Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Farklı Ekim Sıklıklarında Çavdar Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Yem Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Yıl 2022, Cilt: 25 Sayı: 4, 778 - 786, 31.08.2022

Özge Doğanay Erbaş Köse , Zeki Mut

https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.929511
Cited By: 1

Öz

Çalışmasın amacı, çavdar genotiplerinde farklı ekim sıklığı uygulamalarının (350, 425, 500, 575, 650, 725 tohum m-2) tane verimi ve kalite üzerine etkisini belirlenmektedir. Çalışma, birer tescilli tritikale (Karma-2000) ve çavdar (Aslım-95) çeşidi ile iki yerel çavdar hattı (Bayburt ve Yozgat) olmak üzere dört genotip kullanılarak 2014-2015 ve 2015-2016 yetiştirme sezonlarında yürütülmüştür. Deneme bölünmüş parseller deneme deseninde; ana parsellere genotipler, alt parsellere ekim sıklıkları yerleştirilerek üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Yıllar üzerinden birleştirilerek yapılan varyans analizi sonuçlarına göre, tane verimi, bitki boyu, bin tane ağırlığı, nişasta oranı, ham protein oranı, ham yağ oranı, asit deterjanda çözünmeyen lif (ADF) ve nötr deterjanda çözünmeyen lif (NDF) değerleri üzerine genotip ve ekim sıklıklarının (yağ oranı hariç) etkisi istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Tane verimi en yüksek 3.94 ton ha-1 ile m2’de 575 tohum sıklığı uygulamasından elde edilirken, regresyon denklemine göre en uygun ekim sıklığı 563 tohum m-2 olarak tespit edilmiştir. Çavdar genotiplerini kendi içinde değerlendirdiğimizde yerel genotiplerin kalite özellikleri bakımından Aslım-95 çeşidinden daha iyi değerlere sahip olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çavdar Tohum sıklığı Tane verimi Yem kalitesi

Kaynakça

  • AACC 2005. Approved Methods of the AACC (11th ed.). St. Paul, USA. Anonim 2019. Food Organization Agriculture. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC (Erişim Tarihi: 20.04.2021)
  • Anonim 2020. Türkiye İstatistik Kurumu. Bitkisel Üretim İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/ medas/?kn=92&locale=tr (Erişim tarihi: 20.04.2021)
  • Atak M, Çiftçi CY 2005. Tritikale (x Triticosecale Wittmack)’de farklı ekim sıklıklarının verim ve bazı verim öğelerine etkileri. AÜ, Tarım Bilimleri Dergisi, 11 (1): 98-103.
  • Buksa K 2018. Extraction and characterization of rye grain starch and its susceptibility to resistant starch formation. Carbohydrate polymers, 194: 184-192.
  • Buksa K, Nowotna A, Praznik W, Gambus H, Ziobro R, Krawontka J 2010. The role of pentosans and starch in baking of wholemeal rye bread. Food Research International, 43(8): 2045-2051.
  • Chmielewski FM, Köhn W 2000. Impact of weather on yield components of winter rye over 30 years. Agricultural and Forest Meteorology, 102(4): 253-261.
  • Concon JM, Soltess D 1973. Rapid micro Kjeldahl digestion of cereal grains and other biological materials. Analytical Biochemistry 53(1): 35-41.
  • Erbaş Köse ÖD, Mut Z, Kardeş YM 2019. Farklı Ekim Sıklıklarının Çavdarda Ot Verimi Ve Kalitesine Etkisi. Hasat uluslararası tarım ve orman Kongresi, 21-23 Haziran, Ankara, Türkiye.
  • Gomand SV, Verwimp T, Goesaert H, Delcour JA 2011. Structural and physicochemical characterisation of rye starch. Carbohydrate research, 346(17): 2727-2735.
  • Kabak D, Akçura M 2017. Bingöl ilinden toplanan yerel çavdarlarda tane verimi ve bazı özellikler arasındaki ilişkilerin biplot analizi ile incelenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4(2): 227-235.
  • Karataş İ, Aydın M, Kodaz S, Tosun M 2020. Bazı Çavdar (Secale cereale L.) Genotiplerinin Erzurum Kuru Tarım Koşullarına Adaptasyonu. Erciyes Tarım ve Hayvan Bilimleri Dergisi, 3(2): 1-8.
  • Kaydan D, YAĞMUR M 2008. Bazı Tritikale x Triticosecale Wittmack Çeşitlerinde Farklı Ekim Sıklıklarının Tane Verimi ve Verim Öğeleri Üzerine Etkileri. Journal of Agricultural Sciences, 14(02): 175-182.
  • Kowieska A, Lubowicki R, Jaskowska I 2011. Chemical composition and nutritional characteristics of several cereal grain. Acta Scientiarum Polonorum. Zootechnica, 10(2).
  • Krueger ES, Ochsner TE, Porter PM, Baker JM 2011. Winter rye cover crop management influences on soil water, soil nitrate, and corn development. Agronomy journal, 103(2): 316-323.
  • KučeroVá J 2009. Effects of location and year on technological quality and pentosan content in rye. Czech journal of food sciences, 27(6): 418-424.
  • Kutlu HR 2008. Yem değerlendirme ve analiz yöntemleri. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, Ders Notu, Adana.
  • Linina A, Kunkulberga D, Kronberga A, Locmele I 2019. Winter rye grain quality of hybrid and population cultivars. Agronomy Research, 17 (Special Issue II): 1380-1389.
  • Macholdt J, Honermeier B 2017. Impact of highly varying seeding densities on grain yield and yield stability of winter rye cultivars under the influence of delayed sowing under sandy soil conditions, Archives of Agronomy and Soil Science, 63(14): 1977-1992.
  • Mut Z, Erbaş Köse ÖD 2018. Tritikale genotiplerinin tane verimi ve bazı kalite özellikleri. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 33(1): 47-57.
  • Nilsson M, Åman P, Härkönen H, Hallmans G, Knudsen KEB, Mazur W, Adlercreutz H 1997. Content of nutrients and lignans in roller milled fractions of rye. Journal of the Science of Food and Agriculture, 73(2): 143-148.
  • Nordlund E, Katina K, Aura AM, Poutanen K 2013. Changes in bran structure by bioprocessing with enzymes and yeast modifies the in vitro digestibility and fermentability of bran protein and dietary fibre complex. Journal of Cereal Science, 58(1): 200-208.
  • Oljača SI, Dolijanović ŽK, Glamočlija ĐN, Đorđević SS, Oljača JM 2010. Productivity of winter rye in organic vs. conventional cropping system. Journal of Agricultural Sciences, Belgrade, 55(2): 123-129.
  • Oral E, Ülker M 2016. Van İli Ekolojik Koşullarında Farklı Ekim Sıklıkları ve Azot Dozlarının Tritikale (x Triticosecale Wittmack ex. A. Camus) Çeşitlerinde Verim ve Bazı Verim Öğelerine Etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 26(2): 221-237.
  • Ragaee S, Abdel-Aal ESM, Noaman M 2006. Antioxidant activity and nutrient composition of selected cereals for food use. Food chemistry, 98(1): 32-38.
  • Rola H, Sumisławska J, Marczewski K 2009. The effect of sulfonylurea herbicides on grain yield and technological quality of winter rye cultivars. Journal of Plant Protection Research. 49 (2): 179:184.
  • Schwarte AJ, Gibson LR, Karlen DL, Liebman M, Jannink JL 2005. Planting date effects on winter triticale dry matter and nitrogen accumulation. Agron. J. 97:1333- 1341.
  • Stępień A, Wojtkowiak K, Pietrusewicz M, Skłodowski M, Pietrzak-Fiećko R 2016. The yield and grain quality of winter rye (Secale cereale L.) under the conditions of foliar fertilization with micronutrients (Cu, Zn and Mn). Polish Journal of Natural Sciences, 31(1): 33-46.
  • Stępniewska S, Hassoon WH, Szafrańska A, Cacak-Pietrzak G, Dziki D 2019. Procedures for breadmaking quality assessment of rye wholemeal flour. Foods, 8(8): 331.
  • Topal A, Sade B, Soylu S, Akar T, Mut Z, Ayrancı R, Sayım İ, Özkan İ, Yılmazkart M, 2015. Ulusal Hububat Konseyi, Arpa-Çavdar-Yulaf-Tritikale Raporu. http://uhk.org.tr/dosyalar/ uhkarpa_ kasim2015.pdf.
  • Van Soest PJ, Robertson JB, Lewis BA, 1991. Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber, and nonstarch polysaccharides in relation to animal nutrition. J. Dairy Sci., 74(10): 3583-3597.
  • Welch RW 1977. A micro‐method for the estimation of oil content and composition in seed crops. Journal of the Science of Food and Agriculture 28(7): 635-638.

Determination of Grain Yield and Some Forage Quality Traits of Rye Genotypes at Different Sowing Densities

Yıl 2022, Cilt: 25 Sayı: 4, 778 - 786, 31.08.2022

Özge Doğanay Erbaş Köse , Zeki Mut

https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.929511
Cited By: 1

Öz

The objective of this study was to determine grain yield and forage quality of rye genotypes under the impact of different sowing densities (350, 425, 500, 575, 650, 725 seeds m-2). The study was conducted in 2014-2015 and 2015-2016 growing seasons using four genotypes, one registered triticale (Karma-2000) and one rye (Aslım-95) and two local ryes (Bayburt and Yozgat). The experiments were performed in a split-plot design with three replications, genotypes took place at main plots and sowing densities at sub-plots. According to the results of the variance analysis of the combined years, genotypes and sowing densities (except oil ratio) were found to be statistically significant in terms of grain yield, plant height, thousand grain weight, starch content, crude protein content, crude fat content, acid detergent fiber (ADF) and neutral detergent fiber (NDF) values. While the highest grain yield was obtained from 575 sowing density per m2 with 3.94 tons of ha-1, the optimum sowing density was determined as 563 seeds/m2 according to the regression equation. When we evaluated the rye genotypes within themselves, it was concluded that the local genotypes had better values than the Aslım-95 cultivar in terms of quality traits.

Anahtar Kelimeler

Rye Seed density Grain yield Forage Quality

Kaynakça

  • AACC 2005. Approved Methods of the AACC (11th ed.). St. Paul, USA. Anonim 2019. Food Organization Agriculture. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC (Erişim Tarihi: 20.04.2021)
  • Anonim 2020. Türkiye İstatistik Kurumu. Bitkisel Üretim İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/ medas/?kn=92&locale=tr (Erişim tarihi: 20.04.2021)
  • Atak M, Çiftçi CY 2005. Tritikale (x Triticosecale Wittmack)’de farklı ekim sıklıklarının verim ve bazı verim öğelerine etkileri. AÜ, Tarım Bilimleri Dergisi, 11 (1): 98-103.
  • Buksa K 2018. Extraction and characterization of rye grain starch and its susceptibility to resistant starch formation. Carbohydrate polymers, 194: 184-192.
  • Buksa K, Nowotna A, Praznik W, Gambus H, Ziobro R, Krawontka J 2010. The role of pentosans and starch in baking of wholemeal rye bread. Food Research International, 43(8): 2045-2051.
  • Chmielewski FM, Köhn W 2000. Impact of weather on yield components of winter rye over 30 years. Agricultural and Forest Meteorology, 102(4): 253-261.
  • Concon JM, Soltess D 1973. Rapid micro Kjeldahl digestion of cereal grains and other biological materials. Analytical Biochemistry 53(1): 35-41.
  • Erbaş Köse ÖD, Mut Z, Kardeş YM 2019. Farklı Ekim Sıklıklarının Çavdarda Ot Verimi Ve Kalitesine Etkisi. Hasat uluslararası tarım ve orman Kongresi, 21-23 Haziran, Ankara, Türkiye.
  • Gomand SV, Verwimp T, Goesaert H, Delcour JA 2011. Structural and physicochemical characterisation of rye starch. Carbohydrate research, 346(17): 2727-2735.
  • Kabak D, Akçura M 2017. Bingöl ilinden toplanan yerel çavdarlarda tane verimi ve bazı özellikler arasındaki ilişkilerin biplot analizi ile incelenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4(2): 227-235.
  • Karataş İ, Aydın M, Kodaz S, Tosun M 2020. Bazı Çavdar (Secale cereale L.) Genotiplerinin Erzurum Kuru Tarım Koşullarına Adaptasyonu. Erciyes Tarım ve Hayvan Bilimleri Dergisi, 3(2): 1-8.
  • Kaydan D, YAĞMUR M 2008. Bazı Tritikale x Triticosecale Wittmack Çeşitlerinde Farklı Ekim Sıklıklarının Tane Verimi ve Verim Öğeleri Üzerine Etkileri. Journal of Agricultural Sciences, 14(02): 175-182.
  • Kowieska A, Lubowicki R, Jaskowska I 2011. Chemical composition and nutritional characteristics of several cereal grain. Acta Scientiarum Polonorum. Zootechnica, 10(2).
  • Krueger ES, Ochsner TE, Porter PM, Baker JM 2011. Winter rye cover crop management influences on soil water, soil nitrate, and corn development. Agronomy journal, 103(2): 316-323.
  • KučeroVá J 2009. Effects of location and year on technological quality and pentosan content in rye. Czech journal of food sciences, 27(6): 418-424.
  • Kutlu HR 2008. Yem değerlendirme ve analiz yöntemleri. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, Ders Notu, Adana.
  • Linina A, Kunkulberga D, Kronberga A, Locmele I 2019. Winter rye grain quality of hybrid and population cultivars. Agronomy Research, 17 (Special Issue II): 1380-1389.
  • Macholdt J, Honermeier B 2017. Impact of highly varying seeding densities on grain yield and yield stability of winter rye cultivars under the influence of delayed sowing under sandy soil conditions, Archives of Agronomy and Soil Science, 63(14): 1977-1992.
  • Mut Z, Erbaş Köse ÖD 2018. Tritikale genotiplerinin tane verimi ve bazı kalite özellikleri. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 33(1): 47-57.
  • Nilsson M, Åman P, Härkönen H, Hallmans G, Knudsen KEB, Mazur W, Adlercreutz H 1997. Content of nutrients and lignans in roller milled fractions of rye. Journal of the Science of Food and Agriculture, 73(2): 143-148.
  • Nordlund E, Katina K, Aura AM, Poutanen K 2013. Changes in bran structure by bioprocessing with enzymes and yeast modifies the in vitro digestibility and fermentability of bran protein and dietary fibre complex. Journal of Cereal Science, 58(1): 200-208.
  • Oljača SI, Dolijanović ŽK, Glamočlija ĐN, Đorđević SS, Oljača JM 2010. Productivity of winter rye in organic vs. conventional cropping system. Journal of Agricultural Sciences, Belgrade, 55(2): 123-129.
  • Oral E, Ülker M 2016. Van İli Ekolojik Koşullarında Farklı Ekim Sıklıkları ve Azot Dozlarının Tritikale (x Triticosecale Wittmack ex. A. Camus) Çeşitlerinde Verim ve Bazı Verim Öğelerine Etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 26(2): 221-237.
  • Ragaee S, Abdel-Aal ESM, Noaman M 2006. Antioxidant activity and nutrient composition of selected cereals for food use. Food chemistry, 98(1): 32-38.
  • Rola H, Sumisławska J, Marczewski K 2009. The effect of sulfonylurea herbicides on grain yield and technological quality of winter rye cultivars. Journal of Plant Protection Research. 49 (2): 179:184.
  • Schwarte AJ, Gibson LR, Karlen DL, Liebman M, Jannink JL 2005. Planting date effects on winter triticale dry matter and nitrogen accumulation. Agron. J. 97:1333- 1341.
  • Stępień A, Wojtkowiak K, Pietrusewicz M, Skłodowski M, Pietrzak-Fiećko R 2016. The yield and grain quality of winter rye (Secale cereale L.) under the conditions of foliar fertilization with micronutrients (Cu, Zn and Mn). Polish Journal of Natural Sciences, 31(1): 33-46.
  • Stępniewska S, Hassoon WH, Szafrańska A, Cacak-Pietrzak G, Dziki D 2019. Procedures for breadmaking quality assessment of rye wholemeal flour. Foods, 8(8): 331.
  • Topal A, Sade B, Soylu S, Akar T, Mut Z, Ayrancı R, Sayım İ, Özkan İ, Yılmazkart M, 2015. Ulusal Hububat Konseyi, Arpa-Çavdar-Yulaf-Tritikale Raporu. http://uhk.org.tr/dosyalar/ uhkarpa_ kasim2015.pdf.
  • Van Soest PJ, Robertson JB, Lewis BA, 1991. Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber, and nonstarch polysaccharides in relation to animal nutrition. J. Dairy Sci., 74(10): 3583-3597.
  • Welch RW 1977. A micro‐method for the estimation of oil content and composition in seed crops. Journal of the Science of Food and Agriculture 28(7): 635-638.
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Ziraat, Veterinerlik ve Gıda Bilimleri
Bölüm ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article)
Yazarlar

Özge Doğanay Erbaş Köse 0000-0003-0429-3325

Zeki Mut 0000-0002-1465-3630

Yayımlanma Tarihi 31 Ağustos 2022
Gönderilme Tarihi 28 Nisan 2021
Kabul Tarihi 3 Eylül 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022Cilt: 25 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA Erbaş Köse, Ö. D., & Mut, Z. (2022). Farklı Ekim Sıklıklarında Çavdar Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı Yem Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım Ve Doğa Dergisi, 25(4), 778-786. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.929511

Cited By

Effects of Seeding Rates and Sowing Times on Grain Yield and Yield Components in Rye (Scale cereale L.) Under Dry Condition
Manas Journal of Agriculture Veterinary and Life Sciences
https://doi.org/10.53518/mjavl.1168148
 Kapak Resmi İndir

21082



2022-JIF = 0.500

2022-JCI = 0.170

Uluslararası Hakemli Dergi (International Peer Reviewed Journal)

       Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)

      Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)


88x31.png 

Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

                 


Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi
e-ISSN: 2619-9149