Araştırma Makalesi
Gülnar (Mersin) İlçesi Elma Ağaçlarındaki Zararlı ve Yararlı Arthropoda Türlerinin Tespiti ve Bazı Biyoekolojik Gözlemler
Öz
Gülnar (Mersin)’da elma ağaçlarında bulunan zararlı ve yararlı Arthropoda türlerini saptamaya yönelik olarak yapılan bu çalışma 2014-2015 yıllarında ilkbahar, yaz ve sonbahar periyotlarında sürdürülmüştür. Çalışma sonucunda, 26 zararlı ve 13 yararlı tür tespit edilmiştir. En önemli zararlı türlerin; Panonychus ulmi (Koch, 1836), Aphis pomi DeGeer, 1773, Eriosoma lanigerum (Hausmann, 1802), Tropinota hirta (Poda, 1761) ve Cydia pomonella (Linnaeus, 1758) olduğu belirlenmiştir. Bölgede elma ağaçlarında ekonomik açıdan önemli ve ana zararlı türün, Cydia pomonella (Linnaeus, 1758) olduğu ve eşeysel çekici feromon tuzakları kullanılarak ilk ergin çıkış zamanı, popülasyon değişimleri ve doğada aktif olarak bulunduğu dönemler saptanmıştır. Ayrıca, bu çalışmada incelenen zararlı türlerin biyoekolojileri ile ilgili bazı bilgiler elde edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Elma, Zararlı ve Yararlı Arthropoda Türleri, Biyoekoloji Biyoekoloji Gülnar Mersin
Kaynakça
- Alaserha İ 2015. Erzincan ve Gümüşhane İllerinde yetiştirilen ılıman iklim meyve türlerinde bulunan Aphididae (Hemiptera) türleri, yoğunlukları, doğal düşmanları ve sekonder konukçularının belirlenmesi. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- Altay M, Gürses A, Uyar K 1972. Marmara Bölgesinde kabuklubitler (Coccoidea) üzerine araştırmalar. Zirai Mücadele Araştırma Yıllığı Yayın No:69, İstanbul, 29 s.
- Anonim 2008. Zirai Mücadele Teknik Talimatları, Cilt:4. T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı Yayınları, Ankara, 145 s.
- Anonim 2014. Bitkisel Üretim Veri Tabanı. Türkiye İstatistik Kurumu Veri Tabanı. https://biruni.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul. (23.07.2014).
- Balachowsky AS 1963. Entomologie Applique A I’ agriculture, Tome 1 (Premier and second volume) Coleopteres Massonet Cie., Paris, 1391.
- Barnes MM 1991. Codling moth occurrence, host, race formation, and damage. tortricicd pests, their biology, natural enemies and control. World Crop Pests. Elsevier, 313-329.
- Beers EH, Brunner JF, Willet MJ, Warner GM 1993. Orchard Pest Management. Good Fruit Grower, 276.
- Bulut H, Kılınçer N 1989. Elma içkurdu (Cydia pomonella (L.))’nun yumurta parazitoidleri Trichogramma embyophagum (Hartig), Trichogramma kilinceri Kostadinov ve bunların doğal etkinlikleri üzerinde araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 29(3-4), 165-194.
- Chapman PJ 1973. Bionomics of the apple-feeding Tortricidae. Annual Review of Entomology, 18(1), 73-96.
- Çiftçi K, Özkan A, Türkyılmaz N 1995. Antalya ili elma zararlılarının biyolojik mücadele imkanlarının araştırılması. Bitki Koruma Bülteni, 35(1-2), 45-61.
- Coşkun T 1999. Iğdır Ovası’ndaki yumuşak ve taş çekirdekli meyve ağaçlarında bulunan Coccidae ve Diaspididae (Homoptera: Coccoidea) familyalarına ait türlerin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- Croft BA 1982. In Introduction to Pest Management. (Ed. By R. L. Metcalf and W. H. Luckmann. John Wiley & Sons). Apple Pest Management, 465-498.
- Cuthbertson AGS, Murchie AK 2006. Environmental monitoring of economically important invertebrate pests in Bramley apple orchards in Northern Ireland. International Journal of Environmental Science & Technology, 3(1), 1-7.
- Denizhan E 2007. Ankara İlinde Park ve Süs Bitkilerinde Eriophyidae (Acarina) Türleri, Konukçuları, Yaygınlıkları ve Doğal Düşmanlarının Saptanması ile Zararlı Aculus schlechtendali (Nalepa, 1892)’nin Popülâsyon Gelişimi Üzerine Araştırmalar. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Düzgüneş Z, Toros S 1978. Ankara ili ve çevresinde elma ağaçlarında bulunan yaprakbiti türleri ve kısa biyolojileri üzerinde araştırmalar. Turkish Journal of Entomology, 2(3), 151-175.
- Easterbook MA 1984. The Biology and Control of the Rust Mites Aculus schlechtendali and Epitrimerus pyıi on Apple and Pear in England. East Malling Resarch Station, Maidstone, Kent, UK, 2, 797-803.
- Erden F 1979. Güney Anadolu Bölgesi’nde Elma Bahçelerinde İntegre Mücadele Yönünden Böcek Faunası Üzerinde Ön Çalışmalar. Zirai Mücadele Araştırma Yıl 1 36-37.
- Erden F 1988. Erzincan Bölgesi yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarının böcek kökenli zararları, tanınmaları ve önemlilerin zararlılık durumları üzerinde araştırmalar. Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü Yayın, No: 4, 96 s, Ankara.
- Gerson U, Vacante V 2012. Acari. In: Integrated Control of Citrus Pest in the Mediterranean Region (Vacante, V. and Gerson, U., Eds.) Bentham e Books, 88-108 pp.
- Göksu ME, Atak ED 1969. Marmara ve Trakya Bölgesinde Avrupa kırmızı örümceği (Panonychus ulmi) üzerinde araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 9(1), 19-36.
- Hampson CR, Quamme HA, MacDonald RA, Lane WD, Lapins KO 2000. Silken, Creston and Chinook: Three new apples from Canada. Acta Horticulturae, 538, 711–714.
- İncekulak R, Ecevit O 2002. Amasya Elma Bahçelerinde Bulunan Akar Türleri ve Populasyon Dinamiklerinin Belirlenmesi. Türkiye 5. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri, 297-314, Erzurum.
- Karaca G, Karaca I, Yardimci N, Demirözer O, Aslan B, Kılıç HÇ 2010. Investigations on pests, diseases and present early warning system of apple orchards in Isparta, Turkey. African Journal of Biotechnology, 9(6), 834-841.
- Kasap İ 2003. Life History of hawttorn spider mite Amphitetranychus viennensis (Acarina: Tetranychidae) on various apple cultivars and at different temperatures. Expermental and Applied Acorology, 31, 79-91.
- Kıroğlu H, Aykaç KM, Ergüder MT, Çamlıdere R, Kılıç M, Çevik T 1992. Karadeniz Bölgesi Elma Bahçelerinde Entegre Savaş Olanakları Üzerine Çalışmalar.Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Ankara Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayın No: 21-22, Ankara.
- Kuloğlu İ 2011. Yalova İlinde Bazı Süs Bitkilerinde Görülen Aphidoidea (Homoptera) Türleri Üzerine Araştırmalar. Y. Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
- Mamay M, Yanık E 2013. Şanlıurfa’da elma bahçelerinde elma içkurdu [Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae)]’nun populasyon gelişimi ve farklı metotlar kullanılarak bulaşıklık oranının belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 19(2), 113-120.
- Narmanlıoğlu HK 2013. Çoruh Vadisi’nde Yetiştirilen Ilıman İklim Meyvelerindeki Aphididae (Hemiptera) Türleri ve Bunların Doğal Düşmanları. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- Oğurlu İ 2001. Böcek Ekolojisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Yayın No:9, 187 s, Isparta.
- Önder F, Karsavuran Y, Tezcan S, Fent M 2006. Türkiye Heteroptera (Insecta) Kataloğu. 164 S. Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri, Bornova, İzmir,
- Özbek S 1978. Özel Meyvecilik. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 128, Ders Kitabı, Adana.
- Özpınar A, Şahin AK, Polat B 2009. Çanakkale ilinde elma içkurdu [Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae)]’nun yayılış alanı ve popülasyon gelişmesinin belirlenmesi. Türkiye III. Bitki Koruma Kongresi, Van.
- Pedigo LP 1996. Entomology & Pest Management. Secon Edition. Prentice Hall. Inc. New Jersey.
- Pitcairn MJ, Zalom FG, Rice RE 1992. Degree-day forecasting of generation time of Cydia pomonella (Lepidoptera: Tortricidae) populations in California. Environmental Entomology, 21(3), 441-446.
- Racksko J, Leite GB, Petri JL, Zhongfu S, Wang Y, Szabō Z, Soltĕsz M, Nyĕki J 2007. Frıit Drop: the Role of Inner Agents and Environmental Factors in the Drop of Flowers and Fruits. International Journal of Horticultural Science, 13(3), 13–23.
- Tezcan S, Gülperçin N, Pehlivan E 2013. Polyphylla (Polyphylla) olivieri Laporte de Castelnau, 1840 (Coleoptera: Melolonthidae) türünün ergin popülasyonunun Kemalpaşa (İzmir) yöresi kiraz bahçelerinde ışık tuzaklarla izlenmesi. XI. Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi, Samsun, 253 s.
- Toros S, Yaşar B, Özgökçe MS, Kasap İ 1996. Van İlinde Aphidoidea üst familyasına bağlı türlerin saptanması üzerine çalışmalar. Türkiye III. Entomoloji Kongresi, Ankara.
- Yiğit A, Uygun N 1982. Adana, İçel ve Kahramanmaraş illeri elma bahçelerinde zararlı ve yararlı faunanın saptanması üzerine çalışmalar. Bitki Koruma Bülteni, 22(4), 163-178.
Determination of Pests and Beneficial Arthropoda Species Associated with Apple Trees in Gülnar (Mersin) and Some Bioecological Observations
Öz
The aim of study was carried out to determine of apple trees pests and beneficial Arthropoda species on the apple trees in Gülnar (Mersin) during the seasons of spring, summer and autumn of 2014-2015. In the result of this study, 26 pests and 13 beneficial Arthropoda species are revealed. Of these, Panonychus ulmi (Koch, 1836), Aphis pomi DeGeer, 1773, Eriosoma lanigerum (Hausmann, 1802), Tropinota hirta (Poda, 1761) and Cydia pomonella (Linnaeus, 1758) were determined as the most important harmful species. Using the sexually attractive pheromone traps of Cydia pomonella (Linnaeus, 1758), which is economically important and the main pest species in this area in apple trees, the first adult emergence time, population changes and active periods in the nature were determined. In addition, some information about the bioecology of the pest species examined in this study was obtained.
Anahtar Kelimeler
Apple fruit trees pests and beneficial species in Arthropoda Bioecology Gülnar Mersin
Kaynakça
- Alaserha İ 2015. Erzincan ve Gümüşhane İllerinde yetiştirilen ılıman iklim meyve türlerinde bulunan Aphididae (Hemiptera) türleri, yoğunlukları, doğal düşmanları ve sekonder konukçularının belirlenmesi. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- Altay M, Gürses A, Uyar K 1972. Marmara Bölgesinde kabuklubitler (Coccoidea) üzerine araştırmalar. Zirai Mücadele Araştırma Yıllığı Yayın No:69, İstanbul, 29 s.
- Anonim 2008. Zirai Mücadele Teknik Talimatları, Cilt:4. T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı Yayınları, Ankara, 145 s.
- Anonim 2014. Bitkisel Üretim Veri Tabanı. Türkiye İstatistik Kurumu Veri Tabanı. https://biruni.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul. (23.07.2014).
- Balachowsky AS 1963. Entomologie Applique A I’ agriculture, Tome 1 (Premier and second volume) Coleopteres Massonet Cie., Paris, 1391.
- Barnes MM 1991. Codling moth occurrence, host, race formation, and damage. tortricicd pests, their biology, natural enemies and control. World Crop Pests. Elsevier, 313-329.
- Beers EH, Brunner JF, Willet MJ, Warner GM 1993. Orchard Pest Management. Good Fruit Grower, 276.
- Bulut H, Kılınçer N 1989. Elma içkurdu (Cydia pomonella (L.))’nun yumurta parazitoidleri Trichogramma embyophagum (Hartig), Trichogramma kilinceri Kostadinov ve bunların doğal etkinlikleri üzerinde araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 29(3-4), 165-194.
- Chapman PJ 1973. Bionomics of the apple-feeding Tortricidae. Annual Review of Entomology, 18(1), 73-96.
- Çiftçi K, Özkan A, Türkyılmaz N 1995. Antalya ili elma zararlılarının biyolojik mücadele imkanlarının araştırılması. Bitki Koruma Bülteni, 35(1-2), 45-61.
- Coşkun T 1999. Iğdır Ovası’ndaki yumuşak ve taş çekirdekli meyve ağaçlarında bulunan Coccidae ve Diaspididae (Homoptera: Coccoidea) familyalarına ait türlerin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- Croft BA 1982. In Introduction to Pest Management. (Ed. By R. L. Metcalf and W. H. Luckmann. John Wiley & Sons). Apple Pest Management, 465-498.
- Cuthbertson AGS, Murchie AK 2006. Environmental monitoring of economically important invertebrate pests in Bramley apple orchards in Northern Ireland. International Journal of Environmental Science & Technology, 3(1), 1-7.
- Denizhan E 2007. Ankara İlinde Park ve Süs Bitkilerinde Eriophyidae (Acarina) Türleri, Konukçuları, Yaygınlıkları ve Doğal Düşmanlarının Saptanması ile Zararlı Aculus schlechtendali (Nalepa, 1892)’nin Popülâsyon Gelişimi Üzerine Araştırmalar. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Düzgüneş Z, Toros S 1978. Ankara ili ve çevresinde elma ağaçlarında bulunan yaprakbiti türleri ve kısa biyolojileri üzerinde araştırmalar. Turkish Journal of Entomology, 2(3), 151-175.
- Easterbook MA 1984. The Biology and Control of the Rust Mites Aculus schlechtendali and Epitrimerus pyıi on Apple and Pear in England. East Malling Resarch Station, Maidstone, Kent, UK, 2, 797-803.
- Erden F 1979. Güney Anadolu Bölgesi’nde Elma Bahçelerinde İntegre Mücadele Yönünden Böcek Faunası Üzerinde Ön Çalışmalar. Zirai Mücadele Araştırma Yıl 1 36-37.
- Erden F 1988. Erzincan Bölgesi yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarının böcek kökenli zararları, tanınmaları ve önemlilerin zararlılık durumları üzerinde araştırmalar. Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü Yayın, No: 4, 96 s, Ankara.
- Gerson U, Vacante V 2012. Acari. In: Integrated Control of Citrus Pest in the Mediterranean Region (Vacante, V. and Gerson, U., Eds.) Bentham e Books, 88-108 pp.
- Göksu ME, Atak ED 1969. Marmara ve Trakya Bölgesinde Avrupa kırmızı örümceği (Panonychus ulmi) üzerinde araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 9(1), 19-36.
- Hampson CR, Quamme HA, MacDonald RA, Lane WD, Lapins KO 2000. Silken, Creston and Chinook: Three new apples from Canada. Acta Horticulturae, 538, 711–714.
- İncekulak R, Ecevit O 2002. Amasya Elma Bahçelerinde Bulunan Akar Türleri ve Populasyon Dinamiklerinin Belirlenmesi. Türkiye 5. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri, 297-314, Erzurum.
- Karaca G, Karaca I, Yardimci N, Demirözer O, Aslan B, Kılıç HÇ 2010. Investigations on pests, diseases and present early warning system of apple orchards in Isparta, Turkey. African Journal of Biotechnology, 9(6), 834-841.
- Kasap İ 2003. Life History of hawttorn spider mite Amphitetranychus viennensis (Acarina: Tetranychidae) on various apple cultivars and at different temperatures. Expermental and Applied Acorology, 31, 79-91.
- Kıroğlu H, Aykaç KM, Ergüder MT, Çamlıdere R, Kılıç M, Çevik T 1992. Karadeniz Bölgesi Elma Bahçelerinde Entegre Savaş Olanakları Üzerine Çalışmalar.Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Ankara Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayın No: 21-22, Ankara.
- Kuloğlu İ 2011. Yalova İlinde Bazı Süs Bitkilerinde Görülen Aphidoidea (Homoptera) Türleri Üzerine Araştırmalar. Y. Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
- Mamay M, Yanık E 2013. Şanlıurfa’da elma bahçelerinde elma içkurdu [Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae)]’nun populasyon gelişimi ve farklı metotlar kullanılarak bulaşıklık oranının belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 19(2), 113-120.
- Narmanlıoğlu HK 2013. Çoruh Vadisi’nde Yetiştirilen Ilıman İklim Meyvelerindeki Aphididae (Hemiptera) Türleri ve Bunların Doğal Düşmanları. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- Oğurlu İ 2001. Böcek Ekolojisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Yayın No:9, 187 s, Isparta.
- Önder F, Karsavuran Y, Tezcan S, Fent M 2006. Türkiye Heteroptera (Insecta) Kataloğu. 164 S. Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri, Bornova, İzmir,
- Özbek S 1978. Özel Meyvecilik. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 128, Ders Kitabı, Adana.
- Özpınar A, Şahin AK, Polat B 2009. Çanakkale ilinde elma içkurdu [Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae)]’nun yayılış alanı ve popülasyon gelişmesinin belirlenmesi. Türkiye III. Bitki Koruma Kongresi, Van.
- Pedigo LP 1996. Entomology & Pest Management. Secon Edition. Prentice Hall. Inc. New Jersey.
- Pitcairn MJ, Zalom FG, Rice RE 1992. Degree-day forecasting of generation time of Cydia pomonella (Lepidoptera: Tortricidae) populations in California. Environmental Entomology, 21(3), 441-446.
- Racksko J, Leite GB, Petri JL, Zhongfu S, Wang Y, Szabō Z, Soltĕsz M, Nyĕki J 2007. Frıit Drop: the Role of Inner Agents and Environmental Factors in the Drop of Flowers and Fruits. International Journal of Horticultural Science, 13(3), 13–23.
- Tezcan S, Gülperçin N, Pehlivan E 2013. Polyphylla (Polyphylla) olivieri Laporte de Castelnau, 1840 (Coleoptera: Melolonthidae) türünün ergin popülasyonunun Kemalpaşa (İzmir) yöresi kiraz bahçelerinde ışık tuzaklarla izlenmesi. XI. Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi, Samsun, 253 s.
- Toros S, Yaşar B, Özgökçe MS, Kasap İ 1996. Van İlinde Aphidoidea üst familyasına bağlı türlerin saptanması üzerine çalışmalar. Türkiye III. Entomoloji Kongresi, Ankara.
- Yiğit A, Uygun N 1982. Adana, İçel ve Kahramanmaraş illeri elma bahçelerinde zararlı ve yararlı faunanın saptanması üzerine çalışmalar. Bitki Koruma Bülteni, 22(4), 163-178.
Toplam 38 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ziraat, Veterinerlik ve Gıda Bilimleri |
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article) |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 16 Şubat 2021 |
| Kabul Tarihi | 1 Nisan 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 |
Cited By
Mikofag Coccinellidae (Coleoptera) Türleri ve Biyolojik Mücadeledeki Potansiyelleri
Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi
https://doi.org/10.20479/bursauludagziraat.1275933
Iğdır İli Meyve Bahçelerinde Ceratitis capitata (Wiedemann, 1824) (Diptera: Tephritida)’nın Popülasyon Gelişimi, Yoğunluğu ve Bulaşıklık Oranının Belirlenmesi
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi
https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.1155618
2022-JIF = 0.500
2022-JCI = 0.170
Uluslararası Hakemli Dergi (International
Peer Reviewed Journal)
Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)
Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)
Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi