Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Tohum Dış Ticaretinde Rekabet Gücünün Analizi ve Değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 21 , 22 - 34, 31.12.2018

Rahmiye Figen Ceylan , Çağrı Bayraktar Selma Demirtaş Zehra Kurt

https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.472886
Cited By: 1

Öz

Günümüzün
dış ticarete açık dünyasında tarımsal faaliyetlerde iç yeterlilik hem üretim
hem de tüketim aşamalarında ticaret avantajlarının elde edilmesi ile mümkündür.
Ancak, sağlık duyarlılıkları ile birlikte verim artışının da sağlanması gereken
mevcut bitkisel üretim düzeninde, tarımsal girdilerde dışa bağımlılığın
azaltılmasına özel önem verilmesi gerekmektedir. Önemli bir üretici ülke olan
Türkiye’nin tohum dış ticaret açığı 2000’li yılların başından beri
azalmaktadır. 2015 yılında Türkiye’nin tohumluk ihracatının ithalatı karşılama
oranı % 59 iken, 2016 yılında bu oran daha da yükselmiştir. Bu değişimin,
ihracat yapılan ülkelere ve zamana göre analiz edilmesi istenmiştir. Türkiye’nin
on ticaret ortağı ülkeye olan tohumluk ihracatı 2000-2017 yılları için oransal
değişimler aracılığıyla incelenmiştir. Bu değerlendirme sonrasında, temel
ticaret ortaklarından Irak’ın veri yetersizliği nedeniyle dışarıda
bırakılmasının ardından, Türkiye’nin 2000-2015 yılları arasında elde ettiği
tohum ihracat geliri panel veri analizi aracılığıyla 9 ithalatçı ülke için
analiz edilmiştir. Uygulanan yer çekimi modeli analiz sonuçlarına göre,
ithalatçı ülkenin kişi başı milli gelir artışı, bu ülkenin nüfus artışı ve Türk
Lirası’nın Dolar’a karşı değer kaybı tohum ihracat gelirini artıran etkenler
olarak belirmiştir. Ayrıca, Türkiye’de tohum üretim artışı ve ithalatçı ülkenin
Avrupa Birliği üyesi olma durumu, Türk tohum ihracat gelirinin dönemler arası
farkını pozitif yönde etkilemektedir. Bu hususta önceliğin üretim artışına
verilmesi ve tohum üreticilerinin daha fazla desteklenmesine yönelik
çalışmalara gerek duyulduğunu belirtmekte fayda vardır.

Anahtar Kelimeler

dış ticaret ihracat geliri panel veri analizi yer çekimi modeli Türkiye tohum yer çekimi modeli

Kaynakça

  • Anonim 2013. Production and Trade Statistics. http://www.fao.org/economic/ess/ess-trade/en/ (Erişim tarihi: 08.05.2018).
  • Anonim 2014. Seed Exports and Imports. http://www.worldseed.org/resources/seed-statistics/ (Erişim tarihi: 07.05.2018)
  • Anonim 2015a. 5553 Sayılı Tohumculuk Kanununun 10.Yılı, Tohumculuk 2015, İstatistikler, Göstergeler, Çalıştaylar(1), web: (Erişim tarihi tarihi: 20.04.2018).
  • Anonim 2015b. TSÜAB, Tohumculuk Sektörünün Durumu ve Geleceği. Web: www.tsuab.org.tr (Erişim tarihi: 14.12.2017)
  • Anonim 2015c. TÜRKTOB, www.turktob.org.tr (Erişim tarihi: 18.03.2018).
  • Anonim 2015d. GTHB, www.tarim.gov,tr (Erişim tarihi: 24.02.2018).
  • Anonim 2015e.BÜGEM,https://www.tarim.gov.tr/sgb /Belgeler/SagMenuVeriler/BUGEM.pdf (Erişim tarihi: 24.02.2018)
  • Anonim 2016. https://mordorintelligence.com/indus try-reports. (Erişim tarihi: 18.04.2018)
  • Anonim 2017. TODAB, Tohumluk Dağıtım Sektörü Ulusal Strateji Raporu.
  • Arellano M 2003 Panel Data Econometrics. Oxford University Press, New York, 231 ss.
  • Anderson EJ, Wincoop Van E 2003. Gravity with Gravitas: A Solution to the Border Puzzle. The American Economic Review, 93(1):170-192. American Economic Association
  • Ahcar J, Siroën MJ 2017. Deep Integration: Considering the Heterogeneity of Free Trade Agreements Pontificia Universidad Javeriana, Cali, Colombia Jean-Marc Université Paris-Dauphine PSL IRD LEDa UMR [225] DIAL, Paris, France. Journal of Economic Integration. September 2017. 32(3):615-659
  • Altındal D, Akgün Ü 2007. Yeni Tohumculuk Yasası ve Türk Tarımına Etkileri SDÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 2(2):27-35.
  • Bacchetta P, Van Wıncoop E 2000. Does Exchange-Rate Stability Increase Trade and Welfare? American Economic Review, 90 (5): 1093-1109.DOI: 10.1257/aer.90.5.1093
  • Baltagi Badi H 1995. Econometric analysis of panel data /ISBN 0-470-01456-3
  • Breitung J 2000. The local power of some unit root tests for panel data. In;Nonstation-ary Panels, Panel Cointegration, and Dynamic Panels,
  • Baltagi, B.H. (Ed), Elsevier, Amsterdam, pp 161-177
  • Bergstrand Jeffrey H 1985. The gravity equation in international trade: Some microeconomic foundations and empirical evidence. Review of Economics and Statistics. 67:474-481.
  • Bergstrand Jeffrey H 1989. The generalized gravity equation, monopolistic competition, and the factor-proportions theory in international trade. Review of Economics and Statistics. 711143-53
  • Breusch T and Pagan A 1979. A Simple Test for Heteroscedasticity and Random Coefficient Variation. Econometrica, 1979. 47(5):1287-1294
  • Cho G, Sheldon I, Mccorriston S 2002. American Journal of Agricultural Economics, 84(4):931-942. https://doi.org/10.1111/1467-8276.00044
  • Chowdhury AR 1993. Does Exchange Rate Volatility Depress Trade Flows? Evidence from Error-Correction Models. The Review of Economics and Statistics, 75(4):700-706
  • Disdier AC and Marette S 2010.The Combination Of Gravity And Welfare Approaches For Evaluating Nontariff Measures. Am. J. Agr. Econ. 92(3):713-726.
  • Deardorff A 1998. Determinants of Bilateral Trade: Does Gravity Work in a Classical World? In: Frankel, J., Ed., The Regionalization of the World Economy, University of Chicago Press, Chicago.
  • Elçi A 2000. Türkiye’de Tohumculuğun Durumu ve Değişimi. Türkiye Ziraat Mühendisleri V. Teknik Kongresi. 2: 859-870.
  • Gençtan T, Tugay ME, Geçit HH, Bozkurt B, Ergün E, Ekiz H, Yalvaç K, Gevrek MN, Elçi A, Balkan A 2007. Türkiye’de Tohumluk, Fide ve Fidan Üretimi ve Tüketimi. Türkiye Ziraat Mühendisleri VI. Teknik Kongresi. 803-823.
  • Gujaratı DN 2003. Basic Econometrics. New York: McGraw Hill Book Co.
  • Godfrey L 1978. Testing against General Autoregressive and Moving Average Error Models When the Regressors Include Lagged Dependent Variables. Econometrica, 46(6):1293-1301
  • Hilbun B, Keneddy P, and Dufour AE 2006. ‘A Determination of the Trade Creation and Diversion Effects of Regional Trade Agreements in the Western Hemisphere’. Department of Agricultural Economics and Agribusiness 101 Ag. Administration Bldg. Louisiana State University, Ag Center Baton Rouge, LA 70893
  • Jarque CM, Bera AK 1980. Efficient tests for normality, homoscedasticity and serial independence of regression residuals, Economics Letters 6(3): 255–259
  • Kabir M and Salim R 2010. ‘Can Gravity Model Explain BIMSTEC’s Trade?’.Bangladesh Institute of International and Strategic Studies Curtin University of Technology. Journal of Economic Integration 25(1): 144-166
  • Kao WW, Karemera D and Taylor R 1994. ‘A gravity model analysis of meat trade policies’. Agricultural Economics, 10(1):81-88.
  • Levin A, Lin CF 1992. “Unit Root Test in Panel Data: Asymptotic and Finite-Sample Properties”, Discussion Paper, 92-93, Department of Economics, University of California at San Diego (PDF) Panel Unit Root Tests: A Review. Available from: https://www.researchgate.net/publication/252756953_Panel_Unit_Root_Tests_A_Review [Accessed Aug 14 2018].
  • Levin A, Lin CF 1993. “Unit Root Test in Panel Data: New Results”, Discussion Paper, 93-56, Department of Economics, University of California at San Diego. (PDF) Panel Unit Root Tests: A Review. Available from: https://www.researchgate. net/publication/252756953_Panel_Unit_Root_Tests_A_Review [Accessed Aug 14 2018].
  • Levin A, Lin CF, Chu CJ 2002. Unit root tests in panel data: asymptotic and finite sample properties. Journal of Econometrics 108(1):1-24.
  • Pedroni P 1999. Critical Values for Cointegration Tests in Heterogeneous Panels with Multiple Regressors. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 61(S1): 653-670.
  • Pezikoğlu F 2008. The EU CAP Reforms. Türktarım, May-June (181):34-37, Ankara.
  • Şahin A, Meral Y, Can M 2013. Türkiye Tohumculuk Sektörünün Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2): 73-88.
  • Yağdı K, Yılmaz K, Sezer N, Aydemir T, Bağcı SA 2010. Türkiye’de Tarla Bitkileri Tohumluk Üretimi ve Kullanımı ile Tohumculuk Sisteminin Genel Değerlendirmesi. Türkiye Ziraat Mühendisleri VII. Teknik Kongresi Erişim: http://www.zmo.org.tr /resimler/ekler/77ecc17109b1b80_ek.pdf
  • Yağdı K, Aydoğan EA, Kurt Polat PÖ 2015. Tarla Bitkileri Tohumluğu Üretimi ve Kullanımında Değişmeler ve Yeni Arayışlar. Türkiye Ziraat Mühendisleri VIII. Teknik Kongresi. 2:971-984.

Analysis of Turkey’s Competitiveness in Seed Foreign Trade

Yıl 2018, Cilt: 21 , 22 - 34, 31.12.2018

Rahmiye Figen Ceylan , Çağrı Bayraktar Selma Demirtaş Zehra Kurt

https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.472886
Cited By: 1

Öz

ABSTRACT



Internal competence in agricultural activities in today's
outdoor trade open world is possible both by the advantages of trade in both
production and consumption stages. There is a need in order to plan the future
planning of the seed production and foreign trade that can adapt to the
developing production technologies and to bring high efficiency and to direct
the investments towards the sector. Turkey's seed foreign trade deficit
decreased since the early 2000s, which is one of the important producer countries.
Turkey's seed import coverage ratio of exports in 2015 was 59%, this rate is
increased further in 2016. It was intended to analyse this change due to export
destinations and time. Turkey’s seed export to trade partner countries was
investigated with rational changes for 2000-2017 years. After this evaluation,
following exclusion of Iraq, which is one of the main trade partners, due to
data availability, Turkey’s seed export value for 2000-2015 was analysed for 9
importer countries with panel data analysis. Applied gravity model analysis
results indicated that rising in importer country’s per capita income and
population and devaluation of Turkish Lira against Dollar appeared as factors
rising seed export revenue. In addition, the rise in seed production in Turkey,
and European Union membership status of importer country affected inter-period
difference of Turkish seed export revenue in a positive direction.

Anahtar Kelimeler

Turkey seed foreign trade

Kaynakça

  • Anonim 2013. Production and Trade Statistics. http://www.fao.org/economic/ess/ess-trade/en/ (Erişim tarihi: 08.05.2018).
  • Anonim 2014. Seed Exports and Imports. http://www.worldseed.org/resources/seed-statistics/ (Erişim tarihi: 07.05.2018)
  • Anonim 2015a. 5553 Sayılı Tohumculuk Kanununun 10.Yılı, Tohumculuk 2015, İstatistikler, Göstergeler, Çalıştaylar(1), web: (Erişim tarihi tarihi: 20.04.2018).
  • Anonim 2015b. TSÜAB, Tohumculuk Sektörünün Durumu ve Geleceği. Web: www.tsuab.org.tr (Erişim tarihi: 14.12.2017)
  • Anonim 2015c. TÜRKTOB, www.turktob.org.tr (Erişim tarihi: 18.03.2018).
  • Anonim 2015d. GTHB, www.tarim.gov,tr (Erişim tarihi: 24.02.2018).
  • Anonim 2015e.BÜGEM,https://www.tarim.gov.tr/sgb /Belgeler/SagMenuVeriler/BUGEM.pdf (Erişim tarihi: 24.02.2018)
  • Anonim 2016. https://mordorintelligence.com/indus try-reports. (Erişim tarihi: 18.04.2018)
  • Anonim 2017. TODAB, Tohumluk Dağıtım Sektörü Ulusal Strateji Raporu.
  • Arellano M 2003 Panel Data Econometrics. Oxford University Press, New York, 231 ss.
  • Anderson EJ, Wincoop Van E 2003. Gravity with Gravitas: A Solution to the Border Puzzle. The American Economic Review, 93(1):170-192. American Economic Association
  • Ahcar J, Siroën MJ 2017. Deep Integration: Considering the Heterogeneity of Free Trade Agreements Pontificia Universidad Javeriana, Cali, Colombia Jean-Marc Université Paris-Dauphine PSL IRD LEDa UMR [225] DIAL, Paris, France. Journal of Economic Integration. September 2017. 32(3):615-659
  • Altındal D, Akgün Ü 2007. Yeni Tohumculuk Yasası ve Türk Tarımına Etkileri SDÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 2(2):27-35.
  • Bacchetta P, Van Wıncoop E 2000. Does Exchange-Rate Stability Increase Trade and Welfare? American Economic Review, 90 (5): 1093-1109.DOI: 10.1257/aer.90.5.1093
  • Baltagi Badi H 1995. Econometric analysis of panel data /ISBN 0-470-01456-3
  • Breitung J 2000. The local power of some unit root tests for panel data. In;Nonstation-ary Panels, Panel Cointegration, and Dynamic Panels,
  • Baltagi, B.H. (Ed), Elsevier, Amsterdam, pp 161-177
  • Bergstrand Jeffrey H 1985. The gravity equation in international trade: Some microeconomic foundations and empirical evidence. Review of Economics and Statistics. 67:474-481.
  • Bergstrand Jeffrey H 1989. The generalized gravity equation, monopolistic competition, and the factor-proportions theory in international trade. Review of Economics and Statistics. 711143-53
  • Breusch T and Pagan A 1979. A Simple Test for Heteroscedasticity and Random Coefficient Variation. Econometrica, 1979. 47(5):1287-1294
  • Cho G, Sheldon I, Mccorriston S 2002. American Journal of Agricultural Economics, 84(4):931-942. https://doi.org/10.1111/1467-8276.00044
  • Chowdhury AR 1993. Does Exchange Rate Volatility Depress Trade Flows? Evidence from Error-Correction Models. The Review of Economics and Statistics, 75(4):700-706
  • Disdier AC and Marette S 2010.The Combination Of Gravity And Welfare Approaches For Evaluating Nontariff Measures. Am. J. Agr. Econ. 92(3):713-726.
  • Deardorff A 1998. Determinants of Bilateral Trade: Does Gravity Work in a Classical World? In: Frankel, J., Ed., The Regionalization of the World Economy, University of Chicago Press, Chicago.
  • Elçi A 2000. Türkiye’de Tohumculuğun Durumu ve Değişimi. Türkiye Ziraat Mühendisleri V. Teknik Kongresi. 2: 859-870.
  • Gençtan T, Tugay ME, Geçit HH, Bozkurt B, Ergün E, Ekiz H, Yalvaç K, Gevrek MN, Elçi A, Balkan A 2007. Türkiye’de Tohumluk, Fide ve Fidan Üretimi ve Tüketimi. Türkiye Ziraat Mühendisleri VI. Teknik Kongresi. 803-823.
  • Gujaratı DN 2003. Basic Econometrics. New York: McGraw Hill Book Co.
  • Godfrey L 1978. Testing against General Autoregressive and Moving Average Error Models When the Regressors Include Lagged Dependent Variables. Econometrica, 46(6):1293-1301
  • Hilbun B, Keneddy P, and Dufour AE 2006. ‘A Determination of the Trade Creation and Diversion Effects of Regional Trade Agreements in the Western Hemisphere’. Department of Agricultural Economics and Agribusiness 101 Ag. Administration Bldg. Louisiana State University, Ag Center Baton Rouge, LA 70893
  • Jarque CM, Bera AK 1980. Efficient tests for normality, homoscedasticity and serial independence of regression residuals, Economics Letters 6(3): 255–259
  • Kabir M and Salim R 2010. ‘Can Gravity Model Explain BIMSTEC’s Trade?’.Bangladesh Institute of International and Strategic Studies Curtin University of Technology. Journal of Economic Integration 25(1): 144-166
  • Kao WW, Karemera D and Taylor R 1994. ‘A gravity model analysis of meat trade policies’. Agricultural Economics, 10(1):81-88.
  • Levin A, Lin CF 1992. “Unit Root Test in Panel Data: Asymptotic and Finite-Sample Properties”, Discussion Paper, 92-93, Department of Economics, University of California at San Diego (PDF) Panel Unit Root Tests: A Review. Available from: https://www.researchgate.net/publication/252756953_Panel_Unit_Root_Tests_A_Review [Accessed Aug 14 2018].
  • Levin A, Lin CF 1993. “Unit Root Test in Panel Data: New Results”, Discussion Paper, 93-56, Department of Economics, University of California at San Diego. (PDF) Panel Unit Root Tests: A Review. Available from: https://www.researchgate. net/publication/252756953_Panel_Unit_Root_Tests_A_Review [Accessed Aug 14 2018].
  • Levin A, Lin CF, Chu CJ 2002. Unit root tests in panel data: asymptotic and finite sample properties. Journal of Econometrics 108(1):1-24.
  • Pedroni P 1999. Critical Values for Cointegration Tests in Heterogeneous Panels with Multiple Regressors. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 61(S1): 653-670.
  • Pezikoğlu F 2008. The EU CAP Reforms. Türktarım, May-June (181):34-37, Ankara.
  • Şahin A, Meral Y, Can M 2013. Türkiye Tohumculuk Sektörünün Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2): 73-88.
  • Yağdı K, Yılmaz K, Sezer N, Aydemir T, Bağcı SA 2010. Türkiye’de Tarla Bitkileri Tohumluk Üretimi ve Kullanımı ile Tohumculuk Sisteminin Genel Değerlendirmesi. Türkiye Ziraat Mühendisleri VII. Teknik Kongresi Erişim: http://www.zmo.org.tr /resimler/ekler/77ecc17109b1b80_ek.pdf
  • Yağdı K, Aydoğan EA, Kurt Polat PÖ 2015. Tarla Bitkileri Tohumluğu Üretimi ve Kullanımında Değişmeler ve Yeni Arayışlar. Türkiye Ziraat Mühendisleri VIII. Teknik Kongresi. 2:971-984.
Toplam 40 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article)
Yazarlar

Rahmiye Figen Ceylan 0000-0003-0459-7521

Çağrı Bayraktar 0000-0003-4138-8307

Selma Demirtaş 0000-0002-0445-5534

Zehra Kurt 0000-0003-4651-9919

Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2018
Gönderilme Tarihi 21 Ekim 2018
Kabul Tarihi 1 Ocak 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2018Cilt: 21

Kaynak Göster

APA Ceylan, R. F., Bayraktar, Ç., Demirtaş, S., Kurt, Z. (2018). Tohum Dış Ticaretinde Rekabet Gücünün Analizi ve Değerlendirilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım Ve Doğa Dergisi, 21, 22-34. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.472886

Cited By

Assessment of Medicinal and Aromatic Plants’ Contribution to the Country's Economy by Hybrid Multi-Criteria Decision-Making Approach: The Case of Turkey
Tarım Bilimleri Dergisi
https://doi.org/10.15832/ankutbd.1308059
 Kapak Resmi İndir

21082



2022-JIF = 0.500

2022-JCI = 0.170

Uluslararası Hakemli Dergi (International Peer Reviewed Journal)

       Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)

      Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)


88x31.png 

Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

                 


Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi
e-ISSN: 2619-9149