Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Comparison of Some Biochemical Parameters and Somatic Cell Count in The Different Period of Lactation From Goats of Different Breed

Yıl 2024, , 489 - 499, 01.04.2024

Sinan Baş , Ali Kaygısız , Hatice Kahveci

https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.1319222

Öz

The aim of this study was to investigate the changes in goat breed and lactation times of dairy compositions of goats reared in Kahramanmaraş province. For this purpose; Milk samples were taken and analyzed in two different periods of lactation from 10 head of goats from each of 5 goat breeds (Şami, Aleppo, Saanen, Alpine and Hair goat) raised under the same care, feeding and management conditions in a private farm. Somatic cell count (SCC), nonfat solid (NFS), fat, protein, lactose, pH, density and freezing point parameters were measured in milk samples. According to the findings; in order of breed above, they were determined that as the SCC values were 266 550, 65 900, 80 900, 547 050 and 345 900 cell ml-1; and as the NFS values were 9.60, 9.94, 9.84, 9.12 and 9.86%; as the fat ratios were 3.60, 3.88, 5.01, 4.81 and 6.45%; as the protein percentages were 3.32, 3.17, 3.36, 3.21 and 3.28%; as the lactose ratios were 3.97, 3.83, 4.01, 3.97 and 3.95%; as the density values were 1.031, 1.028, 1.032, 1.030 and 1.033. Statistically significant differences (P <0.01) were found between the breeds in terms of these parameters. There was a statistically significant (P <0.05) difference in the SCC, pH, protein and lactose parameters according to the lactation periods in which the milk samples were taken but the difference between the mean values was small in all parameters. As a result, the main differences in milk components among goat breeds grown in Kahramanmaraş under the same conditions were observed in fat ratios. At the same time, there were great differences between the breeds in terms of SCC values.

Anahtar Kelimeler

Goat Genotype Milk composition Somatic cell count

Kaynakça

  • Aktaş, Z. M., Kaygısız, A., Baş, S. 2013. Kahramanmaraş Yetiştirici Şartlarında Türk Saanen Keçilerinin Süt Verim Özellikleri, Bazı Meme Ölçüleri ve SHS Arasındaki İlişkiler. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi; 15(4), 7-17.
  • Anitaş, Ö., Göncü, S., Koluman, N., 2017, Süt Keçiciliğinde Somatik Hücre Sayısının Önemi ve Süt Kalitesine Etkisi, Çukurova Tarım Gıda Bil. Der. 32(1), 35-42, 2017
  • Anonim, 2000. Türk Gıda Kodeksi, Çiğ Sut ve Isıl İşlem Görmüş İçme Sütleri Tebliği, Tebliğ no: 2000/6, Resmi Gazete, 14.02.2000, sayı 23964
  • Anonim, 2006. Türk Gıda Kodeksi, Çiğ Sut ve Isıl İşlem Görmüş İçme Sütleri Tebliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Tebliğ (Değişik; tebliğ no 2006/38) Resmi Gazete, 22.08.2006, sayı 26267.
  • Anonim, 2011. Deneysel ve Diğer Bilimsel Amaçlar İçin Kullanilan Hayvanlarin Refah ve Korunmasına Dair Yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/12/20111213-4.htm. (Erişim tarihi: 15.03.2023).
  • Anonim, 2017. Çiğ Sütün Arzına Dair Tebliğ (Tebliğ no 2017/20) Resmi Gazete, 27.04.2017, sayı 30050.
  • Baş, S., Dayısoylu, K.S., Ata, M., 2015. Some Properties of Goat Milk Used in Production of Maras Ice cream. The 3rd International Symposium on ”Traditional Foods from Adriatic to Caucasus” , Sarajevo, Bosnia, 247-247. (Poster)
  • Baş, S., Dayısoylu, K.S., Tatlıyer, A., Ata, M., 2016. Changes in Some Components of Hair Goat’s Milk During Lactation. 12th Internetional Conference on Goat, IGA2016 (Özet Bildiri/Poster)
  • Cedden, F., Kor, A., Keskin, S. 2002. Laktasyonun Geç Döneminde Keçi Sütünde Somatik Hücre Sayımı; Yaş, Süt Verimi ve Bazı Meme Özellikleri ile Olan İlişkileri. Yüzüncü Yıl Üni. Zir. Fak. Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.). 12(2),63-67.
  • Çalpucu, C., Çimen, M., İnal, T., Önoğlu, R.,K., Tok, F., Bayrambaş, K., 2013. Tunceli İli Pertek İlçesinden Elde Edilen Akkaraman Koyunu ve Yerli Kıl Keçi Sütlerinde Temel Lezzet Parametreleri, Bilim ve Gençlik Dergisi, 1 (1), 13-18
  • Çiçek, N., Çimen, M., Efesoy, D., Memkeze, S., 2014. İzmir İli Seferihisar İlçesinde Yetiştirilen Keçilerden Elde Edilen Sütlerde Biyokimyasal Parametrelerin Türk Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi, İstanbul Aydın Üniv. Derg., 24: 19-24
  • Çimen, M., Topçu, H., Ölcal, M.C., 2013a, Farklı Canlı Ağırlıklardaki Keçilerden Elde Edilen Çiğ Sütlerin Sert, Yarı Sert ve Yumuşak Peynir Üretim Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi, Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi 3 (1), 6-9, 2013
  • Çimen, M., Topçu, H., Ölcal, M.C., 2013b. Tunceli İlinde Yetiştirilen Yerli Kıl Keçilerden Elde Edilen Çiğ Sütlerde Ekonomik Öneme Sahip Biyokimyasal Parametrelerin Türk Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi, Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi 3 (2), 11-13,
  • Erduran, H., 2017. Yarı Entansif Koşullarda Yetiştirilen Kıl, Saanen × Kıl Ve Alpin × Kıl Melezi Keçilerin Bazı Verim Özelliklerine Ait Fenotipik Ve Genetik Parametrelerin Belirlenmesi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Konya
  • Eser, M., 1998. Köy Koşullarında Yetiştirilen Kıl Keçilerinin Bazı Verim Özelliklerinin Tespiti Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Samsun.
  • FAOSTAT, 2023. https://www.fao.org/faostat/en/#data
  • Forik, A., 1995. Köy Koşullarında Yetiştirilen Kıl Keçilerinde Süt, Döl ve Kıl Verileriyle İlgili Bazı Özelliklerin Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Bursa.
  • Gül, S., Keskin, M., Gündüz, Z., 2016. Türkiye’de Yetiştiriciliği Yapılan Keçi Irkları, Tarım Türk Dergisi, 59: 64-70
  • Güler, Z., Keskin, M., Masatçıoğlu, T., Gül, S., Biçer, O., 2007. Effects of Breed and Lactation Period on Some Characteristics and Free Fatty Acid Composition of Raw Milk from Damascus Goats and German Fawn × Hair Goat B1 Crossbreds, Turk. J. Vet. Anim. Sci. 31(5), 347-354
  • Haenlein, G. G. W., 2004. Goat milk in human nutrition. Small Ruminant Research 51, 155-163.
  • Jandal, J.M., 1996. Comparative aspects of goat and sheep milk. SmallRumin. Res. 22, 177–185.
  • Kalac P, Samkova, E., 2010, The effects of feeding various forages on fatty acid composition of bovine milk fat: A review. Czech J. Anim. Sci., 55, 2010 (12), 521–537
  • Kalantzopoulos, G., Dubeuf, JP., Vallerand, F., Pirisi, A., Casalta, E., Lauret, A., Trujillo, T., 2004. Characteristics of sheep and goat milks: qualityand hygienic factors for the sheep and goat dairy sectors. International Dairy Federation, 390: 17 28.
  • Kaygisiz, A., 2020. Gaziantep ilinde keçi işletmelerinden toplanan çiğ süt örneklerinde somatik hücre sayısının AB kriterleri bakımından değerlendirilmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 24(4), 484-489. https://doi.org/10.29050/ harranziraat.801225
  • Kaygısız, A., Yılmaz, İ., 2021. Kilis keçilerinde somatik hücre sayısı üzerine meme tiplerinin etkisi. Akademik Ziraat Dergisi, 10(2), 419-426. https://doi.org/10.29278/azd.905316
  • Kesenkaş, H., Dinkçi, N., Kınık, Ö., Gönç, S., Ender, G., 2010. Saanen Keçisi Sütünün Genel Özellikleri, Akademik Gıda, 8(2), 45-48
  • Keskin, M., Avşar, Y.K., Biçer, O., Güler, M.B., 2004. A Comparative Study on the Milk Yield and Milk Composition of Two Different Goat Genotypes under the Climate of the Eastern Mediterranean, Türk J. Vet. Anim Sci., 28:531-536
  • Konar, A., Akın, M S., 1992. İnek, Keçi ve Koyun Sütlerinden Üretilen Dondurmaların Kimyasal, Fiziksel ve Duyusal Bazı Özelliklerinin Saptanması Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Doğa-Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi 16: 711-720
  • Koyuncu, M., Altınçekiç, Ş.Ö., 2016. Saanen x Kıl Melez Keçilerinde Linear Meme Özellikleri ve Somatik Hücre Sayısı Arasındaki İlişkiler, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33 (3), 148-156
  • Özkaya, A., Ertürk, A.S., Sucak, M.G., Ağyar, O., Yılmaz, E., 2017. Saanen Keçi Sütünün Bazı Biyokimyasal Özelliklerinin Belirlenmesi, Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. 7(4), 123-129, 2017.
  • Park, Y.W., Júarez, M., Ramos, M., Haenlein, G.F.W., 2007. Physico-chemical characteristics of goat and sheep milk. Small Rumin. Res. 68,88–113.
  • Patır, B., Yıldız, N., İncili, G.K., Gürses, M., 2012., Keçi Sütünde Somatik Hücre Sayısı ile Toplam Mezofilik Aerob Bakteri Sayısı ve Bazı Yetiştiricilik Özellikleri Arasındaki İlişki, F.Ü.Sağ.Bil.Vet. Derg., 26 (3), 145 - 150
  • Paape MJ, Poutrel B, Contreras A, Marco JC, Capuco AV, 2001. Milk somatic cells and lactation in small ruminants. J Dairy Sci 84: 237-244.
  • Paape MJ, Wiggans GR, Bannerman DD, Thomas DL, Sanders AH, Contreras A, Moroni P, Miller RH, 2007. Monitoring goat and sheep milk somatic cell counts. Small Rumin Res. 68(1-2), 114-125.
  • Sağdıç, O., 1996. Isparta İli Ve Çevresindeki Kıl Keçisi Sütlerinin Fiziksel, Kimyasal ve Mikrobiyolojik Özellikleri Üzerine Bir Araştırma. Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü
  • Serbester, U., Mohammad, M.E.M., Koluman, N., Görgülü, M., 2018. Effects of Different Feeding Systems on Performance and Milk Composition of German Fawn and Saanen Does, KSÜ Tarım ve Doğa Derg., 21(2), 209-214,
  • SPSS 2013. IBM SPSS Statistics 21.0 for Windows. Armonk, NY.
  • Şengonca, M., 1966. İzmir, Manisa, Aydın, Denizli Ve Muğla İllerinde Keçi Yetistiriciliği, Keçi Tipleri İle Bunların Değişik Sartlarda Süt Ve Diğer Verimleri Üzerinde Araştırmalar. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 116, İzmir.
  • Tölü, C., Yurtman, İ.Y., Savaş, T., 2010. Gökçeada, Malta ve Türk Saanen Keçi Genotiplerinin Süt Verim Özellikleri Bakımından Karşılaştırılması, Hayvansal Üretim 51(1), 8-15,
  • Tölü, C., Irmak, S., Açıkel, Ş., Akbağ, H.I., Savaş, T., 2016. Türk Saanen Keçilerinde Elle Sağım ile Makineli Sağımın Süt Verimi, Süt Bileşenleri ve Kalıntı Süt Bakımından Karşılaştırılması, Tarım Bilimleri Dergisi 22: 462-470
  • Tölü, C., Arıkan, K.G., 2019. Süt Keçilerinde Tart-Emzir-Tart (TET) ve Elle Sağım (ES) Yöntemlerinin Süt Verimi ve Bileşenleri Ölçümlerinin Karşılaştırılması, J. Anim. Prod., 60 (1), 1-7
  • TÜİK, 2023. Hayvancılık İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas
  • Voutsinas, L., Pappas, C., Katsiari, M., 1990. The Composition of Alpine Goats Milk During Lactation in Greece. Journal Dairy Res. 57, 41-51.
  • Yazgan, E., Saygılı, M., Çokaklı., B., 2018. Osmaniye İlinde Yetiştirilen Kıl Keçilerinin Süt Kompozisyonu ve Türk Gıda Kodeksi Çiğ Süt Standartlarıyla Karşılaştırılması, Uluslararası Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 1(1), 12-19
  • Yüzer, F., 1994. Kırklareli İli Kıl ve Malta x Kıl Melez Keçi Sütlerinin Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Arastırma. Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış). Trakya Üniversitesi, Tekirdağ Ziraat Fakültesi, Tekirdağ.
  • Yılmaz, İ., Can, A., 2022. Milk Yield, Fertility, Udder Characteristics, and Raw Milk Somatic Cell Count of the Damascus Goats Reared in Iğdır Conditions. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 8(2), 358-367. https://doi.org/ 10.24180/ijaws.1090613

Farklı Irk Keçilerden Laktasyonun Farklı Dönemlerinde Alınan Sütlerin Bazı Biyokimyasal Parametreler ve Somatik Hücre Sayısı Bakımından Karşılaştırılması

Yıl 2024, , 489 - 499, 01.04.2024

Sinan Baş , Ali Kaygısız , Hatice Kahveci

https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.1319222

Öz

Bu çalışma, Kahramanmaraş’ta yetiştirilen keçilerin süt kompozisyonlarının keçi genotiplerine ve laktasyonun farklı zamanlarına göre değişimlerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla; özel bir işletmede aynı bakım, besleme, idare şartları altında yetiştirilen 5 keçi ırkından (Şami, Halep, Saanen, Alpin ve Kıl keçi) her birinden 10 baş keçiden laktasyonun iki farklı döneminde süt numuneleri alınarak analiz edilmiştir. Süt örneklerinde somatik hücre sayısı (SHS), yağsız kuru madde (YKM), yağ, protein, laktoz, pH, yoğunluk ve donma noktası parametreleri ölçülmüştür. Elde edilen bulgulara göre; yukardaki ırk sırasıyla SHS değerleri 266 550, 65 900, 80 900, 547 050 ve 345 900 hücre ml-1; YKM değerleri %9.60, 9.94, 9.84, 9.12 ve 9.86; yağ oranları %3.60, 3.88, 5.01, 4.81 ve 6.45; protein oranları % 3.32, 3.17, 3.36, 3.21 ve 3.28; laktoz oranları %3.97, 3.83, 4.01, 3.97 ve 3.95; yoğunluk değerleri 1.031, 1.028, 1.032, 1.030 ve 1.033 olarak belirlenmiştir. Bu parametreler bakımından ırklar arasındaki farklılıklar istatistiki olarak anlamlı (P<0.01) bulunmuştur. Süt numunelerinin alındığı laktasyon dönemleri karşılaştırıldığında SHS, pH, protein ve laktoz parametreleri arasındaki farklılıklar istatistiki olarak (P<0.05) anlamlı bulunurken, ortalama değerler arasındaki farklılıklar bütün parametrelerde benzer tespit edilmiştir. Sonuç olarak, Kahramanmaraş ilinde aynı şartlarda yetiştirilen keçi ırkları arasında süt bileşenleri bakımından esas farklılık yağ oranlarında belirlenmiştir. SHS değerleri bakımından yapılan karşılaştırmada da büyük farklılıkların olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Keçi Genotip Süt kompozisyonu Somatik hücre sayısı

Kaynakça

  • Aktaş, Z. M., Kaygısız, A., Baş, S. 2013. Kahramanmaraş Yetiştirici Şartlarında Türk Saanen Keçilerinin Süt Verim Özellikleri, Bazı Meme Ölçüleri ve SHS Arasındaki İlişkiler. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi; 15(4), 7-17.
  • Anitaş, Ö., Göncü, S., Koluman, N., 2017, Süt Keçiciliğinde Somatik Hücre Sayısının Önemi ve Süt Kalitesine Etkisi, Çukurova Tarım Gıda Bil. Der. 32(1), 35-42, 2017
  • Anonim, 2000. Türk Gıda Kodeksi, Çiğ Sut ve Isıl İşlem Görmüş İçme Sütleri Tebliği, Tebliğ no: 2000/6, Resmi Gazete, 14.02.2000, sayı 23964
  • Anonim, 2006. Türk Gıda Kodeksi, Çiğ Sut ve Isıl İşlem Görmüş İçme Sütleri Tebliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Tebliğ (Değişik; tebliğ no 2006/38) Resmi Gazete, 22.08.2006, sayı 26267.
  • Anonim, 2011. Deneysel ve Diğer Bilimsel Amaçlar İçin Kullanilan Hayvanlarin Refah ve Korunmasına Dair Yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/12/20111213-4.htm. (Erişim tarihi: 15.03.2023).
  • Anonim, 2017. Çiğ Sütün Arzına Dair Tebliğ (Tebliğ no 2017/20) Resmi Gazete, 27.04.2017, sayı 30050.
  • Baş, S., Dayısoylu, K.S., Ata, M., 2015. Some Properties of Goat Milk Used in Production of Maras Ice cream. The 3rd International Symposium on ”Traditional Foods from Adriatic to Caucasus” , Sarajevo, Bosnia, 247-247. (Poster)
  • Baş, S., Dayısoylu, K.S., Tatlıyer, A., Ata, M., 2016. Changes in Some Components of Hair Goat’s Milk During Lactation. 12th Internetional Conference on Goat, IGA2016 (Özet Bildiri/Poster)
  • Cedden, F., Kor, A., Keskin, S. 2002. Laktasyonun Geç Döneminde Keçi Sütünde Somatik Hücre Sayımı; Yaş, Süt Verimi ve Bazı Meme Özellikleri ile Olan İlişkileri. Yüzüncü Yıl Üni. Zir. Fak. Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.). 12(2),63-67.
  • Çalpucu, C., Çimen, M., İnal, T., Önoğlu, R.,K., Tok, F., Bayrambaş, K., 2013. Tunceli İli Pertek İlçesinden Elde Edilen Akkaraman Koyunu ve Yerli Kıl Keçi Sütlerinde Temel Lezzet Parametreleri, Bilim ve Gençlik Dergisi, 1 (1), 13-18
  • Çiçek, N., Çimen, M., Efesoy, D., Memkeze, S., 2014. İzmir İli Seferihisar İlçesinde Yetiştirilen Keçilerden Elde Edilen Sütlerde Biyokimyasal Parametrelerin Türk Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi, İstanbul Aydın Üniv. Derg., 24: 19-24
  • Çimen, M., Topçu, H., Ölcal, M.C., 2013a, Farklı Canlı Ağırlıklardaki Keçilerden Elde Edilen Çiğ Sütlerin Sert, Yarı Sert ve Yumuşak Peynir Üretim Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi, Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi 3 (1), 6-9, 2013
  • Çimen, M., Topçu, H., Ölcal, M.C., 2013b. Tunceli İlinde Yetiştirilen Yerli Kıl Keçilerden Elde Edilen Çiğ Sütlerde Ekonomik Öneme Sahip Biyokimyasal Parametrelerin Türk Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi, Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi 3 (2), 11-13,
  • Erduran, H., 2017. Yarı Entansif Koşullarda Yetiştirilen Kıl, Saanen × Kıl Ve Alpin × Kıl Melezi Keçilerin Bazı Verim Özelliklerine Ait Fenotipik Ve Genetik Parametrelerin Belirlenmesi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Konya
  • Eser, M., 1998. Köy Koşullarında Yetiştirilen Kıl Keçilerinin Bazı Verim Özelliklerinin Tespiti Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Samsun.
  • FAOSTAT, 2023. https://www.fao.org/faostat/en/#data
  • Forik, A., 1995. Köy Koşullarında Yetiştirilen Kıl Keçilerinde Süt, Döl ve Kıl Verileriyle İlgili Bazı Özelliklerin Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Bursa.
  • Gül, S., Keskin, M., Gündüz, Z., 2016. Türkiye’de Yetiştiriciliği Yapılan Keçi Irkları, Tarım Türk Dergisi, 59: 64-70
  • Güler, Z., Keskin, M., Masatçıoğlu, T., Gül, S., Biçer, O., 2007. Effects of Breed and Lactation Period on Some Characteristics and Free Fatty Acid Composition of Raw Milk from Damascus Goats and German Fawn × Hair Goat B1 Crossbreds, Turk. J. Vet. Anim. Sci. 31(5), 347-354
  • Haenlein, G. G. W., 2004. Goat milk in human nutrition. Small Ruminant Research 51, 155-163.
  • Jandal, J.M., 1996. Comparative aspects of goat and sheep milk. SmallRumin. Res. 22, 177–185.
  • Kalac P, Samkova, E., 2010, The effects of feeding various forages on fatty acid composition of bovine milk fat: A review. Czech J. Anim. Sci., 55, 2010 (12), 521–537
  • Kalantzopoulos, G., Dubeuf, JP., Vallerand, F., Pirisi, A., Casalta, E., Lauret, A., Trujillo, T., 2004. Characteristics of sheep and goat milks: qualityand hygienic factors for the sheep and goat dairy sectors. International Dairy Federation, 390: 17 28.
  • Kaygisiz, A., 2020. Gaziantep ilinde keçi işletmelerinden toplanan çiğ süt örneklerinde somatik hücre sayısının AB kriterleri bakımından değerlendirilmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 24(4), 484-489. https://doi.org/10.29050/ harranziraat.801225
  • Kaygısız, A., Yılmaz, İ., 2021. Kilis keçilerinde somatik hücre sayısı üzerine meme tiplerinin etkisi. Akademik Ziraat Dergisi, 10(2), 419-426. https://doi.org/10.29278/azd.905316
  • Kesenkaş, H., Dinkçi, N., Kınık, Ö., Gönç, S., Ender, G., 2010. Saanen Keçisi Sütünün Genel Özellikleri, Akademik Gıda, 8(2), 45-48
  • Keskin, M., Avşar, Y.K., Biçer, O., Güler, M.B., 2004. A Comparative Study on the Milk Yield and Milk Composition of Two Different Goat Genotypes under the Climate of the Eastern Mediterranean, Türk J. Vet. Anim Sci., 28:531-536
  • Konar, A., Akın, M S., 1992. İnek, Keçi ve Koyun Sütlerinden Üretilen Dondurmaların Kimyasal, Fiziksel ve Duyusal Bazı Özelliklerinin Saptanması Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Doğa-Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi 16: 711-720
  • Koyuncu, M., Altınçekiç, Ş.Ö., 2016. Saanen x Kıl Melez Keçilerinde Linear Meme Özellikleri ve Somatik Hücre Sayısı Arasındaki İlişkiler, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33 (3), 148-156
  • Özkaya, A., Ertürk, A.S., Sucak, M.G., Ağyar, O., Yılmaz, E., 2017. Saanen Keçi Sütünün Bazı Biyokimyasal Özelliklerinin Belirlenmesi, Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. 7(4), 123-129, 2017.
  • Park, Y.W., Júarez, M., Ramos, M., Haenlein, G.F.W., 2007. Physico-chemical characteristics of goat and sheep milk. Small Rumin. Res. 68,88–113.
  • Patır, B., Yıldız, N., İncili, G.K., Gürses, M., 2012., Keçi Sütünde Somatik Hücre Sayısı ile Toplam Mezofilik Aerob Bakteri Sayısı ve Bazı Yetiştiricilik Özellikleri Arasındaki İlişki, F.Ü.Sağ.Bil.Vet. Derg., 26 (3), 145 - 150
  • Paape MJ, Poutrel B, Contreras A, Marco JC, Capuco AV, 2001. Milk somatic cells and lactation in small ruminants. J Dairy Sci 84: 237-244.
  • Paape MJ, Wiggans GR, Bannerman DD, Thomas DL, Sanders AH, Contreras A, Moroni P, Miller RH, 2007. Monitoring goat and sheep milk somatic cell counts. Small Rumin Res. 68(1-2), 114-125.
  • Sağdıç, O., 1996. Isparta İli Ve Çevresindeki Kıl Keçisi Sütlerinin Fiziksel, Kimyasal ve Mikrobiyolojik Özellikleri Üzerine Bir Araştırma. Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü
  • Serbester, U., Mohammad, M.E.M., Koluman, N., Görgülü, M., 2018. Effects of Different Feeding Systems on Performance and Milk Composition of German Fawn and Saanen Does, KSÜ Tarım ve Doğa Derg., 21(2), 209-214,
  • SPSS 2013. IBM SPSS Statistics 21.0 for Windows. Armonk, NY.
  • Şengonca, M., 1966. İzmir, Manisa, Aydın, Denizli Ve Muğla İllerinde Keçi Yetistiriciliği, Keçi Tipleri İle Bunların Değişik Sartlarda Süt Ve Diğer Verimleri Üzerinde Araştırmalar. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 116, İzmir.
  • Tölü, C., Yurtman, İ.Y., Savaş, T., 2010. Gökçeada, Malta ve Türk Saanen Keçi Genotiplerinin Süt Verim Özellikleri Bakımından Karşılaştırılması, Hayvansal Üretim 51(1), 8-15,
  • Tölü, C., Irmak, S., Açıkel, Ş., Akbağ, H.I., Savaş, T., 2016. Türk Saanen Keçilerinde Elle Sağım ile Makineli Sağımın Süt Verimi, Süt Bileşenleri ve Kalıntı Süt Bakımından Karşılaştırılması, Tarım Bilimleri Dergisi 22: 462-470
  • Tölü, C., Arıkan, K.G., 2019. Süt Keçilerinde Tart-Emzir-Tart (TET) ve Elle Sağım (ES) Yöntemlerinin Süt Verimi ve Bileşenleri Ölçümlerinin Karşılaştırılması, J. Anim. Prod., 60 (1), 1-7
  • TÜİK, 2023. Hayvancılık İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas
  • Voutsinas, L., Pappas, C., Katsiari, M., 1990. The Composition of Alpine Goats Milk During Lactation in Greece. Journal Dairy Res. 57, 41-51.
  • Yazgan, E., Saygılı, M., Çokaklı., B., 2018. Osmaniye İlinde Yetiştirilen Kıl Keçilerinin Süt Kompozisyonu ve Türk Gıda Kodeksi Çiğ Süt Standartlarıyla Karşılaştırılması, Uluslararası Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 1(1), 12-19
  • Yüzer, F., 1994. Kırklareli İli Kıl ve Malta x Kıl Melez Keçi Sütlerinin Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Arastırma. Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış). Trakya Üniversitesi, Tekirdağ Ziraat Fakültesi, Tekirdağ.
  • Yılmaz, İ., Can, A., 2022. Milk Yield, Fertility, Udder Characteristics, and Raw Milk Somatic Cell Count of the Damascus Goats Reared in Iğdır Conditions. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 8(2), 358-367. https://doi.org/ 10.24180/ijaws.1090613
Toplam 46 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Küçükbaş Hayvan Yetiştirme ve Islahı
Bölüm ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article)
Yazarlar

Sinan Baş 0000-0001-9617-0298

Ali Kaygısız 0000-0002-5302-2735

Hatice Kahveci 0000-0002-4252-6831

Erken Görünüm Tarihi 21 Ocak 2024
Yayımlanma Tarihi 1 Nisan 2024
Gönderilme Tarihi 11 Temmuz 2023
Kabul Tarihi 6 Ekim 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024

Kaynak Göster

APA Baş, S., Kaygısız, A., & Kahveci, H. (2024). Farklı Irk Keçilerden Laktasyonun Farklı Dönemlerinde Alınan Sütlerin Bazı Biyokimyasal Parametreler ve Somatik Hücre Sayısı Bakımından Karşılaştırılması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım Ve Doğa Dergisi, 27(2), 489-499. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.1319222

21082



2022-JIF = 0.500

2022-JCI = 0.170

Uluslararası Hakemli Dergi (International Peer Reviewed Journal)

       Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)

      Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)


88x31.png 

Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

                 


Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi
e-ISSN: 2619-9149