İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi

Öz

Tabii kaynakları kullanan çeşitli sektörler ve çalışma alanlarında tabiata ekonomik kaygılarla yapılan teknik müdahaleler çoğu zaman ekosistemin canlı unsurlarına zarar vererek ekolojik dengeyi olumsuz etkileyebilmektedir. Ormancılıkta zararlı saydığımız organizmalara karşı yapılan çeşitli tipte mücadele çalışmaları da bunun dışında değildir.

Tabii kaynaktan yararlanırken ekosistemleri de koruyabilmek için ekonomi odaklı egosentrik yaklaşım yerine ekosentrik yaklaşıma uygun müdahaleler planlamanın yolları aranmalıdır. Çözüm; kısa vadeli ekonomik kazanç yerine uzun vadede kalıcı ve daimi kazancı sağlayacak tabii yapı ve sağlıklı ekosistemleri sürdürmenin hedeflenmesidir.  Bu hedefe ise; problem arz eden ekosistemlere, sadece, tabii işleyişe uygun ve o işleyiş paralelinde müdahale etmekle ulaşılabilir. Bu sebeple, biyotik zararlılardan kaynaklanan problemleri yine biyotik-biyoteknik-ekolojik yöntemler, araçlar ve ajanlarla çözmeye çalışmak gerekmektedir. Tabiata ve canlı varlıklara yapılacak müdahalenin ekolojik karakterde ve tarzda olmasına, bu yönde yaklaşım ve konsept geliştirilmesine ve yine bu konsepte uygun yöntem ve tekniklerin ortaya konulmasına ihtiyaç vardır. Bunu sağlayacak alt yapının oluşturulması ise aynı zamanda konuyla ilgili herkesi ilgilendiren etik mahiyette bir sorumluluktur.

Bu çalışmada, ormanların biyotik karakterdeki rahatsızlık unsurlarına karşı ekolojik tarzda müdahale etmenin gereği-önemi-yolları üzerinde durulmakta, zararlılarla mücadele politikalarının belirlenmesinde dayanacağımız etik altyapı ile, karar vericiye düşen etik yükümlülüklere işaret edilmektedir. Konu bir yandan çevre etiği, Refah Ekolojisi, Derin Ekoloji gibi kavramlar ile kavramsal bazda diğer yandan da kimyasal savaş ve biyolojik mücadele teknikleri gibi pratikler üzerinden uygulama bazında ele alınarak açıklanmaya çalışılmaktadır. Hareket noktası; insanın tabiat üzerinde mutlak tasarruf hakkına sahip olmayıp, her canlının ekonomiden bağımsız bir öz değeri olduğu şeklindeki Derin Ekoloji yaklaşımına yakın olmakla birlikte, çalışmada biyotik zararlılarla mücadelede ortak zemini kurgulamak adına kültürel tedbirler ve entegre mücadeleden, adem-i müdahale alanları belirlemeye kadar muhtelif alternatiflerin mütalaa edilmesi gereğine dikkat çekilmektedir.