Öz
Objective of this research was to determine the compliance of
horticulture type tractors produced in Turkey in terms of their standard sizes
and ergonomics. Standards of TS ISO 4253 and TS 10279 EN ISO 5353 were used in
the measurements. in order to determine the compliance of the control elements
with the related standards.. In addition, according to the ergonomic approach
and the limits introduced by various researchers, the control elements of
tractors were also evaluated for ease of use. Results indicated that, the
compliance of the control elements of the selected horticulture type tractors
to the relevant standards varied between 36.8% and 78.9% and that the
compliance with the recommended ergonomic limits was between 75.0% and 92.9%.
The hazards encountered in tractors and the level of ergonomic risk factors can
be reduced to an acceptable level with some compulsory applications (standards
and regulations) or with precautions to be taken during the design stage of
tractors. However, due to the fact that the relevant standard for this purpose
includes all types of tractors, in the case of small sized horticulture
tractors, various non-conformities in terms of ergonomics and safety were
determined. It c was concluded that the relevant standard should be re-examined
for horticulture type tractors.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Diebschlag W, Heidinger F, Dupies H, Hartung E, Meiller H 1995. Seat Ergonomics Aspects of Industrial Medicine and Technology Relating to Seat Design. Verlag moderne Industrie, D – 86 895, Landsberg/Lech, Germany.
- Hunt D 1973. Farm Power and machinery Management. Jawa State University Press, Ames, Iowa.
- ILO 2000. International Labour Office, Safety and Health in Agriculture. Retrieved September 26, 2016, from http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_protect/---protrav/---safework/documents/publication/wcms_110193.pdf
- Koçtürk D, Avcıoğlu AO 2006. Traktörlerde Kumanda Organları Yerleşim Özelliklerinin TSE Standardına Uygunluğunun Belirlenmesi, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi 12(4):364-368
- Koçtürk D, Avcıoğlu AO 2010. Ankara Kırsalında Çalışan Kadınların Antropometrik Ölçüleri ve Traktör Sürücü Oturma Yerlerine Uygunluğu, Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 24(4): 53-59
- Kumar A, Bhaskar G, Singh JK 2009. Assessment of controls layout of Indian tractors. Applied Ergonomics 40 (2009) 91–102.McCormick EJ 1970. Human Factors Engineering. McGraw-Hill, Inc. New York.
- Melemez K, Tunay M 2010. Yükleyici Traktör Sürücülerinin Vücut Yapısı Özelliklerinin Belirlenmesi, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 47(2):145-150
- Sabancı A 1981. Tarım Traktörlerinin Ergonomik Nitelikleri Üzerinde Bir Araştırma. Çukurova Üniv. Ziraat Fak. Tarımsal Mekanizasyon Bölümü, Adana.
- Sabancı A, Sümer SK, 2015. Ergonomi. Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic.Ltd.Şti., ISBN:978-605-5426-79-8. 3. Baskı. 472 s. Ankara
- Sabancı A, Sümer SK, Say SM 2012. Endüstriyel Ergonomi. Nobel yayınevi, ISBN: 978-605-133-329-8. Birinci Basım. 261 s. Ankara
- Sanders MS, Mc Cormick E 1993. Human Factors in Engineering and Design, McGraw-Hill Inc., Seventh Edition, Singapore.
- Saral A, Onurbaş Avcıoğlu A 2002. Motorlar ve Traktörler. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yayın no: 1529, Ders kitabı:482, 294s, Ankara.
- Tezer E 1977. Tarımsal Mekanizasyon Eğitim Gereksinmesi ve Düzenlenmesi. Çağdaş Tarım Tekniği No: 1, Adana.
- TSE 2018. TS 10279 EN ISO 5353 Koltuk Referans Noktası Tayininde Kullanılan Tertibat. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
- TSE 2018. TS ISO 4253 Tarım Traktörlerinde Sürücü Oturağı Boyutları. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
- Velioğlu H, Taşbaş H, Silleli H, Kantaş M, Olum S 2013. Tarım Traktörlerinin 2006/42/AT Makine Direktifine Göre Değerlendirilmesi, Tarım Makinaları Bilimi Dergisi 9(2),159-166
- Yadav R, Tewari VK 1998. Tractor Operator Workplace Design, A Review. Journal of Terramechanics, India.
- Yisa MG 2002. Ergonomics of tractors assembled in Nigeria. Biosystems engineering (81)2:169-177.
Türkiye’de Üretilen Bahçe Traktörlerinde Denetim Elemanlari Yerleşim Ergonomisinin Değerlendirilmesi
Öz
Bu çalışmada, Türkiye’de üretilen bahçe traktörlerinin denetim elemanlarının
standart ölçülere uygunluğunun ve ergonomisinin değerlendirilmesi
amaçlanmıştır. Ölçümlerde TS ISO 4253 ve
TS 10279 EN ISO 5353 standartlarından yararlanılmıştır.
Ölçüm sonuçlarına göre, denetim elemanlarının ilgili standartlara uygunluğu belirlenmiştir.
Çalışmada ayrıca, çeşitli araştırmacılar tarafından ortaya konulan ergonomik
yaklaşım ve sınırlara göre, traktörlerin denetim elemanları, kullanım kolaylığı
bakımından da değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, seçilmiş bahçe traktörlerinin
denetim elemanlarının ilgili standarda uygunluğunun %36.8 ile %78.9 arasında
değiştiği, önerilen ergonomik sınırlara uygunluğunun ise %75.0 ile %92.9
oranları arasında olduğu belirlenmiştir. Traktörlerde karşılaşılan tehlikeler
ve ergonomik risk etmenleri, ilgili standart ve yönetmeliklere uyularak ya da
tasarım süreçlerinde alınacak önlemlerle kabul edilebilir düzeylere
indirilebilmektedir. Ancak, bu amaca hizmet eden ilgili standardın tüm traktör
tiplerini kapsaması nedeniyle, oldukça küçük hacimlere sahip bahçe
traktörlerinde, standart gereklerin karşılandığı durumlarda da, ergonomi ve iş
güvenliği bakımından çeşitli uygunsuzlukların olduğu belirlenmiştir. İlgili
standardın bahçe traktörleri için yeniden gözden geçirilmesi gerektiği sonucuna
varılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Diebschlag W, Heidinger F, Dupies H, Hartung E, Meiller H 1995. Seat Ergonomics Aspects of Industrial Medicine and Technology Relating to Seat Design. Verlag moderne Industrie, D – 86 895, Landsberg/Lech, Germany.
- Hunt D 1973. Farm Power and machinery Management. Jawa State University Press, Ames, Iowa.
- ILO 2000. International Labour Office, Safety and Health in Agriculture. Retrieved September 26, 2016, from http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_protect/---protrav/---safework/documents/publication/wcms_110193.pdf
- Koçtürk D, Avcıoğlu AO 2006. Traktörlerde Kumanda Organları Yerleşim Özelliklerinin TSE Standardına Uygunluğunun Belirlenmesi, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi 12(4):364-368
- Koçtürk D, Avcıoğlu AO 2010. Ankara Kırsalında Çalışan Kadınların Antropometrik Ölçüleri ve Traktör Sürücü Oturma Yerlerine Uygunluğu, Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 24(4): 53-59
- Kumar A, Bhaskar G, Singh JK 2009. Assessment of controls layout of Indian tractors. Applied Ergonomics 40 (2009) 91–102.McCormick EJ 1970. Human Factors Engineering. McGraw-Hill, Inc. New York.
- Melemez K, Tunay M 2010. Yükleyici Traktör Sürücülerinin Vücut Yapısı Özelliklerinin Belirlenmesi, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 47(2):145-150
- Sabancı A 1981. Tarım Traktörlerinin Ergonomik Nitelikleri Üzerinde Bir Araştırma. Çukurova Üniv. Ziraat Fak. Tarımsal Mekanizasyon Bölümü, Adana.
- Sabancı A, Sümer SK, 2015. Ergonomi. Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic.Ltd.Şti., ISBN:978-605-5426-79-8. 3. Baskı. 472 s. Ankara
- Sabancı A, Sümer SK, Say SM 2012. Endüstriyel Ergonomi. Nobel yayınevi, ISBN: 978-605-133-329-8. Birinci Basım. 261 s. Ankara
- Sanders MS, Mc Cormick E 1993. Human Factors in Engineering and Design, McGraw-Hill Inc., Seventh Edition, Singapore.
- Saral A, Onurbaş Avcıoğlu A 2002. Motorlar ve Traktörler. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yayın no: 1529, Ders kitabı:482, 294s, Ankara.
- Tezer E 1977. Tarımsal Mekanizasyon Eğitim Gereksinmesi ve Düzenlenmesi. Çağdaş Tarım Tekniği No: 1, Adana.
- TSE 2018. TS 10279 EN ISO 5353 Koltuk Referans Noktası Tayininde Kullanılan Tertibat. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
- TSE 2018. TS ISO 4253 Tarım Traktörlerinde Sürücü Oturağı Boyutları. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
- Velioğlu H, Taşbaş H, Silleli H, Kantaş M, Olum S 2013. Tarım Traktörlerinin 2006/42/AT Makine Direktifine Göre Değerlendirilmesi, Tarım Makinaları Bilimi Dergisi 9(2),159-166
- Yadav R, Tewari VK 1998. Tractor Operator Workplace Design, A Review. Journal of Terramechanics, India.
- Yisa MG 2002. Ergonomics of tractors assembled in Nigeria. Biosystems engineering (81)2:169-177.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ziraat, Veterinerlik ve Gıda Bilimleri |
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article) |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 25 Mart 2019 |
| Kabul Tarihi | 30 Mayıs 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 |
2022-JIF = 0.500
2022-JCI = 0.170
Uluslararası Hakemli Dergi (International
Peer Reviewed Journal)
Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)
Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)
Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.