Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Pamukta (Gossypium hirsutum L.) Yatay ve Dikey Çiçeklenme Aralıklarının Kalıtımı

Yıl 2019, Cilt: 22 Sayı: 5, 694 - 701, 31.10.2019

Ramazan Şadet Güvercin , Mustafa Oğlakçı

https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.543579

Öz

Pamukta çok sayıda erkencilik özelliği kullanılmaktadır.
Yatay  (YÇA) ve dikey çiçeklenme aralığı
(DÇA), bu özelliklerden ikisidir. Bu çalışma, YÇA ve DÇA kalıtımı (H ve h2)
ile ebeveynlerin genel (GUY), melezlerin ise özel uyuşma yeteneğini (ÖUY) belirlemek
amacıyla Kahramanmaraş’ta yürütülmüştür. 2010 yılında, geçci ve orta erkenci
dört pamuk çeşidi ana, erkenci iki çeşit ise baba olarak kullanılmış ve Line x
Tester analiz yöntemine uygun melezlemeyle sekiz F1 kombinasyonu
geliştirilmiştir. 2011 yılında da ebeveynler ile melezler 26 Nisan ve 04
Haziran tarihlerinde, tesadüf blokları deneme deseninde, üç tekerrürlü ekilmiştir.
Çalışma sonucunda, genotipler önemli ve özelliklerin
kalıtımı yüksek bulunurken, YÇA 4.99, DÇA ise 2.86 gün olmuş ve ekim zamanı
geciktikçe YÇA ortalama % -13.99, DÇA ise % -8.36 azalmıştır. Furkan ve Primera
çok önemli GUY’ne sahip olurken, melezlerin ÖUY önemsiz bulunmuştur. YÇA’nın
kalıtımı, ekim zamanından etkilenmemiş, DÇA kalıtımı ise geç ekimde yükselmiştir.
Bu durum, eklemeli gen etkisinin yüksekliği ve üstün dominantlıktan
kaynaklanırken, çok sayıda özelliğin etkilediği kütlü verimi, ekim geciktikçe
ebeveynlerde % -44.39, melezlerde ise % -37.91 oranında azalmıştır.



Anahtar Kelimeler

Pamuk Line x Tester Ekim zamanı Yatay ve dikey çiçeklenme aralığı Kalıtım Ekim zamanı

Teşekkür

Bu çalışma, yazarın doktora tezinden türetilmiş olup, destek veren Doğu Akdeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’ne şükranlarımızı sunarız.

Kaynakça

  • Anonim 2011a. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Kahramanmaraş İl Müdürlüğü, Toprak Analiz Raporu, Kahramanmaraş.
  • Anonim 2011b. T.C. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Kahramanmaraş İklim Verileri, Kahramanmaraş.
  • Anonim 2018. T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü, 2017 Yılı Pamuk Raporu. Ankara. 40 s.
  • Ataş, E., 2008. Farklı Zamanlarda Ekilen Pamukta Değişik Defoliyant Uygulama Zamanlarının Verim ve Kaliteye Etkisi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 69s Adana.
  • Başbağ S 1999. Güneydoğu Anadolu Standart Pamuk Çeşitlerinden Sayar 314 (Gossypium hirsutum. L) ile Erkenci Ogosta 644 (Gossypium hirsutum. L) Çeşidinin F1, F2 ve Geri Melez Döl Kuşaklarında Verim, Kalite ve Özellikle Erkencilik Kriterlerinin Kalıtımı Üzerine Bir Araştırma. ÇÜ. Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Doktora Tezi, 77 s, Adana.
  • Bednarz CW, Nichols RL 2005. Phenological and Morphological Components of Cotton Crop Maturity. Crop Sci. 45:1497–1503.
  • Beyyavaş V 2009. Farkli Bitki Sıklığı ve Mepiquat Chloride Uygulamasının Normal ve Geç Ekimlerde Pamuğun (Gossypium hirsutum L.) Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi. HÜ. Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Doktora Tezi, 185 s, Şanlıurfa.
  • Bhateria S, Sood SP, Pathania A 2006. Genetic Analysis of Quantitative Traits Across Environments İnlinseed (Linum usitatissimum L.). Euphytica 150: 185-194.
  • Bozbek T, Sezener V, Unay A 2006. The Effect of Sowing Date and Planting Density on Cotton Yield. Journal of Agronomy. 5(1): 122-125
  • Demir İ, Turgut İ 1999. Genel Bitki Islahı. Ege Üniversitesi. Ziraat Fakültesi. Yayınları No: 496. Izmir.
  • Dinç R 2017. Çukurova Koşullarında Bazı Pamuk (Gossypium hirsitum L.) Çeşitlerinde Ekim Zamanının Verim Üzerine Etkileri. SÜ, Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Yüksek Lisans Tezi, 54 s, Konya.
  • Falconer DS 1980. Introduction to Quantitative Genetics. Longman, London.
  • Godoy S 1994. Comparative Study of Earliness Estimators in Cotton (Gossypium hirsutum L.). Red De Fibras-Algodon, CIFAP-Laguna-INFAP, Apdo, Postal 247, Torreon, Mexico. ITEA- Production-Vegetal, 90: 175-186.
  • Godoy AS, Palomo GA 1999. Genetic Analysis of Earliness in Upland Cotton (Gossypium hirsutum L.). I. Morphological and Phenological Variables. Euphytica 105:155-160.
  • Iqbal M, Chang MA, Jabbar A, Iqbal M Z, Hassan M, Islam N 2003. Inheritance of Earliness and Other Characters in Upland Cotton. Online J. Biol. Sci., 3(6): 585-390.
  • Kassianenko VA, Dragavtsev VA, Razorenov GI 2003. Variability of Cotton (Gossypium hirsutum L.) with Regard to Earliness. Genet. Resour. Crop Evol. 50: 157-163.
  • Majeedano MS, Ahsan MZ, Soomro AW, Panhwar FA, Channa AR 2014. Heritability and Correlations Estimates For Some Yield Traits of Gossypıum Hırsutum L. American Research Thoughts, 1 (2): 781-790.
  • Oosterhuis DM 1990. Growth and Development of the Cotton Plant. pp. 1-24. In: W.N. Miley, (ed.). Nitrogen nutrition in cotton: Practical Issues. Proc. Southern Branch Workshop for Practicing Agronomists. Publ. Amer. Soc. Agron., Madison, Wis.
  • Panhwar GN, Soomro AR, Anjum R, Babar SB, Memon AM, Soomro AW 2002. Predicting Earliness in Cotton During Crop Development Stage-11. Asian J. Plant Sci., 1: 37-38.
  • Reddy KR, Hodges HF, McKinion JM 1997. Crop Modeling and Applications: A cotton example. Adv. Agron.59: 225-290.
  • Roussopoulos D, Liakatas A, Whittington WJ 1998. Controlled Temperature Effects on Cotton Growth and Development. Journal of Agricultural Science, 130, 451-462.
  • Sade B 1999. Tahıl Islahı. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 31. Konya.
  • Shakeel A, Ahmad S, Naeem M, Malik TA, Saleem MF, Freed S 2012. Assessment of Best Parents and Superior Cross Combinatıons for Earliness Related Traits in Upland Cotton (Gossypium hirsutum L.). The Journal of Animal & Plant Sciences, 22 (3): 722-727.
  • Shakeel A, Javaid A, Farooq J, Tahir M, Saeed S 2013. Genetic Analysis of Earliness Indicators in Upland Cotton. Albanian journal of agric. sci. 12 (2): 167-172.
  • Singh RK, Chaudhary BD 1985. Biometrical Methods in Quantitative Genetic Analysis. Kalyani Publishers, New Delhi, Ludhiana, India, 39-78 p.
  • Sohu VS, Chanal GS, Sing TH 1989. Genetic Analysis of Bloom Rate in Upland Cotton. Journal of Genetic and Breeding.43 (4): 191-194.
  • Ünay A 1993. Pamukta (Gossypium hirsutum L.) Erkencilik ve Bazı Tarımsal Özelliklerin Kalıtımı Üzerinde Araştırmalar. TU, Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Doktora Tezi, 180 s, Edirne.
  • Wumbei A 2014. The Effect of Date of Planting on the Performance of Promising Cotton Varieties. Journal of Environment and Earth Science, 4(4): 1-9.
  • Ye Z, Zhu J 2001. Genetic Analysis of Flowering and Boll Setting in Upland Cotton (Gossypium hirsutum L.) II. The Genetic Behavior of Different Fruiting Sites. Acta Agronomica Sinica 27(2): 243-252.

Heritability of Vertical and Horizontal Flowering Intervals in Cotton (Gossypium hirsutum L.)

Yıl 2019, Cilt: 22 Sayı: 5, 694 - 701, 31.10.2019

Ramazan Şadet Güvercin , Mustafa Oğlakçı

https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.543579

Öz

Many characters are use in cotton to determine of earliness. Horizontal flowering
interval (HFI) and vertical flowering interval (VFI) are two of them. The
objectives of this study were to estimate the combining ability of the parents
(GCA) and hybrids (SCA), and heritability (H and h2) of HFI and VFI
traits in Kahramanmaraş. İn study, while four cotton cultivars were used as
lines, two cultivars used as testers, and eight F1 combinations were
developed by hybridization with Line x Tester method in 2010. Then, in 2011, Genotypes
were planted in randomized block design with three replications in 26th
April and 04th June. At the end of the study, while the HFI and VFI
means were determined 4.99 and 2.86 days, it was determined that genotypes were
found very important, and heritability of the HFI and VFI was found high.
Moreover, in study, where the sowing time was important, the mean HFI and VFI
of genotypes decreased by -13.99% and -8.36%. While Furkan and Primera had had
very important GCA, the SCA of hybrids were found insignificant. In addition,
while the inheritance of the HFI wasn't affected by the sowing time, when the
sown delayed, the VFI was affected and increased by additive superior dominance
genetic effects. On the other hand, while the yield which affected by much
properties was reduced when the planting was delayed, yield of the parents and
offspring decreased by -44.39% and -37.91%, respectively.

Anahtar Kelimeler

Cotton Line x Tester Horizontal and vertical flowering intervals Heritability Sowing time

Kaynakça

  • Anonim 2011a. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Kahramanmaraş İl Müdürlüğü, Toprak Analiz Raporu, Kahramanmaraş.
  • Anonim 2011b. T.C. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Kahramanmaraş İklim Verileri, Kahramanmaraş.
  • Anonim 2018. T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü, 2017 Yılı Pamuk Raporu. Ankara. 40 s.
  • Ataş, E., 2008. Farklı Zamanlarda Ekilen Pamukta Değişik Defoliyant Uygulama Zamanlarının Verim ve Kaliteye Etkisi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 69s Adana.
  • Başbağ S 1999. Güneydoğu Anadolu Standart Pamuk Çeşitlerinden Sayar 314 (Gossypium hirsutum. L) ile Erkenci Ogosta 644 (Gossypium hirsutum. L) Çeşidinin F1, F2 ve Geri Melez Döl Kuşaklarında Verim, Kalite ve Özellikle Erkencilik Kriterlerinin Kalıtımı Üzerine Bir Araştırma. ÇÜ. Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Doktora Tezi, 77 s, Adana.
  • Bednarz CW, Nichols RL 2005. Phenological and Morphological Components of Cotton Crop Maturity. Crop Sci. 45:1497–1503.
  • Beyyavaş V 2009. Farkli Bitki Sıklığı ve Mepiquat Chloride Uygulamasının Normal ve Geç Ekimlerde Pamuğun (Gossypium hirsutum L.) Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi. HÜ. Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Doktora Tezi, 185 s, Şanlıurfa.
  • Bhateria S, Sood SP, Pathania A 2006. Genetic Analysis of Quantitative Traits Across Environments İnlinseed (Linum usitatissimum L.). Euphytica 150: 185-194.
  • Bozbek T, Sezener V, Unay A 2006. The Effect of Sowing Date and Planting Density on Cotton Yield. Journal of Agronomy. 5(1): 122-125
  • Demir İ, Turgut İ 1999. Genel Bitki Islahı. Ege Üniversitesi. Ziraat Fakültesi. Yayınları No: 496. Izmir.
  • Dinç R 2017. Çukurova Koşullarında Bazı Pamuk (Gossypium hirsitum L.) Çeşitlerinde Ekim Zamanının Verim Üzerine Etkileri. SÜ, Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Yüksek Lisans Tezi, 54 s, Konya.
  • Falconer DS 1980. Introduction to Quantitative Genetics. Longman, London.
  • Godoy S 1994. Comparative Study of Earliness Estimators in Cotton (Gossypium hirsutum L.). Red De Fibras-Algodon, CIFAP-Laguna-INFAP, Apdo, Postal 247, Torreon, Mexico. ITEA- Production-Vegetal, 90: 175-186.
  • Godoy AS, Palomo GA 1999. Genetic Analysis of Earliness in Upland Cotton (Gossypium hirsutum L.). I. Morphological and Phenological Variables. Euphytica 105:155-160.
  • Iqbal M, Chang MA, Jabbar A, Iqbal M Z, Hassan M, Islam N 2003. Inheritance of Earliness and Other Characters in Upland Cotton. Online J. Biol. Sci., 3(6): 585-390.
  • Kassianenko VA, Dragavtsev VA, Razorenov GI 2003. Variability of Cotton (Gossypium hirsutum L.) with Regard to Earliness. Genet. Resour. Crop Evol. 50: 157-163.
  • Majeedano MS, Ahsan MZ, Soomro AW, Panhwar FA, Channa AR 2014. Heritability and Correlations Estimates For Some Yield Traits of Gossypıum Hırsutum L. American Research Thoughts, 1 (2): 781-790.
  • Oosterhuis DM 1990. Growth and Development of the Cotton Plant. pp. 1-24. In: W.N. Miley, (ed.). Nitrogen nutrition in cotton: Practical Issues. Proc. Southern Branch Workshop for Practicing Agronomists. Publ. Amer. Soc. Agron., Madison, Wis.
  • Panhwar GN, Soomro AR, Anjum R, Babar SB, Memon AM, Soomro AW 2002. Predicting Earliness in Cotton During Crop Development Stage-11. Asian J. Plant Sci., 1: 37-38.
  • Reddy KR, Hodges HF, McKinion JM 1997. Crop Modeling and Applications: A cotton example. Adv. Agron.59: 225-290.
  • Roussopoulos D, Liakatas A, Whittington WJ 1998. Controlled Temperature Effects on Cotton Growth and Development. Journal of Agricultural Science, 130, 451-462.
  • Sade B 1999. Tahıl Islahı. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 31. Konya.
  • Shakeel A, Ahmad S, Naeem M, Malik TA, Saleem MF, Freed S 2012. Assessment of Best Parents and Superior Cross Combinatıons for Earliness Related Traits in Upland Cotton (Gossypium hirsutum L.). The Journal of Animal & Plant Sciences, 22 (3): 722-727.
  • Shakeel A, Javaid A, Farooq J, Tahir M, Saeed S 2013. Genetic Analysis of Earliness Indicators in Upland Cotton. Albanian journal of agric. sci. 12 (2): 167-172.
  • Singh RK, Chaudhary BD 1985. Biometrical Methods in Quantitative Genetic Analysis. Kalyani Publishers, New Delhi, Ludhiana, India, 39-78 p.
  • Sohu VS, Chanal GS, Sing TH 1989. Genetic Analysis of Bloom Rate in Upland Cotton. Journal of Genetic and Breeding.43 (4): 191-194.
  • Ünay A 1993. Pamukta (Gossypium hirsutum L.) Erkencilik ve Bazı Tarımsal Özelliklerin Kalıtımı Üzerinde Araştırmalar. TU, Fen Bil. Ens., Tarla Bitkileri ABD, Doktora Tezi, 180 s, Edirne.
  • Wumbei A 2014. The Effect of Date of Planting on the Performance of Promising Cotton Varieties. Journal of Environment and Earth Science, 4(4): 1-9.
  • Ye Z, Zhu J 2001. Genetic Analysis of Flowering and Boll Setting in Upland Cotton (Gossypium hirsutum L.) II. The Genetic Behavior of Different Fruiting Sites. Acta Agronomica Sinica 27(2): 243-252.
Toplam 29 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Ziraat, Veterinerlik ve Gıda Bilimleri
Bölüm ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article)
Yazarlar

Ramazan Şadet Güvercin 0000-0002-6195-5762

Mustafa Oğlakçı 0000-0002-5478-1960

Yayımlanma Tarihi 31 Ekim 2019
Gönderilme Tarihi 23 Mart 2019
Kabul Tarihi 9 Mayıs 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019Cilt: 22 Sayı: 5

Kaynak Göster

APA Güvercin, R. Ş., & Oğlakçı, M. (2019). Pamukta (Gossypium hirsutum L.) Yatay ve Dikey Çiçeklenme Aralıklarının Kalıtımı. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım Ve Doğa Dergisi, 22(5), 694-701. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.543579
 Kapak Resmi İndir

21082



2022-JIF = 0.500

2022-JCI = 0.170

Uluslararası Hakemli Dergi (International Peer Reviewed Journal)

       Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)

      Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)


88x31.png 

Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

                 


Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi
e-ISSN: 2619-9149