Buğday Alanlarında Sorun Olan Kısır Yabani Yulaf (Avena sterilis L.) Popülasyonlarının Bitki Boyu ve Yaş Ağırlıklarına Bazı ALS ve ACCase Inhibitörü Herbisitlerin Etkileri
Öz
Bu çalışma 2013 ve 2014 yıllarında farklı etki
mekanizmasına sahip olan ALS (Mesosulfuron-methyl + Iodosulfuron-methyl sodium)
ve ACCase (Clodinafop-propargyl) inhibitörü herbisitlerin Osmaniye ili buğday
ekim alanlarında sorun olan kısır yabani yulaf (Avena sterilis L.) popülasyonların bitki boyu ve yaş ağırlıklarına
olan etkilerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Osmaniye ili yoğun buğday
ekimi yapılan alanlarda Mayıs ayında her 3 km’de bir 50 noktada duruş yapılarak
sadece 15 tarlada kısır yabani yulaf popülasyonlarına ait örneklemeler
gerçekleştirilmiştir. Bu sayede aynı tarlalardan iki yıl üst üste 1 da’lık
alanda olgun kısır yabani yulaf tohumları toplanmıştır. Daha sonra buğday
tarlalarından toplanan olgun kısır yabani yulaf tohumlarıyla sera denemeleri
kurulmuştur. Popülasyonlarda bitki boyu ve yaş ağırlığa olan etkinin
belirlenmesinde iki farklı etki mekanizmasına sahip herbisitin 3 farklı (N/2,
N: tavsiye dozu, 2N) dozu uygulanmıştır. Bitki boylarına göre tavsiye dozlarında
ALS inhibitöründe popülasyonların %50’sinin, ACCase inhibitöründe ise %27’sinin
etkilendiği belirlenmiştir. Populasyonların yaş ağırlıklarının ALS
inhibitöründe %50’sinin, ACCase inhibitöründe %20’sinin tavsiye dozunda etkilendiği
saptanmıştır. ALS ve ACCase inhibitörlerinin popülasyonlar üzerindeki etkileri incelendiğinde
gerek bitki boyuna, gerekse yaş ağırlığa olan etkilerinin ALS inhibitörü
tavsiye dozunda daha fazla olduğu saptanmıştır. Popülasyonlar birbiri arasında
kıyaslandığında bitki boyları açısından tavsiye dozunun yarısında Düziçi 3 popülasyonu,
yaş ağırlık açısından tavsiye dozunun yarısında Kadirli 9 popülasyonu ile
tavsiye dozunda Kadirli 6 popülasyonu iki farklı etki mekanizmasında da benzer
şekilde en etkili bulunmuştur. Bitki boyu ve yaş ağırlığa olan genel etkiler
incelendiğinde, toplanan popülasyonlar üzerinde ALS inhibitörünün ACCase
inhibitörüne göre hemen hemen bütün uygulama dozlarında daha yüksek etkiye
sahip olduğu saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Avena sterilis L. ALS ve ACCase inhibitörü herbisit dozları Bitki boyu Yaş ağırlık
Kaynakça
- Abbott WS 1925. A Method of Computing the Effectiveness of an Insecticide. Journal of Economic Entomology, 18(2): 265-267.
- Anonymous 2009. PASW Statistics for Windows, Version 18.0. Chicago: SPSS Inc. Retrieved Janurary 13, 2013.
- Auskalnis A, Kadzys A 2006. Effect of Timing and Dosage in Herbicide Application on Weed Biomass in Spring Wheat. Agronomy Research, 4(Special Issue): 133-136.
- Avcı ÇM 2009. Çukurova Bölgesi Buğday Ekim Alanlarında Sorun Olan Phalaris brachystachys Link. (Kanlı Çayır)’in Bazı Buğday Herbisitlerine Karşı Oluşturduğu Dayanıklılık Sorunlarının Araştırılması. Çukurova Üniversitesi Fen Bil. Ens., Bitki Koruma ABD, Yüksek Lisan Tezi, 63 s.
- Ayata MU 2014. Adana İli Buğday Ekim Alanlarında Kısır Yabani Yulaf (Avena sterilis L.)’in ACCase (Acetyl-Coa Carboxylase) Enzimi İnhibitörü Herbisitlere Karşı Oluşturduğu Dayanıklılığın Önemi ve Dayanıklı Popülasyonların Haritasının Oluşturulması. Çukurova Üniversitesi Fen Bil. Ens., Bitki Koruma ABD, Yüksek Lisans Tezi, 157 s.
- Ball DA, Frost SM, Bennett LH 2007. ACCase-inhibitor Herbicide Resistance in Downy Brome (Bromus tectorum) in Oregon. Weed Science, 55: 91–94.
- Beckie HJ, Kirkland KJ 2003. Implication of Reduced Herbicide Rates on Resistance Enrichment in Wild Oat (Avena fatua). Weed Technology, 17: 138-148.
- Bibi S, Marwat KB, Hassan G, Khan NM 2008. Effect of Herbicides and Wheat Population on Control of Weeds in Wheat. Pakistan Journal of Weed Science Research, 14(3-4): 111-119.
- Carlson HL, Hill JE 1985. Wild Oat (Avena fatua) Competition with Spring Wheat: Effects of Nitrogen Fertilization. Weed Science, 34(1): 29-33.
- Fahad S, Nie L, Rahman A, Chen C, Wu C, Saud S, Huang J 2013. Comparative Efficacy of Different Herbicides for Weed Management and Yield Attributes in Wheat. American Journal of Plant Sciences, 4(6):1241-1245.
- Gürbüz R 2016. Adana İli Buğday Ekim Alanlarında ALS İnhibitörü Herbisitlere Karşı Dayanıklılık Kazanmış Yabani Yulaf (Avena sterilis L.) ile Yabani Hardal (Sinapis arvensis L.) Popülasyonlarının Belirlenmesi ve Dayanıklılık Haritalarının Oluşturulması. Çukurova Üniversitesi Fen Bil. Ens., Bitki Koruma ABD, Doktora Tezi, 321 s.
- Heap IM, Knight R 1986. The Occurrence of Herbicide Cross Resistance in A Population of Annual Ryegrass, Lolium rigidum, Resistant to Diclofop-Methyl. Australian Journal of Agricultural Research, 37: 149-156.
- Heap IM, Murray BG, Loeppky HA, Morrison IN 1993. Resistance to Aryloxyphenoxypropionate and Cyclohexanedione Herbicides in Wild Oat (Avena fatua). Weed Science, 41(2): 232-238.
- Kadıoğlu İ, Uluğ E, Uygur FN, Üremiş İ, Boz Ö 1993. Çukurova Buğday Ekim Alanlarında Görülen Yabani Yulaf (Avena sterilis L.)’ın Ekonomik Zarar Eşiği Üzerinde Araştırmalar. Türkiye I.Herboloji Kongresi, 03-05 Şubat, Adana, Türkiye.
- Kadıoğlu İ, Uygur FN, Çınar A 1990. Yabani Yulaf (Avena sterilis L.)’ın Yok Edilme Zamanının Buğday Gelişimi ve Verimine Etkisi. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(4): 71-76.
- Knezevic M, Ranogajec L, Samota D 2008. The Effect of Plant Density on Forage and Seed Yields and Quality of Red Clover (Trifolium pratense L.). Proceedings of the VII. Alps-Adria Scientific Workshop, Cereal Research Communications, 28 April-02 May, Stara Lesna, Slovakia.
- Legere A, Beckie HJ, Stevenson FC, Thomas AG 2000. Survey of Management Practices Affecting the Occurrence of Wild Oat (Avena fatua) Resistance to Acetyl-Coa Carboxylase Inhibitors. Weed Technology, 14(2): 366-376.
- Mansooji AM, Holtum JA, Boutsalis P, Matthews JM, Powles SB 1992. Resistance to Aryloxyphenoxypropionate Herbicides in Two Wild Oat Species (Avena fatua and Avena sterilis ssp. ludoviciana). Weed Science, 40(4): 599-605.
- Oerke EC, Dehne HW, Schönbeck F, Weber A 1994. Crop Production and Crop Protection: Estimated Losses in Major Food and Cash Crops, Elsevier Science, Amsterdam, 808 p.
- Pimentel D, Lach L, Zuniga R, Morrison D 1999. Enviromental and Economic Costs Associated with Non-indigenous Species in the United States. Bioscience 50(1): 53-65.
- Preston C, Powles SB 2002. Evolution of Herbicide Resistance in Weeds: Initial Frequency of Target Site-based Resistance to Acetolactate Synthase-inhibiting Herbicides in Lolium rigidum. Heredity, 88: 8-13.
- Seefeldt SS, Gealy DR, Brewster BD, Fuerst EP 1994. Cross-resistance of Several Diclofop-resistant Wild Oat (Avena fatua) Biotypes from the Willamette Valley of Oregon. Weed Science, 42(3): 430-437.
- Tardif FJ, Powles SB 1993. Target Site-based Resistance to Herbicides Inhibiting Acetyl-CoA Carboxylase. Brighton Crop Protection Conference, Weeds, 22-25 November, Brighton, UK.
- Torner C, Gonzalez-Andujar JL, Fernandez-Quintanilla C 1991. Wild Oat (Avena sterilis L.) Competition with Winter Barley: Plant Density Effects. Weed Research, 31(5): 301-307.
- Torun H 2017. Osmaniye İli’nde Ekim Nöbetinin Kısır Yabani Yulafta (Avena sterilis L.) Oluşmuş Herbisit Direncine Etkisinin Araştırılması ve Haritalaması. Çukurova Üniversitesi Fen Bil. Ens., Bitki Koruma ABD, Doktora Tezi, 225 s.
- Uygur FN, Koch W, Walter H 1984. Yabancı Ot Bilimine Giriş, PLITS 1984/2(1), Verlog J. Margraf, Stuttgart, 114 s.
- Valverde BE (2007) Status and Management of Grass-weed Herbicide Resistance in Latin America. Weed Technology, 21(2): 310–323.
- Yücel E 2004. Çukurova Bölgesi Buğday Ekim Alanlarında Sorun Olan Kısır Yabani Yulaf (Avena sterilis L.)’ın Bazı Herbisitlere Karşı Ortaya Çıkan Dayanıklılık Sorunlarının Araştırılması. Çukurova Üniversitesi Fen Bil. Ens., Bitki Koruma ABD, Yüksek Lisans Tezi, 96 s.
Determination of Effects on Weed Height and Weed Biomass of Wild Oat (Avena sterilis L.) Populations in Wheat Fields against ALS and ACCase Herbicides
Öz
This study was investigated for ALS
(Mesosulfuron-methyl + Iodosulfuron-methyl sodium) and ACCase
(Clodinafop-propargyl) inhibitor herbicides effects of wild oat (Avena sterilis L.) populations in the
wheat fields of Osmaniye Province between 2013 and 2014. In intense wheat sown
areas in Osmaniye province, stands were performed in 50 points in every 3 km in
May and sampling was done in only 15 fields of wild oat populations. In this
way, mature wild oat seeds were collected from the previously determined fields
in 1 decare for two years. Then, greenhouse tests were established with mature
wild oat seeds collected from wheat fields. Three different (N/2, N:
recommended dose, 2N) dose of herbicide having two different action mechanism
was applied to determine the effect on weed height and biomass in populations. Population
of weed height were evaluated that 50% of ALS inhibitor and 27% of ACCase
inhibitor were affected at recommended doses. It was also found that 50% of ALS
inhibitor and 20% of ACCase inhibitor had an effect on population of weed
biomass in recommended doses. The effects of ALS and ACCase inhibitors on
populations were determined that their effects on both weed height and weed
biomass were found to be higher in ALS inhibitor recommended dose. The
recommended half dose of weed height in Düziçi 3 population, the recommended
half dose of weed biomass in Kadirli 9 and recommended dose in Kadirli 6
populations were found same to be the most effective in two different modes of
action mechanism. The general effects of ALS and ACCase inhibitors on weed
height and weed biomass were investigated that in almost all application doses
of ALS inhibitor had a higher effect more than ACCase inhibitor on collecting
populations in greenhouse studies.
Anahtar Kelimeler
Avena sterilis L. ALS and ACCase inhibitor herbicide doses Weed height Weed biomass
Kaynakça
- Abbott WS 1925. A Method of Computing the Effectiveness of an Insecticide. Journal of Economic Entomology, 18(2): 265-267.
- Anonymous 2009. PASW Statistics for Windows, Version 18.0. Chicago: SPSS Inc. Retrieved Janurary 13, 2013.
- Auskalnis A, Kadzys A 2006. Effect of Timing and Dosage in Herbicide Application on Weed Biomass in Spring Wheat. Agronomy Research, 4(Special Issue): 133-136.
- Avcı ÇM 2009. Çukurova Bölgesi Buğday Ekim Alanlarında Sorun Olan Phalaris brachystachys Link. (Kanlı Çayır)’in Bazı Buğday Herbisitlerine Karşı Oluşturduğu Dayanıklılık Sorunlarının Araştırılması. Çukurova Üniversitesi Fen Bil. Ens., Bitki Koruma ABD, Yüksek Lisan Tezi, 63 s.
- Ayata MU 2014. Adana İli Buğday Ekim Alanlarında Kısır Yabani Yulaf (Avena sterilis L.)’in ACCase (Acetyl-Coa Carboxylase) Enzimi İnhibitörü Herbisitlere Karşı Oluşturduğu Dayanıklılığın Önemi ve Dayanıklı Popülasyonların Haritasının Oluşturulması. Çukurova Üniversitesi Fen Bil. Ens., Bitki Koruma ABD, Yüksek Lisans Tezi, 157 s.
- Ball DA, Frost SM, Bennett LH 2007. ACCase-inhibitor Herbicide Resistance in Downy Brome (Bromus tectorum) in Oregon. Weed Science, 55: 91–94.
- Beckie HJ, Kirkland KJ 2003. Implication of Reduced Herbicide Rates on Resistance Enrichment in Wild Oat (Avena fatua). Weed Technology, 17: 138-148.
- Bibi S, Marwat KB, Hassan G, Khan NM 2008. Effect of Herbicides and Wheat Population on Control of Weeds in Wheat. Pakistan Journal of Weed Science Research, 14(3-4): 111-119.
- Carlson HL, Hill JE 1985. Wild Oat (Avena fatua) Competition with Spring Wheat: Effects of Nitrogen Fertilization. Weed Science, 34(1): 29-33.
- Fahad S, Nie L, Rahman A, Chen C, Wu C, Saud S, Huang J 2013. Comparative Efficacy of Different Herbicides for Weed Management and Yield Attributes in Wheat. American Journal of Plant Sciences, 4(6):1241-1245.
- Gürbüz R 2016. Adana İli Buğday Ekim Alanlarında ALS İnhibitörü Herbisitlere Karşı Dayanıklılık Kazanmış Yabani Yulaf (Avena sterilis L.) ile Yabani Hardal (Sinapis arvensis L.) Popülasyonlarının Belirlenmesi ve Dayanıklılık Haritalarının Oluşturulması. Çukurova Üniversitesi Fen Bil. Ens., Bitki Koruma ABD, Doktora Tezi, 321 s.
- Heap IM, Knight R 1986. The Occurrence of Herbicide Cross Resistance in A Population of Annual Ryegrass, Lolium rigidum, Resistant to Diclofop-Methyl. Australian Journal of Agricultural Research, 37: 149-156.
- Heap IM, Murray BG, Loeppky HA, Morrison IN 1993. Resistance to Aryloxyphenoxypropionate and Cyclohexanedione Herbicides in Wild Oat (Avena fatua). Weed Science, 41(2): 232-238.
- Kadıoğlu İ, Uluğ E, Uygur FN, Üremiş İ, Boz Ö 1993. Çukurova Buğday Ekim Alanlarında Görülen Yabani Yulaf (Avena sterilis L.)’ın Ekonomik Zarar Eşiği Üzerinde Araştırmalar. Türkiye I.Herboloji Kongresi, 03-05 Şubat, Adana, Türkiye.
- Kadıoğlu İ, Uygur FN, Çınar A 1990. Yabani Yulaf (Avena sterilis L.)’ın Yok Edilme Zamanının Buğday Gelişimi ve Verimine Etkisi. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(4): 71-76.
- Knezevic M, Ranogajec L, Samota D 2008. The Effect of Plant Density on Forage and Seed Yields and Quality of Red Clover (Trifolium pratense L.). Proceedings of the VII. Alps-Adria Scientific Workshop, Cereal Research Communications, 28 April-02 May, Stara Lesna, Slovakia.
- Legere A, Beckie HJ, Stevenson FC, Thomas AG 2000. Survey of Management Practices Affecting the Occurrence of Wild Oat (Avena fatua) Resistance to Acetyl-Coa Carboxylase Inhibitors. Weed Technology, 14(2): 366-376.
- Mansooji AM, Holtum JA, Boutsalis P, Matthews JM, Powles SB 1992. Resistance to Aryloxyphenoxypropionate Herbicides in Two Wild Oat Species (Avena fatua and Avena sterilis ssp. ludoviciana). Weed Science, 40(4): 599-605.
- Oerke EC, Dehne HW, Schönbeck F, Weber A 1994. Crop Production and Crop Protection: Estimated Losses in Major Food and Cash Crops, Elsevier Science, Amsterdam, 808 p.
- Pimentel D, Lach L, Zuniga R, Morrison D 1999. Enviromental and Economic Costs Associated with Non-indigenous Species in the United States. Bioscience 50(1): 53-65.
- Preston C, Powles SB 2002. Evolution of Herbicide Resistance in Weeds: Initial Frequency of Target Site-based Resistance to Acetolactate Synthase-inhibiting Herbicides in Lolium rigidum. Heredity, 88: 8-13.
- Seefeldt SS, Gealy DR, Brewster BD, Fuerst EP 1994. Cross-resistance of Several Diclofop-resistant Wild Oat (Avena fatua) Biotypes from the Willamette Valley of Oregon. Weed Science, 42(3): 430-437.
- Tardif FJ, Powles SB 1993. Target Site-based Resistance to Herbicides Inhibiting Acetyl-CoA Carboxylase. Brighton Crop Protection Conference, Weeds, 22-25 November, Brighton, UK.
- Torner C, Gonzalez-Andujar JL, Fernandez-Quintanilla C 1991. Wild Oat (Avena sterilis L.) Competition with Winter Barley: Plant Density Effects. Weed Research, 31(5): 301-307.
- Torun H 2017. Osmaniye İli’nde Ekim Nöbetinin Kısır Yabani Yulafta (Avena sterilis L.) Oluşmuş Herbisit Direncine Etkisinin Araştırılması ve Haritalaması. Çukurova Üniversitesi Fen Bil. Ens., Bitki Koruma ABD, Doktora Tezi, 225 s.
- Uygur FN, Koch W, Walter H 1984. Yabancı Ot Bilimine Giriş, PLITS 1984/2(1), Verlog J. Margraf, Stuttgart, 114 s.
- Valverde BE (2007) Status and Management of Grass-weed Herbicide Resistance in Latin America. Weed Technology, 21(2): 310–323.
- Yücel E 2004. Çukurova Bölgesi Buğday Ekim Alanlarında Sorun Olan Kısır Yabani Yulaf (Avena sterilis L.)’ın Bazı Herbisitlere Karşı Ortaya Çıkan Dayanıklılık Sorunlarının Araştırılması. Çukurova Üniversitesi Fen Bil. Ens., Bitki Koruma ABD, Yüksek Lisans Tezi, 96 s.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ziraat, Veterinerlik ve Gıda Bilimleri |
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article) |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 22 Mayıs 2019 |
| Kabul Tarihi | 19 Temmuz 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020Cilt: 23 Sayı: 2 |
Kaynak Göster
Cited By
Şanlıurfa’da Yağışa Dayalı Buğday ve Arpa Tarımı Çiftçi Sörveyi(2002-2020)
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi
İrfan ÖZBERK
https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.962723
2022-JIF = 0.500
2022-JCI = 0.170
Uluslararası Hakemli Dergi (International
Peer Reviewed Journal)
Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)
Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)
Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.