Tek Yıllık Çim Yetiştiriciliğinde Organik Madde ve Farklı Azot Kaynaklarının Ot Verimi ve Kalitesine Etkisi
Öz
Üretimde verim ve kaliteyi artırmak için gübre uygulaması vazgeçilmezdir. Yoğun tarımsal faliyetler sonucunda her geçen gün verim düşmekte ve çevre kirliliği artmaktadır. Bu çalışmanın amacı; farklı organik madde ve azot kaynaklarının tek yıllık çimin verim ve kalitesi üzerine etkilerinin belirlenmesidir. Çalışma 2018-2020 yıllarında tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlı olarak yürütülmüştür. Tek yıllık çim hiçbir uygulama yapılmadan (kontrol), çiftlik gübresi (3000 kg da-1), tavuk gübresi (300 kg da-1), leonardit (100 kg da-1), biyolojik gübre (serbest yaşayan azot bakterileri) ve kimyasal gübre (10 kg N da-1) uygulanmıştır. Bunun yanında %50 tek yıllık çim + %50 fiğ, %50 tek yıllık çim + %50 yem bezelyesi olacak şekilde ikili karışım yapılmıştır. Tek yıllık çimin en yüksek yeşil ve kuru ot verimi çiftlik gübresinde belirlenirken, en düşük verim tek yıllık çimin yem bezelyesi ve fiğle yapılan ikili karışımlarında belirlenmiştir. Uygulanan bütün gübrelerde HP (ham protein), NDF (nötr deterjanda çözünmeyen lif), DMD (sindirilebilir kuru madde) ve ham kül oranları benzer olmuş, yem bezelyesi ve fiğin tek yıllık çimle yapılan ikili karışımlarında ham protein, DMD ve ham kül oranları yüksek, NDF oranı ise düşük çıkmıştır. Otun ADF (asit deterjanda çözünmeyen lif) oranı en yüksek çiftlik gübresinde çıkmıştır. Elde edilen sonuçların ışığında çiftlik gübresinin verimi önemli derecede artırdığı, otun kalitesinde de olumlu bir etkisinin olduğu belirlenmiştir. Tek yıllık çim yetiştiriciliğinde çiftlik gübresi tavsiye edilebilir.
Anahtar Kelimeler
Tek yıllık çim Organik madde kaynakları Ot verimi Ot kalitesi
Teşekkür
Denemede kullanılan biyolojik gübrenin(BM-MegaFlu) temin edilmesinde yardımcı olan Prof. Dr. Ramazan ÇAKMAKÇI’ ya teşekkür ederiz. Denemede kullanılan biyolojik gübrenin(BM-MegaFlu) temin edilmesinde yardımcı olan Prof. Dr. Ramazan ÇAKMAKÇI’ ya teşekkür ederiz. Bu makale ilk yazarın doktora tezinin bir bölümünden hazırlanmıştır.
Kaynakça
- Adeli, A., Dabney, S.M., Tewolde, H., & Jenkins, J.N. (2017). Effects of tillage and broiler litter on crop productions in an eroded soil. Soil Tillage Res. 165,198–209.
- Anonim, (2022). Tarımda işletmeler, http://www.tuik.gov.tr
- AOAC, (1995). Association of Analytical Chemists. Official Methods of Analysis. 16th ed. Washington: AOAC International.
- Bedaso, N.H., Bezabih, M., Kelkay, T.Z., Adie, A., Khan, N.A., Jones, C.S., Mekonnen, K., & Wolde-meskel, E. (2022). Effect of fertilizer inputs on productivity and herbage quality of native pasture in degraded tropical grasslands. Agron. J. 114, 216-227.
- Çakmakcı, R. (2005). Bitki gelişimini teşvik eden Rizobakterilerin tarımda kullanımı. Atatürk Üniv.Zir.Fak. Derg. 36(1),97-107.
- Demiray, H.C. (Basımda). Tek Yıllık Çim Yetiştiriciliğinde Organik Madde ve Azot Kaynaklarının Ot Verimi ve Kalitesi İle Bazı Toprak Özelliklerine Etkisi. [Doktora Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Diacono, M., & Montemurro, F. (2010). Long-term effects of organic amendments on soil fertility: A review. Agron. Sustain. Dev. 30,401–422.
- Edmeades, D.C. (2003). The Long-term effects of manures and fertilisers on soil productivity and quality: A review. Nutr. Cycl. Agroecosyst. 66, 165–180.
- Ertekin, İ., Atış, İ., & Yılmaz, Ş. (2020). Bazı fiğ türlerinin yem verimi ve kalitesi üzerine farklı organik gübrelerin etkileri. Mustafa Kemal Üniv. Tarım Bil. Derg. 25(2), 243-255.
- Fayetörbay, D., Çomaklı, B., & Daşçı, M. (2014). Fosfor çözücü bakteri, fosforlu gübre ve tavuk gübresi uygulamalarının Macar fiğinde (Vicia pannonica Roth) tohum verimi ve verim unsurları üzerine etkileri.Tarım Bilimleri Dergisi-Journal of Agricultural Sciences 20, 345-357.
- Göçmen, N., & Özaslan-Parlak, A. (2017). Yem bezelyesi ile arpa, yulaf ve tritikale karışım oranlarının belirlenmesi. ÇOMÜ Zir.Fak.Derg. 5(1),119-124.
- Kacar, B. (2020). Sürdürülebilir Tarımda İnsan ve Hayvanlarda Fosfor. Nobel Yayınevi, Ankara, 208 sy.
- Lal, R. (2006). Enhancing crop yields in the developing countries through restoration of the soil organic carbon pool in agricultural lands. Land Degrad. Dev. 209,197–209.
- Lal, B., Sharma, S.C., Meena, R.L., Sarkar, S., Sahoo, A., Balai, R.C., Gautam, P., & Meena, B.P. (2020). Utilization of byproducts of sheep farming as organic fertilizer for improving soil health and productivity of barley forage. Environ. Manag. 269,110765.
- Lee, Y.S., & Bartlett, R.J. (1976). Stimulation of plant growth by humic substances. Soil Sci. Soc. Am. J. 40(6), 876-879.
- Lithourgidis, A.S., Dordas, C.A., Damalas, C.A., & Vlachostergios, D.N. (2011). Annual intercrops: An alternative pathway for sustainable agriculture. Australian J. Crop Sci. 5,396–410.
- McRoberts, K.C., Parsons, D., Ketterings, Q.M., Hai, T.T., Quan, N.H., Ba, N.X., Nicholson, C.F., & Cherney, D.J.R. (2018). Urea and composted cattle manure affect forage yield and nutritive value in sandy soils of South-Central Vietnam. Grass Forage Sci. 73,132-145.
- Noorhanin, D., Halim, R.A., & Radziah, O. (2020). Dry matter yield and growth of mixed forage in corn-soybean intercropping systems affected by different fertiliser types. Malaysian J. Soil Sci. 24,83-93.
- Oddy, V.H., Robards, G.E., & Low, S.G. (1983). Prediction of in vivo dry matter digestibility from the fiber nitrogen content of a feed. In Robards, G. E. and Packham, R. G. (eds). Feed Information and Animal Production. Commonwealth Agricultural Bureaux, Farnham Royal, UK, pp. 395-398.
- Öztürk, E. (2010). Organik mısır yetiştiriciliğinde farklı leonardit miktarlarının verim ve verim unsurlarına etkileri (Tez no 274958). [Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Quilty, J.R., & Cattle, S.R. (2011). Use and understanding of organic amendments in Australian agriculture: A review. Aust. J. Soil Res. 49,1–26.
- Simić, A., Marković, J., Vučković, S., Stojanović, B., Bijelić, Z., Mandić, V., & Dželetović, Z. (2019). The use of different N sources for the treatment of permanent grassland and effect on forage quality. Emirates J. Food and Agric. 31(3),180-187.
- Strydhorst, S.M., King, F.R., Lopetin, K.J., & Neil Harker, K. (2008). Forage potential of intercropping barley with faba bean, lupin, or field pea. Agron. J. 100(1),182-190.
- Tadesse, K., Mekonnen, A., Admasu, A., Admasu, W., Habte, D., Tadesse, A., & Tilahun, B. (2018). Malting barley response to integrated organic and mineral nutrient sources in Nitisol. Int. J. Recycling Org. Waste Agric. 7,125-134.
- Tagoe, S.O., Horiuchi, T., & Matsui, T. (2008). Effects of carbonized and dried chicken manures on the growth, yield, and N content of soybean. Plant Soil 306, 211-220.
- Tamer, N., Başalma, D., Türkmen, C., & Namlı, A. (2016). Organik toprak düzenleyicilerin toprak parametreleri ve ayçiçeği (Helianthus annuus L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkileri. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 4(1), 11-21
- Türkmen, E. (2018). Azotlu gübre kullanımını azaltmak amacıyla bazı baklagil yem bitkileri ile tek yıllık çimin yalın ve karışık ekimlerinin değerlendirilmesi (Tez no 523037). [Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Van Soest, P.J. (1996). Environment and Forage Quality. In: Proceedings of the Cornell Nutrition Conference for Feed Manufacturers. Ithaca, NY, pp.1-9.
- Van Soest, P.J., Robertson, J.B., & Lewis, B.A. (1991). Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber, non-starch polysaccharides in relation to animal nutrition. J. Dairy Sci. 71, 3583-3597
- Yıldırım, S., & Özaslan Parlak, A. (2016). Tritikale ile bezelye, bakla ve fiğ karışım oranlarının belirlenmesi. ÇOMÜ Zir. Fak. Derg. 4(1),77-83.
- Yolcu, H. (2010). Effects of Some Organic and Chemical Fertilizers on Yield and Morphologic Properties of Common Vetch in Spring Latest Frost Conditions. IV Organic Agriculture Symposium, 28 June–1 July 2010. Erzurum, Turkey.
- Yolcu, H. (2011). Application of cattle manure, zeolite and leonardite improves hay yield and quality of annual ryegrass (Lolium multiflorum Lam.) under semiarid conditioons. Australian Journel of Crop Science. AJCS 5(8), 926-931.
- Yolcu, H. (2014). Effect of applications of organic solid cattle manure on Hungarian vetch and barley intercropping mixtures grown on soils of different depths. Grass Forage Sci. 70, 428-438.
- Yolcu, H., Güllap, M.K., Yıldırım, M., Lithourgidis, A., & Deveci, M. (2016). Effects of organic solid cattle manure application on nutritive value of winter cereal forages. J. Plant Nut. 39(8),1167-1173.
Effect of Organic Matter and Different Nitrogen Sources in Annual Ryegrass Cultivation on Forage Yield and Quality
Öz
Fertilizer application is inevitable to increase yield and quality on production. As a result of intensive agricultural activities, productivity decreases and environmental pollution increases day by day. The aim of this study is to determine the effects of different organic matter and nitrogen sources on the yield and quality of annual rygrass. The study was carried out in three replications according to the randomized blocks experimental design in 2018-2020. Annual ryegrass were sown without any aplications (control), farm manure (3000 kg da-1), poultry manure (300 kg da-1), leonardite (100 kg da-1), biological fertilizer (free living nitrogen bacteries) and chemical fertilizer (10 kg N da-1) were applied. Besides, binary mixtures were made as 50% annual ryegrass + 50% common vetch, 50% annual ryegrass + 50% pea. While the highest green and dry matter yield of annual rygrass was determined in farm manure, the lowest yield was determined in binary mixtures of annual rygrass made with pea and common vetch. HP (crude protein), NDF (neutral detergent fibre), DMD (dry matter digestibility) and crude ash ratios were similar in all applied fertilizers, crude protein, DMD and crude ash ratios were high and NDF ratios were low in the binary mixtures of pea and common vetch with annual ryegrass. The highest ADF (acid detergent fibre) ratio was found in farm manure. According to the results obtained, it was determined that farmyard manure significantly increased the yield and had a positive effect on the quality of the forage. Farm manure can be recommended in annual ryegrass.
Anahtar Kelimeler
Annual ryegrass Organic matter sources Forage yield Forage quality
Kaynakça
- Adeli, A., Dabney, S.M., Tewolde, H., & Jenkins, J.N. (2017). Effects of tillage and broiler litter on crop productions in an eroded soil. Soil Tillage Res. 165,198–209.
- Anonim, (2022). Tarımda işletmeler, http://www.tuik.gov.tr
- AOAC, (1995). Association of Analytical Chemists. Official Methods of Analysis. 16th ed. Washington: AOAC International.
- Bedaso, N.H., Bezabih, M., Kelkay, T.Z., Adie, A., Khan, N.A., Jones, C.S., Mekonnen, K., & Wolde-meskel, E. (2022). Effect of fertilizer inputs on productivity and herbage quality of native pasture in degraded tropical grasslands. Agron. J. 114, 216-227.
- Çakmakcı, R. (2005). Bitki gelişimini teşvik eden Rizobakterilerin tarımda kullanımı. Atatürk Üniv.Zir.Fak. Derg. 36(1),97-107.
- Demiray, H.C. (Basımda). Tek Yıllık Çim Yetiştiriciliğinde Organik Madde ve Azot Kaynaklarının Ot Verimi ve Kalitesi İle Bazı Toprak Özelliklerine Etkisi. [Doktora Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Diacono, M., & Montemurro, F. (2010). Long-term effects of organic amendments on soil fertility: A review. Agron. Sustain. Dev. 30,401–422.
- Edmeades, D.C. (2003). The Long-term effects of manures and fertilisers on soil productivity and quality: A review. Nutr. Cycl. Agroecosyst. 66, 165–180.
- Ertekin, İ., Atış, İ., & Yılmaz, Ş. (2020). Bazı fiğ türlerinin yem verimi ve kalitesi üzerine farklı organik gübrelerin etkileri. Mustafa Kemal Üniv. Tarım Bil. Derg. 25(2), 243-255.
- Fayetörbay, D., Çomaklı, B., & Daşçı, M. (2014). Fosfor çözücü bakteri, fosforlu gübre ve tavuk gübresi uygulamalarının Macar fiğinde (Vicia pannonica Roth) tohum verimi ve verim unsurları üzerine etkileri.Tarım Bilimleri Dergisi-Journal of Agricultural Sciences 20, 345-357.
- Göçmen, N., & Özaslan-Parlak, A. (2017). Yem bezelyesi ile arpa, yulaf ve tritikale karışım oranlarının belirlenmesi. ÇOMÜ Zir.Fak.Derg. 5(1),119-124.
- Kacar, B. (2020). Sürdürülebilir Tarımda İnsan ve Hayvanlarda Fosfor. Nobel Yayınevi, Ankara, 208 sy.
- Lal, R. (2006). Enhancing crop yields in the developing countries through restoration of the soil organic carbon pool in agricultural lands. Land Degrad. Dev. 209,197–209.
- Lal, B., Sharma, S.C., Meena, R.L., Sarkar, S., Sahoo, A., Balai, R.C., Gautam, P., & Meena, B.P. (2020). Utilization of byproducts of sheep farming as organic fertilizer for improving soil health and productivity of barley forage. Environ. Manag. 269,110765.
- Lee, Y.S., & Bartlett, R.J. (1976). Stimulation of plant growth by humic substances. Soil Sci. Soc. Am. J. 40(6), 876-879.
- Lithourgidis, A.S., Dordas, C.A., Damalas, C.A., & Vlachostergios, D.N. (2011). Annual intercrops: An alternative pathway for sustainable agriculture. Australian J. Crop Sci. 5,396–410.
- McRoberts, K.C., Parsons, D., Ketterings, Q.M., Hai, T.T., Quan, N.H., Ba, N.X., Nicholson, C.F., & Cherney, D.J.R. (2018). Urea and composted cattle manure affect forage yield and nutritive value in sandy soils of South-Central Vietnam. Grass Forage Sci. 73,132-145.
- Noorhanin, D., Halim, R.A., & Radziah, O. (2020). Dry matter yield and growth of mixed forage in corn-soybean intercropping systems affected by different fertiliser types. Malaysian J. Soil Sci. 24,83-93.
- Oddy, V.H., Robards, G.E., & Low, S.G. (1983). Prediction of in vivo dry matter digestibility from the fiber nitrogen content of a feed. In Robards, G. E. and Packham, R. G. (eds). Feed Information and Animal Production. Commonwealth Agricultural Bureaux, Farnham Royal, UK, pp. 395-398.
- Öztürk, E. (2010). Organik mısır yetiştiriciliğinde farklı leonardit miktarlarının verim ve verim unsurlarına etkileri (Tez no 274958). [Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Quilty, J.R., & Cattle, S.R. (2011). Use and understanding of organic amendments in Australian agriculture: A review. Aust. J. Soil Res. 49,1–26.
- Simić, A., Marković, J., Vučković, S., Stojanović, B., Bijelić, Z., Mandić, V., & Dželetović, Z. (2019). The use of different N sources for the treatment of permanent grassland and effect on forage quality. Emirates J. Food and Agric. 31(3),180-187.
- Strydhorst, S.M., King, F.R., Lopetin, K.J., & Neil Harker, K. (2008). Forage potential of intercropping barley with faba bean, lupin, or field pea. Agron. J. 100(1),182-190.
- Tadesse, K., Mekonnen, A., Admasu, A., Admasu, W., Habte, D., Tadesse, A., & Tilahun, B. (2018). Malting barley response to integrated organic and mineral nutrient sources in Nitisol. Int. J. Recycling Org. Waste Agric. 7,125-134.
- Tagoe, S.O., Horiuchi, T., & Matsui, T. (2008). Effects of carbonized and dried chicken manures on the growth, yield, and N content of soybean. Plant Soil 306, 211-220.
- Tamer, N., Başalma, D., Türkmen, C., & Namlı, A. (2016). Organik toprak düzenleyicilerin toprak parametreleri ve ayçiçeği (Helianthus annuus L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkileri. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 4(1), 11-21
- Türkmen, E. (2018). Azotlu gübre kullanımını azaltmak amacıyla bazı baklagil yem bitkileri ile tek yıllık çimin yalın ve karışık ekimlerinin değerlendirilmesi (Tez no 523037). [Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Van Soest, P.J. (1996). Environment and Forage Quality. In: Proceedings of the Cornell Nutrition Conference for Feed Manufacturers. Ithaca, NY, pp.1-9.
- Van Soest, P.J., Robertson, J.B., & Lewis, B.A. (1991). Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber, non-starch polysaccharides in relation to animal nutrition. J. Dairy Sci. 71, 3583-3597
- Yıldırım, S., & Özaslan Parlak, A. (2016). Tritikale ile bezelye, bakla ve fiğ karışım oranlarının belirlenmesi. ÇOMÜ Zir. Fak. Derg. 4(1),77-83.
- Yolcu, H. (2010). Effects of Some Organic and Chemical Fertilizers on Yield and Morphologic Properties of Common Vetch in Spring Latest Frost Conditions. IV Organic Agriculture Symposium, 28 June–1 July 2010. Erzurum, Turkey.
- Yolcu, H. (2011). Application of cattle manure, zeolite and leonardite improves hay yield and quality of annual ryegrass (Lolium multiflorum Lam.) under semiarid conditioons. Australian Journel of Crop Science. AJCS 5(8), 926-931.
- Yolcu, H. (2014). Effect of applications of organic solid cattle manure on Hungarian vetch and barley intercropping mixtures grown on soils of different depths. Grass Forage Sci. 70, 428-438.
- Yolcu, H., Güllap, M.K., Yıldırım, M., Lithourgidis, A., & Deveci, M. (2016). Effects of organic solid cattle manure application on nutritive value of winter cereal forages. J. Plant Nut. 39(8),1167-1173.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ziraat, Veterinerlik ve Gıda Bilimleri |
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article) |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 15 Mayıs 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Ağustos 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 12 Eylül 2022 |
| Kabul Tarihi | 24 Ocak 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 |
2022-JIF = 0.500
2022-JCI = 0.170
Uluslararası Hakemli Dergi (International
Peer Reviewed Journal)
Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)
Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)
Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.