Öz
Bir gıda
değer zinciri, gıda ürünlerinin üretilmesi için gerekli olan koordineli üretim
ve katma değerli faaliyetlere katılan tüm paydaşlardan oluşmaktadır. Girdileri
ve kaynakları daha etkin bir şekilde yönetmek açısından gıda değer zincirlerine
sürdürülebilirlik ilkelerinin uygulanması küçük çiftçilerin ve gıda
işletmelerinin daha rekabetçi ve yenilikçi olabilmeleri açısından önemlidir.
Sürdürülebilir gıda değer zinciri çerçevesi, son yıllarda düşünce ve uygulama
açısından kalkınmada popüler duruma gelen sürdürülebilirlik ve değer zincirleri
kavramlarını birleştirmektedir. Değer zincirinin sürdürülebilirliği eş zamanlı
olarak ekonomik, sosyal ve çevresel olmak üzere üç boyutta ortaya çıkmaktadır.
Sürdürülebilir bir gıda değer zinciri; tüm zincir boyunca kar elde edilmesi,
toplum için geniş tabanlı fayda sağlanması ve kalıcı olarak doğal kaynakların
tüketilmemesi esaslarından hareket ederek,
belirli tarımsal hammaddelerin üretilmesi, bu hammaddelerin belirli gıda
maddelerine dönüştürülerek nihai tüketicilere satılması ve bunların atıklarının
bertaraf edilmesi aşamalarında yer alan tüm tarımsal işletmeler ile firmaların
birbirini izleyen koordineli katma değerli faaliyetleri olarak
tanımlanmaktadır. Sürdürülebilir gıda değer zincirinin nihai hedefi, hem mevcut
hem de gelecek nesiller için bir toplumun refahında geniş tabanlı bir
iyileşmeye önemli ölçüde katkıda bulunmaktır. Bu çalışmanın amacı,
sürdürülebilir gıda değer zincirinin çerçevesini ortaya koyarak ekonomik,
sosyal ve çevresel olmak üzere üç boyutta sürdürülebilir değer zinciri için
belirlenen hedefleri açıklamaktır. Çalışmada esas olarak, sürdürülebilir gıda
değer zinciri kapsamında dünyada yapılan bazı örnek girişimler incelenerek
tartışılmış ve bazı öneriler getirilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Anonim 2013. Anadolu Efes Sürdürülebilirlik Raporu. (http://www.anadoluefes.com.tr/content/uploads/AEFESSurdurulebilirlikRaporu2013.pdf).(Erişim tarihi: 28.08.2018)
- Anonim 2017a. Unilever Sürdürülebilir Yaşam Planı, Türkiye İlerleme Raporu.https://www.unilever.com .tr/Images/turkiye-uslp-rapor-2017_tcm1316-5238 54_tr.pdf. (Erişim tarihi. 08.12.2018)
- Anonim 2017b. Türkiye Sürdürülebilirlik Dosyası. https://www.pepsico.com.tr/media/pdf/Sustainability_Report.pdf. (Erişim tarihi: 08.12.2018).
- Anonim 2018a. Sustainable Sourcing of Palm Oil. http://supply-chain.unglobalcompact.org/site/article /120. (Erişim tarihi: 28.08.2018).
- Anonim 2018b. Tetra Pak: Forestry Guideline. http://supply-chain.unglobalcompact.org/site/article/ 84. (Erişim tarihi: 28.08.2018).
- Anonim 2018c. Restaurantes Toks: Integrating Poor Communities Into The Companies Value Chain. http://supply-chain.unglobalcompact.org/site/ article/76. (Erişim tarihi: 28.08.2018).
- FAO 2018. Sustainable Food Value Chains Knowledge Platform.http://www.fao.org/sustainable-food-value -chains/what-is-it/en/. (Erişim tarihi: 29.08.2018).
- Fearne A, Martinez MG, Dent B 2012. Dimensions of Sustainable Value Chains: Implications for Value Chain Analysis, Supply Chain Management: An International Journal, 17 (6): 575-581.
- Kelly S, Ilie E 2017. Inclusive and Coordinated Approaches for Sustainable Food Value Chains: Lessons and examples from the field. FAO, http://www.unece.org/fileadmin/DAM/trade/agr/meetings/wp.07/2017/4_SKelly_FAO.pdf. (Erişim tarihi: 29.08.2018).
- Lentink A, Senders A, Safa A, Franchi V, Lambert S, Laub R 2016. FAO’s Approach to Gender Sensitive and Sustainable Food Value Chains. Sustainable Value Chains for Sustainable Food Systems (edited by Meybeck, A. and Redfern, S.), A workshop of the FAO/UNEP Programme on Sustainable Food Systems, Rome, 8-9 June, 117-127.
- Monastyrnaya E, Le Bris GY, Yannou B, Petit G 2017. A Template for Sustainable Food Value Chains. International Food and Agribusiness Management Review, 20 (4): 461-475.
- Neven D 2014. Developing Sustainable Food Value Chains-Guiding Principles. FAO, E-ISBN 978-92-5-108482-3, Rome, 89p.
- Punjabi M 2015. The Potato Supply Chain to PepsiCo’s Frito Lay, India. Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). P:1-13.
- Soosay C, Fearne A, Dent B 2018. Sustainable Value Chain Analysis - A Case Study of Oxford Landing From “Vine To Dine”. Supply Chain Management: An International Journal, 17 (1): 68-77.
- Swisher M, Ruiz-Menjivar J, Koenig R 2017. Value Chains in Renewable and Sustainable Food Systems. Renewable Agriculture and Food Systems, 33 (1): 1-5.
- Ta, NV, Tam PT 2017. Assessing Factors Affecting Sustainable Food Value Chain Development: A Case of the Agricultural Sector in Dong Nai Province. Social Science Learning Education Journal, 2: 1-10.
Öz
A food value chain (FVC) consists of all the
stakeholders who participate in the coordinated production and value-adding
activities that are needed to make food products. Applying sustainability lens
to food value chains means also that small farmers and food enterprises can
become more competitive and innovative as they identify ways to manage inputs
and resources more efficiently. The sustainable food value chain (SFVC)
framework integrates two concepts that have become popular in development
thinking and practice over the last decade as sustainability and value chains.
The sustainability of the value chain plays out simultaneously along three
dimensions: economic, social and environmental. A sustainable food value chain
is defined as the full range of farms and firms and their successive
coordinated value-adding activities that produce particular raw agricultural
materials and transform them into particular food products that are sold to
final consumers and disposed of after use, in a manner that is profitable
throughout, has broad-based benefits for society, and does not permanently
deplete natural resources. The ultimate objective of sustainable food value
chain is to contribute significantly to a broad-based improvement in the
welfare of a society, for both the current and future generations. The purpose
of this study was to introduce the framework of sustainable food value chain
and to explain the goals set for sustainable value chain in three dimensions:
economic, social and environmental. Essentially, the some sample initiatives
made in the world within the scope of the sustainable food value chain were
discussed in the study and some suggestions were put forward.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Anonim 2013. Anadolu Efes Sürdürülebilirlik Raporu. (http://www.anadoluefes.com.tr/content/uploads/AEFESSurdurulebilirlikRaporu2013.pdf).(Erişim tarihi: 28.08.2018)
- Anonim 2017a. Unilever Sürdürülebilir Yaşam Planı, Türkiye İlerleme Raporu.https://www.unilever.com .tr/Images/turkiye-uslp-rapor-2017_tcm1316-5238 54_tr.pdf. (Erişim tarihi. 08.12.2018)
- Anonim 2017b. Türkiye Sürdürülebilirlik Dosyası. https://www.pepsico.com.tr/media/pdf/Sustainability_Report.pdf. (Erişim tarihi: 08.12.2018).
- Anonim 2018a. Sustainable Sourcing of Palm Oil. http://supply-chain.unglobalcompact.org/site/article /120. (Erişim tarihi: 28.08.2018).
- Anonim 2018b. Tetra Pak: Forestry Guideline. http://supply-chain.unglobalcompact.org/site/article/ 84. (Erişim tarihi: 28.08.2018).
- Anonim 2018c. Restaurantes Toks: Integrating Poor Communities Into The Companies Value Chain. http://supply-chain.unglobalcompact.org/site/ article/76. (Erişim tarihi: 28.08.2018).
- FAO 2018. Sustainable Food Value Chains Knowledge Platform.http://www.fao.org/sustainable-food-value -chains/what-is-it/en/. (Erişim tarihi: 29.08.2018).
- Fearne A, Martinez MG, Dent B 2012. Dimensions of Sustainable Value Chains: Implications for Value Chain Analysis, Supply Chain Management: An International Journal, 17 (6): 575-581.
- Kelly S, Ilie E 2017. Inclusive and Coordinated Approaches for Sustainable Food Value Chains: Lessons and examples from the field. FAO, http://www.unece.org/fileadmin/DAM/trade/agr/meetings/wp.07/2017/4_SKelly_FAO.pdf. (Erişim tarihi: 29.08.2018).
- Lentink A, Senders A, Safa A, Franchi V, Lambert S, Laub R 2016. FAO’s Approach to Gender Sensitive and Sustainable Food Value Chains. Sustainable Value Chains for Sustainable Food Systems (edited by Meybeck, A. and Redfern, S.), A workshop of the FAO/UNEP Programme on Sustainable Food Systems, Rome, 8-9 June, 117-127.
- Monastyrnaya E, Le Bris GY, Yannou B, Petit G 2017. A Template for Sustainable Food Value Chains. International Food and Agribusiness Management Review, 20 (4): 461-475.
- Neven D 2014. Developing Sustainable Food Value Chains-Guiding Principles. FAO, E-ISBN 978-92-5-108482-3, Rome, 89p.
- Punjabi M 2015. The Potato Supply Chain to PepsiCo’s Frito Lay, India. Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). P:1-13.
- Soosay C, Fearne A, Dent B 2018. Sustainable Value Chain Analysis - A Case Study of Oxford Landing From “Vine To Dine”. Supply Chain Management: An International Journal, 17 (1): 68-77.
- Swisher M, Ruiz-Menjivar J, Koenig R 2017. Value Chains in Renewable and Sustainable Food Systems. Renewable Agriculture and Food Systems, 33 (1): 1-5.
- Ta, NV, Tam PT 2017. Assessing Factors Affecting Sustainable Food Value Chain Development: A Case of the Agricultural Sector in Dong Nai Province. Social Science Learning Education Journal, 2: 1-10.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | DERLEME MAKALE (Review Article) |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 20 Ekim 2018 |
| Kabul Tarihi | 2 Ocak 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018Cilt: 21 |
Cited By
Yöresel Gıda Ürünlerinin Yiyecek İçecek İşletmelerinde Kullanımının Sürdürülebilir Gıda Kapsamında Değerlendirilmesi: Gaziantep Örneği
Gastroia: Journal of Gastronomy And Travel Research
https://doi.org/10.32958/gastoria.1355966
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAĞLAMINDA COĞRAFİ İŞARETLİ GIDALARIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ
Gastroia: Journal of Gastronomy And Travel Research
https://doi.org/10.32958/gastoria.1433324
2022-JIF = 0.500
2022-JCI = 0.170
Uluslararası Hakemli Dergi (International
Peer Reviewed Journal)
Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)
Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)
Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.