Yetiştirici Koşullarında Kıvırcık Irkı Koyunlarda Süt Verim Özelliklerinin Belirlenmesi

Hilal Akgün; Mehmet Koyuncu

doi:10.18016/ksutarimdoga.vi.686319

Araştırma Makalesi

Yetiştirici Koşullarında Kıvırcık Irkı Koyunlarda Süt Verim Özelliklerinin Belirlenmesi

Yıl 2020, Cilt: 23 Sayı: 5, 1406 - 1413, 31.10.2020

Hilal Akgün Mehmet Koyuncu

https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.686319

Cited By: 3

Öz

Bu araştırma yetiştirici koşullarında bulunan Kıvırcık koyunlarında süt verim ve kalitesini ortaya koymak amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada yaşları 3. ve 4. laktasyondaki toplam 38 baş Kıvırcık koyunu kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre günlük ortalama süt verimi 495.5 g/gün olup, süt kontrol dönemleri itibariyle çok geniş bir varyasyon göstermiştir. Benzer durum somatik hücre sayısında da görülmüş ve bu değer 25.231-8.000.000 adet/ml arasında değişim göstermiştir. Kontrol dönemlerinde alınan süt örneklerinde yağ, yağsız kuru madde, protein, laktoz, yoğunluk, iletkenlik ve pH değerleri sırasıyla %7.7, %11.2, %5.8, %4.51, 1.033 gcm3 -1, 3.9 mS cm-1 ve 6.90 olarak bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kıvırcık, Süt verimi, Kalite özellikleri

Destekleyen Kurum

Bursa Uludağ Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Proje Birimi

Proje Numarası

HDP(Z) 2017/4)

Teşekkür

Bu makale Hilal Akgün’ün yüksek lisans tezinin bir bölümünden hazırlanmış olup, araştırmayı destekleyen Bursa Uludağ Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonuna (HDP(Z) 2017/4) teşekkür ederiz.

Kaynakça

Abd Allah M, Abass SF, Allam FM. 2011. Factors affecting the milk yield and composition of Rahmani and Chios sheep. International Journal of Livestock Production, 2(3): 24-30.
Akça N, Vural ME, Karataş A, İpek P, Koncagül S, Bingöl M. 2012. Halk elinde yetiştirilen Karacadağ Zom koyununu döl ve süt verimi ile büyüme, gelişme ve dış yapı özelliklerinin belirlenmesi. TAGEM/ HAYSÜD/ 10/08/01/04. Diyarbakır.
Akça N, Bakır G. 2017. Karacadağ Zom koyununun süt bileşimi. Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 10(1):19-23.
Altınel A, Güneş H, Yılmaz A, Kırmızıbayrak T, Akgündüz V. 2000. Comparison of the important production traits of Turkish Merino and indigenous Kıvırcık sheep breeds. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 26(2): 527-542.
Altınçekiç SÖ, Koyuncu M. 2011. Relationship between udder measurements and the linear scores for udder morphology traits in Kıvırcık, Tahirova and Karacabey Merino ewes. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 17 (1): 71-76.
Assenat L. 1991. Composición e propiedades, in: Luquet FM. (Ed.), Leche y productos lácteos: vaca–oveja–cabra. Zaragoza, Spain: Acribia, p.277-313.
Ayar A, Demirulus H, Tunçtürk Y. 1998. Koyun sütlerinin elektriksel iletkenliği üzerine bazı faktörlerin etkisi. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 12 (17): 86-95.
Banchero GE, Quintans G, Martin GB, Lindsay DR, Milton JTB 2004. Nutrition and colostrum production in sheep. 1. Metabolic and hormonal responses to a high-energy supplement in the final stages of pregnancy. Reproduction, Fertility and Development, 2004, 16, 1–11.
Barłowska J, Szwajkowska M, Litwinczuk Z, Król J. 2011. Nutritional value and technological suitability of milk from various animal species used for dairy production. Comprehensive Reviews in Food Science and Food Safety, 10: 291-302.
Brito MA, González FD, Ribeiro LA, Campos R, Lacerda L, Barbosa PR, Bergmann G. 2006. Composição do sangue e do leite em ovinos leiteiros do sul do Brasil: variações na gestação e na lactação. Ciênc Rural, 36:942-948.
Ceyhan A, Erdoğan İ, Sezenler T. 2007. Gen kaynağı olarak korunan Kıvırcık, Gökçeada ve Sakız koyun ırklarının bazı verim özellikleri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(2): 211-218.
Çelik Ş, Özdemir S. 2003. Morkaraman ırkı koyun sütlerinin bazı kimyasal ve fizikokimyasal parametrelerinin laktasyon boyunca değişimi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34 (3): 263-268.
Doğan Ş. 2010. Anadolu Merinosu koyunlarında meme tipleriyle sütün elektrik iletkenliği ve süt rengi arasındaki ilişkiler. Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 40 sy.
Hillerton JE, Walton AW. 1991. Identification of subclinical mastitis with a hand- held electrical conductivy meter. Vet. Rec. 128 (22): 513-515.
Icar. 2014. International Agreement of Recording Practices ICAR Recording Guidelines Approved by The General Assembly Held in Berlin, Germany, On May.
Ivandré Antonio MJ, dos Santos JS, Grecco Costa L, Grecco Costa R, Ludovico A, de Almeida Rego FC, Walter de Santana EH. 2015. Sheep milk: physical-chemical characteristics and microbiological quality. ALAN, 65(3).
Jelinek P, Gajdusek S, Illek J, Helanova I, Hlusek J. 1990. Changes in composition and characteristics of ewes during lactation. Zivocisna Vyroba, 35(9), 803-815.
Kiper İ. 2016. Karayaka ırkı koyunlarda laktasyon sayısının süt verimine ve süt özelliklerine etkileri. Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 41 sy.
Leitner G, Chaffer M, Shamay A, Shapiro F, Merin U, Ezra E, Saran A, Silanikove N. 2004. Changes in milk composition as affected by subclinical mastitis in sheep. J. Dairy Sciences, 87:46-52.
McKusick BC, Berger PG, Berger YM, Thomas DL. 2000. Preliminary observations on milk flow and udder morphology traits of East Friesian crossbred dairy ewes. Proceedings of the 6th Great Lakes, Dairy Sheep Symposium, November 2-4, Guelph, Ontario, Canada.
Minitab Inc. 2014. MINITAB release 17: statistical software for windows. Minitab Inc, USA.
Morand-Fehr P, Fedele V, Decandia M, Le Frileux Y. 2007. Influence of farming and feeding systems on composition and quality of goat and sheep milk. Small Ruminant Research, 68:20-34.
Park YW, Juarez M, Ranos M, Heanlein GFW. 2007. Physico-cheminal characteristics of goat and sheep milk. Small Ruminant Research, 68: 88-113.
Pavıć V, Antunac N, Mıoč B, Ivankovıć A, Havranek JL. 2002. Influence of stage of lactation on the chemical composition and physical properties of sheep milk. Czech Journal Animal Science, 47(2): 80–84.
Peris C, Molina P, Fernandez N, Rodriguez M, Torres A. 1991. Variation in somatic cell counts, California mastitis test and electrical conductivity among various fractions of ewes milk. Journal of Dairy Science, 74: 1553-1560.
Pugliese C, Acciaioli A, Rapaccini S, Parisi G, Franci O. 2000. Evolution of chemical composition, somatic cell count and renneting properties of the milk of Massese ewes. Small Ruminant Research, 35:71-80.
Raıcheva E, Ivanova T, Kıprıotıs E. 2009. Test day milk, composition and udder morphology at West Balkan Mountain Sheep and their F1 Crosses with Chios breed. Bulgarian Journal of Agricultural Science, 15 (1): 93-99.
Raynal-Ljutovac K, Park YV, Gaucheron F, Bouhallab S, 2007. Heat stability and enzymatic modifications of goat and sheep milk. Small Rumin Research, 68: 207-220.
Sanz Sampelayo MR, Chilliard Y, Schmidely P, Boza J. 2007. Influence of type of diet on the fat constituents of goat and sheep milk. Small Ruminant Research, 68:42-63.
Schallibaum M. 2001. Impact of SCC on the quality of fluid milk and cheese. National Mastitis Council, Inc. 40th Annual Meeting Proceedings. 38-46, Reno, Nevada.
Sezenler T, Ceyhan A, Yüksel MA, Koncagül S, Soysal D, Yıldırır M. 2016. Influence of Year, Parity and Birth Type on Milk Yield and Milk Components of Bandırma Sheep (German Black Head Mutton x Kıvırcık) Tarım Bilimleri Dergisi, 22: 89-98.
Simos EN, Nikolaou EM, Zoiopoulos PE. 1996. Yield, composition and certain physicochemical characteristics of milk of the Epirus mountain sheep breed. Small Ruminant Research 20: 67-74.
Stancheva N, Todorova D, Petrova N. 1997. Changes in the milk yield, composition properties of milk produced by synthetic dairy ewes crosses. Zhinotnov’dni Nauki, 34(3/4), 101-103.
Şahan N, Say D, Kaçar A. 2005. Changes in chemical and mineral contents of Awassi ewes milk during lactation. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 29: 589-593.
Tuik 2018. http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do? metod=temelist. (15.01.2018).
Yılmaz M, Altın T. 2004. Yetiştirici koşullarında Kıvırcık koyunların süt verim yetenekleri. 4. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi, 11-3 Eylül 2004, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
Yılmaz O, Çak B, Bolacalı M. 2011. Effects of lactation stage, age, birth type and body weight on chemical composotion of Red Karaman sheep milk. Kafkas Universitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 17 (3): 383-386.

Determination of Milk Yield Characteristics in Kıvırcık Sheep under the Breeder Conditions

Yıl 2020, Cilt: 23 Sayı: 5, 1406 - 1413, 31.10.2020

Hilal Akgün Mehmet Koyuncu

https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.686319

Cited By: 3

Öz

This study was conducted to determine the milk yield and quality of Kıvırcık sheep under breeders’ conditions. A total of 38 heads of Kıvırcık sheep in 3th or 4th lactation were used in the study. According to the results the mean daily milk yield was 495.5 g/day which was considered as a very wide variation in terms of milk control periods. Similar satiation was seen in somatic cell count which was ranged between 25.231 – 8.000.000 units/ml. Fat, solids not fat, protein, lactose, density, conductivity and pH values of milk samples taken during the control periods were found as 7.7%, 11.2%, 5.8%, 4.51%, 1.033 gcm3 -1, 3.9 mS cm-1 and 6.90, respectively.

Anahtar Kelimeler

Kıvırcık, Milk yield, Quality characteritics

Proje Numarası

HDP(Z) 2017/4)

Kaynakça

Abd Allah M, Abass SF, Allam FM. 2011. Factors affecting the milk yield and composition of Rahmani and Chios sheep. International Journal of Livestock Production, 2(3): 24-30.
Akça N, Vural ME, Karataş A, İpek P, Koncagül S, Bingöl M. 2012. Halk elinde yetiştirilen Karacadağ Zom koyununu döl ve süt verimi ile büyüme, gelişme ve dış yapı özelliklerinin belirlenmesi. TAGEM/ HAYSÜD/ 10/08/01/04. Diyarbakır.
Akça N, Bakır G. 2017. Karacadağ Zom koyununun süt bileşimi. Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 10(1):19-23.
Altınel A, Güneş H, Yılmaz A, Kırmızıbayrak T, Akgündüz V. 2000. Comparison of the important production traits of Turkish Merino and indigenous Kıvırcık sheep breeds. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 26(2): 527-542.
Altınçekiç SÖ, Koyuncu M. 2011. Relationship between udder measurements and the linear scores for udder morphology traits in Kıvırcık, Tahirova and Karacabey Merino ewes. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 17 (1): 71-76.
Assenat L. 1991. Composición e propiedades, in: Luquet FM. (Ed.), Leche y productos lácteos: vaca–oveja–cabra. Zaragoza, Spain: Acribia, p.277-313.
Ayar A, Demirulus H, Tunçtürk Y. 1998. Koyun sütlerinin elektriksel iletkenliği üzerine bazı faktörlerin etkisi. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 12 (17): 86-95.
Banchero GE, Quintans G, Martin GB, Lindsay DR, Milton JTB 2004. Nutrition and colostrum production in sheep. 1. Metabolic and hormonal responses to a high-energy supplement in the final stages of pregnancy. Reproduction, Fertility and Development, 2004, 16, 1–11.
Barłowska J, Szwajkowska M, Litwinczuk Z, Król J. 2011. Nutritional value and technological suitability of milk from various animal species used for dairy production. Comprehensive Reviews in Food Science and Food Safety, 10: 291-302.
Brito MA, González FD, Ribeiro LA, Campos R, Lacerda L, Barbosa PR, Bergmann G. 2006. Composição do sangue e do leite em ovinos leiteiros do sul do Brasil: variações na gestação e na lactação. Ciênc Rural, 36:942-948.
Ceyhan A, Erdoğan İ, Sezenler T. 2007. Gen kaynağı olarak korunan Kıvırcık, Gökçeada ve Sakız koyun ırklarının bazı verim özellikleri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(2): 211-218.
Çelik Ş, Özdemir S. 2003. Morkaraman ırkı koyun sütlerinin bazı kimyasal ve fizikokimyasal parametrelerinin laktasyon boyunca değişimi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34 (3): 263-268.
Doğan Ş. 2010. Anadolu Merinosu koyunlarında meme tipleriyle sütün elektrik iletkenliği ve süt rengi arasındaki ilişkiler. Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 40 sy.
Hillerton JE, Walton AW. 1991. Identification of subclinical mastitis with a hand- held electrical conductivy meter. Vet. Rec. 128 (22): 513-515.
Icar. 2014. International Agreement of Recording Practices ICAR Recording Guidelines Approved by The General Assembly Held in Berlin, Germany, On May.
Ivandré Antonio MJ, dos Santos JS, Grecco Costa L, Grecco Costa R, Ludovico A, de Almeida Rego FC, Walter de Santana EH. 2015. Sheep milk: physical-chemical characteristics and microbiological quality. ALAN, 65(3).
Jelinek P, Gajdusek S, Illek J, Helanova I, Hlusek J. 1990. Changes in composition and characteristics of ewes during lactation. Zivocisna Vyroba, 35(9), 803-815.
Kiper İ. 2016. Karayaka ırkı koyunlarda laktasyon sayısının süt verimine ve süt özelliklerine etkileri. Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 41 sy.
Leitner G, Chaffer M, Shamay A, Shapiro F, Merin U, Ezra E, Saran A, Silanikove N. 2004. Changes in milk composition as affected by subclinical mastitis in sheep. J. Dairy Sciences, 87:46-52.
McKusick BC, Berger PG, Berger YM, Thomas DL. 2000. Preliminary observations on milk flow and udder morphology traits of East Friesian crossbred dairy ewes. Proceedings of the 6th Great Lakes, Dairy Sheep Symposium, November 2-4, Guelph, Ontario, Canada.
Minitab Inc. 2014. MINITAB release 17: statistical software for windows. Minitab Inc, USA.
Morand-Fehr P, Fedele V, Decandia M, Le Frileux Y. 2007. Influence of farming and feeding systems on composition and quality of goat and sheep milk. Small Ruminant Research, 68:20-34.
Park YW, Juarez M, Ranos M, Heanlein GFW. 2007. Physico-cheminal characteristics of goat and sheep milk. Small Ruminant Research, 68: 88-113.
Pavıć V, Antunac N, Mıoč B, Ivankovıć A, Havranek JL. 2002. Influence of stage of lactation on the chemical composition and physical properties of sheep milk. Czech Journal Animal Science, 47(2): 80–84.
Peris C, Molina P, Fernandez N, Rodriguez M, Torres A. 1991. Variation in somatic cell counts, California mastitis test and electrical conductivity among various fractions of ewes milk. Journal of Dairy Science, 74: 1553-1560.
Pugliese C, Acciaioli A, Rapaccini S, Parisi G, Franci O. 2000. Evolution of chemical composition, somatic cell count and renneting properties of the milk of Massese ewes. Small Ruminant Research, 35:71-80.
Raıcheva E, Ivanova T, Kıprıotıs E. 2009. Test day milk, composition and udder morphology at West Balkan Mountain Sheep and their F1 Crosses with Chios breed. Bulgarian Journal of Agricultural Science, 15 (1): 93-99.
Raynal-Ljutovac K, Park YV, Gaucheron F, Bouhallab S, 2007. Heat stability and enzymatic modifications of goat and sheep milk. Small Rumin Research, 68: 207-220.
Sanz Sampelayo MR, Chilliard Y, Schmidely P, Boza J. 2007. Influence of type of diet on the fat constituents of goat and sheep milk. Small Ruminant Research, 68:42-63.
Schallibaum M. 2001. Impact of SCC on the quality of fluid milk and cheese. National Mastitis Council, Inc. 40th Annual Meeting Proceedings. 38-46, Reno, Nevada.
Sezenler T, Ceyhan A, Yüksel MA, Koncagül S, Soysal D, Yıldırır M. 2016. Influence of Year, Parity and Birth Type on Milk Yield and Milk Components of Bandırma Sheep (German Black Head Mutton x Kıvırcık) Tarım Bilimleri Dergisi, 22: 89-98.
Simos EN, Nikolaou EM, Zoiopoulos PE. 1996. Yield, composition and certain physicochemical characteristics of milk of the Epirus mountain sheep breed. Small Ruminant Research 20: 67-74.
Stancheva N, Todorova D, Petrova N. 1997. Changes in the milk yield, composition properties of milk produced by synthetic dairy ewes crosses. Zhinotnov’dni Nauki, 34(3/4), 101-103.
Şahan N, Say D, Kaçar A. 2005. Changes in chemical and mineral contents of Awassi ewes milk during lactation. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 29: 589-593.
Tuik 2018. http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do? metod=temelist. (15.01.2018).
Yılmaz M, Altın T. 2004. Yetiştirici koşullarında Kıvırcık koyunların süt verim yetenekleri. 4. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi, 11-3 Eylül 2004, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
Yılmaz O, Çak B, Bolacalı M. 2011. Effects of lactation stage, age, birth type and body weight on chemical composotion of Red Karaman sheep milk. Kafkas Universitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 17 (3): 383-386.

Toplam 37 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Konular	Ziraat, Veterinerlik ve Gıda Bilimleri
Bölüm	ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article)
Yazarlar	Hilal Akgün 0000-0001-5563-9205 Mehmet Koyuncu 0000-0003-0379-7492
Proje Numarası	HDP(Z) 2017/4)
Yayımlanma Tarihi	31 Ekim 2020
Gönderilme Tarihi	7 Şubat 2020
Kabul Tarihi	9 Nisan 2020
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2020Cilt: 23 Sayı: 5

Kaynak Göster

APA	Akgün, H., & Koyuncu, M. (2020). Yetiştirici Koşullarında Kıvırcık Irkı Koyunlarda Süt Verim Özelliklerinin Belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım Ve Doğa Dergisi, 23(5), 1406-1413. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.686319