Araştırma Makalesi
Bazı Armut Klon Anaçları Üzerine Aşılı Armut Çeşitlerinin Fidan Gelişim Performanslarının Belirlenmesi
Öz
Bu çalışma, 2018-2019 yılları arasında bazı armut klon anaçları üzerine aşılı armut çeşitlerinin aşı başarısı ve fidan gelişim performanslarını belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Bu çalışmada, ‘Deveci’, ‘Williams’, ‘Santa Maria’ ve ‘Abate Fetel’ armut çeşitleri Fox9, Fox11, OHxF87 ve OHxF333 armut klon anaçları üzerine dilciksiz aşı yöntemiyle Nisan ayında aşılanmıştır. Çalışmada anaçların aşı tutma oranı üzerine etkisi olmazken aşı sürme ve fidan yaşama oranı ile aşı sürgün çapı ve sürgün uzunluğu üzerine etkisinin ortalamalar bakımından önemli olduğu tespit edilmiştir. Çeşitlerin, aşı sürgün çapı hariç aşı tutma, sürme ve fidanların yaşama oranı ile sürgün uzunluğu üzerine etkisinin ortalamalar bakımından önemli olduğu saptanmıştır. Araştırmada aşı tutma oranın %86.7-%100, aşı sürme oranın %80.0-%100, fidan yaşama oranının %77.8-%100 arasında olduğu belirlenmiştir. Aşı tutma ve aşı sürme oranları bakımından ‘Santa Maria’ ve ‘Deveci’ çeşitleri en iyi sonucu vermiştir. En yüksek fidan yaşama oranı ‘Santa Maria’ ve ‘Deveci’, en düşük ise ‘Williams’ çeşidinde belirlenmiştir. Araştırmada aşı sürgünü uzunluğunun 96.4 cm-135.5 cm, aşı sürgünü çapının 17.60 mm-20.94 mm arasında olduğu belirlenmiştir. Araştırmada anaçlar bakımından en uzun aşı sürgünü Fox9 en kısa ise OHxF333 anaçlarında belirlenmiştir. Çeşitler bakımından ise aşı sürgün uzunluğunun ‘Santa Maria’ çeşidinde diğer çeşitlerden daha fazla olduğu belirlenmiştir. Araştırmada ‘Deveci’ ve ‘Santa Maria’ için Fox11 ve OHxF87; ‘Williams’ için Fox11 ve OHxF333; ‘Abate Fetel’ için Fox9 ve OHxF87 anaçları tavsiye edilebilir. Bu çalışma sonucunda armut yetiştiriciliğinde büyüme, verim ve kalite bakımından oldukça önemli olan kaliteli aşılı fidan üretiminin sürgün dönemde başarılı bir şekilde yapılabileceği ortaya konulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Teşekkür
Bu çalışma Sevgi SERTTAŞ’ın Yüksek Lisans tez çalışmasından türetilmiştir.
Kaynakça
- Akçay ME 2007. Armut Yetiştiriciliğinde Klon Anaç Kullanımı. Hasad Bitkisel Üretim Dergisi 23(269): 50-53.
- Askari-Khorasgania O, Jafarpoura M, Hadada MM, Pessaraklib M 2019. Fruit Yield and Quality Characteristics of “Shahmiveh” Pear Cultivar Grafted on Six Rootstocks. Journal of Plant Nutrition 42(4):323–332.
- Bell RL, Janick J, Moore JN 1996. Pears. Fruit Breeding Volume I: Tree and Tropical Fruits. John Willey and Sons Press, New York.
- Bolat İ 1993. Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Fidanlık Arazisinde Yetiştirilen Ilıman Iklim Meyve Türleri Fidanlarının Bazı Özelliklerinin Incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 24(2): 86-97.
- Browning G, Watkins R 1991. Preliminary Evaluation of New Quince (Cydonia oblonga Miller) Hybrid Rootstocks for Pears. Journal of Horticultural Science and Biotechnology 66:35–42.
- Çelik M, Sakin M 1991. Ülkemizde Meyve Fidanı Üretiminin Bugünkü Durumu, Türkiye 1. Fidancılık Sempozyumu Bildiri Kitabı, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, 26-28 Ekim 1987, 169-180, Ankara.
- Çetinbaş M, Butar S, Sesli Y, Yaman B 2018. Armut Fidanı Üretiminde Farklı Çeşit/Anaç Kombinasyonlarının Bazı Fidan Özelliklerine Etkisi Üzerine Araştırmalar. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi 35 (Ek Sayı):8-12.
- Elivar DE, Dumanoğlu H 1999. Ayaş (Ankara) Koşullarında Elma, Armut ve Ayvada Bir Yaşlı Fidan Üretiminde İlkbahar Sürgün ve Sonbahar Durgun Göz Aşılarının Karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi 5(2):58-64.
- Ermel FF, Kervella J, Catesson AM, Poessel JC 1999. Localized Graft Incompatibility in Pear/Quince (Pyrus communis/Cydonia oblonga) Combination: Multivariate Analysis of Histological Data Form 5-Month-Old Grafts. Tree Physiology 19:645-654.
- Errea P 1998. Implications of Phenolic Compounds in Graft Incompatibility in Fruit Tree Species. Scientia Horticulturea 74:195-205.
- FAOSTAT 2020. Food and Agriculture Organization of the United Nations. http://www.fao.org.tr
- Güleryüz M 1991. Ülkemiz Meyve Fidancılığında Anaç Sorunu ve Dünyada Anaç Islahı ile İlgili Çalışmalar. Türkiye I. Fidancılık Sempozyumu Bildiriler Kitabı, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, 26-28 Ekim 1987, 273-284, Ankara.
- Hancock JF, Lobos GA 2008. Pears. In Temperate Fruit Crop Breeding: Germplasm to Genomics. Editor: Hancock, J.F. New York, Springer.
- Hartmann HT, Kester DE, Davies JrFT, Geneve RL 2011. Plant Propagation: Principles and Practices. Eighth Edition. Regents / Prentice Hall International Editions, Englewood Cliffs, 880, New Jersey.
- Hudina M, Orazem P, Jakopic J, Stampar F, 2014. The Phenolic Content and Its Involvement in the Graft Incompatibility Process of Various Pear Rootstocks (Pyrus communis L.). Journal of Plant Physiology 171:76-84.
- Jackson JE, 2003. Biology of Apples and Pears. Cambridge, UK, Cambridge University Press.
- Kadan H, Yarılgaç T 2005. Van Ekolojik Şartlarında Elma ve Armutların Durgun T-Göz Aşısıyla Çoğaltılması Üzerine Araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi 15(2):167-176.
- Köksal İ, Kantarcı M 1985. Ankara Koşullarında Haziran Sürgün Göz Aşısı ile Meyve Fidanı Üretme Olanakları Üzerinde Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yıllığı 35:(1-2-3-4): 87-92.
- Küden A, Gülen H 1997. Propagation of Apples, Pear and Plums by Grafted Cutting. Acta Horticulturae, 441:231-236
- Lewis WJ, Alexander McED 2008. Grafting & Budding. A Practical Guide for Fruit and Nut Plants and Ornamentals. Landlinks Press, 102, Australia.
- MGM, 2019. Meteoroloji Genel Müdürlüğü. https://www.mgm.gov.tr/tahmin/il-ve-ilceler.aspx?m =SAMSUN#/
- Özbek S 1978. Özel Meyvecilik (Kışın Yaprağını Döken Meyveler), Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 128, Adana.
- Özçağıran R 1974. Meyve Ağaçlarında Anaç Iie Kalem Arasındaki Fizyolojik İlişkiler. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No: 243, İzmir.
- Özçağıran R 1982. Bazı Armut Çeşitlerinin Ayva A Anacı ile Uyuşma Durumları Üzerine Bir Araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 19(2):77-83.
- Özçağıran R, Ünal A, Özeker E, İsfendiyaroğlu M 2005. Armut, Ilıman iklim meyve türleri, Yumuşak Çekirdekli Meyveler (Cilt-II), Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, İzmir.
- Öztürk B, Özcan M, Öztürk A 2011. Farklı Anaç Çapları ve Aşılama Zamanının Kivi Fidanı Üretiminde Aşı Başarısı ve Fidan Büyümesi Üzerine Etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi 17:261-268
- Pektaş M, Canlı FA, Ozongun Ş 2009. Winter Grafts as Alternative Methods to T-Budding in Pear (Pyrus communis L.) Propagation. International Journal of Natural and Engineering Sciences 3(1):91-94.
- Pina A, Errea P 2005. A Review of New Advances in Mechanism of Graft Compatibility-Incompatibility. Scientia Horticulture 106:1-11.
- Ponchia G, Fila G, Gardiman M, Scarabello A 1995. Effect of Grafting Method on the Production of Maiden Trees of Apple, Pear and Peach. Informatore Agrario 51(38):43-46.
- Rahman J, Aftab M, Rauf MA, Rahman KU, Farooq WB, Ayub G 2017. Comparative Study on Compatibility and Growth Response of Pear Varieties on Different Rootstocks at Nursery. Pure Applied Biology 6(1):286-292.
- Rom RC, Carlson RF 1987. Rootstocks for Fruit Crops. John Wiley and Sons- Interscience Publication, New York, 497, USA.
- Swierczynski S, Stachowiak A, Swierczynska I, Golcz-Polaszewska M 2014. Influence of Rootstock, Cultivar and Ergoplant Biostimulant on the Growth of Maiden Pear Trees in Nursery and Physiological Compatibility. Acta Scientarum Polonorum Hortorum Cultus 13(6):3-14.
- Soylu A, Başyiğit H 1991. Bursa Kestel Yöresinde Üretilen Bazı Meyve Fidanlarının Büyüme ve Dallanma Özellikleri, Türkiye I. Fidancılık Sempozyumu Bildiriler Kitabı, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, 26-28 Ekim 1987, 247-256, Ankara.
- Yılmaz M 1994. Bahçe Bitkileri Yetiştirme Tekniği. Çukurova Üniversitesi Basımevi, 151, Adana.
- Zenginbal E 2016. Örtü Altı ve Arazi Koşullarında Tüplü Armut Fidanı Üretimi. Ordu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 59 sy.
- Zenginbal, E., Bostan, S.Z. 2019. Bolu Koşullarında Açıkta Ve Örtü Altında Tüplü Armut Fidanı Üretimi. Bahçe 48(2):57-64.
Determination of the Stion Development Performances Different Pear Cultivars on Some Pear Clonal Rootstock
Öz
This study was conducted to determine the graft success and stion (rootstock+scion) growth performances of pear cultivars grafted on some pear clone rootstocks during the 2018 and 2019. In this study, 'Deveci', 'Williams', 'Santa Maria' and 'Abate Fetel' pear cultivars were grafted in April on the Fox9, Fox11, OHxF87 and OHxF333 pear clone rootstocks with splice grafting method. Rootstocks had a significant effect on graft sprout ratio, graft survival ratio, shoot diameter and shoot length, except for graft take ratio in terms of rootstocks in the study. And also, cultivars had a statistically significant effect on graft take ratio, graft sprout ratio, graft survival ratio and shoot length, except for shoot diameter. In the study, graft take ratio varied from 86.7% to 100%, the graft sprout ratio varied from 80.0% to 100%, and the graft survival ratio varied from 77.8% to 100%. 'Santa Maria' and 'Deveci' gave the best results in terms of graft take and sprout rates. The highest graft survival ratio was determined as 'Santa Maria' and 'Deveci' and the lowest was determined as 'Williams'. In the study, the shoot length was observed between 96.4 cm and 135.5 cm and shoot diameter was observed between 17.60 mm and 20.94 mm. In terms of rootstocks, the longest shoot was determined in Fox9 and the shortest in OHxF333 rootstocks. In terms of cultivars, “Santa Maria” had a higher shoot length than other cultivars. Fox 11 and OHxF 87 for 'Deveci' and 'Santa Maria'; Fox11 and OHxF333 for 'Williams'; Fox9 and OHxF87 for 'Abate Fetel' can be recommended as rootstocks. As a result of this study, it was revealed that the production of quality grafted seedlings, which is very important in terms of growth, yield and quality in pear cultivation, can be done successfully in the sprouting period.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akçay ME 2007. Armut Yetiştiriciliğinde Klon Anaç Kullanımı. Hasad Bitkisel Üretim Dergisi 23(269): 50-53.
- Askari-Khorasgania O, Jafarpoura M, Hadada MM, Pessaraklib M 2019. Fruit Yield and Quality Characteristics of “Shahmiveh” Pear Cultivar Grafted on Six Rootstocks. Journal of Plant Nutrition 42(4):323–332.
- Bell RL, Janick J, Moore JN 1996. Pears. Fruit Breeding Volume I: Tree and Tropical Fruits. John Willey and Sons Press, New York.
- Bolat İ 1993. Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Fidanlık Arazisinde Yetiştirilen Ilıman Iklim Meyve Türleri Fidanlarının Bazı Özelliklerinin Incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 24(2): 86-97.
- Browning G, Watkins R 1991. Preliminary Evaluation of New Quince (Cydonia oblonga Miller) Hybrid Rootstocks for Pears. Journal of Horticultural Science and Biotechnology 66:35–42.
- Çelik M, Sakin M 1991. Ülkemizde Meyve Fidanı Üretiminin Bugünkü Durumu, Türkiye 1. Fidancılık Sempozyumu Bildiri Kitabı, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, 26-28 Ekim 1987, 169-180, Ankara.
- Çetinbaş M, Butar S, Sesli Y, Yaman B 2018. Armut Fidanı Üretiminde Farklı Çeşit/Anaç Kombinasyonlarının Bazı Fidan Özelliklerine Etkisi Üzerine Araştırmalar. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi 35 (Ek Sayı):8-12.
- Elivar DE, Dumanoğlu H 1999. Ayaş (Ankara) Koşullarında Elma, Armut ve Ayvada Bir Yaşlı Fidan Üretiminde İlkbahar Sürgün ve Sonbahar Durgun Göz Aşılarının Karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi 5(2):58-64.
- Ermel FF, Kervella J, Catesson AM, Poessel JC 1999. Localized Graft Incompatibility in Pear/Quince (Pyrus communis/Cydonia oblonga) Combination: Multivariate Analysis of Histological Data Form 5-Month-Old Grafts. Tree Physiology 19:645-654.
- Errea P 1998. Implications of Phenolic Compounds in Graft Incompatibility in Fruit Tree Species. Scientia Horticulturea 74:195-205.
- FAOSTAT 2020. Food and Agriculture Organization of the United Nations. http://www.fao.org.tr
- Güleryüz M 1991. Ülkemiz Meyve Fidancılığında Anaç Sorunu ve Dünyada Anaç Islahı ile İlgili Çalışmalar. Türkiye I. Fidancılık Sempozyumu Bildiriler Kitabı, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, 26-28 Ekim 1987, 273-284, Ankara.
- Hancock JF, Lobos GA 2008. Pears. In Temperate Fruit Crop Breeding: Germplasm to Genomics. Editor: Hancock, J.F. New York, Springer.
- Hartmann HT, Kester DE, Davies JrFT, Geneve RL 2011. Plant Propagation: Principles and Practices. Eighth Edition. Regents / Prentice Hall International Editions, Englewood Cliffs, 880, New Jersey.
- Hudina M, Orazem P, Jakopic J, Stampar F, 2014. The Phenolic Content and Its Involvement in the Graft Incompatibility Process of Various Pear Rootstocks (Pyrus communis L.). Journal of Plant Physiology 171:76-84.
- Jackson JE, 2003. Biology of Apples and Pears. Cambridge, UK, Cambridge University Press.
- Kadan H, Yarılgaç T 2005. Van Ekolojik Şartlarında Elma ve Armutların Durgun T-Göz Aşısıyla Çoğaltılması Üzerine Araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi 15(2):167-176.
- Köksal İ, Kantarcı M 1985. Ankara Koşullarında Haziran Sürgün Göz Aşısı ile Meyve Fidanı Üretme Olanakları Üzerinde Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yıllığı 35:(1-2-3-4): 87-92.
- Küden A, Gülen H 1997. Propagation of Apples, Pear and Plums by Grafted Cutting. Acta Horticulturae, 441:231-236
- Lewis WJ, Alexander McED 2008. Grafting & Budding. A Practical Guide for Fruit and Nut Plants and Ornamentals. Landlinks Press, 102, Australia.
- MGM, 2019. Meteoroloji Genel Müdürlüğü. https://www.mgm.gov.tr/tahmin/il-ve-ilceler.aspx?m =SAMSUN#/
- Özbek S 1978. Özel Meyvecilik (Kışın Yaprağını Döken Meyveler), Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 128, Adana.
- Özçağıran R 1974. Meyve Ağaçlarında Anaç Iie Kalem Arasındaki Fizyolojik İlişkiler. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No: 243, İzmir.
- Özçağıran R 1982. Bazı Armut Çeşitlerinin Ayva A Anacı ile Uyuşma Durumları Üzerine Bir Araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 19(2):77-83.
- Özçağıran R, Ünal A, Özeker E, İsfendiyaroğlu M 2005. Armut, Ilıman iklim meyve türleri, Yumuşak Çekirdekli Meyveler (Cilt-II), Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, İzmir.
- Öztürk B, Özcan M, Öztürk A 2011. Farklı Anaç Çapları ve Aşılama Zamanının Kivi Fidanı Üretiminde Aşı Başarısı ve Fidan Büyümesi Üzerine Etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi 17:261-268
- Pektaş M, Canlı FA, Ozongun Ş 2009. Winter Grafts as Alternative Methods to T-Budding in Pear (Pyrus communis L.) Propagation. International Journal of Natural and Engineering Sciences 3(1):91-94.
- Pina A, Errea P 2005. A Review of New Advances in Mechanism of Graft Compatibility-Incompatibility. Scientia Horticulture 106:1-11.
- Ponchia G, Fila G, Gardiman M, Scarabello A 1995. Effect of Grafting Method on the Production of Maiden Trees of Apple, Pear and Peach. Informatore Agrario 51(38):43-46.
- Rahman J, Aftab M, Rauf MA, Rahman KU, Farooq WB, Ayub G 2017. Comparative Study on Compatibility and Growth Response of Pear Varieties on Different Rootstocks at Nursery. Pure Applied Biology 6(1):286-292.
- Rom RC, Carlson RF 1987. Rootstocks for Fruit Crops. John Wiley and Sons- Interscience Publication, New York, 497, USA.
- Swierczynski S, Stachowiak A, Swierczynska I, Golcz-Polaszewska M 2014. Influence of Rootstock, Cultivar and Ergoplant Biostimulant on the Growth of Maiden Pear Trees in Nursery and Physiological Compatibility. Acta Scientarum Polonorum Hortorum Cultus 13(6):3-14.
- Soylu A, Başyiğit H 1991. Bursa Kestel Yöresinde Üretilen Bazı Meyve Fidanlarının Büyüme ve Dallanma Özellikleri, Türkiye I. Fidancılık Sempozyumu Bildiriler Kitabı, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, 26-28 Ekim 1987, 247-256, Ankara.
- Yılmaz M 1994. Bahçe Bitkileri Yetiştirme Tekniği. Çukurova Üniversitesi Basımevi, 151, Adana.
- Zenginbal E 2016. Örtü Altı ve Arazi Koşullarında Tüplü Armut Fidanı Üretimi. Ordu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 59 sy.
- Zenginbal, E., Bostan, S.Z. 2019. Bolu Koşullarında Açıkta Ve Örtü Altında Tüplü Armut Fidanı Üretimi. Bahçe 48(2):57-64.
Toplam 36 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ziraat, Veterinerlik ve Gıda Bilimleri |
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article) |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Ağustos 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 24 Şubat 2020 |
| Kabul Tarihi | 7 Mayıs 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 |
Cited By
Effect of the Rootstock and Cultivar on Graft Success and Sapling Development and Graft Incompatibility in Pear
Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi
https://doi.org/10.24180/ijaws.782502
Armut Fidanlarının Morfolojik Özellikleri Üzerine Anaçların ve Çeşitlerin Etkisi
Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi
https://doi.org/10.24180/ijaws.723174
Armutta fidan kalitesi üzerine anaç ve çeşitlerin etkisi
Akademik Ziraat Dergisi
Sevgi SERTTAŞ
https://doi.org/10.29278/azd.724264
2022-JIF = 0.500
2022-JCI = 0.170
Uluslararası Hakemli Dergi (International
Peer Reviewed Journal)
Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)
Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)
Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi