Verim Çağındaki Elma Ağaçlarında Yüzey Sulama Yönteminden Damla Sulama Sistemine Geçiş Sürecinin Ekonomik Değerlendirmesi
Öz
Uzun
yıllar yüzey (salma) sulama yöntemi ile sulanan elma bahçelerinde, damla sulama
sistemi kullanımı yaygınlaşmaktadır. Ancak uygun sulama programının bilinmemesi
ekonomik ve çevresel sorunlara yol açmaktadır. Bu çalışmada; verim çağındaki
elma bahçeleri için damla sulama ve yüzey (salma) sulama yöntemileri, ekonomik
açıdan incelenmiş, pratiğe önerilebilecek en ekonomik sulama programlarının
belirlenmesi amaçlanmıştır. Damla sulama yönteminde iki farklı sulama aralığı
ve her sulama aralığı için 4 farklı pan katsayısı olmak üzere toplam 8 sulama
konusu, salma sulama ile karşılaştırılmıştır. Her konu için gelir ve üretim
masrafları belirlenmiş, brüt kar, net kar ve birim ürün maliyetleri
hesaplanmıştır. Uzun yıllar yüzey (salma) sulama yöntemi ile sulanan verim
çağındaki elma bahçelerinde damla sulama yöntemine geçişte, sulama aralığı 4
gün olan Kcp3 (1.0) bitki pan katsayısının kullanılmasının en ekonomik ve
çevresel faydayı sağladığı belirlenmiştir. Hibe desteği de düşünüldüğünde
(%50), ekonomik faydanın sistem değişikliği için yapılan ekstra masrafın
üzerinde olduğu anlaşılmıştır. Kcp3 (1.0) konusunda, verim artışı olmamış,
karlılık meyve kalitesindeki artışdan kaynaklanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- DSİGM 2007. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, www.dsi.gov.tr
- TUİK 2001. Türkiye İstatistik Kurumu, Ankara (resmi veri).
- Çetin B, Tipi T, Özer H, Yazgan S 2003. Economics of Drip Irrigation for Peach (Prunus persica) Orchards in Turkey. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science 31: 85-90.
- Çevik B, Tekinel O, Özsan M, Tuzcu Ö, Yurdakul O 1982. A Research on Comparison of Furrow. Sprinkler and Drip Irrigation Methods for Citrus Growth Under Çukurova Conditions. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 6 (3): 91-98.
- Demircan V, Yılmaz H Binici T 2005. Isparta İlinde Elma Üretim Maliyeti ve Gelirinin Belirlenmesi. Tarım Ekonomisi Derneği Dergisi 11 (2): 71-80.
- Ergenoğlu F, Çevik B, Tangolar S, Tülücü K 1988. Bazı Erkenci Üzüm Çeşitlerinde Değişik Sulama Yöntemlerinin Verim ve Kaliteye Etkileri. 1. Bilim Kongresi Bildirileri. 28-30 Kasım. c:1:71-80. Adana.
- Gültaş HT, Erdem Y 2007. Bodur Kiraz Bahçelerinde Damla ve Mikro Yağmurlama Sulama Yöntemlerinin Yatırım ve İşletme Masrafları Yönünden Karşılaştırılması. Tarım Bilimleri Dergisi 13 (1): 38-46.
- Günes T, Kıral T, Arıkan R, Bülbül M, Çetin B, Tatlıdil F, Albayrak N, Meshur M, Çelen H 1988. Başlıca Tarım Ürünleri Maliyetleri Araştırma Projesi. TMO Matbaası, Ankara.
- Kacar B 1995. Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri III. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Eğitim Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, No: 3, Ankara.
- Karamürsel K, Öztürk FP, Öztürk G, Kaymak S, Eren İ, Akgül H 2003. Eğirdir Yöresi Elma Yetiştiriciliğinin Durumu ve Sorunlarının Belirlenmesi ile Ekonomik Yönden Değerlendirilmesi. Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Eğirdir Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü, 72 s.
- Kıral T, Kasnakoğlu H, Tatlıdil FF, Fidan H, Gündoğmuş E 1999. Tarımsal ürünler için maliyet hesaplama metodolojisi ve veri tabanı rehberi. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü Proje Raporu: 1999-13, Ankara.
- Köksal Aİ, Dumanoğlu H, Güneş N, Yıldırım O, Kadayıfçı A 1999. Farklı Sulama Yöntemleri ve Programlarının Elma Ağaçlarının Vejetatif Gelişimi. Meyve Verimi ve Kalitesi Üzerine Etkileri. Tr. Journal of Agriculture and Forestry 23(4): 909-920.
- Küçükyumuk C, Ay Z 2010. Meyve Yetiştiriciliğinde Yüzey Sulama Yönteminden Damla Sulama Yöntemine Geçişte Yapılan Hatalar ve Çözüm Yolları. 1. Ulusal Toprak ve Su Kaynakları Kongresi. 1-4 Haziran 2010. 232-238. Eskişehir.
- Levin I, Bravdo B, Assaf R 1973. Relation Between Apple Root Distribution and Soil Water Extraction in Different İrrigation Regimes. Institute of soil water. Agricultural Research Organization. Volcani Center. Bet Dagan. Israel.
- Orta H, Yüksel AN, Akçay ME, Erdem T, Balcı B 2001. Elma Ağaçların Farklı Sulama Yöntemi ve Programları Altındaki Üretim Özelliklerinin Belirlenmesi. Uludağ Üniv. Zir. Fak. Dergisi 15: 99-106.
- Özçelik A, Turan A, Tanrıvermiş H 1998. Türkiye’de tarımın pazara entegrasyonunda sözleşmeli tarım ve bu modelin sürdürülebilir kaynak kullanımı ile üretici geliri üzerine etkileri. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü Yayınları, Yayın No: 14 Ankara.
- Öztürk FP, Emre M, Karamürsel D 2015. Elma. Tarımsal Araştırmalardan Bakış. Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü. Ankara.
- Öztürk G, Karamürsel D, Öztürk FP, Emre M, Kaçal E 2013. Ulusal Elma Strateji Planı. Meyvecilik Araştırma İstasyonu Müdürlüğü. Yayın No: 49. ISBN: 978-605-4672-22-6
- Öztürk K 2002. Küresel İklim Değişikliği ve Türkiye’ye Olası Etkileri. GÜ Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 22 (1): 47-65. Pırlak L, Güleryüz M 1996. Meyvecilikte Damla Sulamanın Uygulama İmkanları ve Yararları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 27 (1): 177-186.
- Proebstıng EL, Drake SR, Evans RG 1984. Irrigation Management. Fruit Quality and Storage Life of Apple. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 109 (2): 229-232.
- Safran B, Bravdo B, Bernsteın Z 1975. L’irrigation De La Vigue Par Goutte A Gutte. Bull. L.O.I.V. 48: 406-429. Tekinel O 1973. Tarımda Uygun Sulama Metodunun Seçimi. Adana Zir. Fak. Yayınları 61: 30.
- Tüzüner A 1990. Toprak ve Su Analiz Laboratuvarları El Kitabı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara. U.S. Salinity Laboratory Staff 1954. Diagnosis and Improvement of Saline and Alkalin Soils. Agricultural Hanbook No. 60.
- Uçar Y, Kadayıfçı A, Aşkın MA, Kankaya A, Şenyiğit U, Yıldırım F 2009. Farklı Sulama Programlarının Genç Bodur Elma Çeşitlerinin Vejetatif ve Generatif Gelişme Parametreleri Üzerine Etkisi (Sonuç raporu). Proje No: TUBİTAK-TOVAG 105-O-538.
- Yükçeken Y 1998. Antepfıstığı Çöğürlerinde Farklı Sulama Programlarının Gövde Gelişmesi ve Su Tüketimine Etkilerinin İrdelenmesi. Çukurova Üniv.. Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. 108 s.
Economic Evaluation of Transıtıon From Flood Irrigatıon Method to Drip Irrigation Method of Apple Trees in Yield Age
Öz
Drip irrigation method has spread out at apple orchards
which have been irrigated with flood irrigation method for a long period. But,
not having the most suitable irrigation schedule leads to economic and
environmental problems. In this study, the period of transition from flood
irrigation method to drip irrigation method was investigated economically. It
was aimed to determine the most suitable irrigation schedules that could be
recommend for farmers in transition period. Two different irrigation intervals
and four different pan coefficient for each irrigation interval in drip
irrigation with a total of 8 treatments were compared flood irrigation
treatment. Income and production costs for each treatment and gross profit, net
profit and unit product costs were determined. It was determined that using 4
days irrigation intervals (I1) and 1.0 pan coefficient (Kcp3) led to the most
economic and environmental profits in apple orchards from flood irrigation to
drip irrigation. By taken into consideration grant support, it was determined
that economic profit was better than extra cost for new drip irrigation method.
There was no yield increasing in Kcp3 treatment but fruit quality was the main
reason for profit increase.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- DSİGM 2007. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, www.dsi.gov.tr
- TUİK 2001. Türkiye İstatistik Kurumu, Ankara (resmi veri).
- Çetin B, Tipi T, Özer H, Yazgan S 2003. Economics of Drip Irrigation for Peach (Prunus persica) Orchards in Turkey. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science 31: 85-90.
- Çevik B, Tekinel O, Özsan M, Tuzcu Ö, Yurdakul O 1982. A Research on Comparison of Furrow. Sprinkler and Drip Irrigation Methods for Citrus Growth Under Çukurova Conditions. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 6 (3): 91-98.
- Demircan V, Yılmaz H Binici T 2005. Isparta İlinde Elma Üretim Maliyeti ve Gelirinin Belirlenmesi. Tarım Ekonomisi Derneği Dergisi 11 (2): 71-80.
- Ergenoğlu F, Çevik B, Tangolar S, Tülücü K 1988. Bazı Erkenci Üzüm Çeşitlerinde Değişik Sulama Yöntemlerinin Verim ve Kaliteye Etkileri. 1. Bilim Kongresi Bildirileri. 28-30 Kasım. c:1:71-80. Adana.
- Gültaş HT, Erdem Y 2007. Bodur Kiraz Bahçelerinde Damla ve Mikro Yağmurlama Sulama Yöntemlerinin Yatırım ve İşletme Masrafları Yönünden Karşılaştırılması. Tarım Bilimleri Dergisi 13 (1): 38-46.
- Günes T, Kıral T, Arıkan R, Bülbül M, Çetin B, Tatlıdil F, Albayrak N, Meshur M, Çelen H 1988. Başlıca Tarım Ürünleri Maliyetleri Araştırma Projesi. TMO Matbaası, Ankara.
- Kacar B 1995. Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri III. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Eğitim Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, No: 3, Ankara.
- Karamürsel K, Öztürk FP, Öztürk G, Kaymak S, Eren İ, Akgül H 2003. Eğirdir Yöresi Elma Yetiştiriciliğinin Durumu ve Sorunlarının Belirlenmesi ile Ekonomik Yönden Değerlendirilmesi. Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Eğirdir Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü, 72 s.
- Kıral T, Kasnakoğlu H, Tatlıdil FF, Fidan H, Gündoğmuş E 1999. Tarımsal ürünler için maliyet hesaplama metodolojisi ve veri tabanı rehberi. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü Proje Raporu: 1999-13, Ankara.
- Köksal Aİ, Dumanoğlu H, Güneş N, Yıldırım O, Kadayıfçı A 1999. Farklı Sulama Yöntemleri ve Programlarının Elma Ağaçlarının Vejetatif Gelişimi. Meyve Verimi ve Kalitesi Üzerine Etkileri. Tr. Journal of Agriculture and Forestry 23(4): 909-920.
- Küçükyumuk C, Ay Z 2010. Meyve Yetiştiriciliğinde Yüzey Sulama Yönteminden Damla Sulama Yöntemine Geçişte Yapılan Hatalar ve Çözüm Yolları. 1. Ulusal Toprak ve Su Kaynakları Kongresi. 1-4 Haziran 2010. 232-238. Eskişehir.
- Levin I, Bravdo B, Assaf R 1973. Relation Between Apple Root Distribution and Soil Water Extraction in Different İrrigation Regimes. Institute of soil water. Agricultural Research Organization. Volcani Center. Bet Dagan. Israel.
- Orta H, Yüksel AN, Akçay ME, Erdem T, Balcı B 2001. Elma Ağaçların Farklı Sulama Yöntemi ve Programları Altındaki Üretim Özelliklerinin Belirlenmesi. Uludağ Üniv. Zir. Fak. Dergisi 15: 99-106.
- Özçelik A, Turan A, Tanrıvermiş H 1998. Türkiye’de tarımın pazara entegrasyonunda sözleşmeli tarım ve bu modelin sürdürülebilir kaynak kullanımı ile üretici geliri üzerine etkileri. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü Yayınları, Yayın No: 14 Ankara.
- Öztürk FP, Emre M, Karamürsel D 2015. Elma. Tarımsal Araştırmalardan Bakış. Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü. Ankara.
- Öztürk G, Karamürsel D, Öztürk FP, Emre M, Kaçal E 2013. Ulusal Elma Strateji Planı. Meyvecilik Araştırma İstasyonu Müdürlüğü. Yayın No: 49. ISBN: 978-605-4672-22-6
- Öztürk K 2002. Küresel İklim Değişikliği ve Türkiye’ye Olası Etkileri. GÜ Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 22 (1): 47-65. Pırlak L, Güleryüz M 1996. Meyvecilikte Damla Sulamanın Uygulama İmkanları ve Yararları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 27 (1): 177-186.
- Proebstıng EL, Drake SR, Evans RG 1984. Irrigation Management. Fruit Quality and Storage Life of Apple. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 109 (2): 229-232.
- Safran B, Bravdo B, Bernsteın Z 1975. L’irrigation De La Vigue Par Goutte A Gutte. Bull. L.O.I.V. 48: 406-429. Tekinel O 1973. Tarımda Uygun Sulama Metodunun Seçimi. Adana Zir. Fak. Yayınları 61: 30.
- Tüzüner A 1990. Toprak ve Su Analiz Laboratuvarları El Kitabı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara. U.S. Salinity Laboratory Staff 1954. Diagnosis and Improvement of Saline and Alkalin Soils. Agricultural Hanbook No. 60.
- Uçar Y, Kadayıfçı A, Aşkın MA, Kankaya A, Şenyiğit U, Yıldırım F 2009. Farklı Sulama Programlarının Genç Bodur Elma Çeşitlerinin Vejetatif ve Generatif Gelişme Parametreleri Üzerine Etkisi (Sonuç raporu). Proje No: TUBİTAK-TOVAG 105-O-538.
- Yükçeken Y 1998. Antepfıstığı Çöğürlerinde Farklı Sulama Programlarının Gövde Gelişmesi ve Su Tüketimine Etkilerinin İrdelenmesi. Çukurova Üniv.. Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. 108 s.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article) |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 19 Ekim 2018 |
| Kabul Tarihi | 1 Ocak 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018Cilt: 21 |
Kaynak Göster
Cited By
Antalya İlinde Üreticilerin Damla Sulama Desteği Almasını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi
https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.652397
Assessment of Producers' Opinions on Agricultural Activity and Environment Relationship in Antalya Province
Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi
Tuba BEŞEN
https://doi.org/10.24180/ijaws.688424
2022-JIF = 0.500
2022-JCI = 0.170
Uluslararası Hakemli Dergi (International
Peer Reviewed Journal)
Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)
Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)
Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.