Öz
The agricultural sector faces a wide range of local and global risks such as increasing food demand, rapid increase in world population, gradual decrease in fertile agricultural land, loss of biodiversity, environmental pollution, climate change, drought, increasing number of harmful organisms limiting crop production, resistance to plant protection products (PPPs), negative effects of PPPs on beneficial insects, residue, young population moving away from agriculture, etc. Nowadays, chemical control is the most preferred method of controlling diseases, pests and weeds that affect yield and quality in agricultural production, and Plant Protection Products (PPPs) are used. In 2022, 55,374 tonnes of PPP was used in our Türkiye. In Türkiye, PPP usage in the rate per hectare is 2.26 kg/ha, which is quite low compared to developed countries. However, in the Mediterranean, Aegean and Marmara regions where agricultural production activities are intensively carried out, the amount of PPP consumption is high. The use of PPP by groups in the world, it has increased by 53% to 111% compared to the 1990s. The use of PPPs in agriculture in the world is 3.5 million tonnes of active ingredients in 2021 with an increase of 4% compared to 2020, and the total pesticide trade is 7.1 million tonnes of formulated products with a total value of 43.2 billion USD. In this study, the use of PPPs in the world and our country was analysed and recommendations were made.
Anahtar Kelimeler
Plant protection products Fugicide Herbicide Insecticide Pesticide
Kaynakça
- Altıkat, A., Turan, T., & Ekmekyapar, T. F. (2009). Türkiye’de Pestisit Kullanımı ve Çevreye Olan Etkileri. Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi. 40 (2), 87-92, 2009 ISSN : 1300 – 9036.
- Anonim, (2002). Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü. Tarımsal ilaç kullanımı. (Yayınlanmamış), Ankara.
- Anonim, (2019). Bitki Koruma Ürünlerinin Toptan ve Perakende Satılması ile Depolanması Hakkında Yönetmelik. 13.02.2019 Tarih ve 30685 Sayılı Resmi Gazete, Ankara
- Anonim, (2023a). 2023 Yılı Bitki Sağlığı Uygulama Programı. https://www. tarimorman.gov.tr/GKGM/ Belgeler/DB_Bitki_Sagligi/Bitki_Sagligi_Uygulama_Kitaplari/2023_Bitki_Sagligi_Uygulama_Programi.pdf. (Alınma Tarihi: 30.11.2023).
- Anonim, (2023b). Bitki Koruma Ürünleri İstatistiki Bilgiler Formu. https://www. tarimorman.gov.tr/ Konu/1241/BKU-Istatistiki-Bilgiler-Formu. (Alınma Tarihi: 30.11.2023).
- Anonim, (2023c). Türkiye, Nüfus Büyüklüğüne Göre Sıralamada 194 Ülke Arasında 18. Sırada Yer Aldı. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dunya-Nufus-Gunu-2023-49688#:~:text=T%C3%BC rkiye %2C%2085%20milyon%20279%20bin,1%2C1'ini%20olu%C5%9Fturdu. (Alınma Tarihi: 30.11.2023).
- Anonim, (2023d). Turizm İstatistikleri, III. Çeyrek: Temmuz - Eylül, 2023. https://data.tuik. gov.tr/ Bulten/Index?p=Turizm-Istatistikleri-III.-Ceyrek:-Temmuz---Eylul,-2023-49604#:~: text= Turizm %20geliri%20ge%C3%A7en%20y%C4% B1l%C4%B1n%20ayn%C4%B1,d %C4% B1%C5% 9F%C4%B1%20ikametli%20vatanda%C5%9Flardan%20elde%20edildi. (Alınma Tarihi: 30.11.2023).
- Anonim, (2023e). Yasaklanan Bitki Koruma Ürünleri Aktif Madde Listesi. https://www.tarim orman. gov.tr/Konu/934/. (Alınma Tarihi: 30.11.2023).
- Anonim, (2023f). Yeni ve Revize Edilen Entegre Mücadele Teknik Talimatları (2022). https:// www.tarimorman.gov.tr/TAGEM/Sayfalar/Detay.aspx?SayfaId=29. (Alınma Tarihi: 30.11.2023).
- Bayram, Y. (2018). Bitki Koruma Ürünleri ve Makinelerinin Mevcut Durumu Denetimi ve İşleyiş Pratiği. In Nevzat Birişik (Ed), Teoriden Pratiğe Kimyasal Mucadele. ss. 293-307.
- Birişik, N., Bayram, Y., Kılıç, M., Mutlu, Ç., Öğreten, A., Eren, S., Kaplan, M., Süer, İ.E., Baran, B., Duman, K., Karaca, V., Duman, M., Çiftçi, O., Türkölmez, Ş., Peçen, A., Sağır, P., Yatkın, G., Güler, B., Kaya, C., Çelik, Y., Orak, A.B., Yaman, B., & Ateş, E. (2015). Teoriden Pratiğe Kültürel Mücadele. In Nevzat Birişik (Ed), 15-33. ISBN: 978-605-9175-21-0.
- Carson, R. (1962). Silent Spring. Houghton Mifflin. Boston, Massachusetts.
- COM, (2019). The European Green Deal. Brussels, 11.12.2019 640 final. https://ec.europa.eu/info/ strategy/priorities-2019-2024/european-green-deal_en. (Alınma Tarihi: 21.10.2021).
- COM, (2020). A Farm to Fork Strategy for a fair, healthy and environmentally friendly food system. https://food.ec.europa.eu/system/files/2020-05/ f2f_ action-plan_2020_strategy-info _en.pdf (Alınma Tarihi: 22.07.2020).
- COM, (2023). Evaluation of Regulation (EC) No 1107/2009 on the placing of plant protection products on the market and of Regulation (EC) No 396/2005 on maximum residue levels of pesticides. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/ PDF/?uri=CELEX:52020DC0208. (Alınma Tarihi: 30.11.2023).
- Daş, Y. K., & Aksoy, A. (2016). Pestisitler. Türkiye Klinikleri Veteriner Bilimleri Dergisi, Pestisitler Özel Sayısı, 2(2),1-17.
- Delen, N., Durmuşoğlu, E.,Güncan, A., Güngör, N., Turgut, C., & Burçak, A. (2005). Türkiye’de Pestisit Kullanımı, Kalıntı ve Organizmalarda Duyarlılık Azalışı Sorunları. Türkiye Ziraat Mühendisliği 6 Incı Teknik Kongresi, Ankara. Türkiye, 3 - 7 Ocak 2005, ss.1-21.
- Delen, N., Tiryaki, O.,Türkseven, S., & Temur, C. (2015). Türkiye'de Pestisit Kullanımı Kalıntı ve Dayanıklılık Sorunları, Çözüm Önerileri. Türkiye Ziraat Mühendisliği Vlll. Teknik Kongresi. Ankara, Türkiye, 12-16 Ocak 2015,ss.758 - 778
- Erdoğan, C. (2021). Sürdürülebilir Bitki Koruma Uygulamaları, Biyoçeşitlilik ve Öngörüler. In Pakdemirli, B., Sivritepe, H. O., Bayraktar, Z., & Takmaz, S. (Eds). Pandemi Sonrası Yeni Nesil Tarım. 71-110. ISBN:978-625-7333-72-6.
- Erdoğan, C., Velioğlu, A. S., & Gürkan, M. O. (2007). Bitki koruma rünlerinin ruhsatlandırılması aşamasında yapılan risk değerlendirmeleri. Tarım İlaçları Kongre ve Sergisi, Ankara, Türkiye, 25-26 Ekim 2007, ss. 190-201.
- FAO, (2023). Pesticides use and trade, 1990–2021. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/ TXT/ PDF/?uri- =CELEX:52020DC0208. (Alınma Tarihi: 30.11.2023).
- Karakaş, G. (2022). Pestisit Kullanımının Bal Verimi Üzerine Etkisi, Panel Veri Analizi. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 25 (5), 1163-1167.
- Kaymak, S., Özdem A., Karahan A., Özercan B., Aksu P., Aydar A., Kodan M., Yılmaz A., Başaran M. S., Asav Ü., Erdoğan P., & Güler, Y. (2015). Ülkemizde Zirai Mücadele Girdilerinin Değerlendirilmesi. 83 s. Kitap, ISBN: 978-605-9175-33-3
- Kaymak, S., & Serim, T. (2015). Pestisit Sektöründe Araştırma ve Geliştirme. Meyve Bilimi. 2 (1), 17-34. ISSN: 2148-0036.
- Koç, İ., & Yardım, E. N. (2019). Pestisitlerin ve Odun Sirkesinin Bazı Mikrobiyal ve Fiziko-Kimyasal Toprak Parametrelerine Etkilerinin Araştırılması. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 22(6), 896-904.
- Matthews, G. A. (2006). Pesticides: Health, Safety and The Environment. Blackwell publishing. 235 p.
- OECD/FAO, (2012). OECD-FAO Agricultural Outlook 2012, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/ 10.1787/agr_outlook-2012-en. (Alınma Tarihi: 10.08.2020).
- Özdem, A., & Karahan, A. (2018). Dünyada ve Türkiye'de Kimyasal Mücadele. In. Nevzat Birişik (Ed), Teoriden Pratiğe Kimyasal Mucadele. ss. 49-69. ISBN: 978-605-2207-13-0
- Özercan, B., & Taşçı, R. (2022). Türkiye’de Pestisit Kullanımının İller, Bölgeler ve Pestisit Grupları Açısından İncelenmesi. Ziraat Mühendisliği, (375), 75-88. DOI: 10.33724/zm. 1120599
- Tiryaki, O., Canhilal, R., & Horuz, S. (2010). Tarım ilaçları kullanımı ve riskleri. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 26 (2), 154-169.
Öz
Tarım sektörü, artan gıda talebi, dünya nüfusundaki hızlı artış, verimli tarım arazilerinin giderek azalması, biyolojik çeşitlilik kaybı, çevre kirliliği, iklim değişikliği, kuraklık, bitkisel üretimi sınırlayan zararlı organizmaların sayısının artması, bitki koruma ürünlerine (BKÜ) karşı gelişen direnç, BKÜ’lerin faydalı böcekler üzerine olan olumsuz etkileri, kalıntı, genç nüfusun tarımdan uzaklaşması vb. gibi çok çeşitli yerel ve küresel risklerle karşı karşıya bulunmaktadırlar. Günümüzde tarımsal üretimde yaşanan bu sorunlardan birisi olan tarımsal üretimde verim ve kaliteyi etkileyen hastalık, zararlı ve yabancı otlarla mücadelede en çok tercih edilen yöntem kimyasal mücadele olup, Bitki Koruma Ürünleri (BKÜ) kullanılmaktadır. Türkiye’de 2022 yılında 55.374 ton BKÜ kullanılmıştır. Türkiye’de BKÜ kullanımın incelendiginde, hektara düşen oran 2.26 kg/ha olup, gelişmiş ülkelere göre oldukça düşüktür. Ancak tarımsal üretim faaliyetlerinin yoğun olarak yapıldığı Akdeniz, Ege ve Marmara bölgelerinde BKÜ tüketim miktarı fazladır. Dünyada tarımda BKÜ kullanımı 2021 yılında 2020 yılına göre %4 artışla 3,5 milyon ton aktif madde, toplam pestisit ticareti ise 7,1 milyon ton formüle edilmiş ürün ve toplam değeri 43,2 milyar ABD dolarıdır. Bu çalışma kapsamında, Dünya’da ve Türkiye’de BKÜ kullanımı incelenmiş ve önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Etik Beyan
ESERİN ADI: Türkiye’de ve Dünyada Bitki Koruma Ürünlerinin Kullanımının Değerlendirilmesi ve Öneriler Yukarıda bilgileri yer alan çalışmanın, etik kurul izni gerektirmeyen çalışmalar arasında yer aldığını beyan ederim. Saygılarımla.
Teşekkür
Verilerin elde edilmesinde yardımcı olan, Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı ve Gıda Kontrol Genel Müdürlüğü, Bitki Koruma Ürünleri Daire Başkanlığı ile Bitki Sağlığı ve Karantina Daire Başkanlığına teşekkürlerimi sunarım
Kaynakça
- Altıkat, A., Turan, T., & Ekmekyapar, T. F. (2009). Türkiye’de Pestisit Kullanımı ve Çevreye Olan Etkileri. Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi. 40 (2), 87-92, 2009 ISSN : 1300 – 9036.
- Anonim, (2002). Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü. Tarımsal ilaç kullanımı. (Yayınlanmamış), Ankara.
- Anonim, (2019). Bitki Koruma Ürünlerinin Toptan ve Perakende Satılması ile Depolanması Hakkında Yönetmelik. 13.02.2019 Tarih ve 30685 Sayılı Resmi Gazete, Ankara
- Anonim, (2023a). 2023 Yılı Bitki Sağlığı Uygulama Programı. https://www. tarimorman.gov.tr/GKGM/ Belgeler/DB_Bitki_Sagligi/Bitki_Sagligi_Uygulama_Kitaplari/2023_Bitki_Sagligi_Uygulama_Programi.pdf. (Alınma Tarihi: 30.11.2023).
- Anonim, (2023b). Bitki Koruma Ürünleri İstatistiki Bilgiler Formu. https://www. tarimorman.gov.tr/ Konu/1241/BKU-Istatistiki-Bilgiler-Formu. (Alınma Tarihi: 30.11.2023).
- Anonim, (2023c). Türkiye, Nüfus Büyüklüğüne Göre Sıralamada 194 Ülke Arasında 18. Sırada Yer Aldı. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dunya-Nufus-Gunu-2023-49688#:~:text=T%C3%BC rkiye %2C%2085%20milyon%20279%20bin,1%2C1'ini%20olu%C5%9Fturdu. (Alınma Tarihi: 30.11.2023).
- Anonim, (2023d). Turizm İstatistikleri, III. Çeyrek: Temmuz - Eylül, 2023. https://data.tuik. gov.tr/ Bulten/Index?p=Turizm-Istatistikleri-III.-Ceyrek:-Temmuz---Eylul,-2023-49604#:~: text= Turizm %20geliri%20ge%C3%A7en%20y%C4% B1l%C4%B1n%20ayn%C4%B1,d %C4% B1%C5% 9F%C4%B1%20ikametli%20vatanda%C5%9Flardan%20elde%20edildi. (Alınma Tarihi: 30.11.2023).
- Anonim, (2023e). Yasaklanan Bitki Koruma Ürünleri Aktif Madde Listesi. https://www.tarim orman. gov.tr/Konu/934/. (Alınma Tarihi: 30.11.2023).
- Anonim, (2023f). Yeni ve Revize Edilen Entegre Mücadele Teknik Talimatları (2022). https:// www.tarimorman.gov.tr/TAGEM/Sayfalar/Detay.aspx?SayfaId=29. (Alınma Tarihi: 30.11.2023).
- Bayram, Y. (2018). Bitki Koruma Ürünleri ve Makinelerinin Mevcut Durumu Denetimi ve İşleyiş Pratiği. In Nevzat Birişik (Ed), Teoriden Pratiğe Kimyasal Mucadele. ss. 293-307.
- Birişik, N., Bayram, Y., Kılıç, M., Mutlu, Ç., Öğreten, A., Eren, S., Kaplan, M., Süer, İ.E., Baran, B., Duman, K., Karaca, V., Duman, M., Çiftçi, O., Türkölmez, Ş., Peçen, A., Sağır, P., Yatkın, G., Güler, B., Kaya, C., Çelik, Y., Orak, A.B., Yaman, B., & Ateş, E. (2015). Teoriden Pratiğe Kültürel Mücadele. In Nevzat Birişik (Ed), 15-33. ISBN: 978-605-9175-21-0.
- Carson, R. (1962). Silent Spring. Houghton Mifflin. Boston, Massachusetts.
- COM, (2019). The European Green Deal. Brussels, 11.12.2019 640 final. https://ec.europa.eu/info/ strategy/priorities-2019-2024/european-green-deal_en. (Alınma Tarihi: 21.10.2021).
- COM, (2020). A Farm to Fork Strategy for a fair, healthy and environmentally friendly food system. https://food.ec.europa.eu/system/files/2020-05/ f2f_ action-plan_2020_strategy-info _en.pdf (Alınma Tarihi: 22.07.2020).
- COM, (2023). Evaluation of Regulation (EC) No 1107/2009 on the placing of plant protection products on the market and of Regulation (EC) No 396/2005 on maximum residue levels of pesticides. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/ PDF/?uri=CELEX:52020DC0208. (Alınma Tarihi: 30.11.2023).
- Daş, Y. K., & Aksoy, A. (2016). Pestisitler. Türkiye Klinikleri Veteriner Bilimleri Dergisi, Pestisitler Özel Sayısı, 2(2),1-17.
- Delen, N., Durmuşoğlu, E.,Güncan, A., Güngör, N., Turgut, C., & Burçak, A. (2005). Türkiye’de Pestisit Kullanımı, Kalıntı ve Organizmalarda Duyarlılık Azalışı Sorunları. Türkiye Ziraat Mühendisliği 6 Incı Teknik Kongresi, Ankara. Türkiye, 3 - 7 Ocak 2005, ss.1-21.
- Delen, N., Tiryaki, O.,Türkseven, S., & Temur, C. (2015). Türkiye'de Pestisit Kullanımı Kalıntı ve Dayanıklılık Sorunları, Çözüm Önerileri. Türkiye Ziraat Mühendisliği Vlll. Teknik Kongresi. Ankara, Türkiye, 12-16 Ocak 2015,ss.758 - 778
- Erdoğan, C. (2021). Sürdürülebilir Bitki Koruma Uygulamaları, Biyoçeşitlilik ve Öngörüler. In Pakdemirli, B., Sivritepe, H. O., Bayraktar, Z., & Takmaz, S. (Eds). Pandemi Sonrası Yeni Nesil Tarım. 71-110. ISBN:978-625-7333-72-6.
- Erdoğan, C., Velioğlu, A. S., & Gürkan, M. O. (2007). Bitki koruma rünlerinin ruhsatlandırılması aşamasında yapılan risk değerlendirmeleri. Tarım İlaçları Kongre ve Sergisi, Ankara, Türkiye, 25-26 Ekim 2007, ss. 190-201.
- FAO, (2023). Pesticides use and trade, 1990–2021. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/ TXT/ PDF/?uri- =CELEX:52020DC0208. (Alınma Tarihi: 30.11.2023).
- Karakaş, G. (2022). Pestisit Kullanımının Bal Verimi Üzerine Etkisi, Panel Veri Analizi. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 25 (5), 1163-1167.
- Kaymak, S., Özdem A., Karahan A., Özercan B., Aksu P., Aydar A., Kodan M., Yılmaz A., Başaran M. S., Asav Ü., Erdoğan P., & Güler, Y. (2015). Ülkemizde Zirai Mücadele Girdilerinin Değerlendirilmesi. 83 s. Kitap, ISBN: 978-605-9175-33-3
- Kaymak, S., & Serim, T. (2015). Pestisit Sektöründe Araştırma ve Geliştirme. Meyve Bilimi. 2 (1), 17-34. ISSN: 2148-0036.
- Koç, İ., & Yardım, E. N. (2019). Pestisitlerin ve Odun Sirkesinin Bazı Mikrobiyal ve Fiziko-Kimyasal Toprak Parametrelerine Etkilerinin Araştırılması. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 22(6), 896-904.
- Matthews, G. A. (2006). Pesticides: Health, Safety and The Environment. Blackwell publishing. 235 p.
- OECD/FAO, (2012). OECD-FAO Agricultural Outlook 2012, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/ 10.1787/agr_outlook-2012-en. (Alınma Tarihi: 10.08.2020).
- Özdem, A., & Karahan, A. (2018). Dünyada ve Türkiye'de Kimyasal Mücadele. In. Nevzat Birişik (Ed), Teoriden Pratiğe Kimyasal Mucadele. ss. 49-69. ISBN: 978-605-2207-13-0
- Özercan, B., & Taşçı, R. (2022). Türkiye’de Pestisit Kullanımının İller, Bölgeler ve Pestisit Grupları Açısından İncelenmesi. Ziraat Mühendisliği, (375), 75-88. DOI: 10.33724/zm. 1120599
- Tiryaki, O., Canhilal, R., & Horuz, S. (2010). Tarım ilaçları kullanımı ve riskleri. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 26 (2), 154-169.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Pestisititler ve Toksikoloji |
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article) |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 25 Ocak 2024 |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Nisan 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 9 Aralık 2023 |
| Kabul Tarihi | 25 Ocak 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024Cilt: 27 Sayı: 2 |
2022-JIF = 0.500
2022-JCI = 0.170
Uluslararası Hakemli Dergi (International
Peer Reviewed Journal)
Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)
Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)
Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.