Adıyaman İli Ticari Badem Bahçelerinde Badem İçkurdu (Eurytoma amygdali End.)’nun Pupa Gelişiminin ve Ergin Çıkış Zamanın Belirlenmesi
Öz
Bu çalışmada; Adıyaman ilinde Besni (Merkez) ve Kahta (Tuğlu köyü ve Hacıyusuf köyü) ilçelerinde bulunan badem bahçesinde Badem İçkurdu (Eurytoma amygdali End.)’nun ergin çıkış zamanın belirlenmesi amaçlanmıştır. Badem İçkurdu’nun pupa gelişimini ve ergin çıkışlarını takip etmek amacıyla her bir badem bahçesinin farklı bölgelerinden badem ağaçları seçilmiş ve her bir ağacın güney, kuzey ve güney-batı yönlerinde bulunan dallara şifon dal kafesler yerleştirilerek içerine E. amygdali ile bulaşık mumyalaşmış badem meyveleri konulmuştur. Çalışma sonucunda, ağacın farklı yönlerine (güneybatı, kuzey ve güney) yerleştirilen E. amygdali ile bulaşık mumyalaşmış badem meyvelerinde diyapoz larva, pupa gelişimine ve ergin oluşuma önemli etkiye sahip olmadığını göstermiştir. Üç farklı lokasyondaki badem ağaçlarına yerleştirilen kafesler içerisinde bulanan E. amygdali ile bulaşık mumyalaşmış badem meyveleri içerisindeki diyapoz larvaların ilk beyaz pupa ve ilk ergin çıkış tarihleri ve pupa ile ergin çıkış süreleri arasında önemli farklığın olmadığı görülmüştür. İlk beyaz pupa oluşumu Kahta ilçesi 1. bahçede (Tuğlu köyü), Kahta 2. bahçede (Hacıyusuf köyü) ve Besni’deki bahçede sırasıyla 26, 28 ve 26 Şubat’ta gerçekleşirken badem ağacı pembe çiçek tomurcuğu döneminde olduğu görülmüştür. İlk ergin çıkışı Kahta ilçesi 1., 2. bahçede ve Besni’deki bahçede sırasıyla 27, 27 ve 24 Mart’ta gerçekleşirken badem ağaçları çağla mercimek iriliği döneminde olduğu görülmüştür. Ergin çıkış süresi Kahta ilçesi 1., 2. bahçede ve Besni’deki bahçede sırasıyla 15, 15 ve 17 gün sürmüştür. Pupa süresi Kahta ilçesi 1., 2. bahçede ve Besni’deki bahçede sırasıyla 34, 33 ve 31 gün olarak belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Destekleyen Kurum
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Yönetim Birimi
Proje Numarası
Proje No: 2018/2-12 YLS
Kaynakça
- Barut GB 2007. Kahramanmaraş Koşullarında Bademlerde Zararlı Badem İçkurdu, (Eurytoma amygdali Enderlein (Hymenoptera: Eurytomidae)'nun Bazı Biyolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Çalışmalar. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 25 sy.
- Günaydın T, Ekici V 1969. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da (Eurytoma amygdali Enderlein) Üzerinde Araştırmalar. Bölge Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Bitki Koruma Bülteni Supplement 1: 1-28.
- Ibrahim MY 2008. Biological and Ecological Studies on The Almond Fruit Wasp, Eurytoma amygdali End., (Hymenoptera:Eurytomidae) at Homs Governorate-Syria. Jordan Journal of Agricultural Science 4(1): 103-114.
- Katsoyannos BI, Kouloussis NA, Bassiliou A, 1992. Monitoring Populations of The Almond Seed Wasp, Eurytoma amygdali, with Sex Pheromone Traps and Other Means, and Optimal Timing of Chemical Control. Entomologia Experimentalis et Applicata 62 (1): 9-16.
- Nîzamlıoğlu K 1962. Türkiye Ziraatına Zararlı Olan Böcekler ve Mücadelesi Fasikül 4: 63 - 65.
- Özbek H, Güçlü Ş, Hayat R, Yıldırım E 1998. Meyve, Bağ ve Bazı Süs Bitkileri Zararlıları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ofset Tesisi (İkinci Baskı), Erzurum, 272-273.
- Rozsypal J, Kostal V, Zahradnickov H, Simek P 2013. Overwintering Strategy and Mechanisms of Cold Tolerance in The Codling Moth (Cydia pomonella). PLoS ONE 8: 1–11.
- Plaut HN 1975. The contents of Mummified "Sticktight" Almond Fruit and Its Relevance to The Control of The Almond Wasp (Eurytoma amygdali End.). Hassadeh 55(8): 1294-1296.
- Plaut, HN, Mansour F 1973. Studies of The Behaviour, Dispersal, and Damage Potential of The Almond Wasp, Eurytoma amygdali. Entomologia Experimentalis et Applicata 16(4): 415-421.
- SAS Institute Inc. 2009. SAS / STAT R User’s Guide, Version 6, 4th Ed. SAS Institute Inc., Cary, NC.
- Tzanakakis ME, Karakassis EJ, Tsaklidis G, Karabina EC, Argalavini IC, Arabatzis G 1991. Diapause Termination in The Almond Seed Wasp, Eurytoma amygdali Enderlein (Hym., Eurytomidae), in Northern Greece and Under Certain Photoperiods and Temperatures. J. Appl. Entomol. 111: 86–98.
- Tzanakakis ME, Veenendaal RL., Veerman A 1992. Effects of Photoperiod and Temperature on The Termination of Diapause in The Univoltine Seed Wasp Eurytoma plotnikovi. Physiol. Entomol. 17: 176–182.
- Tzanakakis ME, Veerma, A 1994. Effect of Temperature on The Termination of Diapause in The Univoltine Almond Seed Wasp Eurytoma amygdali. Entomologia Experimentalis et Applicata 70(1): 27-39.
- Yeşilyaprak M 2015. Şanlıurfa İli Badem Bahçelerinde Zararlı Olan Badem İçkurdu [(Eurytoma amygdali Enderlein (Hymenoptera: Eurytomidae)]’nun Yaygınlığı ve Zarar Durumunun Tespiti. Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 36 sy..
- Zerova MD, Fursov V.N 1991. The Palaearctic Species of Eurytoma (Hymenoptera: Eurytomidae) Developing in Stone Fruits (Rosaceae: Prunoideae). Bulletin of Entomological Research 81(2): 209-219.
Determination of the Pupal Development and Timing of Adult Emergence of Almond Seed Wasp (Eurytoma amygdali End.) in Commercial Almond Orchards of Adıyaman Province
Öz
In this study, the timing of adult emergence of almond seed wasp (Eurytoma amygdali End.) at Besni and Kahta district (Tuğlu and Hacıyusuf village) of Adıyaman province was determined. In order to observe pupa development and adult emergence of E. amygdali almond trees from different locations of each almond orchard were selected and chiffon branch cages were placed on twigs on different directions (north, south and south-west), in which infested fruits from previous year were inserted. As a result of the study, infested fruits from previous year placed in different directions (south-west, north and south) of the almond trees showed that the direction did not have significant effect on its pupal development and adult emergence. It was observed that there was no significant difference between the times of first white pupa formation, the first adult emergence and development time of pupa in the cages placed in three different locations in the almond trees. The first white pupa formation was observed in the first orchard (Tuğlu village), second orchard (Hacıyusuf village) of Kahta district and in the orchard of Besni district on February 26, 28 and 26 respectively, where the almond trees were in the pink flower bud period. The first adult emergence was observed in the 1st, 2nd orchard of Kahta district and in the orchard in Besni district on March 27, 27 and 24 respectively where almond trees were in unripe almond with the size of a lentil period. The adult emergence period lasted 15, 15 and 17 days in the 1st orchard, 2nd orchard of Kahta district and in the orchard in Besni district respectively. Development time of the pupa was determined as 34, 33 and 31 days in the 1st, 2nd orchard of Kahta district and the orchard in Besni district respectively.
Anahtar Kelimeler
Eurytoma amygdali Almond see easp Almond Adult emergence Adıyaman
Proje Numarası
Proje No: 2018/2-12 YLS
Kaynakça
- Barut GB 2007. Kahramanmaraş Koşullarında Bademlerde Zararlı Badem İçkurdu, (Eurytoma amygdali Enderlein (Hymenoptera: Eurytomidae)'nun Bazı Biyolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Çalışmalar. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 25 sy.
- Günaydın T, Ekici V 1969. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da (Eurytoma amygdali Enderlein) Üzerinde Araştırmalar. Bölge Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Bitki Koruma Bülteni Supplement 1: 1-28.
- Ibrahim MY 2008. Biological and Ecological Studies on The Almond Fruit Wasp, Eurytoma amygdali End., (Hymenoptera:Eurytomidae) at Homs Governorate-Syria. Jordan Journal of Agricultural Science 4(1): 103-114.
- Katsoyannos BI, Kouloussis NA, Bassiliou A, 1992. Monitoring Populations of The Almond Seed Wasp, Eurytoma amygdali, with Sex Pheromone Traps and Other Means, and Optimal Timing of Chemical Control. Entomologia Experimentalis et Applicata 62 (1): 9-16.
- Nîzamlıoğlu K 1962. Türkiye Ziraatına Zararlı Olan Böcekler ve Mücadelesi Fasikül 4: 63 - 65.
- Özbek H, Güçlü Ş, Hayat R, Yıldırım E 1998. Meyve, Bağ ve Bazı Süs Bitkileri Zararlıları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ofset Tesisi (İkinci Baskı), Erzurum, 272-273.
- Rozsypal J, Kostal V, Zahradnickov H, Simek P 2013. Overwintering Strategy and Mechanisms of Cold Tolerance in The Codling Moth (Cydia pomonella). PLoS ONE 8: 1–11.
- Plaut HN 1975. The contents of Mummified "Sticktight" Almond Fruit and Its Relevance to The Control of The Almond Wasp (Eurytoma amygdali End.). Hassadeh 55(8): 1294-1296.
- Plaut, HN, Mansour F 1973. Studies of The Behaviour, Dispersal, and Damage Potential of The Almond Wasp, Eurytoma amygdali. Entomologia Experimentalis et Applicata 16(4): 415-421.
- SAS Institute Inc. 2009. SAS / STAT R User’s Guide, Version 6, 4th Ed. SAS Institute Inc., Cary, NC.
- Tzanakakis ME, Karakassis EJ, Tsaklidis G, Karabina EC, Argalavini IC, Arabatzis G 1991. Diapause Termination in The Almond Seed Wasp, Eurytoma amygdali Enderlein (Hym., Eurytomidae), in Northern Greece and Under Certain Photoperiods and Temperatures. J. Appl. Entomol. 111: 86–98.
- Tzanakakis ME, Veenendaal RL., Veerman A 1992. Effects of Photoperiod and Temperature on The Termination of Diapause in The Univoltine Seed Wasp Eurytoma plotnikovi. Physiol. Entomol. 17: 176–182.
- Tzanakakis ME, Veerma, A 1994. Effect of Temperature on The Termination of Diapause in The Univoltine Almond Seed Wasp Eurytoma amygdali. Entomologia Experimentalis et Applicata 70(1): 27-39.
- Yeşilyaprak M 2015. Şanlıurfa İli Badem Bahçelerinde Zararlı Olan Badem İçkurdu [(Eurytoma amygdali Enderlein (Hymenoptera: Eurytomidae)]’nun Yaygınlığı ve Zarar Durumunun Tespiti. Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 36 sy..
- Zerova MD, Fursov V.N 1991. The Palaearctic Species of Eurytoma (Hymenoptera: Eurytomidae) Developing in Stone Fruits (Rosaceae: Prunoideae). Bulletin of Entomological Research 81(2): 209-219.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ziraat, Veterinerlik ve Gıda Bilimleri |
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article) |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | Proje No: 2018/2-12 YLS |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 10 Şubat 2021 |
| Kabul Tarihi | 25 Mart 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021Cilt: 24 Sayı: 6 |
Kaynak Göster
Cited By
2022-JIF = 0.500
2022-JCI = 0.170
Uluslararası Hakemli Dergi (International
Peer Reviewed Journal)
Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)
Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)
Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.