Şanlıurfa Yöresinde Doğal Yayılış Gösteren Arum rupicola Boiss. var. rupicola ve Arum dioscoridis Sm. Taksonlarının Anatomik ve Morfolojik Yönden İncelenmesi

Cahit Çeçen; Hasan Akan; Mehmet Maruf Balos

doi:10.18016/ksutarimdoga.vi.576432

Araştırma Makalesi

Investigated of Anatomical and Morphological Aspects of Two Taxa Belonging to Arum L. (Araceae Juss.) Genus, Which Shows Natural Distribution in Şanlıurfa Region

Yıl 2020, Cilt: 23 Sayı: 1, 135 - 147, 28.02.2020

Cahit Çeçen Hasan Akan , Mehmet Maruf Balos

https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.576432

Cited By: 3

Öz

In
this study, morphological and anatomical features of Arum rupicola Boiss. var. rupicola
and Arum dioscoridis Sm. taxa
belonging to Arum L. genus of Araceae
family showing natural publication in Şanlıurfa were examined. The collected
species were dried in accordance with herbarium standards and morphological
measurements were made. The measurements were compared with 'The Illustrated
Flora of Turkey 'and 'Flora of Turkey'. The comparison with Flora of Turkey
showed differences in terms of tuber, fruit and appendage, while the comparison
with The Illustrated flora of Turkey showed differences in fruit. In anatomical
studies, paraffin method cross sections were taken as well as hand sections.
The exodema layer is 2-3 row in Arum
dioscoridis and 3-4 row in Arum rupicola var. rupicola. In Arum dioscoridis,
the root cortex is composed of 9-11 ordered parenchymatic cells and in Arum rupicola var. rupicola, 8-10 ordered parenchymatic cells. In both species, the
walls of the endodermia facing the cortex are süberinized. Transmission bundles
in both taxa are of radial type. Xylem is a polyarch, with 6-7 arms in Arum dioscoridis and 7-8 arms in Arum rupicola var. rupicola. Transmission bundles at the root, the presence of corner
collenchymae at the stem, the mesophile structure of the leaf and the presence
of raffite crystals were identified as distinguishing anatomical features for
these species.

Anahtar Kelimeler

Araceae , Arum , Anatomy , Morphology , Şanlıurfa

Proje Numarası

17173

Kaynakça

Akan H, Aydoğdu M, Korkut MM, Balos MM 2013. An Ethnobotanical Research of The Kalecik Mountain Area (Şanlıurfa, South-East Anatolia). Biological Diversity and Conservation, 6: 84-90.
Akan H, Korkut MM, Balos MM 2008. Arat Dağı ve Çevresinde (Birecik, Şanlıurfa) Etnobotanik Bir Araştırma. Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 20(1): 67-81.
Akyol Y, Yetişen K, Kocabaş O, Özdemir C 2018. Arum nickelii Schott ve Monotipik Arisarum vulgare O. Targ.-Tozz Türleri Üzerinde Morfolojik ve Anatomik Bir Araştırma. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 21(2): 239-245.
Alpınar K 1985. Batı Türkiye’de Arum L. ve Bu Türlerin Nişasta ve Protein Miktarları. Doğa Bilim Dergisi A2, 9(3): 473-483.
Alpınar K 1987. Batı Türkiye’nin Arum L. Türlerinin Yöresel Ad ve Kullanışları. VI. Bitkisel İlaç Hammaddeleri Toplantısı Bildirileri. Ankara: Gazi üniversitesi Basın Yayın Yüksekokulu Matbaası, 287-296.
Altay V, Çelik O 2011. Antakya Semt Pazarlarındaki Bazı Doğal Bitkilerin Etnobotanik Yönden Araştırılması. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 2: 137-139.
Altay V, Karahan F, Sarcan YB, İlçim A 2015. An Ethnobotanical Research on Wild Plants Sold in Kırıkhan District (Hatay/Turkey) Herbalists and Local Markets. Biological Diversity and Conservation, 8(2): 81-91.
Anonim 2017. Şanlıurfa Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü.Çevre Durum Raporu.
Balos MM, Akan H 2007. Zeytinbahçe-Akarçay (Birecik, Şanlıurfa) Arasında Kalan Bölgenin Etnobotanik Özellikleri. Selçuk Üniversitesi Fen Fakültesi Fen Dergisi, 2(29): 155-171.
Bilgin A 2000. Türkiye İçin Endemik Olan Arum euxinum L. (Araceae) Üzerinde Morfolojik, Anatomik ve Ekolojik Bir Araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Samsun, 43s.
Boyce PC 1989. A new classification of Arum with Keys to The İnfrageneric Taxa. Kew Bulletin, 44(3):383-395.
Boyce PC, Croat TB 2011. The Überlist of Araceae, Totals for Published and Estimated Number of Species in Aroid Genera, 2(02): 2015.
Bozdağ B, Kocabaş O, Akyol Y, Özdemir C 2016. Bitki Anatomisi Çalışmalarında El Kesitleri için Yeni Boyama Yöntemi. Marmara Pharmaceutical Journal, 20: 184-190.
Davis PH 1984. Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh: Edinburgh University Press, Volume 8.
Davis PH 1985. Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh: Edinburgh Univ. Press., Volume 9.
Davis PH, Tan K, Mill RR 1988. Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh: Edinburgh Univ Press, Volume 10.
Doğan Y, Nedelcheva A, Łuczaj Ł, Drăgulescu C, Stefkov G, Maglajlić A, Dajić-Stevanović, Z 2015. The İmportance of a Leaf: The Ethnobotany of Sarma in Turkey and The Balkans. Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine, 11(1): 26.
Güner A, Aslan S, Ekim T, Vural M, Babaç MT 2012. Türkiye Bitkileri Listesi (damarlı bitkiler). İstanbul: Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmalar Derneği Yayını 1.
Güner A, Kandemir A, Menemen Y, Yıldırım H, Aslan S, Ekşi G, Güner I, Çimen AÖ 2018. Resimli Türkiye Florası Cilt 2. ANG vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, İstanbul
Güner A, Özhatay N, Ekim T, Başer KHC 2000. Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh: Edinburgh University Press; vol. 11.
Johansen DA 1940. Plant Microtechnique. New York: McGraw-Hill Book Co.
Kandemir N 2008. Ordu Çevresinde Yayılış Gösteren Arum L.(Araceae) Cinsinin Bazı Türleri Üzerinde Morfolojik ve Anatomik İncelemeler. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 1(2): 37-43.
Kocabaş YZ, Gedik O 2016. Kahramanmaraş İl Merkezi Semt Pazarlarında Satılan Bitkiler Hakkında Etnobotanik Araştırmalar. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(4): 41-50.
Kültür Ş, Altınbaşak O, Anıl S, Melikoğlu G 2018. Türkiye’de Mide Ülseri’nde Kullanılan Tıbbi Bitkiler. Marmara Pharm J, 22 (1): 1-14.
Mayo SJ, Bogner J, Boyce PC 1997. The Genera of Araceae. UK: Kew Royal Botanic Gardens.
Ozban N, Özmutlu Ö 1991. Mikropreparasyon Yöntemleri. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi basımevi, 67-84. İstanbul.
Polat R, Selvi S, Çakılcıoğlu U, Acar M, 2012. Investigations of Ethnobotanical Aspect of Wild Plants Sold in Bingöl (Turkey) Local Markets. Biological Diversity and Conservation, 5(3): 155-161.
Polat R, Çakılcıoğlu U, Satıl F 2013. Traditional Uses of Medicinal Plants in Solhan (Bingöl-Turkey). Journal of ethnopharmacology, 148(3): 951-963.
Şen N 1995. Bazı Arum L. (Araceae) Türleri Üzerinde Morfolojik ve Anatomik Bir Araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 48s.
Yıldırım H, Altıoğlu Y 2016. Türkiye için Yeni Bir Takson Kaydı: Arum sintenisii (Engl.) PC Boyce (Araceae). Bağbahçe Bilim Dergisi, 3(1): 47-54.
Yıldırım H, 2018. Arum. Şu eserde: Güner, A, Kandemir, A, Menemen, Y, Yıldırım, H, Aslan, S, Ekşi, G, Güner, I. ve Çimen, AÖ (edlr.). Resimli Türkiye Florası 2: 00-00. ANG Vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları. İstanbul.

Şanlıurfa Yöresinde Doğal Yayılış Gösteren Arum rupicola Boiss. var. rupicola ve Arum dioscoridis Sm. Taksonlarının Anatomik ve Morfolojik Yönden İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 23 Sayı: 1, 135 - 147, 28.02.2020

Cahit Çeçen Hasan Akan , Mehmet Maruf Balos

https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.576432

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmada, Şanlıurfa'da doğal yayılış gösteren
Araceae familyası Arum L. cinsine ait
Arum rupicola Boiss. var. rupicola ve Arum dioscoridis Sm. taksonlarının morfolojik ve anatomik
özellikleri incelenmiştir. Toplanan türler herbaryum standartlarına uygun
olarak kurutulmuş ve morfolojik ölçümler yapılmıştır. Flora of Turkey ile
yapılan karşılaştırmada yumru, meyve ve apendiks bakımından farklılıklar
görülürken, Resimli Türkiye Florası ile karşılaştırmada ise meyve bakımından
farklılıklar görülmüştür. Anatomik çalışmalarda parafin yöntemi kesitlerinin
yanında el kesitleri de alınmıştır. Ekzoderma tabakası Arum dioscoridis'te 2-3 sıralı, Arum
rupicola'da ise 3-4 sıralıdır. Arum
dioscoridis'te kök korteksi 9-11 sıralı, Arum rupicola'da ise 8-10 sıralı parankimatik hücrelerden
oluşmuştur. Her iki türde endodermisin korteks tarafına bakan çeperleri
süberinleşmiştir. Her iki taksonda iletim demetleri radyal tiptir. Ksilem
poliark olup Arum dioscoridis'te 6-7
kollu, Arum rupicola'da 7-8 kolludur.
Kökte iletim demetleri, gövdede köşe kollenkimasının bulunması, yaprağın
mezofil yapısı ve rafit kristallerin bulunması bu türler için ayırt edici
anatomik özellikler olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Araceae , Arum , Anatomi , Morfoloji , Şanlıurfa

Destekleyen Kurum

Harran Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi

Proje Numarası

17173

Teşekkür

Bu çalışmada Mikroskop ve laboratuarların kullanımına izin veren Dr. Öğrt. Üyesi Hatice G.AKTAŞ’a, Dr. Öğrt. Üyesi Göksel SEZEN’e ve maddi desteklerinden dolayı HÜBAK’a (Proje no 17173) teşekkür ederiz.

Kaynakça

Akan H, Aydoğdu M, Korkut MM, Balos MM 2013. An Ethnobotanical Research of The Kalecik Mountain Area (Şanlıurfa, South-East Anatolia). Biological Diversity and Conservation, 6: 84-90.
Akan H, Korkut MM, Balos MM 2008. Arat Dağı ve Çevresinde (Birecik, Şanlıurfa) Etnobotanik Bir Araştırma. Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 20(1): 67-81.
Akyol Y, Yetişen K, Kocabaş O, Özdemir C 2018. Arum nickelii Schott ve Monotipik Arisarum vulgare O. Targ.-Tozz Türleri Üzerinde Morfolojik ve Anatomik Bir Araştırma. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 21(2): 239-245.
Alpınar K 1985. Batı Türkiye’de Arum L. ve Bu Türlerin Nişasta ve Protein Miktarları. Doğa Bilim Dergisi A2, 9(3): 473-483.
Alpınar K 1987. Batı Türkiye’nin Arum L. Türlerinin Yöresel Ad ve Kullanışları. VI. Bitkisel İlaç Hammaddeleri Toplantısı Bildirileri. Ankara: Gazi üniversitesi Basın Yayın Yüksekokulu Matbaası, 287-296.
Altay V, Çelik O 2011. Antakya Semt Pazarlarındaki Bazı Doğal Bitkilerin Etnobotanik Yönden Araştırılması. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 2: 137-139.
Altay V, Karahan F, Sarcan YB, İlçim A 2015. An Ethnobotanical Research on Wild Plants Sold in Kırıkhan District (Hatay/Turkey) Herbalists and Local Markets. Biological Diversity and Conservation, 8(2): 81-91.
Anonim 2017. Şanlıurfa Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü.Çevre Durum Raporu.
Balos MM, Akan H 2007. Zeytinbahçe-Akarçay (Birecik, Şanlıurfa) Arasında Kalan Bölgenin Etnobotanik Özellikleri. Selçuk Üniversitesi Fen Fakültesi Fen Dergisi, 2(29): 155-171.
Bilgin A 2000. Türkiye İçin Endemik Olan Arum euxinum L. (Araceae) Üzerinde Morfolojik, Anatomik ve Ekolojik Bir Araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Samsun, 43s.
Boyce PC 1989. A new classification of Arum with Keys to The İnfrageneric Taxa. Kew Bulletin, 44(3):383-395.
Boyce PC, Croat TB 2011. The Überlist of Araceae, Totals for Published and Estimated Number of Species in Aroid Genera, 2(02): 2015.
Bozdağ B, Kocabaş O, Akyol Y, Özdemir C 2016. Bitki Anatomisi Çalışmalarında El Kesitleri için Yeni Boyama Yöntemi. Marmara Pharmaceutical Journal, 20: 184-190.
Davis PH 1984. Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh: Edinburgh University Press, Volume 8.
Davis PH 1985. Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh: Edinburgh Univ. Press., Volume 9.
Davis PH, Tan K, Mill RR 1988. Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh: Edinburgh Univ Press, Volume 10.
Doğan Y, Nedelcheva A, Łuczaj Ł, Drăgulescu C, Stefkov G, Maglajlić A, Dajić-Stevanović, Z 2015. The İmportance of a Leaf: The Ethnobotany of Sarma in Turkey and The Balkans. Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine, 11(1): 26.
Güner A, Aslan S, Ekim T, Vural M, Babaç MT 2012. Türkiye Bitkileri Listesi (damarlı bitkiler). İstanbul: Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmalar Derneği Yayını 1.
Güner A, Kandemir A, Menemen Y, Yıldırım H, Aslan S, Ekşi G, Güner I, Çimen AÖ 2018. Resimli Türkiye Florası Cilt 2. ANG vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, İstanbul
Güner A, Özhatay N, Ekim T, Başer KHC 2000. Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh: Edinburgh University Press; vol. 11.
Johansen DA 1940. Plant Microtechnique. New York: McGraw-Hill Book Co.
Kandemir N 2008. Ordu Çevresinde Yayılış Gösteren Arum L.(Araceae) Cinsinin Bazı Türleri Üzerinde Morfolojik ve Anatomik İncelemeler. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 1(2): 37-43.
Kocabaş YZ, Gedik O 2016. Kahramanmaraş İl Merkezi Semt Pazarlarında Satılan Bitkiler Hakkında Etnobotanik Araştırmalar. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(4): 41-50.
Kültür Ş, Altınbaşak O, Anıl S, Melikoğlu G 2018. Türkiye’de Mide Ülseri’nde Kullanılan Tıbbi Bitkiler. Marmara Pharm J, 22 (1): 1-14.
Mayo SJ, Bogner J, Boyce PC 1997. The Genera of Araceae. UK: Kew Royal Botanic Gardens.
Ozban N, Özmutlu Ö 1991. Mikropreparasyon Yöntemleri. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi basımevi, 67-84. İstanbul.
Polat R, Selvi S, Çakılcıoğlu U, Acar M, 2012. Investigations of Ethnobotanical Aspect of Wild Plants Sold in Bingöl (Turkey) Local Markets. Biological Diversity and Conservation, 5(3): 155-161.
Polat R, Çakılcıoğlu U, Satıl F 2013. Traditional Uses of Medicinal Plants in Solhan (Bingöl-Turkey). Journal of ethnopharmacology, 148(3): 951-963.
Şen N 1995. Bazı Arum L. (Araceae) Türleri Üzerinde Morfolojik ve Anatomik Bir Araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 48s.
Yıldırım H, Altıoğlu Y 2016. Türkiye için Yeni Bir Takson Kaydı: Arum sintenisii (Engl.) PC Boyce (Araceae). Bağbahçe Bilim Dergisi, 3(1): 47-54.
Yıldırım H, 2018. Arum. Şu eserde: Güner, A, Kandemir, A, Menemen, Y, Yıldırım, H, Aslan, S, Ekşi, G, Güner, I. ve Çimen, AÖ (edlr.). Resimli Türkiye Florası 2: 00-00. ANG Vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları. İstanbul.

Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Konular	Yapısal Biyoloji
Bölüm	ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article)
Yazarlar	Cahit Çeçen 0000-0001-6789-9397 Hasan Akan 0000-0002-3033-4349 Mehmet Maruf Balos 0000-0002-9590-5237
Proje Numarası	17173
Yayımlanma Tarihi	28 Şubat 2020
Gönderilme Tarihi	12 Haziran 2019
Kabul Tarihi	11 Eylül 2019
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2020 Cilt: 23 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA	Çeçen, C., Akan, H., & Balos, M. M. (2020). Şanlıurfa Yöresinde Doğal Yayılış Gösteren Arum rupicola Boiss. var. rupicola ve Arum dioscoridis Sm. Taksonlarının Anatomik ve Morfolojik Yönden İncelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 23(1), 135-147. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.576432