Öz
Buğday, ülkelerin temel
ihtiyaçlarından biri olan ve insanların gıda ihtiyacını gideren önemli bir
tarım ürünüdür. Türkiye ve dünya ekonomisinde önemli bir paya sahip olmasından
dolayı buğday arz ve talep oluşumu ile dış ticaret dinamiklerinin bilinmesi önem
arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı
buğday ürünün arz, talep, dış ticaret ve fiyat boyutunun 1961 ile 2013 yılları
arasında eşanlı bir sistem içerisinde modellenmesidir. Bu amaçla eşanlı model
tahmin yöntemlerinden Genelleştirilmiş Momentler yöntemi ile model
tahmini gerçekleştirilmiştir. Buğday; üretimini etkileyen değişkenler bir
önceki yıl buğday üretim miktarı, buğday ve mısır üretici fiyatı ile TMO alım
miktarı, tüketimini etkileyen değişkenler buğday fiyatı ve kişi başı gelir,
ithalatını etkileyen değişkenler üretimin tüketimi karşılama oranı ve stoklar,
ihracatını etkileyen değişkenler ise buğday üretimi, stok ve dolar kuru, fiyatı
etkileyen değişkenler ise stok, gübre fiyatı ve ihracat olarak bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Adanacıoğlu H, Engindeniz S 2011. Tarımsal Üretimde Etkili Olan Faktörlerin Analitik Yaklaşımla İncelenmesi: Buğday Örneği, TKB Türk tarım Dergisi, 200: 20-28
- Akay AŞ 2005. Türkiye Ekonomisinde Buğday ve Buğday Türevlerinin Analizi, Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Aykanat S 2009. Buğday Tarımında Farklı Toprak İşleme Yöntemlerinin Teknik ve Ekonomik Yönden Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
- Dawson GH 2016. AB Buğday İhracatı Pazararının Fiyatlandırma Analizi Journal of Agricultural Economics, Volume 68, İssue 1 February 2017, Pages 301-315
- Demir O 2012. Avrupa Birliği Tam Üyeliğinin Türkiye Buğday Sektörüne Bölgesel Etkilerinin Analizi. Atatürk Ünv. Fen Bilimleri Ens. Doktora Tezi. Erzurum.
- Dıckey DA, Fuller WA 1979. “Distribution of The Estimators For Autoregressive Time Series With A Unitroot”, Journal of The American Statistical Association, 74, 427–431
- FAO 2017. Food and Agriculture Organisation Web Page http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC (Erişim 12.06.2017).
- Hansen LP 1982. Large Sample Properties of Generalized Method of Moments Estimators. Econometrica 50: 1029–1054.
- Nerlove M 1956. Estimates of the Elasticities of Supply of Selected Agricultural Commodities, Journal of Farm Economics, 38: 496-509.
- Oğuz C, Arısoy H 2005. Tarımsal Araştırma Enstitüleri Tarafından Yeni Geliştirilen Buğday Çeşitlerinin Tarım İşletmelerinde Kullanım Düzeyi Ve Geleneksel Çeşitler İle Karşılaştırmalı Ekonomik Analizi -Konya İli Örneği, TEAE, Ankara
- Özcan H, Bayramoğlu HO, Aydın A 2009. Buğday Tarımı. http://www.ktae.org/gunceluyg/bugday.htm (Erişim tarihi: 15..05. 2017).
- Perron P, 1989. The Great Crash, the Oil Price Shock, and the Unit Root Hypothesis, Econometrica, 57(6): 1361-1401.
- Perron P 1997. Further Evidence on Breaking Trend Functions in Macroeconomic Variables, Journal of Econometrics, 80(2): 355-385. Qureshi M, Awan I, Arshad U, Rasli Z, Zaman AM, Khan F 2016. Dynamic Linkages Among Energy Consumption, Airpollution, Green
- House Gas Emission Sand Agricultural Production In Pakistan: Sustainable Agriculture Key to Policy Success. Natural Hazards, 84(1): 367-381.
- Sepetoğlu H 2006. Tarla Bitkileri 1 (Tarla Tarımı, Tahıllar, Yemeklik Tane Baklagiller), Ege Üniversitesi, İzmir.
- Zıvot E, Andrews D 1992. Further Evidence On The Great Crash, The Oil Price Shock, and The Unit Root Hypothesis. Journal of Business &Economic Statistics, 10(3): 251-270.
Öz
Wheat is an important
agricultural product supplying the needs of food and nutrition of people
concequentelly, basic needs of countries. Knowing dynamics of foreign trade and
also formation of supply and demand of wheat is important since it has an
important share in the world as well as Turkish economy. The aim of this study was
to model the dimension of supply, demand, foreign trade and price of wheat by
using a simultaneous system between 1961 and 2013. For this purpose, Generalized Moments Method as simultaneous estimation method
has been estimated. In this study, the variables affecting the wheat production
were the amount of wheat production in prior year, the producer price of wheat
and corn, and the amount of product bought by TMO. Whereas, the variables affecting
consumption were wheat prices and income per capita. The variables affecting
export were decided to be wheat production, stock and exchange rate of dollar. The
variables affecting import were found as rate of production meeting consumption
and stocks, and lastly variables affecting price were presented as amount of stocks,
fertilizer price and export.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Adanacıoğlu H, Engindeniz S 2011. Tarımsal Üretimde Etkili Olan Faktörlerin Analitik Yaklaşımla İncelenmesi: Buğday Örneği, TKB Türk tarım Dergisi, 200: 20-28
- Akay AŞ 2005. Türkiye Ekonomisinde Buğday ve Buğday Türevlerinin Analizi, Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Aykanat S 2009. Buğday Tarımında Farklı Toprak İşleme Yöntemlerinin Teknik ve Ekonomik Yönden Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
- Dawson GH 2016. AB Buğday İhracatı Pazararının Fiyatlandırma Analizi Journal of Agricultural Economics, Volume 68, İssue 1 February 2017, Pages 301-315
- Demir O 2012. Avrupa Birliği Tam Üyeliğinin Türkiye Buğday Sektörüne Bölgesel Etkilerinin Analizi. Atatürk Ünv. Fen Bilimleri Ens. Doktora Tezi. Erzurum.
- Dıckey DA, Fuller WA 1979. “Distribution of The Estimators For Autoregressive Time Series With A Unitroot”, Journal of The American Statistical Association, 74, 427–431
- FAO 2017. Food and Agriculture Organisation Web Page http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC (Erişim 12.06.2017).
- Hansen LP 1982. Large Sample Properties of Generalized Method of Moments Estimators. Econometrica 50: 1029–1054.
- Nerlove M 1956. Estimates of the Elasticities of Supply of Selected Agricultural Commodities, Journal of Farm Economics, 38: 496-509.
- Oğuz C, Arısoy H 2005. Tarımsal Araştırma Enstitüleri Tarafından Yeni Geliştirilen Buğday Çeşitlerinin Tarım İşletmelerinde Kullanım Düzeyi Ve Geleneksel Çeşitler İle Karşılaştırmalı Ekonomik Analizi -Konya İli Örneği, TEAE, Ankara
- Özcan H, Bayramoğlu HO, Aydın A 2009. Buğday Tarımı. http://www.ktae.org/gunceluyg/bugday.htm (Erişim tarihi: 15..05. 2017).
- Perron P, 1989. The Great Crash, the Oil Price Shock, and the Unit Root Hypothesis, Econometrica, 57(6): 1361-1401.
- Perron P 1997. Further Evidence on Breaking Trend Functions in Macroeconomic Variables, Journal of Econometrics, 80(2): 355-385. Qureshi M, Awan I, Arshad U, Rasli Z, Zaman AM, Khan F 2016. Dynamic Linkages Among Energy Consumption, Airpollution, Green
- House Gas Emission Sand Agricultural Production In Pakistan: Sustainable Agriculture Key to Policy Success. Natural Hazards, 84(1): 367-381.
- Sepetoğlu H 2006. Tarla Bitkileri 1 (Tarla Tarımı, Tahıllar, Yemeklik Tane Baklagiller), Ege Üniversitesi, İzmir.
- Zıvot E, Andrews D 1992. Further Evidence On The Great Crash, The Oil Price Shock, and The Unit Root Hypothesis. Journal of Business &Economic Statistics, 10(3): 251-270.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article) |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Ağustos 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 6 Şubat 2018 |
| Kabul Tarihi | 12 Mart 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018Cilt: 21 Sayı: 4 |
Cited By
The effect of alternative product prices on production balance: Empirical findings on the production of oilseed crops in Türkiye
Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi
https://doi.org/10.20289/zfdergi.1440254
Comparison of Prediction Performances of Regression Models in Machine Learning: An Application on the Turkish Mercantile Exchange Wheat Index
Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
https://doi.org/10.52122/nisantasisbd.1377642
Nohut ve Mercimek Üretim Miktarı Tahmini için Meteorolojik Faktörler Odaklı Makine Öğrenmesi Yaklaşımı: Türkiye Örneği
Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi
https://doi.org/10.25308/aduziraat.1140357
Effects of Some Plant Extracts on Larval and Adults of Tribolium confusum Jacquelin Du Val (Coleoptera: Tenebrionidae)
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi
https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.1109845
2022-JIF = 0.500
2022-JCI = 0.170
Uluslararası Hakemli Dergi (International
Peer Reviewed Journal)
Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)
Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)
Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.