. Dalgıç Pompalara Uygulanan Pompa Kabul Deneyleri. 3. Pompa kongresi, 24-26 Eylül 1998, İstanbul.
- Baysal K 1979. Tam Santrifüj Pompalar: Hesap, Çizim ve Konstrüksiyon Özellikleri, İstanbul Teknik Üniversitesi, 24 sy.
- Čdina M 2003. Detection of Cavitation Phenomenon in a Centrifugal Pump Using Audible Sound. Mechanical Systems And Signal Processing 17 (6): 1335-1347.
- Chen Y, Wu C, Wang B, Du M, 2012. Three-Dimensional Numerical Simulation of Vertical Vortex At Hydraulic Intake. Procedia Engineering 28: 55-60.
- Čudina M, Prezelj J, 2009. Detection Of Cavitation In Operation Of Kinetic Pumps. Use of Discrete Frequency Tone in Audible Spectra. Applied Acoustics 70 (4): 540-546.
- Çalışır S, Aydın C, Mengeş H O, 2006. Derin Kuyu Pompaj Tesislerinde Titreşim Hızı ve Gürültü Düzeyinin Belirlenmesi. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi 20 (38): 49-54.
- Çalışır S, 2009. Sulamada Pompaj Tesisleri (Tarım Makineleri Kitabı. Edt:Ergüneş G, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara) 351-413.
- Doğdu M, Toklu M, Sağnak C, 2007. Konya Kapalı Havzası’nda Yağış ve Yeraltısuyu Seviye Değerlerinin İrdelenmesi. 1. Türkiye İklim Değişikliği Kongresi 11 - 13 Nisan 2007, İstanbul.
- Driscoll F 2010. Kuyu Hidroliği. DSİ, Ankara, 88 sy.
- Göçmez G, Dıvrak B, Galena İ 2008. Konya Kapalı Havzası’nda Yeraltı Suyu Seviyesinin Değişiminin Tespiti Özet Raporu. Ofset Yapımevi, İstanbul, 82 sy.
- Hanson B 2000. Irrigation Pumping Plants (UC Irrigation and Drainage Specialist. Department of Land, Air and Water Resources, University of California, Davis) 69-73.
- Karassik IJ, Messina JP, Cooper P, Heald CC 2001. Pump handbook, McGraw-Hill New York, 1824 sy. Maxime B, Chen Li F 2016. Cavitation Effects in Centrifugal Pumps-A Review. Int. Journal of Engineering Research and Application 6 (5):52-63.
- Nagahara T, Sato T, Okamura T 2001. Effect of the Submerged Vortex Cavitation Occurred in Pump Suction İntake on Hydraulic Forces of Mixed Flow Pump İmpeller. Proc. 4th International Symposium on Cavitation June 20-23 2001, Pasadena, USA.
- Tezer E 1978. Sulamada Pompaj Tesisleri (Proje, Seçim ve İşletme Yöntemleri) Cilt 1-2-3. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Adana.
- Yıldırım N, Kocabaş F 1998. Critical Submergence For Intakes in Still-Water Reservoir. Journal of Hydraulic Engineering 124 (1): 103-104.
- Yıldırım N, Akay H, Taştan K 2011. Critical Submergence for Multiple Pipe Intakes by Potential Solution (Technical Note). Journal of Hydraulic Research 49 (1): 117-121.
Öz
The aim of this study was to investigate the effects of different plunging depths of the shaft pumps on the pumping parameters. In three different nominal diameters of pumps (M1, M2, M3) three different water inlet areas (KA1, KA2, KA3) and in different submergence (S) output pressure (Pb), power and noise levels were examined, the pumps total dynamic head (TDH) were calculated. TDH values decreased with the increasing flowrate of the pumps in each nominal diameter and water inlet cross-section. M1 (Ø 78 mm), M2 (Ø 105 mm) and M3 (Ø 128 mm) pumps average power drawn from the mains in all flow, water inlet cross-section and different submergence were measured as 5.06-5.2-7.21 kW and noise levels averaged as 78.58-80.06 and 81.2 dBA, respectively. Increasing the pump nominal diameters increased both the power values drawn from the network and the noise levels. In the pumps, it has been found that it was appropriate to use the water inlet section 20% enlarged in terms of the power drawn from the mains, and the water inlet section orginal in terms of the noise level. As a result of the very low submergence, vortexes have formed and air enters the pumps. As a result of this situation, a sudden decrease in power drawn from the mains and TDY values, a sudden increase in noise levels were measured. Efficient operation can be achieved by measuring regularly the changes in power drawn from the mains, TDY and noise levels of the pumps.
Anahtar Kelimeler
Proje Numarası
213O140
Kaynakça
- Anonim 2002. Rotodinamik Pompalar–Hidrolik Performans Kabul Deneyleri Sınıf 1 ve Sınıf 2 (TS EN ISO 9906). Türk Standardları Enstitüsü, Ankara.
- Anonim 2015. Konya Havzası Kuraklık Yönetim Planı. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Taşkın ve Kuraklık Yönetimi Dairesi Başkanlığı, Ankara.
- Anonim 2016. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2016 Yılı Faliyet Raporu. http://strateji.dsi.gov.tr/ docs/belgeler/dsi-2016-faaliyet-raporu.pdf?sfvrsn=0 (Alınma Tarihi :18.02.2020)
- Atmaca S 1998. Dalgıç Pompalara Uygulanan Pompa Kabul Deneyleri. 3. Pompa kongresi, 24-26 Eylül 1998, İstanbul.
- Baysal K 1979. Tam Santrifüj Pompalar: Hesap, Çizim ve Konstrüksiyon Özellikleri, İstanbul Teknik Üniversitesi, 24 sy.
- Čdina M 2003. Detection of Cavitation Phenomenon in a Centrifugal Pump Using Audible Sound. Mechanical Systems And Signal Processing 17 (6): 1335-1347.
- Chen Y, Wu C, Wang B, Du M, 2012. Three-Dimensional Numerical Simulation of Vertical Vortex At Hydraulic Intake. Procedia Engineering 28: 55-60.
- Čudina M, Prezelj J, 2009. Detection Of Cavitation In Operation Of Kinetic Pumps. Use of Discrete Frequency Tone in Audible Spectra. Applied Acoustics 70 (4): 540-546.
- Çalışır S, Aydın C, Mengeş H O, 2006. Derin Kuyu Pompaj Tesislerinde Titreşim Hızı ve Gürültü Düzeyinin Belirlenmesi. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi 20 (38): 49-54.
- Çalışır S, 2009. Sulamada Pompaj Tesisleri (Tarım Makineleri Kitabı. Edt:Ergüneş G, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara) 351-413.
- Doğdu M, Toklu M, Sağnak C, 2007. Konya Kapalı Havzası’nda Yağış ve Yeraltısuyu Seviye Değerlerinin İrdelenmesi. 1. Türkiye İklim Değişikliği Kongresi 11 - 13 Nisan 2007, İstanbul.
- Driscoll F 2010. Kuyu Hidroliği. DSİ, Ankara, 88 sy.
- Göçmez G, Dıvrak B, Galena İ 2008. Konya Kapalı Havzası’nda Yeraltı Suyu Seviyesinin Değişiminin Tespiti Özet Raporu. Ofset Yapımevi, İstanbul, 82 sy.
- Hanson B 2000. Irrigation Pumping Plants (UC Irrigation and Drainage Specialist. Department of Land, Air and Water Resources, University of California, Davis) 69-73.
- Karassik IJ, Messina JP, Cooper P, Heald CC 2001. Pump handbook, McGraw-Hill New York, 1824 sy. Maxime B, Chen Li F 2016. Cavitation Effects in Centrifugal Pumps-A Review. Int. Journal of Engineering Research and Application 6 (5):52-63.
- Nagahara T, Sato T, Okamura T 2001. Effect of the Submerged Vortex Cavitation Occurred in Pump Suction İntake on Hydraulic Forces of Mixed Flow Pump İmpeller. Proc. 4th International Symposium on Cavitation June 20-23 2001, Pasadena, USA.
- Tezer E 1978. Sulamada Pompaj Tesisleri (Proje, Seçim ve İşletme Yöntemleri) Cilt 1-2-3. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Adana.
- Yıldırım N, Kocabaş F 1998. Critical Submergence For Intakes in Still-Water Reservoir. Journal of Hydraulic Engineering 124 (1): 103-104.
- Yıldırım N, Akay H, Taştan K 2011. Critical Submergence for Multiple Pipe Intakes by Potential Solution (Technical Note). Journal of Hydraulic Research 49 (1): 117-121.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ziraat, Veterinerlik ve Gıda Bilimleri |
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article) |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | 213O140 |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Ağustos 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 4 Mayıs 2020 |
| Kabul Tarihi | 3 Aralık 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021Cilt: 24 Sayı: 4 |
2022-JIF = 0.500
2022-JCI = 0.170
Uluslararası Hakemli Dergi (International
Peer Reviewed Journal)
Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)
Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)
Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.