Maraş Biberi Üretim Memnuniyetinin Yapısal Eşitlik Modeli ile Belirlenmesi

Yeşim Aytop; Cuma Akbay

doi:10.18016/ksudobil.402182

Araştırma Makalesi

Maraş Biberi Üretim Memnuniyetinin Yapısal Eşitlik Modeli ile Belirlenmesi

Yıl 2018, Cilt: 21 Sayı: 5, 725 - 737, 31.10.2018

Yeşim Aytop Cuma Akbay

https://doi.org/10.18016/ksudobil.402182

Cited By: 3

Öz

Son
yıllarda Maraş Biberi ekim alanlarının artması üreticilerin bu ürüne
yöneldiğini göstermektedir. Üretimi ile tarım sektörü ve tarıma dayalı sanayi
sektörüne önemli katkısı bulunan Maraş Biberi’nin, üretim ve pazarlanmasında
kullanılan işgücü ile bölge ve ülkedeki tarımsal istihdama katkısı oldukça
yüksektir. Maraş Biberi üretiminin tercih edilme nedenlerinin belirlenmesi önem
arz eden konulardan biridir. Bu çalışmanın temel amacı, Maraş Biberi üretiminin
tercih edilmesinde etkili olan faktörleri belirleyerek üretimden memnuniyet
düzeylerini tespit etmektir. Araştırmanın ana materyalini; Türkiye’deki Maraş
Biberi üretimini temsil etmesi bakımından Gaziantep, Kahramanmaraş ve Kilis
illerinde 156 Maraş Biberi üreticisi ile yüz yüze yapılan anketlerden elde
edilen veriler oluşturmaktadır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler,
doğrulayıcı faktör analizi ve yol analizinden yararlanılmıştır. Yapısal Eşitlik
Modeli sonucuna göre, Maraş Biberi üretim memnuniyetinde; ekonomik faktörlerin,
üretim öngörüsünün ve pazarlama faktörlerinin doğrudan etkisi olduğu tespit
edilmiştir. Ekonomik faktörler gizil değişkenindeki bir birimlik artışın Maraş
Biberi üretim memnuniyetini 0.64’lük bir artışla, üretim öngörüsü gizil
değişkenindeki bir birimlik artışın Maraş Biberi üretim memnuniyetini 0.32’lik
bir artışla, pazarlama faktörleri gizil değişkenindeki bir birimlik artışın
üretim memnuniyetini 0.20’lik bir artışla etkileyeceği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yapısal Eşitlik Modeli , Path Analizi , Doğrulayıcı Faktör Analizi , Üretici Memnuniyeti

Kaynakça

Akbay C, Boz İ, Tiryaki GY, Candemir S., Arpacı BB 2012. Kahramanmaraş ve Gaziantep İllerinde Kırmızıbiberin Üretim Yapısı ve Kurutma Yöntemleri. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 15(2): 1-10.
Anonim 2016. Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlükleri Çiftçi Kayıt Sistemi Verileri (Erişim tarihi: 25.10.2016).
Avcılar MY, Varinli İ 2013. Perakende Marka Değerinin Ölçümü ve Yapısal Eşitlik Modeli Uygulaması. Detay Yayıncılık, ISBN: 978-605-5216-70-2, Ankara, 203s.
Bagozzi RP 1981. Evaluating Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error: A Comment, Journal of Marketing Research, 18(3): 375-381.
Bayram N 2013. Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş AMOS Uygulamaları. Ezgi Kitabevi, 2. Baskı, 162s.
Boz İ 2013. Doğu Akdeniz Bölgesi’nde Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Yapısı, Sorunları ve Çözüm Önerileri. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 16(1): 24-32.
Byrne BN 1998. Structural Equation Modeling with LISREL, PRELIS and SIMPLIS: Basic Concepts, Apllications and Programming. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
Byrne BN 2010. Structural Equation Modeling with AMOS. Newyork: Routledge.
Churchill G 1979. A Paradigm For Developing Better Measures of Marketing Constructs. Journal of Marketing Research, 16(1): 66-73.
FAO 2013. Kuru Biber Üretimi. http://faostat3.fao.org/browse/Q/QC/E (Erişim tarihi: 15.10.2016).
Gerbing DW, Anderson JC 1988. An Updated Paradigm Scale of Development Incorporating Unidimensionality and Its Assessment. Journal of Marketing, 25(2): 186-192.
Kayacan B, Gültekin YS 2012. Yapısal Eşitlik Modellemesinin (YEM) Ormancılıkta Sosyo-Ekonomik Sorunların Çözümlenmesinde Kullanımı. III. Ormancılıkta Sosyo-Ekonomik Sorunlar Kongresi, İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi 18-20 Ekim.
MacCallum RC, Austin JT 2000. Applications of Structural Equation Modeling in Psychological Research. Annual Review of Psychology, 51: 201-226.
Meydan HC, Şeşen H, 2011. Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları. Detay Yayıncılık, Ankara.
Newbold P 1995. Statistics for Business and Economics. Prentice-Hall International, New Jersey, 867pp.
Okur Berberoğlu E, Uygun S 2012. Çevre Farkındalığı-Çevre Tutumu Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli İle Sınanması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2): 459-473.
Pennings JME, Leuthold RM 2000. The Role of Farmers' Behavioral Attitudes and Heterogeneity in Futures Contracts Usage. American Journal of Agricultural Economics, 82(4): 908-919.
Schumacker ER, Lomax GR 1996. A Beginner’s Guide to Structural Equation Modeling. Mahwah, NJ: Erlbaum.
Seçer İ 2013. SPSS ve LISREL İle Pratik Veri Analizi, Analiz ve Raporlaştırma. AnıYayıncılık, Ankara, ISBN: 978-605-5213-28-2, 218s.
Sümer N 2000. Yapısal Eşitlik Modelleri: Temel Kavramlar ve Örnek Uygulamaları. Türk Psikoloji Yazıları 3(6): 49-74.
Şahin A, Cankurt M, Günden C, Miran, B 2008. Çiftçilerin Risk Davranışları: Bir Yapısal Eşitlik Modeli Uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2): 153-172.
Şimşek ÖF 2007. Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları. Ankara Ekinoks Yayınları.
Tabachnick BG, Fidell LS 2001. Using Multivariate Statics. Boston: Allyn and Bacon
Terblanche NS, Boshoff C 2006. The Relationship Between A Satisfactory in-Store Shopping Experience and Retailer Loyalty. South African Journal of Business Management, 37(2): 33-43.
TÜİK 2016. Baharatlık Kırmızıbiber Üretim Bilgileri. https://biruni.tuik.gov.tr/bitki selapp/bitkisel.zul, (Erişim tarihi: 04.10.2017).
TPE 2002. Maraş Biberi. http://www.tpe.gov.tr/ turkpatentenstitusu/resources/temp/f64 65da2-798f-4a44-962b-15ba8ea745d5.pdf (Erişim tarihi: 18.10.2016).
Yılmaz V, Çelik HE, Yağızer C 2009. Çevresel Duyarlılık ve Çevresel Davranışın Ekolojik Ürün Satın Alma Davranışına Etkilerinin Yapısal Eşitlik Modeliyle Araştırılması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2): 1–14.

Determination of Maraş Pepper Production Satisfaction with Structural Equation Model

Yıl 2018, Cilt: 21 Sayı: 5, 725 - 737, 31.10.2018

Yeşim Aytop Cuma Akbay

https://doi.org/10.18016/ksudobil.402182

Cited By: 3

Öz

In recent years, the
increase of Maras Pepper cultivation area indicates that there is a trend
towards this product by the producers. Maraş Pepper, which has significant
contribution to the agricultural sector and the industry based on agriculture,
has a very high labor force in production and marketing, and the agricultural
employment contribution in the region and country is high. Determination of
reasons for preferring Maraş Pepper is one of the most important issues. The
main purpose of this study is to determine the levels of satisfaction from
production by determining the factors that are effective in Maraş Pepper
production. The main material of the study; in order to represent the
production of Maras Pepper in Turkey; constitutes of data obtained from
face-to-face surveys with 156 Maraş Pepper producers in Gaziantep,
Kahramanmaraş and Kilis provinces. Descriptive statistics, confirmatory factor
analysis and path analysis were used for the obtained data analyses. According
to the result of Structural Equation Model economic factors, production
forecast and marketing factors were found to be directly influential on Maraş
Pepper production satisfaction. It was determined that a unit increase in the
economic factors latent variable would increase Maraş Pepper production
satisfaction by 0.64, a unit increase in the personal factors latent variable
would increase Maraş Pepper production by 0.32 and a unit increase in the
marketing factors latent variable would increase Maraş Pepper production by
0.20.

Anahtar Kelimeler

Structural Equation Model , Path Analysis , Confirmatory Factor Analysis , Farmer satisfaction

Kaynakça

Akbay C, Boz İ, Tiryaki GY, Candemir S., Arpacı BB 2012. Kahramanmaraş ve Gaziantep İllerinde Kırmızıbiberin Üretim Yapısı ve Kurutma Yöntemleri. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 15(2): 1-10.
Anonim 2016. Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlükleri Çiftçi Kayıt Sistemi Verileri (Erişim tarihi: 25.10.2016).
Avcılar MY, Varinli İ 2013. Perakende Marka Değerinin Ölçümü ve Yapısal Eşitlik Modeli Uygulaması. Detay Yayıncılık, ISBN: 978-605-5216-70-2, Ankara, 203s.
Bagozzi RP 1981. Evaluating Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error: A Comment, Journal of Marketing Research, 18(3): 375-381.
Bayram N 2013. Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş AMOS Uygulamaları. Ezgi Kitabevi, 2. Baskı, 162s.
Boz İ 2013. Doğu Akdeniz Bölgesi’nde Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Yapısı, Sorunları ve Çözüm Önerileri. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 16(1): 24-32.
Byrne BN 1998. Structural Equation Modeling with LISREL, PRELIS and SIMPLIS: Basic Concepts, Apllications and Programming. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
Byrne BN 2010. Structural Equation Modeling with AMOS. Newyork: Routledge.
Churchill G 1979. A Paradigm For Developing Better Measures of Marketing Constructs. Journal of Marketing Research, 16(1): 66-73.
FAO 2013. Kuru Biber Üretimi. http://faostat3.fao.org/browse/Q/QC/E (Erişim tarihi: 15.10.2016).
Gerbing DW, Anderson JC 1988. An Updated Paradigm Scale of Development Incorporating Unidimensionality and Its Assessment. Journal of Marketing, 25(2): 186-192.
Kayacan B, Gültekin YS 2012. Yapısal Eşitlik Modellemesinin (YEM) Ormancılıkta Sosyo-Ekonomik Sorunların Çözümlenmesinde Kullanımı. III. Ormancılıkta Sosyo-Ekonomik Sorunlar Kongresi, İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi 18-20 Ekim.
MacCallum RC, Austin JT 2000. Applications of Structural Equation Modeling in Psychological Research. Annual Review of Psychology, 51: 201-226.
Meydan HC, Şeşen H, 2011. Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları. Detay Yayıncılık, Ankara.
Newbold P 1995. Statistics for Business and Economics. Prentice-Hall International, New Jersey, 867pp.
Okur Berberoğlu E, Uygun S 2012. Çevre Farkındalığı-Çevre Tutumu Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modeli İle Sınanması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2): 459-473.
Pennings JME, Leuthold RM 2000. The Role of Farmers' Behavioral Attitudes and Heterogeneity in Futures Contracts Usage. American Journal of Agricultural Economics, 82(4): 908-919.
Schumacker ER, Lomax GR 1996. A Beginner’s Guide to Structural Equation Modeling. Mahwah, NJ: Erlbaum.
Seçer İ 2013. SPSS ve LISREL İle Pratik Veri Analizi, Analiz ve Raporlaştırma. AnıYayıncılık, Ankara, ISBN: 978-605-5213-28-2, 218s.
Sümer N 2000. Yapısal Eşitlik Modelleri: Temel Kavramlar ve Örnek Uygulamaları. Türk Psikoloji Yazıları 3(6): 49-74.
Şahin A, Cankurt M, Günden C, Miran, B 2008. Çiftçilerin Risk Davranışları: Bir Yapısal Eşitlik Modeli Uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2): 153-172.
Şimşek ÖF 2007. Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları. Ankara Ekinoks Yayınları.
Tabachnick BG, Fidell LS 2001. Using Multivariate Statics. Boston: Allyn and Bacon
Terblanche NS, Boshoff C 2006. The Relationship Between A Satisfactory in-Store Shopping Experience and Retailer Loyalty. South African Journal of Business Management, 37(2): 33-43.
TÜİK 2016. Baharatlık Kırmızıbiber Üretim Bilgileri. https://biruni.tuik.gov.tr/bitki selapp/bitkisel.zul, (Erişim tarihi: 04.10.2017).
TPE 2002. Maraş Biberi. http://www.tpe.gov.tr/ turkpatentenstitusu/resources/temp/f64 65da2-798f-4a44-962b-15ba8ea745d5.pdf (Erişim tarihi: 18.10.2016).
Yılmaz V, Çelik HE, Yağızer C 2009. Çevresel Duyarlılık ve Çevresel Davranışın Ekolojik Ürün Satın Alma Davranışına Etkilerinin Yapısal Eşitlik Modeliyle Araştırılması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2): 1–14.

Toplam 27 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Bölüm	ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article)
Yazarlar	Yeşim Aytop Cuma Akbay
Yayımlanma Tarihi	31 Ekim 2018
Gönderilme Tarihi	7 Mart 2018
Kabul Tarihi	16 Nisan 2018
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2018 Cilt: 21 Sayı: 5

Kaynak Göster

APA	Aytop, Y., & Akbay, C. (2018). Maraş Biberi Üretim Memnuniyetinin Yapısal Eşitlik Modeli ile Belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 21(5), 725-737. https://doi.org/10.18016/ksudobil.402182