Yağışa Dayalı Koşullarda Bazı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin (Triticum aestivum L.) Verim ve Bazı Kalite Özelliklerinin Değerlendirilmesi

Seydi Aydoğan; Mehmet Şahin; Aysun Göçmen Akçacık; Berat Demir; Telat Yıldırım; Sümeyra Hamzaoğlu

doi:10.18016/ksutarimdoga.v23i53104.660925

Araştırma Makalesi

Assesment of Yield and Quality Traits of Some Bread Wheat Varieties (Triticum aestivum L.) under Rainfed Conditions

Yıl 2020, Cilt: 23 Sayı: 3, 713 - 721, 30.06.2020

Seydi Aydoğan , Mehmet Şahin , Aysun Göçmen Akçacık , Berat Demir , Telat Yıldırım , Sümeyra Hamzaoğlu

https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.v23i53104.660925

Cited By: 7

Öz

This study was conducted with 16 bread wheat varieties to determine yield and some quality traits under rainfed conditions in 2009-2010 and 2010-2011 as a randomized complete block design with two replications. Yield, thousand kernel weight, protein content, grain hardness, Zeleny sedimentation, mixograph parameters (development time, peak height, softening degree, total area) and alveograph energy value of bread wheat varieties were examined. According to the two-year average results, the minimum and maximum values of the examined traits; yield 299.38-519.73 kg da-1 , thousand kernel weight 29.70-37.30 g, protein content 13.21-15.99%, grain hardness 41.29-72.10, Zeleny sedimentation 29.00-52.75 ml, alveograph energy value 114.27-277.49 10-4 J, mixograph development time 1.65-4.82 min., peak height 46.38-61.89%, softening degree 10.01-34.19%/min. and total area 284-356% torq x min were determined as. Differences between varieties grown in rainfed conditions were evaluated statistically. The 2010-2011 growing season was determined to be better than 2009-2010 in terms of the quality traits examined. The highest alveograph energy value was obtained from Tosunbey and Karahan-99 cultivars.

Anahtar Kelimeler

Bread wheat , Yield , Protein content , Energy , Mixograph

Kaynakça

Anonymous 1990. AACC Approved Methods of the American Association of Cereal Chemist, USA.
Anonymous 2000. Approved Methods of The American Association of Cereal Chemistusa.
Anonymous 2009. Approvedmethodologies.www. leco.com/ Resources/ApprovedMethods.
Anonymous 2014. JMP11, Jsl Syntax Reference. Sas Institute, Isbn:978-1-62959-560-3.
Atlı A, Koçak N 2004. Islah Programlarında Ekmeklik Buğday Kalitesinin Farklı Sedimantasyon Testleri ile Tahmini. Harran Üniv. Zir. Fak Derg 8(1): 51-56.
Aydoğan S, Akçacık Göçmen A, Şahin M, Kaya Y, Koç H, Görgülü MN, Ekici M 2012. Ekmeklik Buğday Unlarında Alveograf, Farinograf ve Miksografta Ölçülen Reolojik Özellikler Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 7(1):74-82.
Aydoğan S, Akçacık Göçmen A, Şahin M, Önmez H, Demir B, Yakışır E 2013. Ekmeklik Buğday Çeşitlerinde Fizikokimyasal ve Reolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 22(2): 74-85.
Aydoğan S, Soylu S 2016. Yetiştirme Koşullarının Bazı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Kalite Özelliklerine Etkisi. Selçuk Tar Bil Dergisi 2(2): 123-127.
Bayram ME, Korkut KZ 2018. Identification and Evaluation of Alveograph Dough Parameters of Some Bread Wheat (Triticum Aestivum L.) Genotypes. Mediterranean Agricultural Sciences 31(2): 161-168.
Bulut S 2012. Ekmeklik Buğdayda Kalite. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 28(5): 441-446.
Burnett V, Clarke S 2002. Organic farming. Wheat Production and Marketing. Agriculture Notes. Velopment and Protein Synthesis. Journal of Cereal Science, 38: 133-146.
Dupont MF, Altenbach BS 2003. Molecular and Biochemical İmpacts of Environmental Factors on Wheat Grain Development and Protein Synthesis. Journal of Cereal Science 38(2): 133-146.
Hernández-Espinosa N, Mondal S, Autrique E, Gonzalez-Santoyo H, Crossa J, Huerta-Espino J, Guzmán C 2018. Milling, Processing and Use Quality Traits of Cımmyt Spring Bread Wheat Germplasm Under Drought and Heat Stress. Field Crops Research 215: 104-112. https://doi.org/ 10.1016/j.fcr.2017.10.003.
Indrani D, Rao GV 2007. Rheological Characteristics of Wheat Flour Dough as Influenced by Ingredients of Parotta. Journal of Food Engineering 79:100-105.
Mader P, Hahn D, Dubois D, Gunst L, Alfoldi T, Bergmann H, Oehme M, Amado R, Schneider H, Graf U, Velimirov A, Fliebbach A, Niggli U 2007. Wheat Quality in Organic and Conventional Farming: Results of A 21 Year Field Experiment. J. Sci. Food Agric 87(10): 1826-1835.
Otteson BN, Merqoum M, Ransom JK 2008. Seeding Rate and Nitrogen Management on Milling and Baking Quality of Hard Red Spring Wheat Genotypes. Crop Science 48(2): 749-755.
Özkaya H, Kahveci B 1990. Tahıl ve Ürünleri Analiz Yöntemleri No: 14, Ankara.
Özkaya H, Özkaya B 2005. Öğütme teknolojisi vol. 737: Sim Matbaacılık Ltd. Şti.
Şahin M, Aydoğan S, Göçmen Akçacık A, Taner S 2009. The Evaluation on Alveograph Analysis of Some Bread Wheat Genotypes Improved for The Central Anatolia. Jounal of Crop Research 2: 1-9.
Şahin M, Göçmen Akçacık A, Aydoğan S, Yakışır E 2016. Orta Anadolu Sulu Koşullarında Bazı Kışlık Ekmeklik Buğday Genotiplerinin Verim ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 25(1): 19-23.
Şahin M, Akçacık Göçmen A, Aydoğan S, Demir B, Hamzaoğlu S, Güçbilmez Mecitoğlu Ç, Gür S, Yakışır E 2019. Kuru ve Sulu Şartlarda Yetiştirilen Ekmeklik Buğday Genotiplerinin Farklı Reolojik Analiz Cihazları ile Kalite ve Teknolojik Özelliklerinin Değerlendirilmesi. Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi 8(2): 216-231.
Triboï E, Abad A, Michelena A, Lloveras J, Ollier JL, Daniel C 2000. Environmental Effects on The Quality of Two Wheat Genotypes: 1. Quantitative and Qualitative Variation of Storage. European Journal of Agronomy 13(1): 47-64. https://doi.org/10.1016/S1161-0301(00)00059-9.
Williams P, El-Haramein FJ, Nakkoul H, Rihavi S 1988. Crop Quality Evaluation Methods and Guidelines, International Center for Agricultural Research in the Dry Areas, ICARDA, Aleppo, Syria, 145 p. Edición 2 ed.
Williams RM, O’Brien L, Eagles HA, Solah VA, Jayasena V 2008. The İnfluences of Genotype, Environment and Genotype×Environment İnteraction on Wheat Quality. Australian Journal of Agricultural Research, 59(2): 95-111. https://doi.org/10.1071/AR07185.
Yürür N, Tosun O, Eser D, Geçit HH 1981. Buğdayda ana sap verimi ile bazı karakterleri arasındaki ilişkiler. A.Ü. Z.F. Yayınları Bilimsel Araştırma ve İncelemeler Serisi No: 755- 443

Yağışa Dayalı Koşullarda Bazı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin (Triticum aestivum L.) Verim ve Bazı Kalite Özelliklerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 23 Sayı: 3, 713 - 721, 30.06.2020

Seydi Aydoğan , Mehmet Şahin , Aysun Göçmen Akçacık , Berat Demir , Telat Yıldırım , Sümeyra Hamzaoğlu

https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.v23i53104.660925

Cited By: 7

Öz

Bu çalışma 16 ekmeklik buğday çeşidi ile 2009-2010 ve 2010-2011 yıllarında yağışa dayalı koşullarda verim ve bazı kalite özelliklerini belirlemek amacıyla tesadüf blokları deneme desenine göre 2 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Ekmeklik buğday çeşitlerinin verim, bin tane ağırlığı, protein oranı, tane sertliği, Zeleny sedimantasyon, miksograf parametreleri (gelişme süresi, pik yüksekliği, yumuşama derecesi, toplam alan) ve alveograf enerji değeri incelenmiştir. İki yıllık ortalama sonuçlara göre incelenen özelliklerin minumum ve maksimum değerleri; verim 299.38-519.73 kg da-1, bin tane ağırlığı 29.70-37.30 g, protein oranı %13.21-15.99, tane sertliği 41.29-72.10, Zeleny sedimantasyon 29.00-52.75 ml, alveograf enerji değeri 114.27-277.49 10-4 J, miksograf gelişme süresi 1.65-4.82 dk., pik yüksekliği %46.38-61.89, yumuşama derecesi 10.01-34.19 %/dk. ve toplam alan 284-356 Nm olarak belirlenmiştir. Yağışa dayalı koşullarda yetiştirilen çeşitler arasındaki farklar istatistiki olarak değerlendirilmiştir. İncelenen kalite özellikleri bakımından 2010-2011 döneminin 2009-2010 döneminden daha iyi olduğu tespit edilmiştir. En yüksek alveograf enerji değeri Tosunbey ve Karahan-99 çeşidinden elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ekmeklik buğday , Verim , Protein oranı , Enerji , Miksograf

Destekleyen Kurum

Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü

Kaynakça

Anonymous 1990. AACC Approved Methods of the American Association of Cereal Chemist, USA.
Anonymous 2000. Approved Methods of The American Association of Cereal Chemistusa.
Anonymous 2009. Approvedmethodologies.www. leco.com/ Resources/ApprovedMethods.
Anonymous 2014. JMP11, Jsl Syntax Reference. Sas Institute, Isbn:978-1-62959-560-3.
Atlı A, Koçak N 2004. Islah Programlarında Ekmeklik Buğday Kalitesinin Farklı Sedimantasyon Testleri ile Tahmini. Harran Üniv. Zir. Fak Derg 8(1): 51-56.
Aydoğan S, Akçacık Göçmen A, Şahin M, Kaya Y, Koç H, Görgülü MN, Ekici M 2012. Ekmeklik Buğday Unlarında Alveograf, Farinograf ve Miksografta Ölçülen Reolojik Özellikler Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 7(1):74-82.
Aydoğan S, Akçacık Göçmen A, Şahin M, Önmez H, Demir B, Yakışır E 2013. Ekmeklik Buğday Çeşitlerinde Fizikokimyasal ve Reolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 22(2): 74-85.
Aydoğan S, Soylu S 2016. Yetiştirme Koşullarının Bazı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Kalite Özelliklerine Etkisi. Selçuk Tar Bil Dergisi 2(2): 123-127.
Bayram ME, Korkut KZ 2018. Identification and Evaluation of Alveograph Dough Parameters of Some Bread Wheat (Triticum Aestivum L.) Genotypes. Mediterranean Agricultural Sciences 31(2): 161-168.
Bulut S 2012. Ekmeklik Buğdayda Kalite. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 28(5): 441-446.
Burnett V, Clarke S 2002. Organic farming. Wheat Production and Marketing. Agriculture Notes. Velopment and Protein Synthesis. Journal of Cereal Science, 38: 133-146.
Dupont MF, Altenbach BS 2003. Molecular and Biochemical İmpacts of Environmental Factors on Wheat Grain Development and Protein Synthesis. Journal of Cereal Science 38(2): 133-146.
Hernández-Espinosa N, Mondal S, Autrique E, Gonzalez-Santoyo H, Crossa J, Huerta-Espino J, Guzmán C 2018. Milling, Processing and Use Quality Traits of Cımmyt Spring Bread Wheat Germplasm Under Drought and Heat Stress. Field Crops Research 215: 104-112. https://doi.org/ 10.1016/j.fcr.2017.10.003.
Indrani D, Rao GV 2007. Rheological Characteristics of Wheat Flour Dough as Influenced by Ingredients of Parotta. Journal of Food Engineering 79:100-105.
Mader P, Hahn D, Dubois D, Gunst L, Alfoldi T, Bergmann H, Oehme M, Amado R, Schneider H, Graf U, Velimirov A, Fliebbach A, Niggli U 2007. Wheat Quality in Organic and Conventional Farming: Results of A 21 Year Field Experiment. J. Sci. Food Agric 87(10): 1826-1835.
Otteson BN, Merqoum M, Ransom JK 2008. Seeding Rate and Nitrogen Management on Milling and Baking Quality of Hard Red Spring Wheat Genotypes. Crop Science 48(2): 749-755.
Özkaya H, Kahveci B 1990. Tahıl ve Ürünleri Analiz Yöntemleri No: 14, Ankara.
Özkaya H, Özkaya B 2005. Öğütme teknolojisi vol. 737: Sim Matbaacılık Ltd. Şti.
Şahin M, Aydoğan S, Göçmen Akçacık A, Taner S 2009. The Evaluation on Alveograph Analysis of Some Bread Wheat Genotypes Improved for The Central Anatolia. Jounal of Crop Research 2: 1-9.
Şahin M, Göçmen Akçacık A, Aydoğan S, Yakışır E 2016. Orta Anadolu Sulu Koşullarında Bazı Kışlık Ekmeklik Buğday Genotiplerinin Verim ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 25(1): 19-23.
Şahin M, Akçacık Göçmen A, Aydoğan S, Demir B, Hamzaoğlu S, Güçbilmez Mecitoğlu Ç, Gür S, Yakışır E 2019. Kuru ve Sulu Şartlarda Yetiştirilen Ekmeklik Buğday Genotiplerinin Farklı Reolojik Analiz Cihazları ile Kalite ve Teknolojik Özelliklerinin Değerlendirilmesi. Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi 8(2): 216-231.
Triboï E, Abad A, Michelena A, Lloveras J, Ollier JL, Daniel C 2000. Environmental Effects on The Quality of Two Wheat Genotypes: 1. Quantitative and Qualitative Variation of Storage. European Journal of Agronomy 13(1): 47-64. https://doi.org/10.1016/S1161-0301(00)00059-9.
Williams P, El-Haramein FJ, Nakkoul H, Rihavi S 1988. Crop Quality Evaluation Methods and Guidelines, International Center for Agricultural Research in the Dry Areas, ICARDA, Aleppo, Syria, 145 p. Edición 2 ed.
Williams RM, O’Brien L, Eagles HA, Solah VA, Jayasena V 2008. The İnfluences of Genotype, Environment and Genotype×Environment İnteraction on Wheat Quality. Australian Journal of Agricultural Research, 59(2): 95-111. https://doi.org/10.1071/AR07185.
Yürür N, Tosun O, Eser D, Geçit HH 1981. Buğdayda ana sap verimi ile bazı karakterleri arasındaki ilişkiler. A.Ü. Z.F. Yayınları Bilimsel Araştırma ve İncelemeler Serisi No: 755- 443

Toplam 25 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Konular	Ziraat, Veterinerlik ve Gıda Bilimleri
Bölüm	ARAŞTIRMA MAKALESİ (Research Article)
Yazarlar	Seydi Aydoğan 0000-0003-0472-1211 Mehmet Şahin 0000-0003-2446-5227 Aysun Göçmen Akçacık 0000-0002-8209-0796 Berat Demir 0000-0001-6102-2527 Telat Yıldırım 0000-0003-4896-6288 Sümeyra Hamzaoğlu 0000-0002-0572-3801
Yayımlanma Tarihi	30 Haziran 2020
Gönderilme Tarihi	18 Aralık 2019
Kabul Tarihi	24 Şubat 2020
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2020 Cilt: 23 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA	Aydoğan, S., Şahin, M., Göçmen Akçacık, A., … Demir, B. (2020). Yağışa Dayalı Koşullarda Bazı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin (Triticum aestivum L.) Verim ve Bazı Kalite Özelliklerinin Değerlendirilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 23(3), 713-721. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.v23i53104.660925