Determination of Fruit Characteristics of Mulberry (Morus alba) Types Grown in Ordu Province
Yıl 2024,
Cilt: 27 Sayı: 3, 556 - 564, 30.06.2024
Erol Aydın
,
Ercan Er
,
Nilüfer Aksu Uslu
,
Ali Turan
,
Saim Zeki Bostan
Öz
This study was conducted in Ordu Province between 2016 and ears. The study aimsdetermine ed scharacteristicssticthe mulberry (Morus alba) types that were selected in the study. Among the selected types, fruit weight was 0.89–3.41 g, fruit juice yield was 16.22–58.09%, the amount of total soluble solids was 10.44–20.60%, the titratable acid contents were 0.13–0.30%, and the number of seeds was 5.10–23.19. In the study, promising types were selected by subjecting the types to a modified weighted rating method according to four different evaluations suitable for use in the fresh, dried, pekmez, and fruit juice industry. As a result of the evaluation, among 14 white mulberry types, two were determined to be promising according to four different evaluation methods. 1 mulberry type pekmez, 1 mulberry type dried, and 3 mulberry types were determined to be promising mulberry types suitable for both pekmez and dried use.
Proje Numarası
TAGEM/BBAD/14/A08/P10/1
Kaynakça
- Altun, O. T. (2021). Malatya’da Yetiştirilen Bazı Dut Genotiplerinde (Morus alba), Farklı Hasat Dönemlerinin Meyvenin Fiziksel ve Kimyasal İçeriklerindeki Değişime Etkisinin Araştırılması. [Yüksek Lisans Tezi, Malatya Turgut Özal Üniversitesi/Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı] Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Anonim, (2020). Türkiye İstatistik Kurumu https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr.
- Aydın, E., Bostan, S.Z., Yarılgaç, T., Er, E., Uslu, N.A., Turan, A., & Şen, S.M. (2016). Selection of mulberry (Morus alba) in Artvin Province, Turkey. Acta Horticulturae 1139, 25-30.
- Aydın, E., Er, E., A. Uslu N., Turan, A., Bostan,S, Z., & Şen, S.M. (2016). Artvin İli Ardanuç ve Yusufeli İlçelerinde Yetişen Kurutmalık ve Meyve Suyu Sanayisine Uygun Beyaz Dutların (Morus alba) Seleksiyonu. Yalova Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Dergisi 45(2), 47-53.
- Aydın, E., Er, E., Bostan, S. Z., Uslu, N. A., & Turan, A. (2019). Selection of mulberry (Morus alba) in Giresun province, Turkey. Acta Horticulturae 1265, 211-218.
- Burğut, A. & Türemiş, N. F. (2006). Adana ili ve çevrelerinde yetişen sofralık ve sanayiye uygun dutların seleksiyonu (Sözlü bildiri). II. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Tokat, Türkiye, 14-16 Eylül 2006, ss. 181-184.
- Çam, İ. & Türkoğlu, N. (2004). Studies on Some Phenological and Pomological Traits of Mulberries Grown in Edremit and Gevas Region. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi ( J. Agric. Sci.), 14(2), 127-131.
- Çöçen, E. (2017). Malatya Dut Genetik Kaynakları Parselinde Bulunan Dut Genotiplerinin Fenolojik, Pomolojik ve Morfolojik Karakterizasyonu. [Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Çöçen, E., Pınar, H., Uzun, A., Yaman, M., Aslan, A., & Altun, O. T. (2018). Phenological, Pomological and Technological Characteristics of Seedless White Mulberry in Mulberry Genetic Resources of Turkey. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 6(10), 1317-1321.
- Datta, R.K. (2002). Mulberry Cultivation and Utilization in India. Mulberry for Animal Production, FAO Animal Production and Healt Paper 147, 45-62.
- De Candolle, A. (1967). Origin of Cultivated Plants. New York and London 149-153.
- Ercişli, S. (1996). Gümüşhane ve İlçelerinde Doğal Olarak Yetişen Kuşburnunun (Rosa spp.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Bir Araştırma. [Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Erdoğan, Ü. (2003). İspir ve Pazaryolu İlçelerinde Yetiştirilen Dutların (Morus sp.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Bir Araştırma. [Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Freeman,W.H. (1978). Temparate-Zone Pomology. W.H.Freeman and Company, p. 428, San Fransisco.
- Grieve, M. (2002). Mulberry Common. http://botanical. com/ botanical/mgmh/m/mulcom62.html, Erişim Tarihi: 18.06.2021.
- Gündoğdu, M., Yılmaz H., Geçer M. K., & Kayakeser U. (2012). Van Gölü Havzasındaki dut türlerinin farklı olgunluk dönemlerindeki (Morus nigra L., Morus alba L. ve Morus rubra L.) bazı fizikokimyasal özelliklerinin belirlenmesi (Sözlü bildiri). IV. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Antalya, Türkiye, 3-5 Ekim 2012, ss. 3-5.
- Güneş, M., & Çekiç Ç. (2003). Tokat yöresinde yetiştirilen farklı dut türlerinin fenolojik ve pomolojik özelliklerinin belirlenmesi (Sözlü bildiri). Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sepozyumu, Ordu, Türkiye, 23-25 Ekim 2003, ss. 413-417.
- Huo, Y. (2002). Mulberry Cultivation and Utilization in China. Mulberry for Animal Production, FAO Animal Production and Healt Paper 147, 11-44.
- İslam, A., Turan, A., Şişman, T., Kurt, H., & Aygün, A. (2006). Giresun- Şebinkarahisar'da Dut Seleksiyonu (Sözlü bildiri). II. Ulusal Üzümsü Meyveler Sepozyumu, Tokat, Türkiye, 14-16 Eylül, 2006, ss. 185–188.
- Karadeniz, T., & Şişman, T. (2004). Beyaz dut ve karadutun meyve özellikleri ve çelikle çoğaltılması (Sözlü bildiri). Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Ordu, Türkiye, 23-25 Ekim 2003, ss. 428-432.
- Karlıdağ H., Pehluvan M., Turan M., & Eyduran, S.P. (2012). Determination of Physico chemical and Mineral Composition of Mulberry Fruits (Morus alba L.) at Different Harvest Dates. Iğdır Univ. J. Inst. Sci. &Tech. 2(3), 17-22.
- Keskin, S., & Kaya, Ö. (2020). Erzincan İli Dutlarının Seleksiyon Yoluyla Islahı I. Ziraat Mühendisliği, (369), 108-121.
- Koidzumi, G. (1917). Taxonomical discussion on Morus plants. Bull. Imp. Sericult.Exp. Stat, 3, 1-62.
- Machii, H., Koyama, A., Yamanouchi, H., Matsumoto, K., Kobayashi, S., & Katagiri, K. (2001). A list of Morphological and Agronomical Traits of mulberry Genetic Resources. Misc. Publ. Natl. Inst. Seric. Entomol. Sci., 29, 1-307.
- Martin, G., Reyes, F., Hernández, I., & Milera, M. (2002). Agronomic Studies with Mulberry in Cuba. Mulberry for Animal Production, FAO Animal Production and Healt Paper, 147, 103-114.
- Michelson, L.F., Lachman, W.H., & Allen, D.D. (1958). Use of ‘weigted-rankit’ Method in Variety Trials. In Proc. Amer. Soc. Hort. Sci. 71, 334–338.
- Orhan, E. (2009). Oltu ve Olur İlçelerinde Yetiştirilen Dutların (Morus spp.)Seleksiyon Yoluyla Seçimi ve Seçilen Tiplerde Genetik Akrabalığın RAPD Yöntemiyle Belirlenmesi. [Doktora Tezi Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Özgen, M., Güneş, M., Akça, Y., Türemiş, N., Ilgın, M., Kızılcı, G., Erdoğan, Ü. & Serçe, S. (2009). Morphological Characterization of Several Morus Species From Turkey. Hort. Environ. Biotechnol. 50(1), 9-13.
- Polat, A. (2004). Determination of Mulberry Fruit Characteristics Grown in the Antakya District of Hatay Province. J. Atatürk Central Hortic Res Institute, 33, 67-73.
- Saraçoğlu, O., & Özgen, M. (2015). Farklı Derim Dönemlerinin Kısa ve Nötr Gün Çilek Çeşitlerinde Meyve Kalite Özellikleri ve Fitokimyasallar Üzerine Etkileri. Türk Tarım–Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 3(7), 545-549.
- Sümerli, S., & Kazankaya, A, (2020). Batman Merkez İlçede Yetiştirilen Dut Türlerinin Fenolojik, Pomolojik ve Morfolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 30, 874-881.
- Uzun, H. İ., & Bayır, A. (2009). Farklı Dut Genotiplerinin Bazı Kimyasal Özellikleri ve Antiradikal Aktiviteleri (Sözlü bildiri), III. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Kahramanmaraş, Türkiye, 10-12 Haziran 2009, ss. 127-138.
Ordu İlinde Yetiştirilen Beyaz Dut Tiplerinin (Morus alba) Meyve Özelliklerinin Belirlenmesi
Yıl 2024,
Cilt: 27 Sayı: 3, 556 - 564, 30.06.2024
Erol Aydın
,
Ercan Er
,
Nilüfer Aksu Uslu
,
Ali Turan
,
Saim Zeki Bostan
Öz
Ordu ilinde 2016-2017 yıllarında yürütülen bu çalışmada seçilen beyaz dut tiplerinin bazı meyve özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Tiplerin meyve ağırlığı 0.89-3.41 g, meyve suyu randımanı %16.22-58.09, suda çözünebilir kuru madde miktarı %10.44-20.60, titre edilebilir asit miktarı %0.13-0.30 ve meyvedeki çekirdek sayısı 5.10-23.19 adet arasında değiştiği tespit edilmiştir. Çalışmada genotipler sofralık, kurutmalık, pekmezlik ve meyve suyu sanayiinde kullanıma uygun olmak üzere 4 farklı değerlendirme şekline göre değiştirilmiş tartılı derecelendirmeye tabi tutularak ümitvar tipler seçilmiştir. Yapılan değerlendirme sonucunda 14 adet beyaz dut tipi içerisinden, 2 adet dut tipi dört farklı değerlendirme şekline göre ümitvar tip olarak tespit edilmiştir. 1 adet dut tipi pekmezlik, 1 adet dut tipi kurutmalık ve 3 adet dut tipi ise hem pekmezlik hem de kurutmalık kullanıma uygun ümitvar dut tipi olarak belirlenmiştir.
Destekleyen Kurum
T.C Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü
Proje Numarası
TAGEM/BBAD/14/A08/P10/1
Teşekkür
Çalışma T.C Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü tarafından TAGEM/BBAD/14/A08/P10/1 numaralı ve Karadeniz Bölgesi Dut Seleksiyonu I isimli projeden gerçekleştirilmiştir. Katkılarından dolayı Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğüne teşekkür ederiz.
Kaynakça
- Altun, O. T. (2021). Malatya’da Yetiştirilen Bazı Dut Genotiplerinde (Morus alba), Farklı Hasat Dönemlerinin Meyvenin Fiziksel ve Kimyasal İçeriklerindeki Değişime Etkisinin Araştırılması. [Yüksek Lisans Tezi, Malatya Turgut Özal Üniversitesi/Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı] Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Anonim, (2020). Türkiye İstatistik Kurumu https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr.
- Aydın, E., Bostan, S.Z., Yarılgaç, T., Er, E., Uslu, N.A., Turan, A., & Şen, S.M. (2016). Selection of mulberry (Morus alba) in Artvin Province, Turkey. Acta Horticulturae 1139, 25-30.
- Aydın, E., Er, E., A. Uslu N., Turan, A., Bostan,S, Z., & Şen, S.M. (2016). Artvin İli Ardanuç ve Yusufeli İlçelerinde Yetişen Kurutmalık ve Meyve Suyu Sanayisine Uygun Beyaz Dutların (Morus alba) Seleksiyonu. Yalova Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Dergisi 45(2), 47-53.
- Aydın, E., Er, E., Bostan, S. Z., Uslu, N. A., & Turan, A. (2019). Selection of mulberry (Morus alba) in Giresun province, Turkey. Acta Horticulturae 1265, 211-218.
- Burğut, A. & Türemiş, N. F. (2006). Adana ili ve çevrelerinde yetişen sofralık ve sanayiye uygun dutların seleksiyonu (Sözlü bildiri). II. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Tokat, Türkiye, 14-16 Eylül 2006, ss. 181-184.
- Çam, İ. & Türkoğlu, N. (2004). Studies on Some Phenological and Pomological Traits of Mulberries Grown in Edremit and Gevas Region. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi ( J. Agric. Sci.), 14(2), 127-131.
- Çöçen, E. (2017). Malatya Dut Genetik Kaynakları Parselinde Bulunan Dut Genotiplerinin Fenolojik, Pomolojik ve Morfolojik Karakterizasyonu. [Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Çöçen, E., Pınar, H., Uzun, A., Yaman, M., Aslan, A., & Altun, O. T. (2018). Phenological, Pomological and Technological Characteristics of Seedless White Mulberry in Mulberry Genetic Resources of Turkey. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 6(10), 1317-1321.
- Datta, R.K. (2002). Mulberry Cultivation and Utilization in India. Mulberry for Animal Production, FAO Animal Production and Healt Paper 147, 45-62.
- De Candolle, A. (1967). Origin of Cultivated Plants. New York and London 149-153.
- Ercişli, S. (1996). Gümüşhane ve İlçelerinde Doğal Olarak Yetişen Kuşburnunun (Rosa spp.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Bir Araştırma. [Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Erdoğan, Ü. (2003). İspir ve Pazaryolu İlçelerinde Yetiştirilen Dutların (Morus sp.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Bir Araştırma. [Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Freeman,W.H. (1978). Temparate-Zone Pomology. W.H.Freeman and Company, p. 428, San Fransisco.
- Grieve, M. (2002). Mulberry Common. http://botanical. com/ botanical/mgmh/m/mulcom62.html, Erişim Tarihi: 18.06.2021.
- Gündoğdu, M., Yılmaz H., Geçer M. K., & Kayakeser U. (2012). Van Gölü Havzasındaki dut türlerinin farklı olgunluk dönemlerindeki (Morus nigra L., Morus alba L. ve Morus rubra L.) bazı fizikokimyasal özelliklerinin belirlenmesi (Sözlü bildiri). IV. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Antalya, Türkiye, 3-5 Ekim 2012, ss. 3-5.
- Güneş, M., & Çekiç Ç. (2003). Tokat yöresinde yetiştirilen farklı dut türlerinin fenolojik ve pomolojik özelliklerinin belirlenmesi (Sözlü bildiri). Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sepozyumu, Ordu, Türkiye, 23-25 Ekim 2003, ss. 413-417.
- Huo, Y. (2002). Mulberry Cultivation and Utilization in China. Mulberry for Animal Production, FAO Animal Production and Healt Paper 147, 11-44.
- İslam, A., Turan, A., Şişman, T., Kurt, H., & Aygün, A. (2006). Giresun- Şebinkarahisar'da Dut Seleksiyonu (Sözlü bildiri). II. Ulusal Üzümsü Meyveler Sepozyumu, Tokat, Türkiye, 14-16 Eylül, 2006, ss. 185–188.
- Karadeniz, T., & Şişman, T. (2004). Beyaz dut ve karadutun meyve özellikleri ve çelikle çoğaltılması (Sözlü bildiri). Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Ordu, Türkiye, 23-25 Ekim 2003, ss. 428-432.
- Karlıdağ H., Pehluvan M., Turan M., & Eyduran, S.P. (2012). Determination of Physico chemical and Mineral Composition of Mulberry Fruits (Morus alba L.) at Different Harvest Dates. Iğdır Univ. J. Inst. Sci. &Tech. 2(3), 17-22.
- Keskin, S., & Kaya, Ö. (2020). Erzincan İli Dutlarının Seleksiyon Yoluyla Islahı I. Ziraat Mühendisliği, (369), 108-121.
- Koidzumi, G. (1917). Taxonomical discussion on Morus plants. Bull. Imp. Sericult.Exp. Stat, 3, 1-62.
- Machii, H., Koyama, A., Yamanouchi, H., Matsumoto, K., Kobayashi, S., & Katagiri, K. (2001). A list of Morphological and Agronomical Traits of mulberry Genetic Resources. Misc. Publ. Natl. Inst. Seric. Entomol. Sci., 29, 1-307.
- Martin, G., Reyes, F., Hernández, I., & Milera, M. (2002). Agronomic Studies with Mulberry in Cuba. Mulberry for Animal Production, FAO Animal Production and Healt Paper, 147, 103-114.
- Michelson, L.F., Lachman, W.H., & Allen, D.D. (1958). Use of ‘weigted-rankit’ Method in Variety Trials. In Proc. Amer. Soc. Hort. Sci. 71, 334–338.
- Orhan, E. (2009). Oltu ve Olur İlçelerinde Yetiştirilen Dutların (Morus spp.)Seleksiyon Yoluyla Seçimi ve Seçilen Tiplerde Genetik Akrabalığın RAPD Yöntemiyle Belirlenmesi. [Doktora Tezi Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Özgen, M., Güneş, M., Akça, Y., Türemiş, N., Ilgın, M., Kızılcı, G., Erdoğan, Ü. & Serçe, S. (2009). Morphological Characterization of Several Morus Species From Turkey. Hort. Environ. Biotechnol. 50(1), 9-13.
- Polat, A. (2004). Determination of Mulberry Fruit Characteristics Grown in the Antakya District of Hatay Province. J. Atatürk Central Hortic Res Institute, 33, 67-73.
- Saraçoğlu, O., & Özgen, M. (2015). Farklı Derim Dönemlerinin Kısa ve Nötr Gün Çilek Çeşitlerinde Meyve Kalite Özellikleri ve Fitokimyasallar Üzerine Etkileri. Türk Tarım–Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 3(7), 545-549.
- Sümerli, S., & Kazankaya, A, (2020). Batman Merkez İlçede Yetiştirilen Dut Türlerinin Fenolojik, Pomolojik ve Morfolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 30, 874-881.
- Uzun, H. İ., & Bayır, A. (2009). Farklı Dut Genotiplerinin Bazı Kimyasal Özellikleri ve Antiradikal Aktiviteleri (Sözlü bildiri), III. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, Kahramanmaraş, Türkiye, 10-12 Haziran 2009, ss. 127-138.