Distribution and infestation rates of the Plum scale, Sphaerolecanium prunastri (Boyer De Fonscolombe) (Hemiptera: Coccidae) in apricot orchards of Malatya province and the effects of chemical control on the population density of the pest
Öz
A survey study was conducted in 2018 and 2019 to determine the distribution and infestation rates of Sphaerolecanium prunastri (Boyer de Fonscolombe) (Hemiptera: Coccidae) in the districts where apricot cultivation is intensively carried out in Malatya province. As a result of the survey, it was determined that S. prunastri is widespread in apricot areas of Akçadağ, Battalgazi, Darende, Doğanşehir, Hekimhan, Kale, Merkez, Yazıhan and Yeşilyurt districts of Malatya province. According to the sampling areas, the highest level of infestation was determined in the Battalgazi district. Population density of S. prunastri was investigated in three apricot orchards with and without insecticides in three different villages in Akçadağ district of Malatya province with observations made at irregular intervals between April and November. As a result of the study, it was determined that the population density of the pest was higher in orchards where insecticides were not used than in orchards where insecticides were used.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akşit, T. & Kaya Apak, F. (2013). Erik üzerinde Sphaerolecanium prunastri (Fonscolombe, 1834) (Hemiptera: Coccidae)’nin biyolojik özellikleri, bulaşma oranı ve bazı insektisitlerin etkileri. Türkiye Entomoloji Dergisi, 37 (1), 133-144. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/65215.
- Anonim, (2024). Ürün raporu kayısı 2023. Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü. https://arastirma.tarimorman.gov.tr/tepge/Belgeler/PDF%20%C3%9Cr%C3%BCn%20Raporlar%C4%B1/2023%20%C3%9Cr%C3%BCn%20Raporlar%C4%B1/Kay%C4%B1s%C4%B1%20%C3%9Cr%C3%BCn%20Raporu%202023-377%20TEPGE.pdf (Alınma Tarihi: 26.03.2024).
- Bodenheimer, F.S. (1953). The Coccoidea of Turkey III. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Dergisi (Seri B), 18 (2), 91-164.
- FAO, (2024). Crops and livestock products. https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL (Erişim tarihi: 26.03.2024).
- Develioğlu, U., Muştu, M., & Kaydan M.B. (2018). Investigation on scale insects (Hemiptera: Coccomorpha) on ornamental plants in Kayseri province. Türkiye Entomoloji Bülteni 8 (1), 3-13. https://dergipark.org.tr/en/pub/entoteb/issue/42295/408878.
- Erkam, B. (1981). Marmara bölgesi’nde yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarında zarar yapan Parlatoria oleae Colv. (Hemiptera: Diaspididae)’nin tanınması, biyolojisi, yayılışı, konukçuları, zararı ve doğal düşmanları üzerinde araştırmalar. Tarım ve Orman Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü İstanbul Bölge Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Araştırma Eserleri Serisi, No: 17, 945 s.
- García Morales, M., Denno, B.D., Miller, D.R., Miller, G.L., Ben-Dov, Y., & Hardy, N.B. (2016). ScaleNet: A literature-based model of scale insect biology and systematics. Database. doi: 10.1093/database/ bav118. http://scalenet.info (Alınma Tarihi: 26.03.2024).
- Hazır, A. & Ulusoy, R. (2009). Adana ve Mersin illeri şeftali ve nektarin bahçelerinde saptanan zararlılar ile parazitoit ve predatörleri. Türkiye III. Bitki Koruma Kongresi (15-18 Temmuz ,Van), 83 s.
- Karsavuran, Y., Aksit, T., & Bakırcıoğlu Erkılıç, L. (2001). Coccoidea species on fruit trees and ornamentals from Aydın and Izmir provinces of Turkey. Bollettinodi Zoologia Agraria e di Bachicoltura, Ser. II, 33 (3), 219-225.
- Kaydan, B., Ülgentürk, S., & Erkılıç, L. (2007). Türkiye’nin gözden geçirilmiş Coccoidea (Hemiptera) türleri listesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 17 (2), 89-376. https://dergipark.org.tr/tr/pub/yyutbd/issue/21990/236101.
- Lazarov, A. & Grigorov, P. (1961). Karantina na Rastenijata. Zemizdat. Sofia. p. 258.
- Soydanbay, M. (1976). Türkiye’deki bitki zararlısı bazı böceklerin doğal düşman listesi, Kısım I. Bitki Koruma Bülteni 16 (1), 32-46.
- Öncüer, C. (1977). İzmir ili meyve ağaçlarında zarar yapan Coccidae familyasına bağlı önemli koşnil türlerinin doğal düşmanları ve etkililik durumları. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No.: 336, E.Ü. Matbaası, Bornova, İzmir, 129 sy.
- Özgen, İ. & Bolu, H. (2009). Malatya ili kayısı alanlarında zararlı Sphaerolecanium prunastri (Boyer de Fonscolombe, 1834) (Hemiptera: Coccidae) (Erik koşnili)’nin yayılış alanları, bulaşma oranları ve doğal düşmanlarının belirlenmesi. Türkiye Entomoloji Dergisi 33 (2), 83-91. https://dergipark.org.tr/tr/pub/entoted/issue/ 5683/76027.
- Öztürk, N., Ulusoy, M.R., Erkılıç, L., & Ölmez Bayhan, S. (2004). Malatya ili kayısı bahçelerinde saptanan zararlılar ile avcı türleri. Bitki Koruma Bülteni 44 (1-4), 1-13. https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/ detay/ 80596/malatya-ili-kayisi-bahcelerinde-saptanan-zararlilar-ile-avci-turleri.
- TÜİK, (2024). Meyve ürünleri içecek ve baharat bitkileri üretim miktarları. https://data. tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Bitkisel-Uretim-Istatistikleri-2022-45504 (Alınma Tarihi: 26.03.2024).
- Ülgenturk, S. & Toros, S. (1999). Faunistic studies on the Coccidae on ornamental plants in Ankara, Turkey. Entomologica 33, 213-217. https:// ojs.cimedoc.uniba.it/index.php/entomol/article/view/835.
- Ülgentürk, S., Kaydan, M.B., Zeki, C., & Toros, S. (2001). Sphaerolecanium prunastri Boyer de Fonscolombe (Hemiptera: Coccidae): distribution, host plants and natural enemies in the Turkish Lake district. Bolletino di Zoologia Agraria e di Bachicoltura Ser. II, 33 (3), 357-363.
- Yiğit, T. & Tunaz, H. (2015). Determination of Sphaerolecanium prunastri Fonscolombe, 1834 (Hemiptera: Coccidae), and its parasitoids and predators in apricot areas of Malatya province, Turkey. In XVI International Symposium on Apricot Breeding and Culture 1214, Shenyang, China, p. 67-72.
Malatya İli Kayısı Bahçelerinde Erik Koşnili Sphaerolecanium prunastri (Boyer De Fonscolombe) (Hemiptera: Coccidae)’nin Yayılış Alanları, Bulaşma Oranları ve Kimyasal Mücadelenin Zararlının Popülasyon yoğunluğuna Etkileri
Öz
Malatya ilinde kayısı yetiştiriciliğinin yoğun olarak yapıldığı ilçelerde, Sphaerolecanium prunastri (Boyer de Fonscolombe) (Hemiptera: Coccidae)’nin yayılışı ve bulaşma oranlarının belirlenmesi amacıyla 2018 ve 2019 yıllarında sörvey çalışması yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda Malatya ili Akçadağ, Battalgazi, Darende, Doğanşehir, Hekimhan, Kale, Merkez, Yazıhan ve Yeşilyurt ilçeleri kayısı alanlarında S. prunastri’nin yayılış gösterdiği belirlenmiştir. Yapılan örnekleme alanlarına göre bulaşıklığın en yüksek Battalgazi ilçesinde olduğu belirlenmiştir. Malatya ili Akçadağ ilçesinde üç farklı köydeki insektisit kullanılan ve kullanılmayan üçer adet kayısı bahçesinde nisan ve kasım aylarında düzensiz aralıklarla yapılan gözlemler ile S. prunastri’nin popülasyon yoğunluğu araştırılmıştır. Çalışma sonucunda insektisit kullanılmayan bahçelerde zararlının popülasyon yoğunluğunun insektisit kullanılan bahçelere göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Etik Beyan
Bu çalışmada, Araştırma ve Yayın Etiğine uyulmuştur.
Teşekkür
Bu çalışma, ilk yazarın Yüksek Lisans tezinin bir bölümüdür. Erik koşnilinin teşhisini yapan Prof. Dr. M. Bora KAYDAN (Çukurova Üniversitesi)’a teşekkür ederiz.
Kaynakça
- Akşit, T. & Kaya Apak, F. (2013). Erik üzerinde Sphaerolecanium prunastri (Fonscolombe, 1834) (Hemiptera: Coccidae)’nin biyolojik özellikleri, bulaşma oranı ve bazı insektisitlerin etkileri. Türkiye Entomoloji Dergisi, 37 (1), 133-144. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/65215.
- Anonim, (2024). Ürün raporu kayısı 2023. Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü. https://arastirma.tarimorman.gov.tr/tepge/Belgeler/PDF%20%C3%9Cr%C3%BCn%20Raporlar%C4%B1/2023%20%C3%9Cr%C3%BCn%20Raporlar%C4%B1/Kay%C4%B1s%C4%B1%20%C3%9Cr%C3%BCn%20Raporu%202023-377%20TEPGE.pdf (Alınma Tarihi: 26.03.2024).
- Bodenheimer, F.S. (1953). The Coccoidea of Turkey III. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Dergisi (Seri B), 18 (2), 91-164.
- FAO, (2024). Crops and livestock products. https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL (Erişim tarihi: 26.03.2024).
- Develioğlu, U., Muştu, M., & Kaydan M.B. (2018). Investigation on scale insects (Hemiptera: Coccomorpha) on ornamental plants in Kayseri province. Türkiye Entomoloji Bülteni 8 (1), 3-13. https://dergipark.org.tr/en/pub/entoteb/issue/42295/408878.
- Erkam, B. (1981). Marmara bölgesi’nde yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarında zarar yapan Parlatoria oleae Colv. (Hemiptera: Diaspididae)’nin tanınması, biyolojisi, yayılışı, konukçuları, zararı ve doğal düşmanları üzerinde araştırmalar. Tarım ve Orman Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü İstanbul Bölge Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Araştırma Eserleri Serisi, No: 17, 945 s.
- García Morales, M., Denno, B.D., Miller, D.R., Miller, G.L., Ben-Dov, Y., & Hardy, N.B. (2016). ScaleNet: A literature-based model of scale insect biology and systematics. Database. doi: 10.1093/database/ bav118. http://scalenet.info (Alınma Tarihi: 26.03.2024).
- Hazır, A. & Ulusoy, R. (2009). Adana ve Mersin illeri şeftali ve nektarin bahçelerinde saptanan zararlılar ile parazitoit ve predatörleri. Türkiye III. Bitki Koruma Kongresi (15-18 Temmuz ,Van), 83 s.
- Karsavuran, Y., Aksit, T., & Bakırcıoğlu Erkılıç, L. (2001). Coccoidea species on fruit trees and ornamentals from Aydın and Izmir provinces of Turkey. Bollettinodi Zoologia Agraria e di Bachicoltura, Ser. II, 33 (3), 219-225.
- Kaydan, B., Ülgentürk, S., & Erkılıç, L. (2007). Türkiye’nin gözden geçirilmiş Coccoidea (Hemiptera) türleri listesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 17 (2), 89-376. https://dergipark.org.tr/tr/pub/yyutbd/issue/21990/236101.
- Lazarov, A. & Grigorov, P. (1961). Karantina na Rastenijata. Zemizdat. Sofia. p. 258.
- Soydanbay, M. (1976). Türkiye’deki bitki zararlısı bazı böceklerin doğal düşman listesi, Kısım I. Bitki Koruma Bülteni 16 (1), 32-46.
- Öncüer, C. (1977). İzmir ili meyve ağaçlarında zarar yapan Coccidae familyasına bağlı önemli koşnil türlerinin doğal düşmanları ve etkililik durumları. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No.: 336, E.Ü. Matbaası, Bornova, İzmir, 129 sy.
- Özgen, İ. & Bolu, H. (2009). Malatya ili kayısı alanlarında zararlı Sphaerolecanium prunastri (Boyer de Fonscolombe, 1834) (Hemiptera: Coccidae) (Erik koşnili)’nin yayılış alanları, bulaşma oranları ve doğal düşmanlarının belirlenmesi. Türkiye Entomoloji Dergisi 33 (2), 83-91. https://dergipark.org.tr/tr/pub/entoted/issue/ 5683/76027.
- Öztürk, N., Ulusoy, M.R., Erkılıç, L., & Ölmez Bayhan, S. (2004). Malatya ili kayısı bahçelerinde saptanan zararlılar ile avcı türleri. Bitki Koruma Bülteni 44 (1-4), 1-13. https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/ detay/ 80596/malatya-ili-kayisi-bahcelerinde-saptanan-zararlilar-ile-avci-turleri.
- TÜİK, (2024). Meyve ürünleri içecek ve baharat bitkileri üretim miktarları. https://data. tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Bitkisel-Uretim-Istatistikleri-2022-45504 (Alınma Tarihi: 26.03.2024).
- Ülgenturk, S. & Toros, S. (1999). Faunistic studies on the Coccidae on ornamental plants in Ankara, Turkey. Entomologica 33, 213-217. https:// ojs.cimedoc.uniba.it/index.php/entomol/article/view/835.
- Ülgentürk, S., Kaydan, M.B., Zeki, C., & Toros, S. (2001). Sphaerolecanium prunastri Boyer de Fonscolombe (Hemiptera: Coccidae): distribution, host plants and natural enemies in the Turkish Lake district. Bolletino di Zoologia Agraria e di Bachicoltura Ser. II, 33 (3), 357-363.
- Yiğit, T. & Tunaz, H. (2015). Determination of Sphaerolecanium prunastri Fonscolombe, 1834 (Hemiptera: Coccidae), and its parasitoids and predators in apricot areas of Malatya province, Turkey. In XVI International Symposium on Apricot Breeding and Culture 1214, Shenyang, China, p. 67-72.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Tarımda Entomoloji |
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article) |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 19 Aralık 2024 |
| Yayımlanma Tarihi | |
| Gönderilme Tarihi | 4 Nisan 2024 |
| Kabul Tarihi | 30 Eylül 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024Cilt: 27 Sayı: Ek Sayı 2 (Suppl 2) |
Kaynak Göster
2022-JIF = 0.500
2022-JCI = 0.170
Uluslararası Hakemli Dergi (International
Peer Reviewed Journal)
Dergimiz, herhangi bir başvuru veya yayımlama ücreti almamaktadır. (Free submission and publication)
Yılda 6 sayı yayınlanır. (Published 6 times a year)
Bu web sitesi Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.