Mersin ili Tarsus ilçesi portakal bahçelerinin yaprak ve toprak örnekleri ile beslenme durumunun belirlenmesi
Öz
Çalışma, Mersin-Tarsus ilçesini temsilen seçilen portakal (Citrus sinensis) bahçelerinin beslenme durumlarını belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla 15 farklı bahçe ile 0-30 ve 30-60 olmak üzere iki farklı derinlikten 30 adet toprak ve aynı bahçeden alınan 15 adet yaprak örneğinde bünye, CaCO3, tuzluluk, pH, EC, organik madde, bazı makro-mikro besin elementleri analizleri yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, yöre topraklarının ortalama kil, silt ve kum miktarları sırasıyla %34.3, %36.5 ve %29.2 olarak, genelde orta ve ağır bünyeli oldukları belirlenmiştir. Genelde hafif alkalin reaksiyonlu, tuzsuz, hafif orta tuzlu ve fazla tuzlu özellik gösteren bu toprakların büyük çoğunluğu az ve orta düzeyde organik madde içerikli, fazla ve çok fazla kireçli olduğu belirlenmiştir. Topraklar besin elementleri bakımından yaklaşık %36’ sı N, %20’ si P, %6.6’ sı K, %70’i Zn %56’sı B ve tamamının Mn içeriklerinin yetersiz olduğu belirlenmiştir. Bahçelerden alınan portakal yaprak örneklerinin ise %6.67’sinde N, %40’ ında P, %46.67’sinde K, %66.67’sinde Mg, %20’sinde Fe, %93.3’ünde Mn, %90’ında Zn içerikleri bakımından noksan olmasına rağmen %93’ ü B bakımından yeterli olduğu belirlenmiştir. Toprak ve yaprak analiz sonuçları bir arada değerlendirildiğinde, P, K, Mg ve Fe bitkide yetersiz olduğu, B yönünden ise bitkide fazlalık olduğu gözlenmiştir. Buradan da anlaşılacağı gibi bahçelerin beslenmesinde bazı sorunlar mevcuttur. Sonuç olarak bu çalışmada bitki ve toprak analizleri sonucunda bir gübreleme programının önemi ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelimeler
Portakal Bitki besleme Toprak analizleri Yaprak analizleri Mersin
Destekleyen Kurum
Mustafa Kemal Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü
Proje Numarası
21-YL-054
Teşekkür
Yazarlar çalışmaya maddi destek sağlayan Mustafa Kemal Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğüne (Proje No: 21-YL-054) teşekkür ederler.
Kaynakça
- Anonim (2008). Bahçecilik (Portakal Yetiştiriciliği), T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki Eğitim Ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi. https://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kursprogramlari/bahcecilik/ modüller /portakal_yetistiriciligi.pdf 67 s.
- Anonim (2022a). Wikipedia, Portakal. https://tr.wikipedia.org/wiki/Portakal (Erişim Tarihi: 07.09.2022).
- Anonim (2022b). T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Meteroloji Genel Müdürlüğü. Resmi İstatistikler. https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?k=A&m=MERSIN (Erişim Tarihi: 07.09.2022).
- Bouyoucous, G.J. (1951). A Recalibration of hydrometer method for making mechanical analysis of soils. Agronomy Journal, 43, 434-438.
- Bremner, J.M. (1965). Total Nitrojen. In C.A. Black et al. (ed), Methods of Soil Analysis, Part 2. Agronomy 9, 1149-1178. Am. Soc. of Agron. Inc. Madison, Wisconsin, USA.
- Çimrin, K.M. (2018). Gaziantep ili kiraz (Prunus avium L.) bahçelerinin beslenme durumları. Adyutayam Dergisi, 6 (2), 8-17.
- Çimrin, K.M., Yalçın, M., & Bozgeyik, T. (2018). Gaziantep ili antepfıstığı bahçeleri topraklarının bor durumunun belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 13 (2), 18-26.
- Düzgüneş, O., Kesici, T., Kavuncu, O., & Gürbüz, F. (1987). Araştırma ve Deneme Metotları. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, 381 s., Ankara.
- Eyüboğlu, F., Kurucu, N., & Talaz, S. (1998). Türkiye Topraklarının Bitkiye Yarayışlı Bazı Mikro Elementler (Fe, Cu, Zn, Mn) Bakımından Genel Durumu. T.C. Başbakanlık K.H.G.M. Toprak ve Gübre Araş. Enst. Müd. Ankara.
- Gökçeoğlu, K., & Çimrin, K.M. (2022). Hatay Altınözü ilçesi zeytin (Olea europaea L.) ağaçlarının yaprak ve toprak örnekleri ile beslenme durumunun belirlenmesi. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 6 (4), 680-697, https://doi.org/10.5281/zenodo.7309495
- Hızalan, E., & Ünal, H. (1966). Topraklarda Önemli Kimyasal Analizler. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları, 278.
- Jones Jr., J.B., Wolf, B., & Mills, H.A. (1971) Plant Analysis Handbook: A Practical Sampling, Preparation, Analysis, and Interpretation Guide. Micro-Macro Publishing, Athens.
- Kacar, B., & İnal, A. (2008). Bitki Analizleri. Nobel Yayınları No:1241. 892 s. Ankara.
- Kacar, B., (1984). Bitki Besleme. Ankara Üni. Ziraat Fak. Yay. No: 899, 169-175.
- Kacar, B., (1994). Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri: III Toprak Analizleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Eğitim Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları No: 3, Ankara,705 s.
- Kaplan, M.Y., Eren, M., Kadir, S., & Kapur, S. (2013). Mineralogical, geochemical and isotopic characteristics of Quaternary calcretes in the Adana region, southern Turkey: Implications on their origin. Catena, 101, 164-177. https://doi.org/10.1016/j.catena.2012.09.004
- Karaçal, İ., & Çimrin, K.M. (1997). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Kampüs Alanı toprak profillerinin Zn durumu ve bu elementin bazı toprak özellikleri ile ilişkileri. I. Ulusal Çinko Kongresi, 12-16 Mayıs, Eskişehir, 123-130.
- Lindsay, W.L., & Norvell, W. A. (1978). Development of a DTPA Soil test for Zn, Fe, Mn, and Cu. Soil Science Society of American Journal, 42, 421-428.
- Mclean, E.O. (1982). Soil pH and Lime Requirement. In: Page, A.L., Ed., Methods of Soil Analysis. Part 2. Chemical and Microbiological Properties. American Society of Agronomy, Soil Science Society of America, Madison, pp. 199-224.
- Nelson, D.W., & Sommers, L.E. (1996). Total Carbon, Organic Carbon, and Organic Matter. In Sparks, D.L., et al., Eds., Methods of Soil Analysis, Part 3. SSSA Book Series, Madison, pp. 961-1010.
- Olsen, S.R., Cole, C.V., Waterable, F.S., & Dean, L.A. (1954). Estimation of Available Phosphorus in Soils by Extraction with Sodium Bicarbonate. USPA Circular No: 939, Washington D.C.
- Olsen, S.R., & Sommers, L.E. (1982) Phosphorus. In: Page, A.L., Ed., Methods of Soil Analysis Part 2 Chemical and Microbiological Properties. American Society of Agronomy, Soil Science Society of America, Madison, pp. 403-430.
- Özsayar, M.M., & Çimrin, K.M. (2022). Hatay ili Hassa ilçesi zeytin ağaçlarının yaprak ve toprak örnekleri ile beslenme durumunun belirlenmesi. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 6 (1), 42-57, https://doi.org/10.46291/ISPECJASvol6iss1pp42-57
- Pratt, P.F. (1965). Potassium. Method of Soil Analysis, Part 2, Chemical and Microbiological Properties, 2nd. Ed, A. L. Page, Amer., Soc., of Argon, Inc, Pub, Argon, Series No: 9.
- Richard, L.A. (1954). Diagnosis and Improvement of Saline and Alkaline Soils. Handbook 60, U. S. Deptartment of Agriculture.
- Sillanpää, M. (1990). Micronutrient Assessment at the Country Level: An International Study. In : FAO Soils Bulletin, N. 63.
- Sönmez, S., Orman, Ş., Çıtak, S., Kocabas Oğuz, I., Kalkan, H., Uras, D.S., Ok, H., Ozsayın Çıtak, S., Yılmaz, E., Sönmez, N.K., & Kaplan, M. (2014). Kumluca ve Finike yöreleri turunçgil bahçelerinin beslenme durumlarının belirlenmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 27 (1), 51-59.
- Söylemez, S., Öktem, A.G., Kara, H., Almaca, N.D., Ak, B.E., & Sakar, E. (2017). Şanlıurfa yöresi zeytinliklerinin beslenme durumunun belirlenmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 21 (1), 1-15. https://doi.org/10.29050/harranziraat.303016
- Sumner, M.E., & Miller, W.P. (1996). Cation Exchange Capacity and Exchange Coefficients. In: Sparks, D.L., Ed., Methods of Soil Analysis Part 3: Chemical Methods. SSSA Book Series 5, Soil Science Society of America, Madison, Wisconsin, pp. 1201-1230.
- TUİK (2021). Türkiye İstatistik Kurumu, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr, (Erişim Tarihi: 09.09.2022).
- U.S. Salinity Laboratory Staff (1954). Diagnosis and Improvement of Saline and Alkali Soils. US Department of Agriculture, 160, Washington DC., USA.
- Uysal, O., & Polatöz, S. (2017). Dünyada ve Türkiye’de turunçgil üretimi ve dış ticareti. Türkiye Tohumcular Birliği Dergisi, 6 (22), 4-9.
- Walkley, A., & Black, I. A. (1934). An examination of the degtjareff method for determining soil organic matter, and a proposed modification of the chromic acid titration method. Soil Science, 37 (1), 29-38.
- Wolf, B. (1971). The determination of boron in soil extracts. plant materials. composts. manures. water and nutrient solutions. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 2 (5), 363-374.
Determination of nutrition status of leaf and soil samples of citrus (Citrus sinensis) orchards in Tarsus district of Mersin
Öz
The study was carried out to determine the nutritional status of orange (Citrus sinensis) orchards selected from representing Tarsus district of Mersin. For this purpose texture CaCO3, pH, EC, organic matter and macro-micro nutrients analysis were performed in 30 soil samples (0-30 cm and 30-60 cm depths) and 15 plant samples taken from 15 different orchards. According to the results obtained from the research, it was determined that the average clay, silt and sand amounts of the local soils were 34.3%, 36.5% and 29.2%, respectively, and they were generally medium and heavy textured. Most of these soils with slightly alkaline reaction, unsalted, slightly moderately salty and high-salt properties contain low and moderate organic matter and are determined to be high and very calcareous. In terms of nutrients, the soils were found to be insufficient in terms of approximately 36% N, 20% P, 6.6% K, 70% Zn, 56% B and all Mn contents. Although the orange leaf samples taken from the orchards are deficient in terms of N content in 6.67%, P in 40%, K in 46.67%, Mg in 66.67%, Fe in 20%, Mn in 93.3% and Zn in 90%. It was determined that 93% of them were sufficient in terms of B. When the soil and leaf analysis results were evaluated together, it was observed that P, K, Mg and Fe were insufficient in the plant, and there was an excess in the plant in terms of B.As it can be understood from here, there are some problems in the nutrition of the orchards. As a result, the importance of a fertilization program has emerged as a result of plant and soil analyzes in this study.
Anahtar Kelimeler
Proje Numarası
21-YL-054
Kaynakça
- Anonim (2008). Bahçecilik (Portakal Yetiştiriciliği), T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki Eğitim Ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi. https://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kursprogramlari/bahcecilik/ modüller /portakal_yetistiriciligi.pdf 67 s.
- Anonim (2022a). Wikipedia, Portakal. https://tr.wikipedia.org/wiki/Portakal (Erişim Tarihi: 07.09.2022).
- Anonim (2022b). T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Meteroloji Genel Müdürlüğü. Resmi İstatistikler. https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?k=A&m=MERSIN (Erişim Tarihi: 07.09.2022).
- Bouyoucous, G.J. (1951). A Recalibration of hydrometer method for making mechanical analysis of soils. Agronomy Journal, 43, 434-438.
- Bremner, J.M. (1965). Total Nitrojen. In C.A. Black et al. (ed), Methods of Soil Analysis, Part 2. Agronomy 9, 1149-1178. Am. Soc. of Agron. Inc. Madison, Wisconsin, USA.
- Çimrin, K.M. (2018). Gaziantep ili kiraz (Prunus avium L.) bahçelerinin beslenme durumları. Adyutayam Dergisi, 6 (2), 8-17.
- Çimrin, K.M., Yalçın, M., & Bozgeyik, T. (2018). Gaziantep ili antepfıstığı bahçeleri topraklarının bor durumunun belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 13 (2), 18-26.
- Düzgüneş, O., Kesici, T., Kavuncu, O., & Gürbüz, F. (1987). Araştırma ve Deneme Metotları. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, 381 s., Ankara.
- Eyüboğlu, F., Kurucu, N., & Talaz, S. (1998). Türkiye Topraklarının Bitkiye Yarayışlı Bazı Mikro Elementler (Fe, Cu, Zn, Mn) Bakımından Genel Durumu. T.C. Başbakanlık K.H.G.M. Toprak ve Gübre Araş. Enst. Müd. Ankara.
- Gökçeoğlu, K., & Çimrin, K.M. (2022). Hatay Altınözü ilçesi zeytin (Olea europaea L.) ağaçlarının yaprak ve toprak örnekleri ile beslenme durumunun belirlenmesi. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 6 (4), 680-697, https://doi.org/10.5281/zenodo.7309495
- Hızalan, E., & Ünal, H. (1966). Topraklarda Önemli Kimyasal Analizler. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları, 278.
- Jones Jr., J.B., Wolf, B., & Mills, H.A. (1971) Plant Analysis Handbook: A Practical Sampling, Preparation, Analysis, and Interpretation Guide. Micro-Macro Publishing, Athens.
- Kacar, B., & İnal, A. (2008). Bitki Analizleri. Nobel Yayınları No:1241. 892 s. Ankara.
- Kacar, B., (1984). Bitki Besleme. Ankara Üni. Ziraat Fak. Yay. No: 899, 169-175.
- Kacar, B., (1994). Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri: III Toprak Analizleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Eğitim Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları No: 3, Ankara,705 s.
- Kaplan, M.Y., Eren, M., Kadir, S., & Kapur, S. (2013). Mineralogical, geochemical and isotopic characteristics of Quaternary calcretes in the Adana region, southern Turkey: Implications on their origin. Catena, 101, 164-177. https://doi.org/10.1016/j.catena.2012.09.004
- Karaçal, İ., & Çimrin, K.M. (1997). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Kampüs Alanı toprak profillerinin Zn durumu ve bu elementin bazı toprak özellikleri ile ilişkileri. I. Ulusal Çinko Kongresi, 12-16 Mayıs, Eskişehir, 123-130.
- Lindsay, W.L., & Norvell, W. A. (1978). Development of a DTPA Soil test for Zn, Fe, Mn, and Cu. Soil Science Society of American Journal, 42, 421-428.
- Mclean, E.O. (1982). Soil pH and Lime Requirement. In: Page, A.L., Ed., Methods of Soil Analysis. Part 2. Chemical and Microbiological Properties. American Society of Agronomy, Soil Science Society of America, Madison, pp. 199-224.
- Nelson, D.W., & Sommers, L.E. (1996). Total Carbon, Organic Carbon, and Organic Matter. In Sparks, D.L., et al., Eds., Methods of Soil Analysis, Part 3. SSSA Book Series, Madison, pp. 961-1010.
- Olsen, S.R., Cole, C.V., Waterable, F.S., & Dean, L.A. (1954). Estimation of Available Phosphorus in Soils by Extraction with Sodium Bicarbonate. USPA Circular No: 939, Washington D.C.
- Olsen, S.R., & Sommers, L.E. (1982) Phosphorus. In: Page, A.L., Ed., Methods of Soil Analysis Part 2 Chemical and Microbiological Properties. American Society of Agronomy, Soil Science Society of America, Madison, pp. 403-430.
- Özsayar, M.M., & Çimrin, K.M. (2022). Hatay ili Hassa ilçesi zeytin ağaçlarının yaprak ve toprak örnekleri ile beslenme durumunun belirlenmesi. ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi, 6 (1), 42-57, https://doi.org/10.46291/ISPECJASvol6iss1pp42-57
- Pratt, P.F. (1965). Potassium. Method of Soil Analysis, Part 2, Chemical and Microbiological Properties, 2nd. Ed, A. L. Page, Amer., Soc., of Argon, Inc, Pub, Argon, Series No: 9.
- Richard, L.A. (1954). Diagnosis and Improvement of Saline and Alkaline Soils. Handbook 60, U. S. Deptartment of Agriculture.
- Sillanpää, M. (1990). Micronutrient Assessment at the Country Level: An International Study. In : FAO Soils Bulletin, N. 63.
- Sönmez, S., Orman, Ş., Çıtak, S., Kocabas Oğuz, I., Kalkan, H., Uras, D.S., Ok, H., Ozsayın Çıtak, S., Yılmaz, E., Sönmez, N.K., & Kaplan, M. (2014). Kumluca ve Finike yöreleri turunçgil bahçelerinin beslenme durumlarının belirlenmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 27 (1), 51-59.
- Söylemez, S., Öktem, A.G., Kara, H., Almaca, N.D., Ak, B.E., & Sakar, E. (2017). Şanlıurfa yöresi zeytinliklerinin beslenme durumunun belirlenmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 21 (1), 1-15. https://doi.org/10.29050/harranziraat.303016
- Sumner, M.E., & Miller, W.P. (1996). Cation Exchange Capacity and Exchange Coefficients. In: Sparks, D.L., Ed., Methods of Soil Analysis Part 3: Chemical Methods. SSSA Book Series 5, Soil Science Society of America, Madison, Wisconsin, pp. 1201-1230.
- TUİK (2021). Türkiye İstatistik Kurumu, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr, (Erişim Tarihi: 09.09.2022).
- U.S. Salinity Laboratory Staff (1954). Diagnosis and Improvement of Saline and Alkali Soils. US Department of Agriculture, 160, Washington DC., USA.
- Uysal, O., & Polatöz, S. (2017). Dünyada ve Türkiye’de turunçgil üretimi ve dış ticareti. Türkiye Tohumcular Birliği Dergisi, 6 (22), 4-9.
- Walkley, A., & Black, I. A. (1934). An examination of the degtjareff method for determining soil organic matter, and a proposed modification of the chromic acid titration method. Soil Science, 37 (1), 29-38.
- Wolf, B. (1971). The determination of boron in soil extracts. plant materials. composts. manures. water and nutrient solutions. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 2 (5), 363-374.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Toprak Bilimi ve Ekolojisi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | 21-YL-054 |
| Erken Görünüm Tarihi | 30 Temmuz 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 17 Ağustos 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 27 Ocak 2023 |
| Kabul Tarihi | 23 Mart 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 28 Sayı: 2 |
