Öz
Bu çalışma, S4 kademesinde ümitvar olarak belirlenmiş 105 adet çerezlik kabak hattında (Cucurbita pepo L.), bazı morfolojik özelliklerin incelenmesi ve genotipler arası yakınlıklar belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmada bitki, meyve ve tohum özelliklerine ait bazı gözlem ve ölçümler yapılmıştır. Genotiplerin bitki görünümü %81.9 dik, %15.2 sarılıcı, %0.9 yarı sarılıcı bulurken kol atma derecesi %32.3 zayıf, %47.7’si orta %22.8 fazla, genotiplerde %84.7 kol atma var %15.2 kol atma yok olarak saptanmıştır. Genotiplerin %49.5’i yeşil gövdeli, %37.14’ü açık yeşil, %13,3’ü ise koyu yeşil olarak bulunmuştur. Genotiplerde yaprak, %64.7’si yeşil, %30.4 koyu yeşil, %4.7 açık yeşil renkte; %1.9’u az, %48.5’i orta, %2.8’i fazla, %4.7’si çok fazla dilimli, %41.9’u dilimsiz, olarak tanımlanmıştır. Meyve benek renginde, % 31.4’ü yeşil, %7.6’sı turuncu, %0.9’u sarı, %60’ı krem; benek yoğunluğunda; %73,3’ü az, %24.7’si yoğun, %1.9’u fazla; meyve renginde, %19.0’u krem, %4.7’si sarı, %0.9’u yeşil, %1.9’u yeşil-sarı, %4.7’si koyu-sarı, %28.6’sı açık sarı, %41.9’u turuncu olarak bulunmuştur. Tohumluk meyve boyu; %21.9’u kısa, %38.0’i orta, %40’ı uzun; meyve çapı genotiplerde %62.8’i uzun, %35.23’ü orta, %3.8’i dar olarak bulunmuştur. Genotiplerde meyve iriliği; %14.2’si iri, %36.1’i orta, %50.4’ü küçük, %0.9 küçük-orta olarak bulunmuştur. Elde edilen verilerle genotipler arasındaki genetik çeşitliliğin belirlenmesi amacıyla, temel bileşenler analizi (PCA) ile cluster analizi yapılmış ve genotiplerin 6 gruba ayrıldığı görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
Çerezlik Kabak Genetik Kaynaklar Karakterizasyon Varyasyon Cluster analizi
Destekleyen Kurum
Selçuk Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Merkezi
Proje Numarası
project number: 16201061
Kaynakça
- Abak K, Sarı N, Çetiner B 1997. Changes of protein, fat content, and fatty acid composition in naked pumpkin seeds influenced by sowing time. First International Symposium on Cucurbits 20-23 May 1997, Adana Turkey.
- Alkan B B 2011. Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemlerde Biplot Tekniği. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İstatistik Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 111 sy.
- Chao L, Yu G, Dong-Jie W, Xue L, Xiao-Xia Y, Cui C S, Shu-Ping Q 2013. Morphological and Molecular Diversity in A Germplasm Collection of Seed Pumpkin. Scientia Horticulturae 154: 8-16.
- Çakır F 1994. Karşılıklı Bağlılığının Ölçülmesinde Kümeleme Analizi ve Bir Uygulama. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
- Ermiş S 2010. Ekolojinin Kabuklu Ve Kabuksuz Çekirdek Kabak (Cucurbita Pepo L.) Hatlarında Tohum Verimi ve Çerezlik Kalitesine Etkisi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 165 sy.
- Karaağaç O 2006. Bafra Kırmızı Biber Gen Kaynaklarının (Capsicum annuum var. conoides Mill) Karakterizasyonu ve Değerlendirilmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 141 sy.
- Karaağaç O, Balkaya A 2010. Bafra Kırmızı Biber Populasyonları (Capsicum annuum L. var. conoides (Mill.) Irish) Tanımlanması ve Mevcut Varyasyonun Değerlendirilmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 25(1): 10-20.
- Martins S, Pinto O, Carlos C, Carvalho de R, Carnide V 2015. Assessing genetic diversity in landraces of Cucurbita spp. using a morphological and molecular approache. Procedia Environmental Sciences 29: 68-69.
- Mladenovic E, Berenji J, Ognjanov V, Ljubojevic M, Cukanovic J, Salamun T 2014. Genetic Diversity in A Collection of Ornamental Squash (Cucurbita pepo L.). Genetika-Belgrade 46: 199-207.
- Robinson R W, Decker-Walters D S 1997. Cucurbits In: Crop Production. Science in Horticulture's Series 0-85199-133-5 226p.
- Seymen M 2010. Çerezlik Kabaklarda (Cucurbita pepo L.) Tüketici İsteklerine Uygun Genotiplerin Seçimi. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilimdalı, Yüksek Lisans Tezi, 62sy.
- Soltani F, Karimi R, Kashi A 2016. Estimation of Genetic Diversity in Cucurbita Species Using Morphological and Phytochemical Analysis. International Journal of Vegetable Science 23(1):42-53.
- Türkmen Ö, Seymen M, Fidan S, Paksoy M 2016. Morphological Parameters and Selection of Turkish Edible Seed Pumpkins Cucurbita pepo L. Germplasm. World Academy of Science, Engineering and Technology International Journal of Agricultural and Biosystems Engineering 10(5): 283-290.
- Türkmen Ö, Uslu N, Paksoy M, Seymen M, Fidan S, Özcan M M 2015. Evaluation of fatty acid composition, oil yield, and total phenol content of various pumpkin seed genotypes. La Rivista Italiana Delle Sostanze Grasse 92(2):93-97.
- UPOV 2002. Vegetable Marrow, Squash (Cucurbita pepo L.). International Union for The Protection of New Varieties Of Plants.
- Ward J H 1963. Hierarchical Grouping to Optimize an Objective Function. Journal of the American Statistical Association 58:236-244.
Öz
In this study, it was aimed to examine some morphological features and determine the proximity between genotypes in 105 confectionary pumpkins lines (Cucurbita pepo L.), which were determined as promising at the S4 level. In the study, some observations and measurements of plants were made like fruit and seed characteristics The appearance of plant genotypes are; 81.9% erect, 15.2% clutching, 0.9% semi-clutching; while the degree of branching of the genotypes was found to be 32.3% weak, 47.7% moderate, 22.8% high, and it was determined as 84.7% branched and 15.3% non-branched. The body color of the genotypes has been found to be 49.5% green, 37.14% light green, 13.3% dark green. Leaf color was found as 64.7% green, 30.4% dark green, 4.7% light green, and leaf lobbing were determined as 1.9% low, 48.5% medium, 2.8% high, 4.7% excessive and 41.9% were defined as absent. The fruit spot density was determined as; 73.3% was low, 24.7% dense, 1.9% more spotted and 19.0% of the mature fruits was cream, 4.7% yellow, 0.9% green, 1.9% green-yellow, 4.7% dark-yellow, 28.6% light-yellow and 41.9% orange. The size of the mature fruits was 21.9% short, 38.0% medium, and 40% long, while the diameter was determined as 62.8% long, 35.23% medium, and 3.8% narrow. The fruit size of genotypes respectively was; 14.2% of large, 36.1% medium, 50.4% small, and 0.9% small-medium. In order to determine the genetic diversity between genotypes, principal component analysis (PCA) and cluster analysis were performed and it was seen that genotypes were divided into 6 groups.
Anahtar Kelimeler
Confectionary pumpkins Genetic Sources Characterization Variation Cluster analysis
Proje Numarası
project number: 16201061
Kaynakça
- Abak K, Sarı N, Çetiner B 1997. Changes of protein, fat content, and fatty acid composition in naked pumpkin seeds influenced by sowing time. First International Symposium on Cucurbits 20-23 May 1997, Adana Turkey.
- Alkan B B 2011. Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemlerde Biplot Tekniği. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İstatistik Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 111 sy.
- Chao L, Yu G, Dong-Jie W, Xue L, Xiao-Xia Y, Cui C S, Shu-Ping Q 2013. Morphological and Molecular Diversity in A Germplasm Collection of Seed Pumpkin. Scientia Horticulturae 154: 8-16.
- Çakır F 1994. Karşılıklı Bağlılığının Ölçülmesinde Kümeleme Analizi ve Bir Uygulama. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
- Ermiş S 2010. Ekolojinin Kabuklu Ve Kabuksuz Çekirdek Kabak (Cucurbita Pepo L.) Hatlarında Tohum Verimi ve Çerezlik Kalitesine Etkisi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 165 sy.
- Karaağaç O 2006. Bafra Kırmızı Biber Gen Kaynaklarının (Capsicum annuum var. conoides Mill) Karakterizasyonu ve Değerlendirilmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 141 sy.
- Karaağaç O, Balkaya A 2010. Bafra Kırmızı Biber Populasyonları (Capsicum annuum L. var. conoides (Mill.) Irish) Tanımlanması ve Mevcut Varyasyonun Değerlendirilmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 25(1): 10-20.
- Martins S, Pinto O, Carlos C, Carvalho de R, Carnide V 2015. Assessing genetic diversity in landraces of Cucurbita spp. using a morphological and molecular approache. Procedia Environmental Sciences 29: 68-69.
- Mladenovic E, Berenji J, Ognjanov V, Ljubojevic M, Cukanovic J, Salamun T 2014. Genetic Diversity in A Collection of Ornamental Squash (Cucurbita pepo L.). Genetika-Belgrade 46: 199-207.
- Robinson R W, Decker-Walters D S 1997. Cucurbits In: Crop Production. Science in Horticulture's Series 0-85199-133-5 226p.
- Seymen M 2010. Çerezlik Kabaklarda (Cucurbita pepo L.) Tüketici İsteklerine Uygun Genotiplerin Seçimi. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilimdalı, Yüksek Lisans Tezi, 62sy.
- Soltani F, Karimi R, Kashi A 2016. Estimation of Genetic Diversity in Cucurbita Species Using Morphological and Phytochemical Analysis. International Journal of Vegetable Science 23(1):42-53.
- Türkmen Ö, Seymen M, Fidan S, Paksoy M 2016. Morphological Parameters and Selection of Turkish Edible Seed Pumpkins Cucurbita pepo L. Germplasm. World Academy of Science, Engineering and Technology International Journal of Agricultural and Biosystems Engineering 10(5): 283-290.
- Türkmen Ö, Uslu N, Paksoy M, Seymen M, Fidan S, Özcan M M 2015. Evaluation of fatty acid composition, oil yield, and total phenol content of various pumpkin seed genotypes. La Rivista Italiana Delle Sostanze Grasse 92(2):93-97.
- UPOV 2002. Vegetable Marrow, Squash (Cucurbita pepo L.). International Union for The Protection of New Varieties Of Plants.
- Ward J H 1963. Hierarchical Grouping to Optimize an Objective Function. Journal of the American Statistical Association 58:236-244.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ziraat, Veterinerlik ve Gıda Bilimleri |
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article) |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | project number: 16201061 |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 21 Ocak 2021 |
| Kabul Tarihi | 27 Mart 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021Cilt: 24 Sayı: 6 |
Cited By
Morphological Characterization and Selection in Some Summer Squash (Cucurbita pepo L.) Genotypes
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi
https://doi.org/10.29133/yyutbd.1332485
2022-JIF = 0.500
2022-JCI = 0.170
Uluslararası Hakemli Dergi (International
Peer Reviewed Journal)
Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)
Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)
Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.