Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Evaluating The Effects of Genotype and Environment on Yield and Some Quality Parameters in Bread Wheat (Triticum aestivum L.) Genotypes Using Principal Component and GGE Biplot Analyses

Yıl 2021, Cilt: 24 Sayı: 5, 992 - 1002, 31.10.2021

Turhan Kahraman , Hüseyin Güngör , İrfan Öztürk , İlker Yüce , Ziya Dumlupınar

https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.845127
Cited By: 8

Öz

This study was conducted to evaluate genotype and genotype x environment interaction via principal component and biplot analysis on grain yield and some quality parameters with five bread wheat genotypes (Pehlivan, Aldane, Selimiye, Gelibolu and Bereket) and three advanced lines (TE-5843, TE-5427 and TE-5857) in 2011, 2012 and 2013 production season in Edirne, Kırklareli and Tekirdağ locations (a total number of nine environments). The experiment was desighned in a randomized complete block design with four replications. In the study, grain yield (GY), thousand kernel weight (TKW), test weight (TW), protein ratio (PR), gluten content (GC), gluten index (GI) and zeleny sedimentation (ZS) traits were investigated. Genotype, environment and genotype x environment interactions were found significant for all investigated traits. According to the results, the lowest, the highest and mean values were determined as 598.5-708.3 (661.6) kg da-1 for GY, 35.3-46.5 (40.7) g for TKW, 80.4-83.3 (82.2) kg hl-1 for TW, 10.9-12.6 (11.7)% for PR, 28.1-36.5 (33.0)% for GC, 62.9-94.2 (85.1) % for GI and 38.4-56.2 (47.6) ml for ZS, respectively. Based on environment averages the highest values were obtained from Bereket cultivar for GY (708.3 kg da-1), Pehlivan cultivar for TKW (46.48 g), Aldane cultivar for PR (12.60%) and ZS (56.22 ml), Selimiye cultivar for TW (83.27%), TE-5427 genotype for GC (36.50%) and TE-5857 for GI (94.21%). The principal component biplot analysis (PCA) explained 86.1% of the relationship between the investigated traits and genotypes. Thus, a negative correlation was determined between GY and PR. GGE biplot analysis explained 72.07% of the relationship of genotype + genotype x environment for GY. Therefore, three mega environments were determined and Bereket and Gelibolu cultivars took place in the biggest mega environment consisted of six environments as featured cultivars.

Anahtar Kelimeler

Bread wheat Environment Grain yield Principal component analysis GGE biplot

Kaynakça

  • AACC 2000 a. AACC International Metod No:46–30.01, “Crude protein- Combustion Method”
  • AACC 2000 b. American Association of Cereal Chemists, Approved Methods of the AACC.,10th ed., Method No: 08–01, 10-54, 26-21, 26-31, 38-12A, 44-15A, 46–30, 54–21, 56-81B, 74-09. The Association: St. Paul. MN., USA.
  • Abate F, Mekbib F, Dessalegn F 2015. GGE Biplot Analysis of Multi-Environment Yield Trials of Durum Wheat (Triticum turgidum Desf.) Genotypes in North Western Ethiopia. American Journal of Expanded Agriculture, 8: 120-129.
  • Aktaş H, Kılıç H, Kendal E, Tekdal S, Kahraman M, Altıkat A 2011. Diyarbakır Koşullarında Bazı Ekmeklik (Triticum aestivum L.) Buğday Genotiplerinin Verim ve Kalite Bakımından Değerlendirilmesi. Uluslararası Katılımlı I. Ali Numan Kıraç Tarım Kongresi ve Fuarı 27-30 Nisan 2011, Eskişehir
  • Aktaş H 2017. Türkiye’de Yoğun Ekim Alanına Sahip Bazı Arpa (Hordeum vulgare L.) Çeşitlerinin Destek Sulamalı ve Yağışa Dayalı Koşullarda Değerlendirilmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 14(03): 86-97.
  • Aktaş H, Erdemci İ, Karaman M, Kendal E, Tekdal S 2017. Bazı Kışlık Ekmeklik Buğday Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Bakımından GGE Biplot Analiz Yöntemi ile Değerlendirilmesi. Türk Doğa ve Fen Dergisi 6(1): 43-51.
  • Ali I, Khan NU, Rahman M, Gul R, Bibi Z, Gul S, Haq HA 2018. Genotype by Environment and Biplot Analyses for Yield and Fiber Traits in Upland Cotton. Internationa Journal of Agriculture and Biology 20(9): 1979-1990.
  • Ames NP, Clarke JM, Marchylo BA, Dexter JE, Woods SM 1999. Effect of Environment and Genotype on Durum Wheat Gluten Strength and Pasta Viscoelasticity. Cereal Chemistry 76(4): 582-586.
  • Atlı A 1999. Buğday ve Ürünleri Kalitesi. Orta Anadolu'da Hububat Tarımının Sorunları ve Çözüm Yolları Sempozyumu 8-11 Haziran, Konya.
  • Aydın N, Bayramoğlu HO, Mut Z, Özcan H 2005. Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Çeşit ve Hatlarının Karadeniz Koşullarında Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi 11 (3): 257-262.
  • Aydın N, Mut Z, Bayramoğlu HO, Özcan H 2009. Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Genotiplerinin Tane Verimi ile Bazi Kalite Özellikleri Üzerine Genotip ve Lokasyon Etkileri. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 24(2): 84- 92.
  • Aydoğan S, Soylu S 2017. Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Verim ve Verim Öğeleri ile Bazı Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 26(1): 24-30.
  • Bilgin O, Guzmán C, Başer İ, Crossa J, Korkut KZ 2016. Evaluation of Grain Yield and Quality Traits of Bread Wheat Genotypes Cultivated in Northwest Turkey. Crop Science 56(1): 73-84.
  • Ćurić D, Karlović D, Tušak D, Petrović B, Đugum J 2001. Gluten as a Standard of Wheat Flour Quality. Food Technol. Biotechnol. 39(4): 353-361.
  • Çay F 2020. Sentetik Hekzaploid Buğday Hatları ve Ekmeklik Buğday Genotiplerinin Morfolojik ve Moleküler Karakterizasyonu. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilimdalı, Doktora Tezi, 157 sy.
  • Dowell FE, Maghirang EB, Pierce RO, Lookhart GL, Bean SR, Xie F, Park SH 2008. Relationship of Bread Quality to Kernel, Flour, and Dough Properties. Cereal Chemistry 85(1): 82-91.
  • El-Harty EH, Alghamdi SS, Khan MA, Migdadi HM, Farooq M 2018. Adaptability and Stability Analysis of Different Soybean Genotypes using Biplot Model. International Journal of Agriculture and Biology 20(10): 2196-2202.
  • Erdemci I 2018. Investigation of Genotype × Environment Interaction in Chickpea Genotypes using AMMI and GGE Biplot Analysis. Turkish Journal Of Field Crops 23(1): 20-26.
  • Farshadfar E, Rashidi M, Jowkar MM, Zali H 2013. GGE Biplot Analysis of Genotype × Environment Interaction in Chickpea Genotypes. Europ. J. Exp. Biology 3(1): 417-423.
  • Gençtan T, Sağlam N 1987. Ekim Zamanı ve Ekim Sıklığının Üç Ekmeklik Buğday Çeşidinde Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi. Türkiye Tahıl Sempozyumu 6-9 Ekim, Bursa
  • Güngör H, Dumlupınar Z 2019. Bolu Koşullarında Bazı Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Çeşitlerinin Verim, Verim Unsurları ve Kalite Yönünden Değerlendirilmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 6(1): 44-51.
  • Güngör H, Çikili Y, Dumlupinar Z 2019. Evaluation of Morpho-Physiological Traits of Turkish Rice Genotypes in Response to Salt Stress under In vitro Conditions. Journal of Animal and Plant Sciences 29(2): 556-567.
  • ICC 2008. ICC Standards, Standarts No:116-1, 131, International Association for Cereal Science and Technology (ICC), Vienna, Austria.
  • JMP®, Version 15.1. SAS Institute Inc., Cary, NC, 1989-2020.
  • Kahraman T, Avcı R, Öztürk İ 2008. Islah Çalışmaları Sonucu Geliştirilen Bazı Ekmeklik Buğday Hatlarının Tane Verimi ve Bazı Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Ülkesel Tahıl Sempozyumu 2-5 Haziran 2008, Konya.
  • Kahraman T, Öztürk İ, Avcı R, Aktaş H 2017. Genotip x Çevre İnteraksiyonunun Ekmeklik Buğdayda (T. aestivum L.) Bazı Kalite Özellikleri Üzerine Etkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 26(Özel Sayı): 15-22.
  • Kaplan Evlice A, Pehlivan A, Külen S, Keçeli A, Şanal T, Karaca K, Salantur A 2016. Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Genotiplerinde Ekmek Hacmi ve Bazı Kalite Parametreleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 25(Özel Sayı): 12-18.
  • Karaman M 2020. Yazlık Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Genotiplerinin Tarımsal Özellikler Bakımından Değerlendirilmesi. ISPEC Journal of Agricultural Sciences 4(1): 68-81.
  • Karaman M, Aktaş H, Başaran M, Erdemci İ, Kendal E, Tekdal S, Ayana B 2017. İleri Kademedeki Bazı Ekmeklik Buğday Genotiplerinin Verim ve Kalite Parametreleri Yönünden Biplot Analiz Yöntemiyle İncelenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 26(Özel Sayı): 45-51.
  • Kaya Y, Palta C, Taner S 2002. Additive Main Effects and Multiplicative Interactions Analysis of Yield Performances in Bread Wheat Genotypes Across Environments. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 26(5): 275-279.
  • Kendal E, Doğan Y 2013. Diyarbakır Koşullarında Bazı Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. YYÜ Tar. Bil. Derg 23(3): 199-208.
  • Kılıç H, Kendal E, Aktaş H, Tekdal S 2014. İleri Kademe Ekmeklik Buğday Hatlarının Farklı Çevrelerde Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 4(4): 87-95.
  • Koçak N, Atlı A, Karababa E, Tuncer T 1992. Macar-Yugoslav (MAYEB) Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Kalite Özellikleri Üzerine Araştırmalar. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 1 (1): 27-45.
  • Korkut KZ, Sağlam N, Başer İ 1993. Ekmeklik ve Makarnalık Buğdaylarda Verimi Etkileyen Bazı Özellikler Üzerine Araştırmalar. Trakya Üniv. Tekirdağ Zir. Fak. Dergisi 2(2): 111-118.
  • Miadenow N, Przulj N, Hristov N, Djuricand V, Milovanovic M 2001. Cultivar by Enviroment Interactions for Wheat Quality Traits in Semiarid Conditions. Cereal Chemistry 78: 363-367.
  • Mohammed MI 2009. Genotype x Environment Interaction in Bread Wheat in Northern Sudan using AMMI Analysis. American-Eurasian Journal of Agriculture & Environment Science 6(4): 427-433.
  • Mut Z, Erbaş Köse Ö, Akay H 2017. Bazı Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Çeşitlerinin Tane Verimi ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 32: 85-95.
  • Nehe A, Akin B, Sanal T, Kaplan Evlice A, Ünsal R, Dinçer N, Yaktubay S 2019. Genotype x Environment Interaction and Genetic Gain for Grain Yield and Grain Quality Traits in Turkish Spring Wheat Released Between 1964 and 2010. PLoS ONE, 14(7): e0219432.
  • Oral E, Kendal E, Dogan Y 2018. Selection The Best Barley Genotypes to Multi and Special Environments by AMMI and GGE Biplot Models. Fresenius Environmental Bulletin 27(7): 5179-5187.
  • Özen S, Akman Z 2015. Yozgat Ekolojik Koşullarında Bazı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniv. Ziraat Fak. Derg 10(1): 35-43.
  • Özkaya H, Özkaya B 2005. Tahıl ve Ürünleri Analiz Yöntemleri. Gıda Teknolojisi Derneği Yayınları No.31, 157sy.
  • Peterson CJ, Graybosch RA, Baenziger PS, Grombacher AW 1992. Genotype and Environment Effects on Quality Characteristics of Hard Red Winter Wheat. Crop Science 32(1): 98-103.
  • Poehlman JM 1987. Breeding Field Crops, Van Nostrand Reinhold Company Inc. 115 Fifth Avenue New York. Schular SF, Bacon RK, Gbur EE 1994. Kernel and Spike Character Influence on Test Weight of Soft Red Winter Wheat. Crop Sci 34: 1309-1313.
  • Sayar MS, Han Y 2015. Mürdümük (Lathyrus sativus L.) Hatlarının Tohum Verimi ve Verim Komponentlerinin Belirlenmesi ve GGE Biplot Analiz Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Dergisi- Journal of Agricultural Sciences 21(1): 78-92.
  • Sayar MS, Han Y 2016. Forage Yield Performance of Forage Pea (Pisum sativum spp. arvense L.) Genotypes and Assessments using GGE Biplot Analysis. Journal of Agricultural Science and Technology 18(6):1621- 1634.
  • Surma M, Adamski T, Banaszak Z, Kaczmarek Z, Kuczyńska H, Majcher M, Krystkowiak K 2012. Effect of Genotype, Environment and Their Interaction on Quality Parameters of Wheat Breeding Lines of Diverse Grain Hardness. Plant Prod. 15(3): 192-203.
  • Şahin M, Göçmen Akçacık A, Aydoğan S, Hamzaoğlu S, Demir B, Yakışır E 2017. Kışlık Ekmeklik Buğday Çeşitlerinde Zeleny Sedimantasyon ile Bazı Kalite Özellikleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi 6(1): 10-21.
  • TÜİK, 2020. Türkiye İstatistik Kurumu. Bitkisel Üretim İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/ Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 [Erişim tarihi: 09 Aralık 2020]
  • Ünal S 2002. Buğdayda Kalitenin Önemi ve Belirlenmesinde Kullanılan Yöntemler. Hububat Ürünleri Teknolojisi Kongre ve Sergisi 3-4 Ekim, Gaziantep.
  • Yan, W. 2001. GGE biplot- A windows application for graphical analysis of multi-environment trial data and other types two-way data. Agron J 93: 1111-1118.
  • Yan W, Tinker NA 2006. Biplot Analysis of Multienvironment Trial Data: Principles and Applications. Canadian Journal of Plant Science 86: 623–645.
  • Yan W, Kang MS, Ma B, Woods S, Cornelius PL 2007. GGE Biplot vs. AMMI analysis of genotype-byenvironment data. Crop Science 47: 643-655.
  • Yau SK 1995. Regression and AMMI Analyses of Genotype x Environment Interactions: An empirical comparison. Agron. J 87(1): 121-126.
  • Zeleny L 1947. A Simple Sedimentation Test for Estimating the Bread-Baking and Gluten Qualities of Wheat Flour. Cereal Chem 24: 465-475.

Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Genotiplerinde Genotip ve Çevrenin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Üzerine Etkisinin Temel Bileşen ve GGE Biplot Analizleri ile Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 24 Sayı: 5, 992 - 1002, 31.10.2021

Turhan Kahraman , Hüseyin Güngör , İrfan Öztürk , İlker Yüce , Ziya Dumlupınar

https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.845127
Cited By: 8

Öz

Bu çalışma, beş ekmeklik buğday genotipi (Pehlivan, Aldane, Selimiye, Gelibolu ve Bereket) ve üç ileri hatta (TE-5843, TE-5427 ve TE-5857) tane verimi ve bazı kalite kriterleri üzerine genotip x çevre interaksiyonunun etkilerini temel bileşen ve biplot analizi ile değerlendirmek amacıyla, 2010-11, 2011-12 ve 2012-13 ürün yıllarında Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ lokasyonlarında (toplam dokuz farklı çevrede) yürütülmüştür. Deneme, tesadüf blokları deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çalışmada tane verimi (TV), bin tane ağırlığı (BinTA), hektolitre ağırlığı (HL), protein oranı (PO), gluten oranı (GO), gluten indeksi (GI) ve zeleny sedimentasyon (ZS) özellikleri incelenmiştir. Genotip, çevre ve genotip x çevre interaksiyonları incelenen tüm özellikler bakımından istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına göre genotiplere ait en düşük, en yüksek ve ortalama TV 598.5-708.3 (661.6) kg da-1, BinTA 35.3-46.5 (40.7) g, HL 80.4-83.3 (82.2) kg/hl, PO % 10.9-12.6 (11.7), GO % 28.1-36.5 (33.0), GI % 62.9-94.2 (85.1), ZS ise 38.4-56.2 (47.6) ml olarak belirlenmiştir. Çevre ortalamalarına göre en yüksek TV (708.3 kg da-1) Bereket çeşidinden, BinTA (46.48 g) Pehlivan çeşidinden, PO (% 12.60) ve ZS (56.22 ml) Aldane çeşidinden, HL (83.27 kg hl-1) Selimiye çeşidinden, GO (% 36.50) TE-5427 genotipinden ve GI (% 94.21) ise TE-5857 genotipinden elde edilmiştir. Temel bileşenler biplot analizleri (PCA) incelenen özelleklikler ile genotipler arasındaki ilişkileri % 86.1 oranında açıklamıştır. Buna göre TV ve PO arasında ise negatif bir kolelasyon belirlenmiştir. Tane veriminde GGE biplot analizleri genotip + genotip x çevre ilişkisini % 72.07 oranında açıklamıştır. Tane verimine göre üç mega çevre oluşmuş, Bereket ile Gelibolu çeşitleri altı çevrenin yer aldığı en büyük mega çevrede yer alarak öne çıkan çeşitler olmuşlardır.

Anahtar Kelimeler

Ekmeklik buğday Çevre Tane verimi Temel bileşenler analizi GGE biplot

Kaynakça

  • AACC 2000 a. AACC International Metod No:46–30.01, “Crude protein- Combustion Method”
  • AACC 2000 b. American Association of Cereal Chemists, Approved Methods of the AACC.,10th ed., Method No: 08–01, 10-54, 26-21, 26-31, 38-12A, 44-15A, 46–30, 54–21, 56-81B, 74-09. The Association: St. Paul. MN., USA.
  • Abate F, Mekbib F, Dessalegn F 2015. GGE Biplot Analysis of Multi-Environment Yield Trials of Durum Wheat (Triticum turgidum Desf.) Genotypes in North Western Ethiopia. American Journal of Expanded Agriculture, 8: 120-129.
  • Aktaş H, Kılıç H, Kendal E, Tekdal S, Kahraman M, Altıkat A 2011. Diyarbakır Koşullarında Bazı Ekmeklik (Triticum aestivum L.) Buğday Genotiplerinin Verim ve Kalite Bakımından Değerlendirilmesi. Uluslararası Katılımlı I. Ali Numan Kıraç Tarım Kongresi ve Fuarı 27-30 Nisan 2011, Eskişehir
  • Aktaş H 2017. Türkiye’de Yoğun Ekim Alanına Sahip Bazı Arpa (Hordeum vulgare L.) Çeşitlerinin Destek Sulamalı ve Yağışa Dayalı Koşullarda Değerlendirilmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 14(03): 86-97.
  • Aktaş H, Erdemci İ, Karaman M, Kendal E, Tekdal S 2017. Bazı Kışlık Ekmeklik Buğday Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Bakımından GGE Biplot Analiz Yöntemi ile Değerlendirilmesi. Türk Doğa ve Fen Dergisi 6(1): 43-51.
  • Ali I, Khan NU, Rahman M, Gul R, Bibi Z, Gul S, Haq HA 2018. Genotype by Environment and Biplot Analyses for Yield and Fiber Traits in Upland Cotton. Internationa Journal of Agriculture and Biology 20(9): 1979-1990.
  • Ames NP, Clarke JM, Marchylo BA, Dexter JE, Woods SM 1999. Effect of Environment and Genotype on Durum Wheat Gluten Strength and Pasta Viscoelasticity. Cereal Chemistry 76(4): 582-586.
  • Atlı A 1999. Buğday ve Ürünleri Kalitesi. Orta Anadolu'da Hububat Tarımının Sorunları ve Çözüm Yolları Sempozyumu 8-11 Haziran, Konya.
  • Aydın N, Bayramoğlu HO, Mut Z, Özcan H 2005. Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Çeşit ve Hatlarının Karadeniz Koşullarında Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi 11 (3): 257-262.
  • Aydın N, Mut Z, Bayramoğlu HO, Özcan H 2009. Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Genotiplerinin Tane Verimi ile Bazi Kalite Özellikleri Üzerine Genotip ve Lokasyon Etkileri. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 24(2): 84- 92.
  • Aydoğan S, Soylu S 2017. Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Verim ve Verim Öğeleri ile Bazı Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 26(1): 24-30.
  • Bilgin O, Guzmán C, Başer İ, Crossa J, Korkut KZ 2016. Evaluation of Grain Yield and Quality Traits of Bread Wheat Genotypes Cultivated in Northwest Turkey. Crop Science 56(1): 73-84.
  • Ćurić D, Karlović D, Tušak D, Petrović B, Đugum J 2001. Gluten as a Standard of Wheat Flour Quality. Food Technol. Biotechnol. 39(4): 353-361.
  • Çay F 2020. Sentetik Hekzaploid Buğday Hatları ve Ekmeklik Buğday Genotiplerinin Morfolojik ve Moleküler Karakterizasyonu. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilimdalı, Doktora Tezi, 157 sy.
  • Dowell FE, Maghirang EB, Pierce RO, Lookhart GL, Bean SR, Xie F, Park SH 2008. Relationship of Bread Quality to Kernel, Flour, and Dough Properties. Cereal Chemistry 85(1): 82-91.
  • El-Harty EH, Alghamdi SS, Khan MA, Migdadi HM, Farooq M 2018. Adaptability and Stability Analysis of Different Soybean Genotypes using Biplot Model. International Journal of Agriculture and Biology 20(10): 2196-2202.
  • Erdemci I 2018. Investigation of Genotype × Environment Interaction in Chickpea Genotypes using AMMI and GGE Biplot Analysis. Turkish Journal Of Field Crops 23(1): 20-26.
  • Farshadfar E, Rashidi M, Jowkar MM, Zali H 2013. GGE Biplot Analysis of Genotype × Environment Interaction in Chickpea Genotypes. Europ. J. Exp. Biology 3(1): 417-423.
  • Gençtan T, Sağlam N 1987. Ekim Zamanı ve Ekim Sıklığının Üç Ekmeklik Buğday Çeşidinde Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi. Türkiye Tahıl Sempozyumu 6-9 Ekim, Bursa
  • Güngör H, Dumlupınar Z 2019. Bolu Koşullarında Bazı Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Çeşitlerinin Verim, Verim Unsurları ve Kalite Yönünden Değerlendirilmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 6(1): 44-51.
  • Güngör H, Çikili Y, Dumlupinar Z 2019. Evaluation of Morpho-Physiological Traits of Turkish Rice Genotypes in Response to Salt Stress under In vitro Conditions. Journal of Animal and Plant Sciences 29(2): 556-567.
  • ICC 2008. ICC Standards, Standarts No:116-1, 131, International Association for Cereal Science and Technology (ICC), Vienna, Austria.
  • JMP®, Version 15.1. SAS Institute Inc., Cary, NC, 1989-2020.
  • Kahraman T, Avcı R, Öztürk İ 2008. Islah Çalışmaları Sonucu Geliştirilen Bazı Ekmeklik Buğday Hatlarının Tane Verimi ve Bazı Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Ülkesel Tahıl Sempozyumu 2-5 Haziran 2008, Konya.
  • Kahraman T, Öztürk İ, Avcı R, Aktaş H 2017. Genotip x Çevre İnteraksiyonunun Ekmeklik Buğdayda (T. aestivum L.) Bazı Kalite Özellikleri Üzerine Etkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 26(Özel Sayı): 15-22.
  • Kaplan Evlice A, Pehlivan A, Külen S, Keçeli A, Şanal T, Karaca K, Salantur A 2016. Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Genotiplerinde Ekmek Hacmi ve Bazı Kalite Parametreleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 25(Özel Sayı): 12-18.
  • Karaman M 2020. Yazlık Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Genotiplerinin Tarımsal Özellikler Bakımından Değerlendirilmesi. ISPEC Journal of Agricultural Sciences 4(1): 68-81.
  • Karaman M, Aktaş H, Başaran M, Erdemci İ, Kendal E, Tekdal S, Ayana B 2017. İleri Kademedeki Bazı Ekmeklik Buğday Genotiplerinin Verim ve Kalite Parametreleri Yönünden Biplot Analiz Yöntemiyle İncelenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 26(Özel Sayı): 45-51.
  • Kaya Y, Palta C, Taner S 2002. Additive Main Effects and Multiplicative Interactions Analysis of Yield Performances in Bread Wheat Genotypes Across Environments. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 26(5): 275-279.
  • Kendal E, Doğan Y 2013. Diyarbakır Koşullarında Bazı Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. YYÜ Tar. Bil. Derg 23(3): 199-208.
  • Kılıç H, Kendal E, Aktaş H, Tekdal S 2014. İleri Kademe Ekmeklik Buğday Hatlarının Farklı Çevrelerde Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Yönünden Değerlendirilmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 4(4): 87-95.
  • Koçak N, Atlı A, Karababa E, Tuncer T 1992. Macar-Yugoslav (MAYEB) Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Kalite Özellikleri Üzerine Araştırmalar. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 1 (1): 27-45.
  • Korkut KZ, Sağlam N, Başer İ 1993. Ekmeklik ve Makarnalık Buğdaylarda Verimi Etkileyen Bazı Özellikler Üzerine Araştırmalar. Trakya Üniv. Tekirdağ Zir. Fak. Dergisi 2(2): 111-118.
  • Miadenow N, Przulj N, Hristov N, Djuricand V, Milovanovic M 2001. Cultivar by Enviroment Interactions for Wheat Quality Traits in Semiarid Conditions. Cereal Chemistry 78: 363-367.
  • Mohammed MI 2009. Genotype x Environment Interaction in Bread Wheat in Northern Sudan using AMMI Analysis. American-Eurasian Journal of Agriculture & Environment Science 6(4): 427-433.
  • Mut Z, Erbaş Köse Ö, Akay H 2017. Bazı Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Çeşitlerinin Tane Verimi ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 32: 85-95.
  • Nehe A, Akin B, Sanal T, Kaplan Evlice A, Ünsal R, Dinçer N, Yaktubay S 2019. Genotype x Environment Interaction and Genetic Gain for Grain Yield and Grain Quality Traits in Turkish Spring Wheat Released Between 1964 and 2010. PLoS ONE, 14(7): e0219432.
  • Oral E, Kendal E, Dogan Y 2018. Selection The Best Barley Genotypes to Multi and Special Environments by AMMI and GGE Biplot Models. Fresenius Environmental Bulletin 27(7): 5179-5187.
  • Özen S, Akman Z 2015. Yozgat Ekolojik Koşullarında Bazı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniv. Ziraat Fak. Derg 10(1): 35-43.
  • Özkaya H, Özkaya B 2005. Tahıl ve Ürünleri Analiz Yöntemleri. Gıda Teknolojisi Derneği Yayınları No.31, 157sy.
  • Peterson CJ, Graybosch RA, Baenziger PS, Grombacher AW 1992. Genotype and Environment Effects on Quality Characteristics of Hard Red Winter Wheat. Crop Science 32(1): 98-103.
  • Poehlman JM 1987. Breeding Field Crops, Van Nostrand Reinhold Company Inc. 115 Fifth Avenue New York. Schular SF, Bacon RK, Gbur EE 1994. Kernel and Spike Character Influence on Test Weight of Soft Red Winter Wheat. Crop Sci 34: 1309-1313.
  • Sayar MS, Han Y 2015. Mürdümük (Lathyrus sativus L.) Hatlarının Tohum Verimi ve Verim Komponentlerinin Belirlenmesi ve GGE Biplot Analiz Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Dergisi- Journal of Agricultural Sciences 21(1): 78-92.
  • Sayar MS, Han Y 2016. Forage Yield Performance of Forage Pea (Pisum sativum spp. arvense L.) Genotypes and Assessments using GGE Biplot Analysis. Journal of Agricultural Science and Technology 18(6):1621- 1634.
  • Surma M, Adamski T, Banaszak Z, Kaczmarek Z, Kuczyńska H, Majcher M, Krystkowiak K 2012. Effect of Genotype, Environment and Their Interaction on Quality Parameters of Wheat Breeding Lines of Diverse Grain Hardness. Plant Prod. 15(3): 192-203.
  • Şahin M, Göçmen Akçacık A, Aydoğan S, Hamzaoğlu S, Demir B, Yakışır E 2017. Kışlık Ekmeklik Buğday Çeşitlerinde Zeleny Sedimantasyon ile Bazı Kalite Özellikleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi 6(1): 10-21.
  • TÜİK, 2020. Türkiye İstatistik Kurumu. Bitkisel Üretim İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/ Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 [Erişim tarihi: 09 Aralık 2020]
  • Ünal S 2002. Buğdayda Kalitenin Önemi ve Belirlenmesinde Kullanılan Yöntemler. Hububat Ürünleri Teknolojisi Kongre ve Sergisi 3-4 Ekim, Gaziantep.
  • Yan, W. 2001. GGE biplot- A windows application for graphical analysis of multi-environment trial data and other types two-way data. Agron J 93: 1111-1118.
  • Yan W, Tinker NA 2006. Biplot Analysis of Multienvironment Trial Data: Principles and Applications. Canadian Journal of Plant Science 86: 623–645.
  • Yan W, Kang MS, Ma B, Woods S, Cornelius PL 2007. GGE Biplot vs. AMMI analysis of genotype-byenvironment data. Crop Science 47: 643-655.
  • Yau SK 1995. Regression and AMMI Analyses of Genotype x Environment Interactions: An empirical comparison. Agron. J 87(1): 121-126.
  • Zeleny L 1947. A Simple Sedimentation Test for Estimating the Bread-Baking and Gluten Qualities of Wheat Flour. Cereal Chem 24: 465-475.
Toplam 54 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Ziraat, Veterinerlik ve Gıda Bilimleri
Bölüm ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article)
Yazarlar

Turhan Kahraman 0000-0001-5831-094X

Hüseyin Güngör 0000-0001-6708-6337

İrfan Öztürk 0000-0002-1858-0790

İlker Yüce 0000-0002-9761-3561

Ziya Dumlupınar 0000-0003-3119-6926

Yayımlanma Tarihi 31 Ekim 2021
Gönderilme Tarihi 22 Aralık 2020
Kabul Tarihi 12 Şubat 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021Cilt: 24 Sayı: 5

Kaynak Göster

APA Kahraman, T., Güngör, H., Öztürk, İ., Yüce, İ., vd. (2021). Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Genotiplerinde Genotip ve Çevrenin Tane Verimi ve Bazı Kalite Özellikleri Üzerine Etkisinin Temel Bileşen ve GGE Biplot Analizleri ile Değerlendirilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım Ve Doğa Dergisi, 24(5), 992-1002. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.845127

Cited By

Giberellik Asit Dozlarının Ekmeklik Buğdayda (Triticum aestivum L.) Verim ve Kalite Üzerine Etkisi
Journal of the Institute of Science and Technology
https://doi.org/10.21597/jist.1463757
Evaluation of Some Bread Wheat (Triticum aestivum L.) Cultivars and Lines for Yield and Yield Components under Duzce Ecological Conditions
Manas Journal of Agriculture Veterinary and Life Sciences
https://doi.org/10.53518/mjavl.1278153
Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Genotiplerinin Dane Verimi ve Bazı Önemli Kalite Özellikleri için Trakya Bölgesinde Bulunan Farklı Çevrelerde Testlenmesi
Journal of the Institute of Science and Technology
https://doi.org/10.21597/jist.1358515
Investigation of Bread Wheat Genotypes with Different Characteristics by Physiological and Quality Traits
Türk Doğa ve Fen Dergisi
https://doi.org/10.46810/tdfd.1111203
EVALUATION OF WHEAT GENOTYPES: GENOTYPE × ENVIRONMENT INTERACTION AND GGE BIPLOT ANALYSIS
Turkish Journal Of Field Crops
https://doi.org/10.17557/tjfc.1081513
Bazı Makarnalık Buğday (Triticum durum Desf.) İleri Hatlarının Kahramanmaraş Ekolojik Koşullarında Tarımsal ve Kalite Özellikleri Bakımından Değerlendirilmesi
Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi
https://doi.org/10.30910/turkjans.1106305
Evaluation of Quality and Some Agronomic Traits of Bread Wheat (Triticum aestivum L.) Lines and Cultivars under Kahramanmaraş Ecological Conditions
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi
https://doi.org/10.29133/yyutbd.1060036
İleri Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Hatlarının Verim, Verim Unsuru ve Kalite Özellikleri Bakımından Değerlendirilmesi
European Journal of Science and Technology
https://doi.org/10.31590/ejosat.1063624
 Kapak Resmi İndir

21082



2022-JIF = 0.500

2022-JCI = 0.170

Uluslararası Hakemli Dergi (International Peer Reviewed Journal)

       Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)

      Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)


88x31.png 

Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

                 


Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi
e-ISSN: 2619-9149