Bitlis İli Anadolu Mandası Yetiştiricilerinin Manda Besleme ve Ürünlerinden Faydalanma ve Pazarlama Olanaklarına Yönelik Görüşleri
Yıl 2020,
, 271 - 280, 28.02.2020
Ayhan Yılmaz
,
Serkan Çiftçi
Öz
Bu
çalışma Bitlis ili Güroymak ve Mutki ilçelerinde faaliyet gösteren
yetiştiricilerin manda besleme, manda ürünlerinin üretimi ve pazarlanması,
sağlık koruma ve desteklemelere ilişkin görüşlerini belirlemek için
yapılmıştır. Araştırmanın materyalini Bitlis ilinde manda yetiştiriciliği yapan
ve basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle belirlenen toplam 136 manda
yetiştiricisine uygulanan anketlerden elde edilen veriler oluşturmuştur. Elde
edilen veriler SAS paket programında analiz edilmiştir. Araştırmada Bitlis
ilinde manda yetiştiriciliğinin temelde orta yaş grubu (40-50 yaş) veya daha
büyük yaş (51 yaş ve üstü) grubundaki yetiştiriciler tarafından
gerçekleştirildiği, yetiştiricilerin yetersiz arazi varlığına bağlı olarak
(0-20da/işletme) kendi yemlerini üretemedikleri ve meraların yetersiz kaldığı
gözlenmiştir. Manda sütünden temelde yoğurt ve peynir üretimi için
faydalanıldığı, manda ürünlerinin pazarlanması konusunda bir planlarının
olmadığı ve ürettikleri ürünlerde fiyat düşüklüğü sorunu yaşadıkları, sağlık
korumaya ilişkin zorunlu aşıları yaptırmakla birlikte gelecekte manda
hastalıklarına ilişkin araştırmalara yer verilmesi gerektiği sonucuna
varılmıştır. Ek olarak Anadolu mandasını korumaya dönük çalışmaların bu
yetiştirme kolunun korunması ve geliştirilmesi noktasında önemli katkı sunduğu
belirlenmiştir.
Destekleyen Kurum
Siirt Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projeleri Başkanlığı
Proje Numarası
2016-SİÜFEB31
Teşekkür
Bu araştırma Siirt Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projeleri Başkanlığı tarafından 2016-SİÜFEB31 numaralı proje olarak desteklenmiştir.
Kaynakça
- Anonim 2012.USDA, United States Department of Agriculture, 2012. http://www.usda.gov/wps/portal/ usda/usdahome.
- Anonim 2018. Ziraat Mühendisleri Odası SütRaporu. https://www.tmmob.org.tr/icerik/zmo-2018.
- Atasever S, Erdem H 2008. Manda Yetiştiriciliği ve Türkiye’deki Geleceği. OMÜ Ziraat Fak. Derg 23(1):59-64.
- Bakır G, Han F 2014. Yalova İlindeki Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısal Özelliklerini Etkileyen Faktörler: Yem ve Besleme Alışkanlıkları. Turk J. Agric. Res1: 55-62.
- Baytok MY 1999. Afyon Kaymağı ve Kaymaklı Şeker Üretimi.Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Bilim Derg1 :35-40.
- BSTID 1981. Report of and Ad Hoc Panel of the Advisory Committee on Technology Innovation. Board on Science and Technology for International Development, Commission on International Relations, pp: 237-238.
- FAO 2019.Food and Agriculture Organization, http://www.fao.org, Roma, İtalya.
- Görgülü M 2009.BüyükveKüçükbaşHayvanBesleme, Çukurova Üniversitesi Adana, 282s.
- Gültekin C 2014. Trakya Bölgesi’nde Büyükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Üretim-Pazarlama Sorunları ve Çözüm Önerileri. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme
Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Edirne, 119s.
- Gür M, Altın M 2015. Trakya yöresinde farklı kullanım geçmişine sahip meraların florastik kompozisyon- larının bazı özellikleri. Anadolu Tarım Bilim. Derg 30: 60-67.
- Kabakcı S 2014.Iğdır Ekolojik Şartlarına Uygun Silajlık Mısır Çeşitlerinin Belirlenmesi. IÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Iğdır, 53s.
- Kara R, Demirel YN 2016. Afyon Kaymağı Üretiminde Kullanılan Süt Türünün Real-Time PCR ile Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Vet.Bil. Derg 11(2): 185-190.
- Karadavut U, Çakmak C, Özdemir G, Sevinç N 2010. Bingöl İli Hayvancılık İşletmelerinin Teknik ve Ekonomik Yapıları Üzerine Bir Araştırma. 3. Bingöl Sempozyumu,17-19 Eylül, Bingöl.
- Kelgökmen İ, Ünal N 2015. Anadolu Mandalarında Bazı Morfometrik Özellikler. Lalahan Hay.Araşt.Enst. Derg 55 (2): 50-55
- Özdemir G, Özdemir A 2016.Bingöl İli Manda Yetiştiriciliğinin Sorun ve Çözüm Önerilerinin Yetiştirici Gözüyle Değerlendirilmesi. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Derg 6(2): 157-164.
- Paleari MA, Camisasca S, Beretta G, Renon P, Tessuto I, Benedetti G, Bertolo G 1997. Comparison of the physico-chemical characteristics of buffalo and bovine meat. Fleischwirt Intern 6:11-13.
- Rey JF, Martinez CL Urrea A 2011.Comparative Study of the Physicochemical Characteristics of an Economic Buffalo (Bubalusbubalis) Meat Product and Aneconomic Beef (Bosindicus) Meat Product with incorporation of bovine Hemoglobin in Powder in Both Formulations. Procedia Food Science 1: 1589 – 1592
- Sarıözkan S 2011. Türkiye’de Manda Yetiştiriciliği’nin Önemi. Kafkas Univ Fak Derg 17 (1): 163-166.
- SAS 2017. SAS/STAT Software:Hangen and Enhanced. SAS InstInc, USA. Erişim Tarihi: (29.07.2017).
- Soysal Mİ 2006. Manda ve Ürünleri Üretimi: Ders Notları. Tekirdağ Üniversitesi,Tekirdağ.
- Soysal Mİ 2013. Anatolian Water Buffaloes Husbandry in Turkey. Buffalo Bulletin, 32 (Special Issue 1): 293-309.
- Şekerden Ö 2001. Büyükbaş Hayvan Yetiştirme (Manda Yetiştiriciliği Kitabı).TemizYürek Ofset Matbaacılık, Hatay, 296 s.
- Şekerden Ö, Bankurdan B, Özlü B 1999. Anadolu mandalarında süt kompozisyonunu etkileyen faktörler ve süt kompozisyonunun laktasyon dönemlerine göre değişimi. Tr. J. of Veterinary and Animal Sciences 23: 505-509.
- TÜİK 2019. Türkiye İstatistik Kurumu. www.tuik.gov.tr.
- Uslu NT 1970. Afyon Bölgesi Mandalarının Çeşitli Özellikleri ile Rasyonel ve Köy Şartlarında Süt Verimleri Üzerinde MukayeseliAraştırmalar. Afyon Yem Bitkileri Üretme ve
Zootekni Denemeİstasyonu, DoktoraTezi, BirlikMatbaası, Bornova, 81 s.
- Uzun F, Alay F, İspirli K 2016. Bartın İli Meralarının Bazı Özellikleri.Turk J. Agric. Res 3: 174-183
- Yılmaz S 2013. Afyonkarahisar Yöresi MandaYetiştiriciliği; Küçükçobanlı Köyü Örneği. Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi,Afyon, 144s.
- Yolcu H, Tan M 2008. Ülkemiz Yem Bitkileri Tarımına Genel Bir Bakış. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Derg 14 (3) : 303-312.
- Ziauddin K, Rao DN 1991. Buffalo a Potential Source of Meat Animal Livestock Adviser Vol. XVI. Issue XII. Hutchinson.
Views’ of Breeders of Anatolian Buffalo on Buffalo Feeding, The Utilization of Products, and Marketing Possibilities in Bitlis Province of Turkey
Yıl 2020,
, 271 - 280, 28.02.2020
Ayhan Yılmaz
,
Serkan Çiftçi
Öz
This study was performed to determine the production practices and the
general structural characteristics of Anatolian buffalo farmers in Güroymak and
Mutki regions of Bitlis province. The research group of this study consisted of
136 of breeders reared Anatolian buffalo in these regions and was questioned
from 85 item of question at total. Obtained data were analyzed in Statistical
Analyzes System (SAS). In the research, it was detected that buffalo breeding
in Bitlis city was mainly conducted by middle age (age of 40 and 50) or older
breeders (51 years and older). It was observed that the breeders could not
produce their own feed due to insufficient land availability (0-20 decares per
farm) and the pastures were insufficient. Buffalo milk was mainly used for the
production of yoghurt and cheese and farmers did not have a plan for the
marketing of buffalo products because of low price problems. Mandatory vaccines
for health protection in Anatolian buffaloes were performed regularly. In addition, it has been
stated that in recent years, the efforts to protect the Anatolian buffaloes
have contributed significantly to the protection and development of this animal
production branch.
Proje Numarası
2016-SİÜFEB31
Kaynakça
- Anonim 2012.USDA, United States Department of Agriculture, 2012. http://www.usda.gov/wps/portal/ usda/usdahome.
- Anonim 2018. Ziraat Mühendisleri Odası SütRaporu. https://www.tmmob.org.tr/icerik/zmo-2018.
- Atasever S, Erdem H 2008. Manda Yetiştiriciliği ve Türkiye’deki Geleceği. OMÜ Ziraat Fak. Derg 23(1):59-64.
- Bakır G, Han F 2014. Yalova İlindeki Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısal Özelliklerini Etkileyen Faktörler: Yem ve Besleme Alışkanlıkları. Turk J. Agric. Res1: 55-62.
- Baytok MY 1999. Afyon Kaymağı ve Kaymaklı Şeker Üretimi.Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Bilim Derg1 :35-40.
- BSTID 1981. Report of and Ad Hoc Panel of the Advisory Committee on Technology Innovation. Board on Science and Technology for International Development, Commission on International Relations, pp: 237-238.
- FAO 2019.Food and Agriculture Organization, http://www.fao.org, Roma, İtalya.
- Görgülü M 2009.BüyükveKüçükbaşHayvanBesleme, Çukurova Üniversitesi Adana, 282s.
- Gültekin C 2014. Trakya Bölgesi’nde Büyükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Üretim-Pazarlama Sorunları ve Çözüm Önerileri. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme
Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Edirne, 119s.
- Gür M, Altın M 2015. Trakya yöresinde farklı kullanım geçmişine sahip meraların florastik kompozisyon- larının bazı özellikleri. Anadolu Tarım Bilim. Derg 30: 60-67.
- Kabakcı S 2014.Iğdır Ekolojik Şartlarına Uygun Silajlık Mısır Çeşitlerinin Belirlenmesi. IÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Iğdır, 53s.
- Kara R, Demirel YN 2016. Afyon Kaymağı Üretiminde Kullanılan Süt Türünün Real-Time PCR ile Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Vet.Bil. Derg 11(2): 185-190.
- Karadavut U, Çakmak C, Özdemir G, Sevinç N 2010. Bingöl İli Hayvancılık İşletmelerinin Teknik ve Ekonomik Yapıları Üzerine Bir Araştırma. 3. Bingöl Sempozyumu,17-19 Eylül, Bingöl.
- Kelgökmen İ, Ünal N 2015. Anadolu Mandalarında Bazı Morfometrik Özellikler. Lalahan Hay.Araşt.Enst. Derg 55 (2): 50-55
- Özdemir G, Özdemir A 2016.Bingöl İli Manda Yetiştiriciliğinin Sorun ve Çözüm Önerilerinin Yetiştirici Gözüyle Değerlendirilmesi. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Derg 6(2): 157-164.
- Paleari MA, Camisasca S, Beretta G, Renon P, Tessuto I, Benedetti G, Bertolo G 1997. Comparison of the physico-chemical characteristics of buffalo and bovine meat. Fleischwirt Intern 6:11-13.
- Rey JF, Martinez CL Urrea A 2011.Comparative Study of the Physicochemical Characteristics of an Economic Buffalo (Bubalusbubalis) Meat Product and Aneconomic Beef (Bosindicus) Meat Product with incorporation of bovine Hemoglobin in Powder in Both Formulations. Procedia Food Science 1: 1589 – 1592
- Sarıözkan S 2011. Türkiye’de Manda Yetiştiriciliği’nin Önemi. Kafkas Univ Fak Derg 17 (1): 163-166.
- SAS 2017. SAS/STAT Software:Hangen and Enhanced. SAS InstInc, USA. Erişim Tarihi: (29.07.2017).
- Soysal Mİ 2006. Manda ve Ürünleri Üretimi: Ders Notları. Tekirdağ Üniversitesi,Tekirdağ.
- Soysal Mİ 2013. Anatolian Water Buffaloes Husbandry in Turkey. Buffalo Bulletin, 32 (Special Issue 1): 293-309.
- Şekerden Ö 2001. Büyükbaş Hayvan Yetiştirme (Manda Yetiştiriciliği Kitabı).TemizYürek Ofset Matbaacılık, Hatay, 296 s.
- Şekerden Ö, Bankurdan B, Özlü B 1999. Anadolu mandalarında süt kompozisyonunu etkileyen faktörler ve süt kompozisyonunun laktasyon dönemlerine göre değişimi. Tr. J. of Veterinary and Animal Sciences 23: 505-509.
- TÜİK 2019. Türkiye İstatistik Kurumu. www.tuik.gov.tr.
- Uslu NT 1970. Afyon Bölgesi Mandalarının Çeşitli Özellikleri ile Rasyonel ve Köy Şartlarında Süt Verimleri Üzerinde MukayeseliAraştırmalar. Afyon Yem Bitkileri Üretme ve
Zootekni Denemeİstasyonu, DoktoraTezi, BirlikMatbaası, Bornova, 81 s.
- Uzun F, Alay F, İspirli K 2016. Bartın İli Meralarının Bazı Özellikleri.Turk J. Agric. Res 3: 174-183
- Yılmaz S 2013. Afyonkarahisar Yöresi MandaYetiştiriciliği; Küçükçobanlı Köyü Örneği. Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi,Afyon, 144s.
- Yolcu H, Tan M 2008. Ülkemiz Yem Bitkileri Tarımına Genel Bir Bakış. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Derg 14 (3) : 303-312.
- Ziauddin K, Rao DN 1991. Buffalo a Potential Source of Meat Animal Livestock Adviser Vol. XVI. Issue XII. Hutchinson.